Konopie zawierają wiele różnych związków. Jednym z nich jest kannabidiol (CBD). Substancję pozyskano z konopi w 1940 r. przez Adamsa i wsp. Najprawdopodobniej CBD towarzyszył kwas kannabidiolowy (CBDA). CBD jest legalny w Polsce i oferowany w szerokiej sprzedaży. Z listy antydopingowej WADA środek został skreślony w 2018 r.
Co daje stosowanie CBD?
Zmniejsza lęk, ma wpływ na płuca (potrafił niwelować wywołane eksperymentalnie patologiczne zmiany w płucach), wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwwymiotne i przeciwpsychotyczne. Najprawdopodobniej wykazuje również właściwości ochronne dla układu nerwowego. CBD jest bardziej skuteczny niż witaminy C i E jako przeciwutleniacz (neuroprotekcyjny) i może polepszyć stan skóry np. przy trądziku.
CBD wykazuje potencjał w leczeniu bólu przy rozmaitych schorzeniach i naukowcy spekulują, że może niwelować obrzęk i bolesność związaną z treningiem siłowym (mikrourazy i stan zapalny w tkance mięśniowej). Wydaje się, że spożycie kannabidiolu (300–400 mg) działa uspokajająco w mechanizmie bezpośredniego oddziaływania substancji na centralny układ nerwowy (Zuardi A. W. i in., 1993). CBD wykazywał korzystne działanie na obrzęki i hiperalgezję – nadmierną wrażliwość na ból (Burstein, 2015; Hill i in., 2017). Wspomniany syndrom jest dobrze znany bywalcom siłowni, nazywa się go zakwasami, choć występuje do kilkudziesięciu godzin po zakończeniu wysiłku. Mleczany znikają z mięśni w ciągu kilkudziesięciu minut.
Czy CBD może przyspieszać regenerację mięśni?
Wiele na to wskazuje. W eksperymencie uczestniczyły osoby mające 181 cm wzrostu i ok. 80 kg masy ciała, będące w stanie wykonać przysiad z ciężarem ok. 118,5 kg. Naukowcy dali badanym śniadanie (40-60 płatków owsianych, 1 banan, 5 g miodu, gorąca woda), 30 minut później przeprowadzono pomiar siły w przysiadzie (1 powtórzenie maksymalne). Następnie badani wykonali 3 serie przysiadów z ciężarem 70% maksymalnego. Oznacza to, że jeśli ktoś jest w stanie wykonać 1 przysiad z ciężarem 120 kg, to wykonywał 3 serie z ciężarem 84 kg, każda po 12 powtórzeń. Między seriami przysiadów zastosowano 150 sekund przerwy. Dodatkowo wykonali 3 serie po 15 powtórzeń skoków ze skrzyni o wysokości 45 cm, z lądowaniem w głębokim przysiadzie (notabene bardzo dobre i często wykorzystywane ćwiczenie).
Po zakończeniu treningu siłowego podawano 60 mg CBD lub placebo.
Przed i po treningu oporowym, sprawdzano, jak badani poradzą sobie z jednym powtórzeniem maksymalnym w przysiadzie, przy skoku ze zmianą kierunku ruchu, ponadto mierzono stężenie kinazy kreatynowej (CK) i mioglobiny we krwi. Badania powtarzano co kolejne 24 h od zakończenia treningu.
Wyniki:
- po 24 h stężenie kinazy kreatynowej było niższe o 12,1% w grupie kannabidiolu (CBD), w porównaniu do placebo
- po 48 h stężenie kinazy kreatynowej było niższe o 40% w grupie CBD, w porównaniu do placebo
- po 72 h regeneracja mięśni w grupie CBD wydawała się zakończona. Stężenie kinazy kreatynowej przekraczało ledwie 230 jednostek, w grupie placebo stężenie CK było nadal wyższe niż 3400 jednostek (czy trzeba coś dodawać?)
