Co musisz wiedzieć o dopingu i sterydach?

Pierwsze Sterydy anaboliczno-androgenne pojawiły się w 1935 r. W sporcie SAA zaczęto stosować je w latach 50. XX wieku, na szeroką skalę były w użyciu w latach 60.-90. XX wieku.

Obecnie częściej są nadużywane przez sportowców amatorskich, gdyż w dyscyplinach kontrolowanych kolosalnie wzrosło ryzyko „wpadki” dopingowej. Szczyt popularności SAA przypadał w latach 70. i 80. XX wieku. Wg badań, od 3.1 mln do nawet ponad 9.5 mln osób w USA stosowało SAA.

Z dopingiem związanych jest wiele mitów. Niektóre wydają się nieśmiertelne, mimo iż tyle razy były już obalane. Zamieszanie pogłębiają kanały poświęcone SAA w serwisie Youtube oraz strony internetowe poświęcone „wspomaganiu” farmakologicznemu. Do tej pory jedyne źródło, które oferuje rzetelną wiedzę, to kolejne wydania książki autorstwa Williama Llewellyna „Anabolics”.

W Internecie odnajdziesz bez trudu 9. i 10. edycję tej książki (w formatach PDF, mobipocket, epub). Niestety często jest powielana nielegalnie, np. w sieciach torrent i w serwisach udostępniania plików. Zweryfikowany merytorycznie jest serwis doping.pl, choć początkowo znalazło się tam kilka literówek lub drobnych przekłamań. Cóż, nie myli się tylko ten, co nic nie robi.

Brak wpływu SAA na produkcję testosteronu

Niestety nadal niektóre osób wierzy, iż małe dawki oxandrolonu, winstrolu, oral-turinabolu czy metanabolu, nie wpływają na układ podwzgórze-przysadka-jądra/jajniki (napisałem jajniki, gdyż obecnie zdarza się, iż większość chodzących do danego klubu fitness pań, sięga po doping). Każda, najmniejsza dawka, np. 10 mg winstrolu czy oral-turinabolu, musi mieć wpływ na supresję układu HPTA, czyli u mężczyzny powoduje zmniejszenie produkcji testosteronu w jądrach.

Jeśli tak się nie dzieje, to prawdopodobnie w tabletkach, flakonie czy ampułce z SAA, nie znajduje się substancja aktywna, tylko wypełniacze (w doustnych SAA np. glukoza). Powiem więcej, w większości wypadków zamiast względnie łagodnego oxandrolonu, znajdujemy w środku niezwykle inwazyjny dla ustroju metanabol czy winstrol.

One z pewnością wywierają dużo silniejszy wpływ na profil lipidowy, nerki czy wątrobę, w porównaniu do oxandrolonu (który to preparat często stosowano przez wiele miesięcy u dzieci i nastolatków, np. po poparzeniach). Ten sam problem dotyczy środków z grupy SARM (selektywnych modulatorów receptora androgenowego).

Grafika: ze zbiorów autora, LH i FSH wskazują, iż organizm jest w stanie głębokiej nierównowagi. Stężenie testosteronu na granicy dolnych widełek normy. Bardzo źle to wróży zachowaniu masy mięśniowej.

Przypomnę tylko, że wg badań:

• Podawanie ledwie 15 mg metanabolu dziennie, przez 2 miesiące spowodowało spadek stężenia testosteronu w plazmie o 69%
• 15 mg anavaru dziennie (oxandrolone) spowodowało spadek ilości testosteronu w serum w 5 dniu podawania aż o 38%!
• Na dodatek oxandrolone tłumi również wydzielanie hormonu wzrostu
• Wykazano, iż 2 tygodnie stosowania dawki 10 mg winstrolu dziennie powoduje spadek testosteronu w osoczu krwi o 55%
• Podawanie 1 mg ostaryny dziennie (MK-2866, S-22, GTX-024) spowodowało po 3 miesiącach spadek stężenia testosteronu całkowitego u mężczyzn o 6.4 ± 1.1 nmol/L, w porównaniu do grupy placebo, czyli średnio o 33.5%
• 100 mg deca durabolinu powoduje spadek ilości testosteronu endogennego do poziomu bliskiego 0 już w ciągu kilku dni po iniekcji! I to tylko po mikrodawce 100 mg (niejeden amatorski zawodnik używa 600-1000 mg nandrolonu tygodniowo!)
• 5-15 lat stosowania dużych dawek dopingu spowodowało u mężczyzn prawie całkowite zablokowanie osi HPTA

