Dzięki obróbce technologicznej żywności, mamy dostęp do wielu artykułów żywnościowych, których w innych warunkach nie moglibyśmy jeść na co dzień. Bez przetwórstwa żywności różnorodność produktów, które widzimy w supermarketach i na sklepowych półkach, byłaby z pewnością znacznie ograniczona. Przetwórstwo żywności zapobiega sezonowości produktów, które mają ograniczony okres występowania. Przykładem tego mogą być mrożone i puszkowane owoce, warzywa czy produkty mięsne.
Ponadto obróbka technologiczna przedłuża żywotność produktów. Rybki w puszkach, czy mleko UHT są tylko dwoma przykładami produktów dostępnych bez trudu w każdej chwili, dzięki przetwórstwu.
Przetwórstwo podwyższa również stopień bezpieczeństwa żywności poprzez zastosowanie różnorodnych metod - przykładem tego może być ogrzewanie produktów do wystarczająco wysokich temperatur, aby zniszczeniu uległy szkodliwe bakterie; niektóre dodatki do żywności zapobiegają psuciu się tłuszczów (jełczeniu) i hamują wzrost szkodliwych pleśni i bakterii; natomiast pakowanie zapewnia utrzymanie świeżości produktów i zapobiega ich obsychaniu i czerstwieniu.
Kolejnym ogromnym pożytkiem, jaki daje nam obróbka technologiczna żywności, jest zapewnienie wygody - spróbuj wyobrazić sobie przyrządzenie szybkiego obiadu bez mrożonek i puszkowanych warzyw.
Czy dodatki do żywności przetworzonej są w ogóle potrzebne?
Dodatki do żywności odgrywają ogromną rolę przy zabezpieczaniu świeżości, bezpieczeństwa, smakowitości, wyglądu i tekstury żywności przetworzonej. Dodatki do żywności dodawane są w różnych celach: czasami jest to zapewnienie bezpieczeństwa żywności, czasem - przedłuzenie trwałości produktu. Dla przykładu, przeciwutleniacze zapobiegają psuciu się (jełczeniu) tłuszczów i olejów, podczas gdy konserwanty przeciwdziałają lub zmniejszają wzrost mikroorganizmów (np. pleśni na chlebie), a środki zagęszczające umożliwiają żelowanie produktów z owoców, dzięki czemu można je rozsmarowywać.
Barwniki żywności są stosowane w celu zwiększenia atrakcyjności produktów. Nie wpływają one na bezpieczeństwo żywności, czy na jej teksturę, ale zapewniają konsumentowi możliwość wyboru produktu, który wyda mu się bardziej zachęcający i wprowadzi do jego diety urozmaicenie kolorystyczne. Dodatki do żywności mogą mieć specyficznie wpływać na właściwości sensoryczne produktu (np. smak czy teksturę), dzięki czemu zapewniają zaspokojenie potrzeb konsumenta.
Wszystkie dodatki do żywności muszą być zatwierdzone przez stosowne autorytety, a ich ilość musi być zgodna z ustalonymi limitami. Każdy z dodatków musi być wymieniony w tabeli składu produktu, zawartej na etykiecie, co umożliwia konsumentom podejmowanie decyzji o zakupie.
Jaka jest gwarancja, że w przyszłości nie zostanie dowiedziona szkodliwość obecnie stosowanych substancji dodatkowych?
Odnośnie bezpieczeństwa substancji dodatkowych, podobnie jak w odniesieniu do innych składników żywności, możemy mówić o aktualnym stanie wiedzy naukowej. Należy jednak podkreślić, że obecnie dopuszczone substancje dodatkowe są często dokładniej przebadane niż inne skłądniki żywności mogące mieć negatywny wpływ na zdrowie człowieka.
Działanie danej substancji dodatkowej na organizm ludzki jest ściśle uzależnione od wielkości jej spożycia (wartość ADI). Zagrożeniem, które należy brać pod uwagę jest zwiększenie spożycia substancji do wartości przekraczającej ADI. Istotne jest zatem prowadzenie monitoringu spożycia substancji dodatkowych, ocena ryzyka oraz regulowanie użycia substancji poprzez adekwatne zmiany ustawodawstwa (zarządzanie ryzykiem).