- stężenie mioglobiny było niższe po 24 h i po 72 h w grupie stosującej CBD, w porównaniu do podawania placebo
- wyniki w przysiadzie (obrazujące powrót do formy) były gorsze w grupie placebo, niż w grupie kannabidiolu, niezależnie czy oceniano je po 24 h, 48 h czy 72 h. Okazało się, że w grupie placebo po 72 h przysiad jest nadal 2 kg słabszy, a w grupie CBD był już mocniejszy o 1,3 kg. Może się to wydawać niewiele, ale jak wspominałem, byli to zawodnicy mający rekord w przysiadzie ok. 118,5 kg. Być może przy większych ciężarach maksymalnych korzystny wpływ podawania CBD będzie znacząco wyższy.
Co oznacza wzrost kinazy kreatynowej?
Interpretacja. Wzrost kinazy kreatynowej (norma od 55 do 170 jednostek na litr) wskazuje na uszkodzenie mięśni szkieletowych, drastycznie rośnie po ciężkim treningu. Mioglobina jest uwalniana do surowicy m.in. po uszkodzeniach mięśni szkieletowych, jej nadmiar może negatywnie wpływać na nerki (i co roku tak się dzieje u tysięcy osób, po wypadkach, zmiażdżeniu tkanek, rzadziej po intensywnym treningu).
Po długotrwałym biegu odnotowuje się rozpad mięśni: drastycznie rośnie kinaza kreatynowa (385% po maratonie, 85% po półmaratonie) oraz ilość mioglobiny: po maratonie o 2451%, po półmaratonie o 977%. Ogólnie w jednym z eksperymentów wskaźniki rozpadu i uszkodzeń mięśni wzrosły 20-krotnie po maratonie oraz ponad 10-krotnie po ukończeniu półmaratonu! Niemniej podobne mogą być skutki intensywnego treningu interwałowego lub siłowego.
W 33 numerze „Crossfit Journal” przytoczona jest historia zapaśnika, rangera i członka oddziału antyterrorystycznego SWAT -Briana- który po wykonaniu treningu crossfit (wymachy sztangielką, ang. swings w seriach po 50 powtórzeń) - doznał rozpadu mięśni szkieletowych (rabdomiolizy) - co skończyło się dla niego pobytem w szpitalu, katastrofalnym bólem i koniecznością podawania 16 mg morfiny co dwie godziny! W momencie przyjęcia do szpitala u Briana stężenie kinazy kreatynowej wynosiło 22 000. W ciągu dwóch dni wzrosło do 98 000!
Inny przykład, 16-latek ważący 67 kg przy wzroście 165 cm uczestniczył w 3-dniowym obozie treningowym. Wykonał pierwszego dnia 60-minutowy trening interwałowy obejmujący siedzenie przy ścianie, wykorzystując napięcie mięśni (tzw. krzesełko), przysiady, brzuszki, pompki, wykroki i skoki plyometryczne. Następnego dnia intensywnie biegał. W nocy zauważył, że jego mocz ściemniał (miał kolor coli). Po zakończeniu obozu zgłosił się z bólem mięśni czworogłowych, obu nóg. Po 2 dniach trafił do szpitala, gdzie stwierdzono rabdomiolizę, poziom kinazy kreatynowej osiągnął 146 000 jednostek, czyli przekraczał normę ponad 858 razy.
Dla kogo CBD?
Wyniki cytowanego badania wskazują, iż CBD może modulować uszkodzenia mięśni szkieletowych po treningu siłowym. Można by się przyczepić, iż zastosowano tylko 3 serie przysiadów i skoków ze skrzyni, ale mimo wszystko jak dla osób z niskim stażem treningowym okazało się to całkowicie wystarczające do indukowania stanu zapalnego i rozpadu mięśni szkieletowych, co obrazowała aktywność kinazy kreatynowej i wydzielanie mioglobiny.
