Kofeina jest bez wątpienia najczęściej stosowaną, aktywną farmakologicznie substancją na świecie. Znajdziemy ją w wielu napojach (kawach, herbatach, napojach bezalkoholowych), w produktach łączących ją z kakao oraz czekoladą, również w przeróżnych lekach.
Z racji tak ogromnej konsumpcji na całym świecie, naukowcy wielokrotnie sprawdzali na ile jej dostarczanie jest bezpieczne dla zdrowia i jakie dawki można uznać za ogólnie bezpieczne. Alkaloid ten znajdziemy w kawie, herbacie, kakao, napojach energetycznych i słodzonych (np. cola) oraz suplementach diety (spalaczach tłuszczu, środkach przedtreningowych).
Jakby tego było mało, kofeina jest dodawana nawet do leków przeciwbólowych (np. kopiryna). Kiedyś (w latach 80. XX wieku) nadużywanie kofeiny przez sportowców było nielegalne (próg odcięcia 15 µg / mL). Sytuacja zmieniła się w 2004 r. – kofeina przestała być umieszczana na liście zakazanych substancji.
Kofeina jest szybko i prawie całkowicie (do 90%) wchłaniana przez żołądek, a maksymalne stężenie w osoczu występuje w ciągu 20 do 40 minut. Kofeina ma okres półtrwania szacowany na 3-10 h. Inne substancje, które korzystają z tych samych szlaków, takie jak alkohol lub leki, mogą wydłużyć okres półtrwania kofeiny o około 72%.
Czy da się przedawkować kofeinę?
Tak samo, jak słońce (uszkodzenia DNA, nowotwory skóry), wodę (opisywano śmierć z przewodnienia) czy paracetamol (opisane są przypadki śmierci po spożyciu 20 tabletek, czyli 10 g paracetamolu). W 2016 r. odnotowano 3 702 przypadki związane z kofeiną w centrach kontroli zatruć w Stanach Zjednoczonych, podobna ilość przypadków dotyczyła dorosłych i dzieci. Spośród tych przypadków, 846 wymagało leczenia w placówce medycznej. Dla porównania paracetamol jest związany z maksymalnie 111 632 przypadkami rocznie.
W latach 1998–2011 w USA odnotowano 534 739 hospitalizacji związanych ze spożywaniem acetaminofenu, średnio 38 196 rocznie. Z tego ok. 1,2% osób zmarło w szpitalach (6 356 osób). Czyli przynajmniej dziesięciokrotnie więcej przypadków jest związanych z paracetamolem, w porównaniu do kofeiny. Przy tym acetaminofen zabija pokaźne ilości ludzi, a kofeina ogółem zabiła garstkę ludzi i ciężko ją przedawkować, chyba że ktoś chce w ten sposób popełnić samobójstwo.
Dla kolejnego porównania alkohol spowodował 1 134 876 hospitalizacji w USA w 2010 r. (w 1993 r. było „tylko” 610 634 przypadki). Z kolei narkotyki w 2007 r. zabiły w USA ponad 27 000 osób (i to tylko wg oficjalnych danych i tylko osób w wieku 15 lat i więcej). Odnotowano 113 907 hospitalizacji związanych z narkotykami w 2008 r., co kosztowało 737 milionów dolarów.
Dawka śmiertelna
Kofeina jest żadną konkurencją dla leków, alkoholu czy narkotyków. Śmiertelna dawka kofeiny we krwi to od 80 do 100 mikrogramów / ml. Można osiągnąć ją po spożyciu około 10 g lub więcej.
Podsumowanie
Większość ludzi toleruje dawki 3-5 mg kofeiny na kg masy ciała, a biorąc pod uwagę masowość jej używania, kofeina jest jedną z najbezpieczniejszych substancji używanych przez sportowców. Nieporównywalnie więcej problemów jest związanych z beta-mimetykami, alkoholem czy narkotykami.
