Skąd bierze się kaszel po iniekcji sterydów? Co to jest POME?

Zjawisko kaszlu występującego po iniekcji środków z grupy SAA od długiego czasu zajmuje uwagę naukowców. Nie wiedzą do końca, skąd bierze się kaszel, powstało na ten temat wiele teorii. Przede wszystkim chciałbym wyjaśnić, iż mityczny kaszel wiązany z trenbolonem (ang. tren-cough) to zjawisko uniwersalne, dotyczące wszystkich środków umieszczanych w zawiesinie na oleju. Wydaje się nawet, iż rodzaj sterydu nie ma tu żadnego znaczenia, a raczej środki, które znajdują się w roztworze (olej, alkohol, zanieczyszczenia itd.) Prawdopodobnie częstość występowania kaszlu po iniekcji samego oleju (nośnika) również byłaby znacząca. Na początku chciałbym zaznaczyć, iż temat jest tak słabo opisany, iż w żadnej książce w mojej bibliotece nie było o nim żadnej wzmianki.

Co to jest POME?

W terminologii angielskiej zjawisko nazywa się pulmonary oil microembolisation (POME). Embolism oznacza zator, microembolism oznacza mikrozatorowość, pulmonary embolism to zatorowość płucna. Podsumowując, całe zjawisko nosi nazwę POME, więc da się je przetłumaczyć jako mikrozatorowość związaną z przedostawaniem się oleju do płuc.

Olej pochodzi z preparatu iniekcyjnego np. Metanabolu, testosteronu, boldenonu, nandrolonu, trenbolonu itd. Klasyczna zatorowość płucna może wystąpić jako powikłanie zabiegu poprawiania chirurgicznego piersi oraz po iniekcji mieszanki olejowej, powodującej stan zapalny i zniszczenie mięśni (synthol).

Niestety po synthol nadal sięga wielu amatorów, którzy są pozbawieni rozumu. Opisano również przypadki tego zespołu chorobowego po stosowaniu względnie niegroźnych środków z grupy SERM (tamoxifen). Kulturyści stosują cytrynian klomifenu lub tamoxifen (Nolvadex) w ramach terapii po cyklu na SAA. U jednego młodego człowieka zakończoną zgonem zatorowość płucną wywołał Metanabol (methandrostenolone; pochodna metylowanego testosteronu, jeden z najpopularniejszych środków na świecie). Niemniej takich przypadków nie opisano zbyt dużo.

Co to jest zatorowość płucna?

Płuca zapewniają nam dostęp do tlenu, od którego jesteśmy uzależnieni. W patologicznych okolicznościach zatorowość płucna polega na zablokowaniu tętnicy płucnej np. przez skrzep krwi ze wszystkimi tego konsekwencjami. W dalszej kolejności zatorowość płucna może powodować niewydolność serca (prawokomorową), a następnie lewokomorową. Zjawisko powoduje często śmierć, w tych okolicznościach odeszło wielu kulturystów (np. niedawno John Meadows).

Normalnie testosteron, nandrolone oraz inne środki z grupy SAA powodują zwiększenie ryzyka zakrzepowo-zatorowego, co może prowadzić do nagłej śmierci np. z powodu zatorowości płucnej. Jednak zupełnie czym innym jest POME, jako zjawisko związane z samą iniekcją środka.

Jakie objawy przynosi zatorowość płucna?

Najczęstszymi objawami zatorowości płucnej są:

• duszność
• ból w klatce piersiowej
• zaburzenie lub utrata świadomości
• krwioplucie

Czym się różni POME od zatorowości płucnej?