Grafika: silnie podniesione stężenie estradiolu na cyklu SAA. Prawdopodobnie zamiast nandrolonu we flakonie znajdował się testosteron (wskazuje na to nasilona aromatyzacja, stężenie estradiolu). Ponadto widać silną supresję FSH (całkiem normalny objaw na cyklu SAA).

Grafika: ze zbiorów autora. Podrabiane SAA czasem powodują nieprzewidziane komplikacje. Oxandrolone lub winstrol (lub inne substancje występujące w opakowaniu) stłumiły testosteron do stężenia występującego u osób chorych (supresja osi HPTA), tymczasem poziom testosteronu nie został podniesiony przez testosteron egzogenny (tam w środku opakowania był sam olej, zamiast zawiesiny estrów propionatu). Jak widać nie opłaca się oszczędzać na testosteronie. Norma dla testosteronu w tym laboratorium zaczyna się od 142,39 ng/dL, tymczasem zawodnik miał stężenie 59,12 ng/dL.

Podsumowanie

Każda dawka SAA (oraz preparatów SARM) ma wpływ na produkcję testosteronu w jądrach (u mężczyzny). U mężczyzny skutkuje to stłumieniem lub kompletnym zahamowaniem pracy podwzgórza (GnRH), przysadki mózgowej (LH, FSH) oraz jąder (stężenie testosteronu we krwi). Skutki uboczne dopingu u mężczyzny są niezmiernie szerokie i mogą obejmować zmiany w piersiach (ginekomastię), retencję wody, zwiększenie ciśnienia krwi (i w konsekwencji obciążenie nerek oraz serca, szczególnie lewej komory), zaburzenia gospodarki elektrolitowej, zmianę rozmiaru jąder, wypadanie włosów (łysienie - dotyczy głowy) oraz wzrost owłosienia na brzuchu, plecach, nogach itd.

U kobiety zaburzenia gospodarki hormonalnej ujawniają się poprzez nieregularne miesiączki, całkowity brak miesiączki, wahania nastroju, powiększenie łechtaczki, zwiększenie owłosienia. Najprawdopodobniej u obu płci podawanie SAA ma też wpływ na stężenie GH (hormonu wzrostu) i IGF-1 (insulinopodobnego czynnika wzrostu), jednak brakuje na ten temat badań. Co najbardziej zabawne, niektóre osoby stosują środki hormonalne (np. proviron) podczas terapii po cyklu (tzw. odblok), to tak, jakby w trakcie rozległej infekcji gardła jeść lody.

Wpływ na serce

Nadal wielu mężczyzn wierzy, iż zmiany w sercu, które mają charakter fizjologiczny (serce sportowca), są tożsame z patologiczną przebudową po stosowaniu dopingu hormonalnego. Otóż, nie! Jeśli przez długi czas stosujesz SAA, to często masz podwyższone ciśnienie krwi, tętno, podwyższony hematokryt i hemoglobinę, patologiczny profil lipidowy (podwyższony cholesterol, obniżony transporter HDL, podwyższony LDL). Wzrasta obciążenie mięśnia sercowego oraz nerek. Ma to wpływ na pogrubienie ścian serca (w tym grubość ściany tylnej lewej komory), zwiększenie grubości przegrody międzykomorowej, zmianę rozmiaru lewej komory, czasem również zmiany w obrębie prawej komory. Z czasem mogą pojawić się patologiczne zmiany rytmu, obniżenie frakcji wyrzutowej lewej komory serca, zmiany o charakterze miażdżycowym (wpływ SAA na profil lipidowy). W skrajnych przypadkach pojawiają się głębsze zmiany o charakterze patologicznym, czyli np. włóknienie serca: włóknienie zastępcze (naprawcze) lub reaktywne (rozsiane). Spotyka się takie efekty stosowania SAA w badaniach patologicznych, np. zwłóknienie wsierdzia lub mięśnia sercowego.