Referencje:
- B. Salema, J. Ruivo1, X. de la Torre2, M. Sekera1, L. Horta1 “Oxandrolone excretion: effect of caffeine dosing” http://www.adop.pt/media/4114/Oxandrolone_excretion_effect_of_caffeine_dosing_.pdf
- “LISTA SUBSTANCJI I METOD ZABRONIONYCH W 2019 ROKU STANDARD MIĘDZYNARODOWY”
- S Bridger, K Henderson, E Glucksman, A J Ellis, Roger Williams „Deaths from low dose paracetamol poisoning” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1113277/
- Jacqueline M. Major, Esther H. Zhou, Hui-Lee Wong, James P. Trinidad, Tracy M. Pham, Hina Mehta, Yulan Ding, Judy A. Staffa, Solomon Iyasu, Cunlin Wang, and Mary E. Willy “Trends in rates of acetaminophen-related adverse events in the United States” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5676300/
- Paul Sacco, PhD,1 George Jay Unick, PhD,1 Alexis Kuerbis, PhD,2 A. Güneş Koru, PhD,3 and Alison A. Moore, MD, MPH “Alcohol-Related Diagnoses in Hospital Admissions for All Causes Among Middle-Aged and Older Adults: Trends and Cohort Differences From 1993 to 2010” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4755348/
- Aaron M. White, Ph.D.,† Ralph W. Hingson, Sc.D., I-jen Pan, Ph.D.,† and Hsiao-ye yi, Ph.D “Hospitalizations for Alcohol and Drug Overdoses in Young Adults Ages 18–24 in the United States, 1999–2008: Results From the Nationwide Inpatient Sample” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3357438/
Jak ktoś kupuje kofeinę w prochu, to niewiele potrzeba by przedawkować, a co gorsza się otruć.
Tylko wydaje mi się że ludzie mają jednak rozum przynajmniej część z nich, bo tak przedawkować też można ibuprom, alkohol itd.
Dawka śmiertelna kofeiny to zaledwie 10 gram.
to dużo, trudno "normalnie" tyle władować w siebie
LiptonS - dawka śmiertelna to 10-20 g, ale były osoby co przeżyły znacznie więcej i nic im się nie stało, a były takie co zmarły po kilkuset mg.
tu jest opisane ze niby pomylił puszki czy coś i do szejka dosypał jakiś produkt z kofeiną https://www.sfd.pl/art/Fitplota/Dosypa%C5%82_do_szejka_bia%C5%82kowego_%C5%9Bmierteln%C4%85_dawk%C4%99_kofeiny%21-a3679.html
Miałem wujka który lubił siedzieć w knajpie i grać w karty, nawet całą noc, a że nie pił alkoholu to pił kawę, jego rekord o 10 kaw sypanych w ciągu nocy, ogólnie to on całe życie pił kawę, gdzie by nie pracował (murarz na budowach) i gdzie by nie był w gościach to ciągle prosił o kawę.
Dożył prawie 90 lat.
Ale jakby to zapodał w tabletkach na raz to by pewnie było po nim :)
Skoro jedna kapsułka ma 200 mg to żeby osiągnąć dawkę śmiertelną trzeba by zażyć należy spożyć 50 takich tabletek tak ?
teoretycznie tak, ale u niektórych osób nawet i 5g mzoe wywoałać śmierć lub mniej, zalezy kto jakom ma tolerancję.
Nieraz już przy mniejszych pikawa może wysiąść, nie ma co z nią przesadzać.
Regularnie wypijam po kilka kaw dziennie ale po 700mg kofeiny w prochu nie czułem się najlepiej i miałem prawie że niebieską sraczkę %-) Mimo wszystko lepiej nie przesadzać ;)
Ja już czuje że powyzej 600 mg już nieciekawie się zaczyna robić, zbyt silne pobudzenie wg mnie jak kiedyś całego shota na raz wypiłem od sfd.
Bo w nim są 2 porcje