Które substancje dodatkowe są rakotwórcze?
Jeżeli chodzi o dozwolone substancje dodatkowe - żadne!
Czym różni się uatrakcyjnianie produktu od zafałszowania?
Zafałszowanie to stosowanie dodatków niezgodnie z przepisami.
Jakie są najczęściej występujące przypadki zafałszowania?
Obecnie dostępna jest tak szeroka gama różnych grup dodatków do żywności, że można praktycznie wszystkie zamierzone efekty technologiczne uzyskać zgodnie z przepisami. Wbrew pozorom to nie wada, ale ogromna zaleta przepisów - nie ma pokusy fałszowania, które może byc niebezpieczne.
Czy to prawda, że substancje dodatkowe pozyskuje się ze szczątków ludzkich i zwierzęcych oraz niejadalnych roślin lub niejadalnych części roślin?
W zasadzie nie. Jedynymi wyjątkami są: żelatyna uzyskiwana z kości (czyli niejadalnych części zwierzęcych) oraz pektyna uzyskiwana z resztek cytrusów lub jabłek po wyciśnięciu z nich soku.
Jaki jest obecny stan wiedzy na temat powiązań pomiędzy stosowaniem niektórych substancji dodatkowych a rozwojem choroby ADHD u dzieci?
W 1975 r. Dr Benjamin Feingold, alergolog, wysunął hipotezę, że barwniki, konserwanty i salicylany obecne w żywności żywności mogą być przyczyną ADHD u dzieci. Od tej pory wykonano wiele badań mających na celu potwierdzenie lub odrzucenie tej hipotezy.
Do tej pory nie ma wystarczającyh dowodów naukowych pozwalających na stwierdzenie zależności pomiędzy niektórymi substancjami dodatkowymi a rozwojem ADHD u dzieci.
Stwierdzono jednak, że:
- u dzieci z ADHD częściej występują alergie niż ma to miejsce w przypadku ogólnej populacji dzieci;
- nietolerancja pewnych składników żywności występuje częściej u dzieci, u których stwierdzono inne rodzaje alergii, np. atopowe zapalenie skóry;
- jedna z hipotez mówi o wpływie alergii na rozwój ADHD;
niekótre z doniesień naukowych sugerują (jest to na razie hipoteza), iż możliwe jest istnienie niewielkiej grupy dzieci, u których objawy ADHD mogą się nasilać w wyniku reakcji na pewne rodzaje żywności; u tych dzieci często występują też alergie na inne substancje.
Powyższe hipotezy wymagaja potwierdzenia przez wyniki badań naukowych. Obecnie np. trwają badania finansowane przez Food Standard Agency (Wielka Brytania) nad wpływem spożycia syntetycznych substancji dodatkowych na zachowanie dzieci. Wyniki tych badań będą dostępne wiosną 2007 roku.
Z czego wynika fakt, że aż tak wiele dodatków do żywności zostało dopuszczonych w Polsce dopiero w związku z wejściem do Unii Europejskiej?
Schemat tworzenia prawa krajowego przed wejściem Polski do UE, jak również unijnego jest następujący:
1. Zgłoszenie przez producentów wniosku o włączenie nowej substancji do listy obecnie dopuszczonych (propozycja zastosowania oraz uzasadnienie technologiczne)
2. Ocena bezpieczeństwa przez upoważnione instytucje
3. Jeżeli ocena bezpieczeństwa jest pozytywna i istnieje uzasadnienie technologiczne, substancja dodatkowa jest włączana do ustawodawstwa (autoryzacja)
Tekst pochodzi z oficjalnej strony Polskiej Federacji Producentów Żywności.
Spis substancji dodatkowych:
http://www.pfpz.pl/index/?lang_id=3
Wyszukiwarka dodatkow:
http://www.pfpz.pl/dodatki/?p=1