Ilekroć toczy się jakakolwiek dyskusja dotycząca odżywek i suplementów diety, wysuwane są bezpodstawne argumenty o rzekomej szkodliwości dla nerek lub wątroby tego rodzaju środków. Jednak te same osoby nie dostrzegają zagrożenia, które jest realne i jest tuż na wyciągnięcie ręki. 

  1. Co faktycznie szkodzi wątrobie?
  2. Czy suplementy mogą powodować uszkodzenie wątroby?
  3. Które suplementy mogą pomóc w regeneracji wątroby?
  4. NLPZ, źródło uszkodzeń wątroby?
  5. Podsumowanie

Co faktycznie szkodzi wątrobie?

Wątrobę może zniszczyć np. długotrwałe, nadmierne podawanie fruktozy, sacharozy (składającej się z glukozy i fruktozy) lub syropu glukozowo-fruktozowego. Znane wszystkim skutki przynosi jeden z najtwardszych legalnych narkotyków, czyli alkohol. Doprowadza do zniszczenia układu nerwowego, upośledzenia umysłowego, wtórnie pojawia się uszkodzenie wątroby. A czy osoby ostrzegające o groźnych suplementach, czy odżywkach unikają fruktozy, etanolu albo niezdrowego sposobu odżywiania?

W badaniach naukowych często stosuje się diety o dużej podaży energii, wysokotłuszczowe (np. smalec, olej sojowy itd.) do wywoływania otyłości, stłuszczenia wątroby i insulinooporności. Jeśli tego rodzaju produktom towarzyszy fruktoza, glukoza lub sacharoza, może to tego rodzaju dieta może wywołać stłuszczeniowe zapalenie wątroby, ze zwłóknieniem wątroby lub bez.

Czy suplementy mogą powodować uszkodzenie wątroby?

Mit. Tylko 16% przypadków w bazie DILIN (baza, w której zebrano opisy kliniczne dotyczących uszkodzeń wątroby) powiązano z suplementami diety, w tym ... są niestety „sterydo-podobne” preparaty, które nie mają nic wspólnego z suplementacją sportową, a dużo z dopingiem. Bardzo wiele przypadków uszkodzeń wątroby wynika ze stosowania nieznanego pochodzenia środków np. z Azji. Często są one skażone farmakologią i metalami ciężkimi. To nie są suplementy diety, tylko nieznanego pochodzenia doping.

Poza tym bardzo często osoby lądujące w szpitalu nadużywają kilku-kilkunastu środków farmakologicznych, a obok tego stosują suplementy. Tak, z pewnością winne są tu suplementy, a nie stosowany bez umiaru doping...

Które suplementy mogą pomóc w regeneracji wątroby?

ochrona wątroby

W rzeczywistości wiele suplementów diety nie tylko nie obciąża, ale wręcz regeneruje wątrobę!

Po pierwsze, resweratrol jest silnym antyoksydantem, w dobrze kontrolowanych badaniach klinicznych okazało się, że potrafi zapobiegać uszkodzeniu wątroby np. w przypadku stosowania acetaminofenu (paracetamolu) oraz ułatwia regenerację wątroby.

Po drugie, podobne właściwości wykazuje np. olej z nasion czarnuszki siewnej. W badaniach wykazano, że może zmniejszać aktywność enzymów wątrobowych i poprawiać profil lipidowy u pacjentów z NAFLD (niealkoholową stłuszczeniową chorobą wątroby) oraz chronić wątrobę poprzez zmniejszenie stanu zapalnego.

Po trzecie, w modelach zwierzęcych glutamina zmniejszała uszkodzenia wątroby wywołane spożywaniem alkoholu oraz ograniczała wywołany etanolem wzrost przepuszczalności jelit, w konsekwencji stężenia endotoksyny we krwi. U ludzi suplementacja ma wpływ na układ odpornościowy i szeroko rozumiane zdrowie (wpływ na jelita).

Po czwarte N-acetylocysteina wykazuje pewną przydatność kliniczną jako środek chelatujący w leczeniu ostrego zatrucia metalami ciężkimi. Chroni wątrobę i nerki przed uszkodzeniem. NAC potrafi też zwiększać eliminację rozmaitych metali i innych związków. Wykazuje też wiele innych działań, których celowo tu nie omawiam.

NLPZ, źródło uszkodzeń wątroby?

Warto pamiętać, iż wszystkie niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) są groźne przede wszystkim dla nerek, w drugiej kolejności dla wątroby. Wyjątkiem od reguły jest paracetamol (acetoaminofen), jednak jest on klasyfikowany osobno, mimo podobnych mechanizmów działania jak klasyczne NLPZ.

Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) są główną przyczyną polekowego uszkodzenia wątroby (DILI) na całym świecie. Ibuprofen jest jednym z najczęściej stosowanych i najbezpieczniejszych NLPZ, niemniej jednak dostępne są doniesienia na temat hepatotoksyczności (toksyczność dla wątroby) indukowanej przez ibuprofen.

