Jako, że od dłuższego czasu pytania w kwestii treningu i diety dla początkujących stają się coraz częstszym zjawiskiem występującym na forum, postanowiłem napisać art. o tym, co taka osoba początkująca potrzebuje. Jeśli chodzi o trening, jaki powinny zastosować osoby zaczynające „przygodę" z kulturystyką czy wracające do ćwiczenia po dłuższej przerwie to jest to trening ogólnorozwojowy:
Podaje przykładowy plan Ojca Rydzyka, który jest chyba najczęściej wykorzystywany :
Trening ogólnorozwojowy
Upewnij się najpierw czy nie masz przeciwwskazań medycznych do podjęcia treningów. Przeglądnij opisy ćwiczeń na kulturystyka pl atlas żebyś wiedział jaki przyrząd do czego służy i jak wyglądają podstawowe ćwiczenia. Proponuję rozpocząć treningiem ogólnorozwojowym 2x w tygodniu. Każdy trening poprzedź odpowiednią rozgrzewką. Przygotuje Cię to do treningu właściwego i pomoże uniknąć kontuzji.
Rozgrzewka:
-5 minut rower stacjonarny (podniesie temperaturę ciała, pobudzi krążenie) [ew. bieg]
-2 minuty krążeń w obrębie nadgarstków, stawów łokciowych, barkowych, przysiady bez obciążenia
-5 minut rozciągania (opis stretchingu na stronie którą wcześniej podałem)
Trening:
-podciąganie na drążku w szerokim nachwycie 3s max
-wyciskanie sztangi na ławce płaskiej 3s 12-15p
-wyciskanie na suwnicy smitha (barki) 3s 15-20p
-wypychanie na suwnicy płaskiej/skośnej 3s 12-15p
-uginanie sztangą łamaną stojąc 2s 12-15p
-prostowanie rąk na wyciągu 2s 12-15p
-wspięcia na palce z hantlami 2s 15-25p
-unoszenie tułowia z opadu 2s max
-skłony na ławce skośnej 2s max
Po treningu także rozciąganie.
Nie zwracaj uwagi na obciążenie, a na prawidłowe wykonywanie ćwiczeń. Ruchy tempem umiarkowanym, faza negatywna ruchu (opuszczanie) wolniejsza niż faza pozytywna. Intensywność niska, przerwy 120s w przypadku 4 pierwszych ćwiczeń, 90s w przypadku pozostałych. Trening ten wykonuj w poniedziałek i czwartek. Po 3 tygodniach zwiększ ilość treningów do 3 tygodniowo, poniedziałek-środa-piątek.
Nie zwracajcie uwagi na podane dni. To tylko przykład, który możecie dostosować do swoich potrzeb/możliwości. Stosujcie ten trening przez okres 1,5 do 2 miesięcy.
Potem można przejść już do treningu dzielonego.
"Sprawa diety"
Zdania na temat trzymania odpowiedniej diety podczas stosowania treningu ogólnorozwojowego są podzielne. Niby to dobrze, bo prędzej przyswoimy sobie zasady dobrego odżywiania, (jeśli takowe będziemy stosować). Daję tutaj przykład typowej diety na masę:
Na początku chciałbym przedstawić po krotce składniki odżywcze oraz omówić ich znaczenie dla kulturystów.
BIAŁKO:
Z niego właśnie budowane są mięśnie. Składa się one z 22 amonokwasow, endogennych (organizm sam potrafi je zsyntezować ) oraz egzogennych ( które musza być dostarczane z zewnątrz, tzw. BCAA ). Białko potrzebne jest do przebudowy tkanki mięśniowej uszkodzonej podczas treningu. Najlepiej spożywać białka, których skład aminokwasów jest pełny. Zalicza się do nich białka zwierzęce: drób, ryby, wołowina, cielęcina, jaja, mleko, chudy twaróg oraz inne przetwory mleczne.
Przyjęło się, ze ilość spożywanego białka dziennie powinna wynosić 2-3g na kg masy ciała. Obecnie nie ma żadnych dowodów aby większe jego spożycie dawało jakiekolwiek korzyści.
1g białka = ok. 4 kcal.
WEGLOWODANY:
Są głównym źródłem energii, czyli paliwem, którego bardzo potrzebujemy. Organizm w pierwszej kolejności musi wyrównać sobie straty zużyte na podstawowe funkcje życiowe oraz na trening dopiero w następnej kolejności będzie budował mięśnie. Wyróżniamy węglowodany proste (m.in. owoce, cukry) oraz złożone. Te pierwsze dostarczają natychmiastowej energii oraz uzupełniają straty glikogenu, uszczuplone podczas intensywnego treningu. Drugie natomiast dostarczają energii systematycznie przez dłuższy czas. Do nich zaliczamy: ryz, ziemniaki, kasze, płatki owsiane, makarony, pełnoziarniste pieczywo, warzywa. Najwięcej węglowodanów powinno spożywać się na śniadanie oraz w czasie przed i po treningu. Z biegiem dnia ograniczamy ich konsumpcje. Przed treningiem jemy dużą ilość węglowodanów złożonych, aby mieć energie do ćwiczeń, natomiast po zakończeniu wysiłku- węglowodany proste , aby uzupełnić starty glikogenu.
Ilość spożywanych węglowodanów podczas budowania masy mięśniowej zawiera się granicach 5-8g na kg masy. Ilość ta zależna jest od budowy ciała, metabolizmu oraz intensywności ćwiczeń.
1g węglowodanów = ok. 4 kcal.
