Aktualizacja i korekta redakcyjna oryginału 2024-11-15
Treningi sportowe, zwłaszcza długotrwałe, podobnie jak wyczerpująca praca fizyczna mogą prowadzić do przemęczenia organizmu i występowania pewnych uciążliwych skutków ubocznych. W pewnych specyficznych warunkach pojawić się mogą między innymi bóle brzucha. Kiedy dochodzi do takich objawów, warto zorientować się, czy wystarczy odpocząć trochę dłużej, czy też może należy poddać się pewnym badaniom diagnostycznym oraz leczeniu i / lub dietoterapii w połączeniu z celowaną suplementacją.
Objawy zaburzeń gastrycznych po wysiłku
Wykonywanie ćwiczeń fizycznych powoduje podniesienie temperatury ciała oraz wzmożone zużywanie wody w tkankach. Co ważne, zjawisko to nie dotyczy wyłącznie mięśni szkieletowych. Nasilają się wtedy przemiany metaboliczne również w mięśniach pracujących autonomicznie, np. mięśniach gładkich odpowiedzialnych za oddech czy skurcze jelit. Skutkiem tego jest m.in. niedokrwienie jelit, co w skrajnych sytuacjach przejawia się nudnościami, wymiotami, bólem brzucha, a także biegunkami.
Na objawy te warto zwrócić uwagę szczególnie wtedy, gdy przybierają charakter chroniczny. Często bywają lekceważone, a przekładać się mogą nie tylko na komfort wykonywania ćwiczeń, ale również na regenerację i motywację do kolejnych treningów.
Ból brzucha od odwodnienia
Kiepski stan nawodnienia organizmu nie jest wśród sportowców czymś rzadkim. Warto zwrócić uwagę, że jest czynnikiem niemal całkowicie modyfikowalnym przez człowieka (np. poprzez dietę), jednak bywa zaniedbywany przez niedostateczną wiedzę lub brak doświadczenia. Może dotyczyć nawet połowy biegaczy i kolarzy długodystansowych.
Wraz z postępującym odwodnieniem coraz więcej krwi transportowane jest z narządów wewnętrznych do serca, pozostałych mięśni, płuc oraz mózgu. Nie można lekceważyć takich sytuacji, gdyż poza bólami brzucha w skrajnych przypadkach doświadczyć można niebezpiecznej dla życia utraty krwi. Bardzo ogólnym, jednak często sprawdzającym się zaleceniem prewencyjnym w kierunku odwodnienia przewodu pokarmowego jest sięganie po napoje izotoniczne (zawierające węglowodany i sód) w objętości około 0,5 L na każdą godzinę treningu. Potrzeby te potęgować mogą wysokie temperatury powietrza, a także długotrwała praca umysłowa.
Ból brzucha od złej diety
Kolejnym, po odwodnieniu, częstym powodem bólów brzucha po wysiłku jest nieodpowiednia kompozycja jadłospisów w okresie okołotreningowym. Jeżeli posiłek przedtreningowy spożywany jest w zbyt krótkim odstępie czasu od rozpoczęcia ćwiczeń, tj. 15 – 30 minut, u wielu osób może wystąpić uczucie pełności oraz pewnego rodzaju ból, zarówno w trakcie treningu, jak i po jego zakończeniu.
Dodatkowym aspektem potencjalnie utrudniającym pracę przewodu pokarmowego podczas i po treningu jest nieodpowiednia kompozycja posiłków oraz stosowanych suplementów, czy też napojów nawadniających. Dyskomfort wywołać mogą posiłki o zbyt wysokiej objętości, zawartości błonnika oraz tłuszczy, a także zbyt duże dawki substancji ergogenicznych, czy napoje o zbyt wysokim stężeniu węglowodanów lub elektrolitów.
Czego lepiej nie jeść przed treningiem?
