Otyłość została wskazana jako ważna przyczyna chorób nerek. Ze względu na ścisły związek z cukrzycą i nadciśnieniem, nadwaga i otyłość są ważnymi czynnikami ryzyka przewlekłej choroby nerek. Niezmiennie zatem nasze zdrowie pozostaje w naszych rękach i to my możemy dla siebie zrobić najwięcej, choćby przez wybór optymalnej formy aktywności fizycznej.
Mniej znane skutki otyłości
Otyłość wpływa na rozwój przewlekłej choroby nerek między innymi dlatego, że predysponuje do nefropatii cukrzycowej, nadciśnieniowego stwardnienia nerek oraz ogniskowego i segmentalnego stwardnienia kłębuszków nerkowych. Nadwaga i otyłość są związane z pojawieniem się wielu rodzajów patologicznych zmian w nerkach. To nie wszystko, nadciśnienie potrafi niszczyć również serce (szczególnie lewą komorę, powoduje zmiany strukturalne i patologiczną przebudowę mięśnia sercowego).
Jaki związek ma nadciśnienie z chorobami serca?
Bardzo wyraźny i znaczący. Bazując na badaniu Framingham naukowcy ustalili, że nadciśnienie odpowiada za 39% przypadków niewydolności serca u mężczyzn i 59% przypadków niewydolności serca u kobiet. To nie wszystko, oszacowano, iż przeżycie po wystąpieniu niewydolności serca to zaledwie kilka lat, przy czym jedynie 25% mężczyzn i 38% kobiet przeżywa 5 lat.
Pojawienie się niewydolności serca zwiększa śmiertelność od czterech do ośmiu razy, w porównaniu do populacji ogólnej w tym samym wieku. Te złe perspektywy obserwuje się w przypadku wszystkich etiologii niewydolności serca, a nagła śmierć jest dominującą cechą śmiertelności.
Dlaczego musisz walczyć z nadciśnieniem?
W badaniach naukowych (Wannamethee G, Perry IJ), u mężczyzn z hematokrytem mniejszym niż 51% ponad trzykrotnie rosło ryzyko udaru, jeśli jednocześnie u danej osoby występowało nadciśnienie tętnicze, w porównaniu do normalnego ciśnienia krwi. Jeśli dany człowiek jednocześnie miał hematokryt wyższy niż 51% i nadciśnienie tętnicze, to ryzyko rosło dziewięciokrotnie, w porównaniu do normalnego ciśnienia krwi.
Nadciśnienie tętnicze zwiększa ryzyko niewydolności serca: 2-krotnie u mężczyzn i 3-krotnie u kobiet, przy większym wpływie skurczowego niż rozkurczowego ciśnienia krwi.
Jaki związek ma cukrzyca z chorobami serca?
Związek jest na tyle znaczący, iż w nowszych opracowaniach cukrzycę określa się jako chorobę naczyń! Cukrzyca zwiększa ryzyko niewydolności serca 2-8 razy, przy współczynniku ryzyka dwukrotnie większym u kobiet niż u mężczyzn. Około 19% osób z niewydolnością serca ma cukrzycę. Stanowiła ona przyczynę 6–12% przypadków niewydolności serca w kohorcie badania Framingham.
Jaki rodzaj treningu zmniejsza ryzyko nadciśnienia?
Naukowcy uwzględnili 270 badań, dotyczących ponad 15 tysięcy osób. Najskuteczniejsze okazały się:
- Trening aerobowy spowodował spadek ciśnienia skurczowego o 4,49 mm Hg i rozkurczowego o 2,53 mm Hg.
- Dynamiczny trening oporowy spowodował spadek ciśnienia skurczowego o 4,55 mm Hg i rozkurczowego o 3,04 mm Hg (a więc w kolejnym badaniu okazuje się, że trening siłowy może być lepszy od aerobowego, nie tylko w kontekście regulacji glikemii, ale też ciśnienia krwi).
- Trening łączony spowodował spadek ciśnienia skurczowego o 6,04 mm Hg i rozkurczowego o 2,54 mm Hg (czyli aeroby mogą zwiększać korzyści i warto nimi uzupełniać trening siłowy).
- Trening interwałowy o wysokiej intensywności spowodował spadek ciśnienia skurczowego o 4.08 mm Hg i rozkurczowego o 2.50 mm Hg.
- Trening izometryczny spowodował spadek ciśnienia skurczowego o 8,24 mm Hg i rozkurczowego o 4,0 mm Hg.
Podsumowanie i wnioski z badań
Z tego wynika, że najskuteczniejszy dla redukcji ciśnienia krwi jest trening izometryczny, dalej plasują się: trening łączony, dynamiczny trening oporowy, trening aerobowy i trening interwałowy o wysokiej intensywności. Najskuteczniej ciśnienie krwi skurczowe redukowały izometryczne przysiady przy ścianie, a rozkurczowe: bieganie. Z tego wynika, iż opłaca się wplatać do planu różne rodzaje ćwiczeń.
Referencje:
- Kannel WB. Incidence and epidemiology of heart failure. Heart Fail Rev. 2000 Jun;5(2):167-73. doi: 10.1023/A:1009884820941. PMID: 16228142.
- Edwards JJ, Deenmamode AHP, Griffiths M, et al. Exercise training and resting blood pressure: a large-scale pairwise and network meta-analysis of randomised controlled trials British Journal of Sports Medicine Published Online First: 25 July 2023. doi: 10.1136/bjsports-2022-106503