Eksperyment powinien zainteresować biegaczy, u których odnotowuje się silny rozpad i uszkodzenia muskulatury. W cytowanym badaniu podawanie kannabidiolu spowodowało, iż kinaza kreatynowa była niższa o 12,1% po 24 h i o 40% po 48 h. Po 72 h można było uznać, iż regeneracja mięśni w grupie kannabidiolu się już zakończyła, tymczasem w grupie placebo stężenie CK nadal przekraczało 20-krotnie normę! Również stężenie mioglobiny było niższe w grupie CBD, w porównaniu do placebo (jedyny wyjątek wystąpił 48 h po zakończeniu treningu siłowego). Trudno o lepszą rekomendację dla kannabidiolu. Przeciwbólowe stosowanie CBD na skórę rekomenduje Alexandra Pereira, jeden z najlepszych zawodników kickboxingu i obecnie pnący się w rankingach MMA, nowy nabytek UFC (największej organizacji tego typu na świecie)
Referencje, badania:
Isenmann E. Effects of Cannabidiol Supplementation on Skeletal Muscle Regeneration after Intensive Resistance Training https://mdpi-res.com/d_attachment/nutrients/nutrients-13-03028/article_deploy/nutrients-13-03028-v4.pdf?version=1631692287
Rojas-Valverde D. Potential Role of Cannabidiol on Sports Recovery: A Narrative Review
Évila Lopes Salles Cannabidiol (CBD) modulation of apelin in acute respiratory distress syndrome https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/jcmm.15883
Markus Niemelä,1 Päivikki Kangastupa,2 Onni Niemelä,corresponding author2 Risto Bloigu,3 and Tatu Juvonen1 Acute Changes in Inflammatory Biomarker Levels in Recreational Runners Participating in a Marathon or Half-Marathon https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5005625/
Antonio W. Zuardi, Natália P. Rodrigues,1 Angélica L. Silva,1 Sandra A. Bernardo,1 Jaime E. C. Hallak,1,2 Francisco S. Guimarães,2,3 and José A. S. Crippa
„Inverted U-Shaped Dose-Response Curve of the Anxiolytic Effect of Cannabidiol during Public Speaking in Real Life” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5425583/
Kerstin Iffland and Franjo Grotenhermen „An Update on Safety and Side Effects of Cannabidiol: A Review of Clinical Data and Relevant Animal Studies” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5569602/
dr n. med. Agnieszka Piechal,1,2 dr n. med. Kamilla Blecharz-Klin1 „Leki przeciwwymiotne” https://podyplomie.pl/medycyna/16197,leki-przeciwwymiotne
Waldemar Machała, Katarzyna Śmiechowicz, Leszek Markuszewski, Wojciech Gaszyński. Problemy terapii pacjentów z zespołem zmiażdżenia (rabdomioliza) – opis przypadku. Borgis - Anestezjologia Intensywna Terapia 1/2005, s. 43-47
Dagna M.Bobilewicz „Rabdomioliza: gdzie i kiedy”
Kahanov L, Eberman LE, Wasik M, Alvey T. “Exertional rhabdomyolysis in a collegiate american football player after preventive cold- water immersion: a case report” J Athl Train. 2012;47(2):228-32. Department of Applied Medicine and Rehabilitation, Indiana State University, Student Services, Room 201, Terre Haute, IN 47805, USA.
Cleary MA, Sadowski KA, Lee SY, Miller GL, Nichols AW. “Exertional rhabdomyolysis in an adolescent athlete during preseason conditioning: a perfect storm.” J Strength Cond Res. 2011 Dec;25(12):3506-13. Department of Kinesiology and Rehabilitation Science, Human Performance Research Laboratory, University of Hawaii at Manoa, Honolulu, Hawaii, USA. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22080315
George M, Delgaudio A, Salhanick SD. “Exertional rhabdomyolysis—when should we start worrying? Case reports and literature review.” Pediatr Emerg Care. 2010 Nov;26(11):864-6. Ellis Hospital, Schenectady, NY, USA. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21057287