Jak podaje prof. dr hab. n. med. Wojciech A. Kustrzycki zatorowość płucna (PE – pulmonary embolism) jako konsekwencja zakrzepicy żył głębokich to trzecie po zawale serca i udarze mózgu najczęstsze schorzenie w układzie sercowo-naczyniowym. W przeciwieństwie do żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej, mikrozatorowość związaną z przedostawaniem się oleju do płuc (POME) jest ostrą (np. początek <60 minut) reakcją na wstrzyknięcie związku na bazie oleju i została zgłoszona jako zdarzenie niepożądane związane ze stosowaniem preparatów testosteronu na bazie postaci oleju, w tym rycynowego (np. undekanian testosteronu). Olej stosuje się, aby testosteron uwalniał się powoli, przez wiele dni czyli miał dłuższy okres półtrwania. Jest dostępna wersja testosteronu na wodzie, ona powoduje natychmiastowe zwiększenie się stężenia testosteronu, jednak wymaga częstych, niewygodnych iniekcji.

Czy iniekcje testosteronu mogą powodować mikrozatorowość związaną z przedostawaniem się oleju do płuc?

Badanie naukowe

Tak. Naukowcy wzięli pod lupę pacjentów w klinice zajmującej się leczeniem niedoborów hormonalnych (TRT, HTZ). Oszacowano ryzyko pojawienia się kaszlu, omdleń z powodu POME. Oceniano również nadmierny wzrost ilości krwinek czerwonych i występowanie krwiaka po wstrzyknięciu undekanian testosteronu (TU).

Wyniki

Po 3022 wstrzyknięciach u 347 pacjentów w ciągu 3,5 roku POME zaobserwowano w 56 przypadkach (1.8%) u 43 pacjentów,

W 66% były to przypadki łagodne, w 19% ciężkie; U 40% pacjentów zaburzenia pojawiły się przed zakończeniem wstrzyknięcia

Ilość przypadków (19) na 1000 iniekcji była podobna, niezależnie która pielęgniarka podawała środek. Ilość nawrotów wskazywała, iż nie jest to zjawisko przypadkowe.

Wniosek

Wstrzyknięcia TU powodują niską częstość występowania POME w przypadku wstrzyknięć wykonywanych przez doświadczone pielęgniarki.

Podsumowanie

Mikrozatorowość związana z przedostawaniem się oleju do płuc występuje nawet u 2,1% osób. Podczas badania przeprowadzonego w Chinach, w którym co miesiąc wstrzykiwano undekanian testosteronu 500 mg umieszczony w 4 ml oleju z nasion herbaty, u 2,1% z 1045 zdrowych mężczyzn odnotowano silny kaszel trwający kilka minut po wstrzyknięciu, niemniej w okresie badania nie zgłoszono żadnych poważnych zdarzeń niepożądanych.

Nie wiadomo, jaki jest mechanizm POME, spekuluje się o przedostawaniu się oleju do naczyń krwionośnych i wraz z krążeniem do płuc. Nie wiemy, czy POME może powodować poważniejsze powikłania. Odnotowano jeden przypadek śmierci mężczyzny stosującego TRT, jednak wiele miesięcy po epizodzie POME i naukowcy nie wiążą go z mikrozatorowością olejową.

Referencje:

Middleton T. i in. Complications of injectable testosterone undecanoate in routine clinical practice https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25637074/

Pastuszak A.W. Occurrence of Pulmonary Oil Microembolism After Testosterone Undecanoate Injection: A Postmarketing Safety Analysis https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7261689/

„Stosowanie Syntholu w kulturystyce” http://www.dbc.wroc.pl/Content/2982/106.pdf

„Painful muscle fibrosis following synthol injections in a bodybuilder: a case report” http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3459719/

dr n. med. Olga Kruszelnicka „Zatorowość płucna” https://podyplomie.pl/chirurgia/21574,zatorowosc-plucna

prof. dr hab. n. med. Wojciech A. Kustrzycki Postępowanie w ostrej zatorowości płucnej w świetle najnowszych wytycznych ESC https://podyplomie.pl/kardiologia/34269,postepowanie-w-ostrej-zatorowosci-plucnej-w-swietle-najnowszych-wytycznych-esc

A Siekierzyńska-Czarnecka Death caused by pulmonary embolism in a body builder taking anabolic steroids (metanabol)