TŁUSZCZE:
Są drugim po węglowodanach materiałem energetycznym, spalają się jednak znacznie wolniej i dają ponad dwukrotnie więcej energii (kcal). Tłuszcze dzielimy na tzw. lepsze i gorsze. Do pierwszych zaliczamy tłuszcze pochodzenia roślinnego; oleje, tłuszcze sojowe, itp. oraz tłuszcze z ryb. Te gorsze to pochodzenia zwierzęcego: tłuste mięsa, śmietana, masło, smalec, itp. Podczas budowania masy mięśniowej można sobie pozwolić na dodatek tłuszczu w ilości ok.1g na kg masy.
1g tłuszczów = ok. 9 kcal.
WODA:
Jest najważniejszym składnikiem organizmu. Mięśnie w 70% składają się z wody. Zapewnia ona odpowiednie nawodnienie organizmu oraz transportuje składniki odżywcze i oczyszcza organizm z toksyn. Należy pić dziennie min. 3l wody (najlepiej niegazowanej).
CO JEŚĆ?
Najlepiej spożywać posiłki mniejsze i częściej. Niech będzie to ok. 5-6 posiłków w ciągu dnia. Podczas budowania masy mięśniowej należy jeść dużo, ale nie znaczy to, ze można pochłaniać wszystko co znajdzie się w pobliżu. Najlepiej spożywać posiłki co 2-3 godziny. Okres niejedzenia nie powinien być dłuższy niż 4 godziny. Należy ograniczać "złe" tłuszcze, słodycze i żywność przetworzona. Można robić sobie tzw. dzień wolny od diety. ja np. robię tak w niedziele, kiedy pozwalam sobie na pizze , lody, ciasto i inne przyjemności, jednak w miarę rozsądnie.
Należy jeść ok. 20-30% białek, 50-60% węglowodanów oraz ok. 15% tłuszczów. jednak chodzi tutaj o kalorie (patrz wyżej) , a nie skład wagowy !!! Źródła białek i węglowodanów przedstawione były powyżej. Przed treningiem należy zjeść dużą ilość węglowodanów złożonych aby w sposób ciągły zaopatrzyć się w energie potrzebna do intensywnych ćwiczeń. najlepiej jeść ok. 1h przed. Bezpośrednio po treningu spożywamy dużą ilość węglowodanów (ok. 1g na kg masy) aby uzupełnić straty glikogenu, np. banany, carbo, miód, wafle ryżowe, sok. Wieczorem należy unikać już węglowodanów, a na ostatni posiłek przed snem spożyć samo Białko, np. odzywka, chudy twaróg, białka jaj, tuńczyk w sosie własnym. W jednym posiłku starać się nie spożywać więcej niż ok. 40g białka.
Oto przykładowa dieta:
1. Płatki owsiane na mleku + chudy twaróg.
2. Omlet z białek (+1-2 żółtka) + pieczywo pełnoziarniste + owoce.
3. Pierś z kurczaka + kasza + warzywa.
4. Makaron z chudym serem + owoce.
5. Wołowina + ryz + warzywa.
6. Tuńczyk w sosie własnym.
Inne składniki diety:
- rodzynki, orzechy, jogurty, chude szynki, ryby, itd.
PODSUMOWANIE:
Dieta jest niezmiernie ważna aby nastąpił wzrost masy mięśniowej. Jest taka zasada- "im więcej się je tym się jest większym". Jednak nie oznacza to, ze mamy jeść wszystko, ponieważ po pewnym czasie może okazać się, że zamiast wspaniale ukształtowanej muskulatury, mamy niezłych rozmiarów koło ratunkowe . Podstawa sukcesu jest wiec zdrowe i systematyczne jedzenie.
Przykład diety
Przykładowa dieta dla osoby o wadze ok. 80kg, z niska zawartością tkanki tłuszczowej, wykonująca prace umiarkowana lub ucząca się, trenująca intensywnie 4 razy w tygodniu w godzinach wieczornych, czas treningu ok. 60 minut.
1. Posiłek godz. 8.30
- 100g płatków owsianych
- 300ml mleka 2%
- 3 jaja cale gotowane
- 100ml soku z marchewki
- mały banan
B: 46g (w tym 33g pochodzenia zwierzęcego)
W: 117g
T: 28g
kcal: 904
2. Posiłek godz. 12.00
- 100g szynki z piersi kurczaka
- 140g pieczywa razowego
- 30g sera żółtego
- 10g masła
- sałata, pomidor
B: 36g (w tym 31g pochodzenia zwierzęcego)
W: 80g
T: 21g
kcal: 653
3. Posiłek godz. 15.00
- 100g ryżu brązowego
- 150g piersi kurczaka
- sałatka warzywna
- 15g oliwy z oliwek
B: 39g (w tym 32g pochodzenia zwierzęcego)
W: 85g
T: 18g
kcal: 658
4. Posiłek godz. 18.30 (przedtreningowy)
- 100g ryżu brązowego
- 150g piersi kurczaka
- sałatka warzywna
- 30g orzechów ziemnych niesolonych
B: 47g (w tym 32g pochodzenia zwierzęcego)
W: 90g
T: 18g
kcal: 710
Godzina 20.30-21.30 trening.
5. Posiłek potreningowy (bezpośrednio po treningu)
- 40g np. WPC
- 75g carbo czy glukozy spożywczej
B: 32g
W: 72g
T: 2g
kcal: 434
6. Posiłek godz. 22.30
- 125g twarogu chudego
- 10g oliwy z oliwek
B: 25g
W: 4g
T: 10g
kcal: 206
Razem:
B: 225g (w tym 185g pochodzenia zwierzęcego) - 2,3g na kg masy
W: 448g - 5,6g na kg masy
T: 97g - 1,2g na kg masy
kcal: 3565
Procentowy udział składników w diecie:
B: 25%
W: 50%
T: 25%
----------
----------
----------