Przygotowanie do treningu to nie tylko dobór odpowiednich ćwiczeń, ale również świadome decyzje żywieniowe. Niektóre produkty mogą negatywnie wpłynąć na jakość treningu, obniżyć poziom energii lub wywołać dyskomfort trawienny. Oto, czego warto unikać przed rozpoczęciem aktywności fizycznej:
Tłuste potrawy
Fast foody, smażone dania czy tłuste mięsa obciążają układ trawienny, ponieważ tłuszcze są trawione wolniej niż inne makroskładniki. Może to prowadzić do uczucia ciężkości i zmniejszenia wydolności.
Słodycze i produkty o wysokim indeksie glikemicznym
Chociaż mogą szybko podnieść poziom cukru we krwi, równie szybko spowodują jego spadek, co skutkuje zmęczeniem i osłabieniem w trakcie treningu.
Wzdymające warzywa i rośliny strączkowe
Brokuły, fasola czy soczewica, choć zdrowe, mogą powodować wzdęcia i dyskomfort podczas wysiłku.
Napoje gazowane
Woda gazowana czy słodkie napoje gazowane mogą powodować uczucie wzdęcia i nieprzyjemności w trakcie intensywnego wysiłku.
Unikanie tych produktów przed treningiem pozwoli skupić się na ćwiczeniach i zwiększyć efektywność treningu. Zamiast nich sięgnij po lekkostrawne posiłki bogate w węglowodany złożone i białko.
Zalety maślanu sodu i probiotyków w redukcji bólu brzucha
| Preparat | Zalety | Mechanizm działania |
| Maślan sodu | Łagodzi stany zapalne w jelitach | Maślan to krótkołańcuchowy kwas tłuszczowy wspierający regenerację nabłonka jelitowego |
| Wspiera odbudowę bariery jelitowej | Wzmacnia integralność ściany jelit, redukując przepuszczalność | |
| Może zmniejszać częstotliwość bólów brzucha i wzdęć | Działa kojąco na zakończenia nerwowe w przewodzie pokarmowym | |
| Poprawia motorykę jelit | Wspiera zdrową perystaltykę, co może łagodzić bóle spowodowane zastojem treści pokarmowej | |
| Probiotyki | Równoważą mikroflorę jelitową | Zwiększają liczebność pożytecznych bakterii, takich jak Lactobacillus i Bifidobacterium |
| Redukują objawy zespołu jelita drażliwego (IBS) | Zmniejszają stan zapalny poprzez modulację układu immunologicznego w jelitach | |
| Poprawiają trawienie i wchłanianie składników odżywczych | Ułatwiają rozkład składników pokarmowych, takich jak laktoza | |
| Mogą zmniejszać bóle brzucha spowodowane dysbiozą | Przywracają równowagę między dobrymi a patogennymi bakteriami |
Maślan sodu i probiotyki to skuteczne wsparcie w redukcji bólów brzucha, szczególnie w przypadkach związanych z zaburzeniami mikroflory czy zespołem jelita drażliwego. Warto rozważyć ich suplementację jako element terapii wspierającej zdrowie jelit.
Radzenie sobie z bólami brzucha
Jeżeli po wykluczeniu powyższych czynników powysiłkowe bóle brzucha nadal uprzykrzają życie warto zasięgnąć porady u doświadczonego lekarza i / lub dietetyka. Bóle mogą bowiem być nasileniem objawów związanych z przebiegiem niektórych schorzeń. Zazwyczaj wymagają one radykalnej zmiany sposobu żywienia, a także włączenia suplementacji probiotykami i niestety często zmiany rutyny treningowej na nieco mniej obciążającą organizm.
Źródła:
- International Society of Sports Nutrition Position Stand: Probiotics https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6925426/
- Effectiveness of human-origin Lactobacillus plantarum PL-02 in improving muscle mass, exercise performance and anti-fatigue https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8484333/
- Exercise Training Combined with Bifidobacterium Longum OLP-01 Supplementation Improves Exercise Physiological Adaption and Performance https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7231274/