Czy SAA mają u Ciebie wpływ na funkcjonowanie serca i układ krążenia? Nie wiem, nie jestem wróżką! Dlatego nie zadawaj podobnych pytań w Internecie, idź do lekarza, kardiologa, a najlepiej takiego, który ma pojęcie o zmianach w sercu występujących u sportowców (hipertrofia koncentryczna, ekscentryczna, bradykardia, zmiany w obrębie lewej komory, pogrubienie ścian serca, włóknienie itd.).

Ogólnie można przyjąć, iż zmiany w układzie sercowo-naczyniowym są skorelowane z dietą (niewłaściwa pogłębia patologiczne zmiany), dawkami stosowanych środków, czasem trwania cyklu, sięganiem po narkotyki, beta-mimetyki, alkohol itd. Bez EKG, USG serca („echo”) i innych skomplikowanych badań diagnostycznych, nie da się zbyt wiele powiedzieć. Pewne jest tylko, iż ciągle przedwcześnie umierają kulturyści i bokserzy. Obok diagnostyki serca warto też regularnie wykonywać badania krwi (szczególnie hematokryt, lipidogram), moczu, funkcjonowania nerek, wątroby.

Zdrowo się odżywiam i robię aeroby, a to wystarczy, by skompensować wpływ SAA

Tego nie jesteś w stanie ocenić, jednak z pewnością niezdrowa dieta i brak treningu aerobowego wpływają na pogorszenie funkcjonowania serca i układu krążenia (np. znacznie szybciej pojawiają się zmiany miażdżycowe). Profesjonalny kulturysta IFBB, Seth Feroce, powiedział: „Serce jest ważne – to dlatego robię aż tyle cardio. Nie stracisz przyrostów masy od wykonywania treningu aerobowego! Chcę dobrze wyglądać bez ubrania, chcę móc widzieć mojego penisa i chcę, by moje serce pracowało!” Feroce żartobliwie nawiązuje do „ciążowych brzuchów” panów po 40. roku życia, którzy mają problem z zobaczeniem swojego przyrodzenia. Seth rekomenduje 20, 30, a nawet 60 minut „cardio” dziennie.

https://youtu.be/PD-uO4-663Q

Film: Seth Feroce opowiada o zagrożeniach związanych z dopingiem hormonalnym.

Nie zgadzam się z tezą Setha, iż „cardio nie ma wpływu na przyrosty masy mięśniowej”. Liczne badania pokazują, iż dla niektórych osób (np. wcześniej nie trenujących siłowo) wpływ będzie niewielki, dla innych (bardziej zaawansowanych) duży, wręcz decydujący. Zresztą, najbardziej inwazyjne dla kulturysty bieganie, ma kolosalny wpływ na trening nóg. Zarówno po treningu przysiadów, martwego ciągu czy wykroków, ciężko się biega (wpływ na przednią i tylną część uda, brzuch, prostowniki itd.), jak i po bieganiu możliwy jest spadek osiągów siłowych. Każda dodatkowa aktywność stanowi wydatek energetyczny, więc należy ją zrekompensować w diecie. Wielu młodych mężczyzn ma problem z przyrostem masy mięśniowej, dlatego że za dużo biegają, pływają, grają w piłkę nożną czy trenują sporty walki (problem dotyczy szczególnie boksu, boksu tajskiego, kickboxingu).

Podsumowanie

Każdy środek hormonalny ma wpływ na wytwarzanie testosteronu i supresję układu HPTA. Jak duży? W każdym przypadku jest to sprawa indywidualna. Z pewnością SAA mogą mieć wpływ na zmiany strukturalne serca i przyspieszenie procesu miażdżycowego – znów nie da się odpowiedzieć, u kogo i w jakim tempie wspomniane zmiany się pojawią. Wykonywanie aerobów i zdrowa dieta powinny być podstawą profilaktyki osób sięgających po SAA i inny doping hormonalny (np. SARM).

