Problemy wątrobowe stały się plagą naszych czasów. Na pierwszy plan wysuwa się tutaj przypadłość nazywana niealkoholową stłuszczeniową chorobą wątroby, znana lepiej pod skróconą z języka angielskiego nazwą – NAFLD. Szacuje się, że problem ten dotyczy aktualnie 25% światowej populacji, a na rok 2030 prognozuje się, że może on dotknąć 50% Amerykanów.
Czym jest NAFLD?
NAFLD polega na nadmiernym gromadzeniu się tłuszczu w komórkach wątrobowych (hepatocytach), a przebiega zazwyczaj bezobjawowo i początkowo wygląda bardzo niewinnie. Większe problemy zaczynają się dopiero po pewnym czasie, kiedy to NAFLD przekształca się w NASH – niealkoholowe stłuszczeniowe zapalenie wątroby.
Przyczyny NAFLD
Główną przyczyną powszechności NAFLD w dzisiejszych czasach jest nadmiar tłuszczu i cukru w diecie. Tłuszcz gromadzony w wątrobie pochodzi bowiem ze spożywanych kwasów tłuszczowych oraz cukru, który wątroba przekształca w kwasy tłuszczowe. Wątroba stara się utylizować nadmiar tłuszczu, intensyfikując jego spalanie, ale intensywny proces spalania generuje nadmiar reaktywnych form tlenu, które hamują enzym wprowadzający kwasy tłuszczowe w procesy spalania. I kółko się zamyka – zapasy tłuszczu ciągle rosną. Mało tego – reaktywne formy tlenu inicjują procesy zapalne, prowadzące do rozwoju NASH.
Suplementy wątrobowe w akcji
Tradycja ludowa przekazała nam wiele środków naturalnych, wspomagających i ochraniających wątrobę. Jednak w badaniach ostatnich lat ustalono, że dla problemów związanych najpowszechniejszymi dysfunkcjami wątroby, NAFLD i NASH, największe znaczenie mają składniki roślinne i pokarmowe, wykazujące aktywność antyoksydacyjną i posiadające zdolność aktywacji receptora kwasów żółciowych, opatrzonego symbolem FXR.
Antyoksydanty, eliminując reaktywne formy tlenu, pomagają ograniczyć ryzyko rozwoju stanu zapalnego i ułatwiają komórkom wątrobowym przerwanie błędnego koła w procesie gromadzenia tłuszczu. Natomiast aktywacja receptorów FXR obniża stężenie tłuszczu wątrobowego na drodze blokowania wychwytu kwasów tłuszczowych przez wątrobę i hamowania przemiany cukrów w kwasy tłuszczowe w wątrobie, a jednocześnie skutkuje efektem przeciwzapalnym, co powstrzymuje rozwój NAFLD do NASH.
Najaktywniejszym i najskuteczniejszym antyoksydantem wątrobowym jest glutation, który jest produkowany przez organizm z aminokwasu białkowego – cysteiny. Na produkcję glutationu organizm zużywa 40% zasobu spożytej wraz z białkami cysteiny. Dlatego suplementacja cysteiny, jak dowodzą badania, szczególnie w najlepiej biodostępnej postaci acetylocysteiny (NAC), wyjątkowo skutecznie stymuluje produkcję glutationu wątrobowego i wspomaga prawidłowe czynności tego narządu.
Natomiast, spośród popularnych suplementów diety o potwierdzonych badaniami zdolnościach wspomagania prawidłowych czynności wątroby, aktywatorami receptorów FXR są: kurkumina z kłączy ostryżu, berberyna z owoców berberysu i sylimaryna z owoców ostropestu.
Kto odniesie korzyści stosując suplementy na wsparcie wątroby?
Suplementy wątrobowe powinny być stałym elementem diety ludzi w starszym wieku, albowiem tendencja do gromadzenia tłuszczu w wątrobie nasila się z upływem lat, zarówno w sposób zależny, jak też niezależny od modelu żywienia, co pozostaje w związku z wygasaniem funkcji seksualnych powodowanym spadkiem poziomu hormonów płciowych.
U osób z nadwagą problemy wątrobowe wycofują się zwykle na skutek zmiany diety (ograniczenia spożycia tłuszczu i cukru) i wzmożenia aktywności ruchowej, niemniej jest to proces relatywnie długotrwały, dlatego wspomaganie prawidłowych czynności wątroby odpowiednimi suplementami może przynieść w tym przypadku szczególne korzyści.
Ponieważ w badaniach wykazano, że ważnym czynnikiem rozwoju stłuszczenia wątroby jest permanentny stres i związany z nim wysoki poziom kortyzolu, dlatego suplementy wątrobowe mogą okazać się dobrym wyborem dla ludzi wykonujących ciężką psychicznie i odpowiedzialną pracę lub narażonych na wysoki poziom codziennego stresu z jakichkolwiek innych powodów.
Suplementy wątrobowe mogą okazać się szczególnie korzystne dla pasjonatów treningów siłowych, korzystających ze wspomagania steroidami anaboliczno-androgennymi, albowiem androgeny w stężeniach fizjologicznych chronią przed stłuszczeniem wątroby, podczas gdy w wysokich, takich jak osiągane w efekcie „kuracji sterydowych”, oddziałują w tym procesie całkowicie przeciwstawnie, sprzyjając gromadzeniu tłuszczu wątrobowego.
Stosowanie i dawkowanie
W celu optymalnego wspomagania prawidłowych czynności wątroby najlepiej jest zestawiać suplement NAC przynajmniej z jednym suplementem aktywującym receptory kwasów żółciowych FXR.
Oficjalnie w celu suplementacji diety poleca się stosowanie NAC w dobowej dawce 150 mg. Wyższe dawkowanie ma być zarezerwowane dla NAC jako leku stosowanego w schorzeniach dróg oddechowych. Niemniej w literaturze tematu sugerowane jako codzienne uzupełnienie cysteiny dawki NAC oscylują w przedziale pomiędzy 500 a 600 mg.
Dawkowanie ekstraktów z ostropestu uzależnione jest od zawartości sylimaryny. Zazwyczaj zaleca się stosowanie ok. 300 mg ekstraktu dziennie. W przeliczeniu na czystą sylimarynę, sugestie stosowania wahają się w przedziale 70-200 mg.
W przypadku ekstraktów z ostryżu (kurkumy) i berberysu sytuacja wygląda podobnie. Niemniej sugestie dobowego stosowania w przeliczeniu na czystą substancję wahają się w przedziale 150-750 mg na dobę dla kurkuminy i 10-1000 (najczęściej 500 mg) dla berberyny.
Na co zwracać uwagę
Rynek suplementów diety oferuje również wieloskładnikowe preparaty wspomagające wątrobę. Jeżeli decydujemy się na wybór takiego typu suplementu, powinniśmy upewnić się, czy w jego składzie występują związki aktywujące receptory FXR.
Co jeszcze warto wiedzieć?
Aktywacja receptorów FXR sprzyja redukcji tkanki tłuszczowej i przyrostowi tkanki mięśniowej, co może stanowić dodatkową zachętę do włączania do suplementacji diety aktywatorów tych receptorów przez sportowców z dyscyplin sylwetkowych.
Treść przygotował: Sławomir Ambroziak - farmakolog
Ranking TOP10 preparatów na ochronę wątroby
*wg popularności sprzedaży w sklepie SFD
no prosze nie wiedzialem, ze berberyna również moze wspomagac naszą wątróbkę:)
kolejny plus dla tego suplementu
I wątrobę wspomaga, i mięśnie, więc ogólnie ciekawy suplement.