Jak podwyższyć testosteron? Zadbaj o jelita!

Zdrowie jelit ma ogromny wpływ na cały organizm, a mikrobiota jelitowa – czyli biliony bakterii zamieszkujących przewód pokarmowy – odgrywa kluczową rolę w regulacji wielu procesów fizjologicznych. Coraz więcej badań wskazuje, że równowaga mikroflory jelitowej może mieć wpływ nie tylko na trawienie i odporność, ale także na poziom hormonów, w tym testosteronu. Czy istnieje rzeczywisty związek między bakteriami jelitowymi a gospodarką hormonalną? Jak stan mikrobioty może wpływać na poziom testosteronu i co można zrobić, aby wspierać zdrowie jelit w kontekście optymalizacji hormonów?

Jak jelita wpływają na gospodarkę hormonalną?

Jelita są często nazywane „drugim mózgiem” organizmu ze względu na ich zdolność do wpływania na wiele funkcji fizjologicznych, w tym hormonalnych. Istnieją trzy główne mechanizmy, przez które mikrobiota jelitowa może oddziaływać na poziom testosteronu:

Regulacja stanu zapalnego

Przewlekłe stany zapalne mogą prowadzić do obniżenia poziomu testosteronu poprzez zwiększenie stężenia kortyzolu – hormonu stresu, który działa antagonistycznie wobec testosteronu. Zdrowa mikroflora jelitowa pomaga utrzymać równowagę w układzie immunologicznym, redukując stan zapalny i wspierając optymalną produkcję hormonów.

Modulacja wchłaniania składników odżywczych

Bakterie jelitowe biorą udział w trawieniu i przyswajaniu niektórych kluczowych składników odżywczych, takich jak cynk, magnez i witaminy z grupy B, które są niezbędne do produkcji testosteronu. Niedobory tych mikroskładników mogą prowadzić do obniżenia poziomu hormonu.

Polecamy również: Suplementacja białkiem: co naprawdę pokazują dowody naukowe?

Metabolizm estrogenów i testosteronu

Mikrobiota jelitowa odgrywa rolę w metabolizmie hormonów płciowych. Niektóre bakterie wpływają na rozkład estrogenów, co może pośrednio oddziaływać na stosunek testosteronu do estrogenu. Nadmiar estrogenów, wynikający np. z dysbiozy jelitowej, może hamować produkcję testosteronu i prowadzić do niekorzystnych zmian hormonalnych.

Czy istnieją badania potwierdzające wpływ mikroflory na testosteron?

Coraz więcej badań wskazuje na istotną rolę bakterii jelitowych w regulacji poziomu testosteronu.

Badanie na myszach (Colldén et al., 2019) wykazało, że zwierzęta z zaburzoną mikroflorą miały znacznie niższy poziom testosteronu niż te z prawidłową florą jelitową. Co więcej, przeszczep mikrobioty od zdrowych osobników skutkował przywróceniem poziomu testosteronu.

Polecamy również: Odżywki dla sportowców vs pasze i suplementy dla zwierząt – czy warto ryzykować?

Badanie kliniczne (Cryan et al., 2020) sugeruje, że skład mikrobioty jelitowej może wpływać na osią HPA (podwzgórze-przysadka-nadnercza), co pośrednio oddziałuje na produkcję hormonów płciowych, w tym testosteronu.

Przegląd literatury (Hevia et al., 2021) potwierdził, że stan zapalny jelit i dysbioza mogą być czynnikiem wpływającym na obniżoną produkcję androgenów u mężczyzn.

Choć badania wciąż trwają, istnieją wyraźne dowody na to, że mikrobiota jelitowa może mieć wpływ na poziom testosteronu, zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio.

Jak dbać o jelita, aby wspierać produkcję testosteronu?

1. Spożywaj błonnik i fermentowaną żywność

Dieta bogata w błonnik wspiera zdrowie jelit, a produkty fermentowane, takie jak kefir, kiszona kapusta, jogurt naturalny i kimchi, pomagają utrzymać równowagę mikroflory.

2. Unikaj nadmiaru cukru i przetworzonej żywności

Wysokoprzetworzona dieta bogata w cukry proste może prowadzić do dysbiozy jelitowej, zwiększonego stanu zapalnego i obniżenia poziomu testosteronu.

3. Wspieraj jelita odpowiednimi suplementami

Niektóre probiotyki i prebiotyki mogą pozytywnie wpływać na równowagę mikrobioty. Szczepy takie jak Lactobacillus reuteri były badane pod kątem wspierania produkcji testosteronu i zdrowia układu hormonalnego.

4. Ogranicz stres i dbaj o sen

Kortyzol, hormon stresu, ma działanie antagonistyczne wobec testosteronu. Ponieważ jelita i mózg są połączone osią jelitowo-mózgową, przewlekły stres może prowadzić do zaburzeń mikrobioty, co pośrednio wpływa na gospodarkę hormonalną.

5. Dostarczaj kluczowe składniki odżywcze

Cynk, witamina D, magnez i kwasy tłuszczowe omega-3 są niezbędne dla optymalnej produkcji testosteronu i zdrowia jelit. Ich niedobory mogą negatywnie wpływać na równowagę hormonalną.

Podsumowanie – czy bakterie jelitowe mogą wpływać na testosteron?

Choć temat nadal jest przedmiotem badań, istnieje coraz więcej dowodów sugerujących, że mikrobiota jelitowa może wpływać na poziom testosteronu poprzez regulację stanu zapalnego, metabolizmu hormonów i wchłaniania kluczowych składników odżywczych.

Zdrowe jelita to nie tylko lepsze trawienie, ale także optymalna gospodarka hormonalna. Dlatego dbanie o mikrobiotę jelitową poprzez właściwą dietę, unikanie stresu i wspieranie organizmu probiotykami może być jednym ze sposobów na utrzymanie wysokiego poziomu testosteronu.

Źródła:

• The effect of testosterone on the gut microbiome in mice https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC11271554/
• The Microbiota-Gut-Brain Axis https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31460832/
• The impact of the gut microbiota on the reproductive and metabolic endocrine system https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33722164/