Referencje:

• “Effect of an anabolic steroid (metandienon) on plasma LH-FSH, and testosterone and on the response to intravenous administration of LRH.” Acta Endocrinol (Copenh). 1976 Dec;83(4):856-64. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/793272
• Melinda Sheffield-Moore, Randall J. Urban, Steven E. Wolf, J. Jiang, Don H. Catlin, David N. Herndon, Robert R. Wolfe, and Arny A. Ferrando “Short-Term Oxandrolone Administration Stimulates Net Muscle Protein Synthesis in Young Men” http://press.endocrine.org/doi/full/10.1210/jcem.84.8.5923
• Small M. i wsp. “Alteration of hormone levels in normal males given the anabolic steroid stanozolol.” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/6430603
• “The selective androgen receptor modulator GTx-024 (enobosarm) improves lean body mass and physical function in healthy elderly men and postmenopausal women: results of a double-blind, placebo-controlled phase II trial” http://www.jcsm.info/documents/0311/The%20selective%20androgen%20receptor%20modulator%20improves%20lean%20body%20mass%20and%20physical%20function%20in%20healthy%20elderly%20men%20and%20postmenopausal%20women.pdf
• “The Safety, Pharmacokinetics, and Effects of LGD-4033, a Novel Nonsteroidal Oral, Selective Androgen Receptor Modulator, in Healthy Young Men” http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4111291/
• Felix Joseph and Maria Kristina Parr “Synthetic Androgens as Designer Supplements” Jan Curr Neuropharmacol. 2015 Jan; 13(1): 89–100. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4462045/
• Tokish J.M., Kocher M.S., Hawkins R.J. Ergogenic aids: a review of basic science, performance, side effects, and status in sports. Am. J. Sports Med. 2004;32(6):1543–1553. doi: 10.1177/0363546504268041.
• 8. Malhotra A1, Poon E, Tse WY, Pringle PJ, Hindmarsh PC, Brook CG. “The effects of oxandrolone on the growth hormone and gonadal axes in boys with constitutional delay of growth and puberty.” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8319371
• Grokett BH1, Ahmad N, Warren DW. “The effects of an anabolic steroid (oxandrolone) on reproductive development in the male rat.” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1543024
• Baggish AL1, Weiner RB2, Kanayama G2, Hudson JI2, Lu MT2, Hoffmann U2, Pope HG Jr1. “Cardiovascular Toxicity of Illicit Anabolic-Androgenic Steroid Use”. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28533317
• “Wytyczne ESC/ESA dotyczące operacji niekardiochirurgicznych — ocena ryzyka sercowo-naczyniowego i postępowanie w 2014 roku” Wspólna Grupa Robocza Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC) i Europejskiego Towarzystwa Anestezjologicznego (ESA) do spraw oceny ryzyka sercowo-naczyniowego i postępowania u pacjentów poddawanych operacjom niekardiochirurgicznym https://ojs.kardiologiapolska.pl/kp/article/download/KP.2014.0193/7958
• D'Andrea A, Caso P, Salerno G, et al. Left ventricular early myocardial dysfunction after chronic misuse of anabolic androgenic steroids: a Doppler myocardial and strain imaging analysis. Br J Sports Med. 2007;41:149–55.
• Hartgens F, Kuipers H. Effects of androgenic-anabolic steroids in athletes. Sports Med. 2004;34:513–54.
• Paola Frati,1,2 Francesco P. Busardò,1,* Luigi Cipolloni,1 Enrico De Dominicis,3 and Vittorio Fineschi “Anabolic Androgenic Steroid (AAS) Related Deaths: Autoptic, Histopathological and Toxicological Findings” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4462039/
• J R Payne, P J Kotwinski, and H E Montgomery „Cardiac effects of anabolic steroids” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1768197/