Kumite, obok kihon i kata, jest jednym z podstawowych fundamentów karate. Kumite oznacza dosłownie "spotkanie rąk" i może mieć wiele postaci, a w związku z tym różne mogą być cele treningu poszczególnych rodzajów kumite. Sformalizowane postaci kumite mają na celu wprowadzenie początkującego karateki do walki z partnerem. Dzięki tym prostym postaciom kumite ćwiczący zapoznaje się z dystansem, zasięgiem technik swoich i partnera, podstawowymi blokami i zaczyna wykształcać w sobie reakcje na nadchodzący atak. Repertuar technik i dystans jest na początku ograniczony, lecz w miarę zdobywania umiejętności dystans zmienia się płynnie od długiego aż do krótkiego czy do zwarcia; także stosowane techniki są różnorodniejsze i "dojrzalsze".
Przechodząc od podstawowych form kumite do bardziej zaawansowanych można wprowadzać różne odmiany walk zadaniowych, np. dozwolone są tylko ataki rękoma, albo tori atakuje kombinacją technik, uke blokuje i kontratakuje również przy pomocy kombinacji.
Poniżej znajduje się charakterystyka różnych postaci kumite. Należy zwrócić uwagę, że taki podział wywodzi się z japońskiego systemu treningu. Na Okinawie taka klasyfikacja nie była stosowana.
Kumite można podzielić na dwa podstawowe rodzaje:
Walkę umówioną yakusoku kumite. W walce umówionej dystans jest ustalony, a techniki są zapowiadane.
Wśród form yakusoku kumite można wyróżnić:
kihon-ippon-kumite - napastnik (tori) wykonuje jeden atak z krokiem w przód, a broniący się (uke) wykonuje blok i kontrę
sanbon-kumite - napastnik wykonuje trzy kolejne ataki do przodu, broniący cofając się wykonuje trzy bloki, a następnie kontrę
gohon-kumite - napastnik wykonuje pięć kolejnych ataków do przodu, broniący cofając się wykonuje pięć bloków, a następnie kontrę
okuri-ippon-kumite - napastnik atakuje kombinacją dwóch technik lub wykonuje ponowny (drugi) atak pomimo kontry
kaeshi-ippon-kumite - napastnik wykonuje atak z krokiem do przodu, broniący się blokuje robiąc krok do tyłu, a następnie kontratakuje z krokiem do przodu; napastnik wtedy robi krok do tyłu, blokuje i kontruje.
Wolną walkę jiyu kumite
Pośrednimi formami kumite ćwiczonymi w celu przejścia od walki umówionej do wolnej są:
jiyu-ippon-kumite - tutaj ćwiczący cały czas są w pozycji walki (kamae), atakujący zapowiada technikę ataku i po akceptacji broniącego się, wykonuje ją; uke broni się za pomocą dowolnego bloku i kontry. Możliwe są tu różne odmiany tej formy walki, np. atakujący wykonuje atak z kilku wybranych (znanych broniącemu) bez zapowiedzi, tori wykonuje dowolną technikę nożną itp.
okuri-jiyu-kumite - ta forma jest analogiczna do okuri-ippon-kumite, tyle że walczący wykonują ćwiczenia w pozycjach walki
kaeshi-jiyu-kumite - techniki są wykonywane tak jak w okuri-ippon-kumite, z tym że walczący wykonują ćwiczenia w pozycjach walki
happo-jiyu-kumite - jest to zaawansowana forma kumite, w której uke broni się przed ośmioma przeciwnikami atakującymi z 8 różnych stron.
W wolnej walce, jiyu kumite, obaj partnerzy mogą stosować dowolne techniki, jednak w ten sposób, aby nie spowodować u partnera obrażeń. Innymi słowy, muszą w pełni kontrolować swoje techniki. Odmianą wolnej walki jest shiai, czyli sędziowana walka sportowa odbywająca się według ustalonych przepisów. W shiai nie wszystkie techniki są dozwolone, ograniczone są punkty na ciele, w które można uderzać, a repertuar technik karate stosowanych podczas walki sędziowanej jest znacząco zubożony.
Jak wyglądały dawniej ćwiczenia z partnerem?
Na Okinawie ćwiczenia z partnerem określano terminem tegumi (jap. kumite). Mają one postać zaaranżowanych, płynnych kombinacji wykonywanych na przemian z parterem. Kombinacje te zawierają w sobie techniki uderzeń pięścią, otwartą dłonią i łokciami, bloki, zbicia, wychwycenia, dźwignie, uderzenia barkiem i głową. Taki sposób ćwiczenia kumite miał na celu wypracowanie obronnych odpowiedzi i nauczyć właściwych reakcji na najczęstsze akty agresji. Wskutek popularyzacji karate sportowego i form treningu wywodzących się z Japonii (Ippon Shobu) ćwiczenie form tegumi zostało stopniowo zaniechane. Od strony praktycznej ćwiczenia tegumi- renzoku-geiko stanowią pomost pomiędzy ćwiczeniami kihon a bunkai-jutsu (interpretacja kata).
Walka sportowa czy walka treningowa?
W zależności od przyjętej formuły walki w kumite stosuje się różne ograniczenia - z reguły dotyczy to walki sportowej, ale ma to też zastosowanie w walce podczas treningu, co pozwala uniknąć różnych kontuzji. Istnieją różne formuły dotyczące kontaktu podczas walki sportowej - czasem dopuszcza się tylko lekki kontakt, innym razem dozwolone jest zadawanie uderzeń i kopnięć z pełną siłą, ale z wyłączeniem pewnych stref ataku (np. głowy). Przy walkach z pełnym kontaktem przeważnie stosuje się ochraniacze i kaski, a także rękawice.
Naturalną rzeczą jest, że przepisy walki sportowej w pewien sposób ograniczają zawodników, którzy chociażby ze względów bezpieczeństwa nie mogą stosować niektórych technik, które w walce rzeczywistej mogłyby wyeliminować przeciwnika. Podczas walki kontaktowej prawdopodobieństwo kontuzji jest dość duże, stąd konieczność stosowania ochraniaczy i odpowiedniego poziomu technicznego zawodników, którzy powinni mieć świadomość ewentualnych skutków swoich technik.
W przypadku możliwości stosowania w walce technik rzutów, dźwigni czy duszeń szczególnie ważny jest poziom techniczny zawodnika, który powinien znać te techniki także od strony "biernej". Jeśli zawodnik wie, w jaki sposób działają te techniki i odczuł to na sobie, to dzięki temu będzie wiedział, jak je zastosować w sposób zarówno skuteczny jak i bezpieczny dla partnera.
W wolnej walce powinno się dążyć do wszechstronności, aby nie ograniczać się tylko do kilku rodzajów ataków i obron. Schematyczny sposób walki może zostać spostrzeżony przez przeciwnika, który nie zawaha się wykorzystać tego na swoją korzyść. Należy także pamiętać o ograniczeniach narzucanych przez regulaminy walki sportowej. W rzeczywistej walce przeciwnika nie będzie interesować, że ktoś do tej pory walczył tylko w formule wykluczającej uderzenia rękoma na głowę czy też niskie kopnięcia.
mądrość przychodzi z wiekiem