W 2020 r. naukowcy zebrali dane dotyczące uszkodzeń wątroby wywołanych przez ibuprofen. W piśmiennictwie zidentyfikowano 22 przypadki uszkodzeń wątroby związanej ze stosowaniem ibuprofenu. Średni wiek tych pacjentów wynosił 31 lat, a 55% stanowiły kobiety. Średnio podawano 30 g środka, a na wystąpienie objawów trzeba było czekać 12 dni. Uszkodzenie komórek wątrobowych było najczęściej występującym typem uszkodzenia wątroby. W sześciu przypadkach rozwinął się zespół zanikających drobnych przewodów żółciowych. Całkowite wyleczenie nastąpiło u 11 pacjentów po średnim czasie 14 tygodni, podczas gdy w pięciu przypadkach doszło do ostrej niewydolności wątroby prowadzącej do zgonu lub przeszczepu wątroby.

Polecamy również: Najlepsze preparaty na ochronę wątroby - jakie suplementy wybrać?

Podsumowanie

DILI związane z ibuprofenem zwykle objawia się uszkodzeniem komórek wątrobowych po krótkim okresie utajenia. Dostępne są opublikowane doniesienia na temat hepatotoksyczności ibuprofenu prowadzącej do niewydolności wątroby skutkującej przeszczepem wątroby lub zgonem. Środek wydaje się względnie bezpieczny, jednak prawdopodobnie większość przypadków nie została ujawniona ani opisana. Niewiele wskazuje, by suplementy i odżywki stanowiły zagrożenie dla wątroby. O wiele większe znaczenie mogą  mieć niewłaściwa dieta i tryb życia. NLPZ w rodzaju ibuprofenu rzadko mogą być przyczyną uszkodzenia wątroby, częściej mają negatywny wpływ na nerki, ale należy liczyć się z taką możliwością. Biorąc pod uwagę ile osób stosuje ibuprofen, opisanie 22 przypadków uszkodzeń wątroby świadczy, że jest to bezpieczny środek.

Referencje

  • Miguel E. Zoubek i in. Systematic review: ibuprofen-induced liver injury https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/apt.15645
  • Ebru Öztürk i in. Resveratrol and diabetes: A critical review of clinical studies https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0753332217327683
  • Mohammad Rashidmayvan i in. The effect of Nigella sativa oil on serum levels of inflammatory markers, liver enzymes, lipid profile, insulin and fasting blood sugar in patients with non-alcoholic fatty liver https://link.springer.com/article/10.1007/s40200-019-00439-6
  • Xiao Q. i in. The Prophylactic Effects of Glutamine on Muscle Protein Synthesis and Degradation in Rats with Ethanol-Induced Liver Damage https://www.mdpi.com/2072-6643/13/8/2788/htm
  • Xiaoying Liu i in. Mechanisms of liver injury in high fat sugar diet fed mice that lack hepatocyte X-box binding protein https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8759640/
Zawarte treści mają charakter wyłącznie edukacyjny i informacyjny. Starannie dbamy o ich merytoryczną poprawność. Niemniej jednak, nie mają one na celu zastępować indywidualnej porady u specjalisty, dostosowanej do konkretnej sytuacji czytelnika.
Komentarze (8)
MalwaCK

"Średni wiek tych pacjentów wynosił 31 lat, a 55% stanowiły kobiety. Średnio podawano 30 g środka, a na wystąpienie objawów trzeba było czekać 12 dni."

Bullshit.30 gramów ibuprofenu...

0
Bull

Weryfikujemy czy to faktycznie było około 2,5g na dobę.

0
Bull

Wszytko się zgadza. Jest to dawka średnia, podana w ciągu 12 dni - około 2,5 g na dobę.

0
_Knife_

Najpierw proponuję nauczyć się czytać ze zrozumieniem, później komentować.

"Mean cumulative dose of ibuprofen and time to onset were 30 g and 12 days, respectively."

2
MalwaCK

Wszystko jasne.Użyto w powyższym arykule Google Translate oraz zmanipulowano znaczenie konkluzji. Otóż słowo "apparent" nie oznacza "pozornie" lecz "najwyraźniej".To nadaje sens konkluzji iż "jednakże najwyraźniej niskie lub nie występujące ryzyko uszkodzeń wątroby wywołanych ibuprofenem i dlatego można go uznać za skuteczny i bezpieczny NLPZ "

1
Bull

Przestań się błaźnić

0
basmann

Przeczytałem już tyle opracować że ibuprofen zamiata wątrobę, jeżeli stosuje się go jak cukierki, że aż mnie szokuje że ktoś tutaj szuka manipulacji. Po Pani miniaturze widzę że temat drażliwy, bo pewnie nie coś mocniejszego wlatuje.

1
_Knife_

Ja nie napisałem nic ze słowem pozornie. Środek wydaje się względnie bezpieczny.

Czy to jest w sprzeczności z podsumowaniem tekstu? Przestan.

"Środek wydaje się względnie bezpieczny".

1