Kolagen jest powszechnie występującym białkiem, należącym do białek włókienkowych, stanowi 25% masy białek w organizmie człowieka. Inne, ważne białka z tej grupy to keratyna (nie mylić z energetycznym związkiem i suplementem diety o nazwie kreatyna) oraz miozyna. Miozyna jest białkiem umożliwiającym skurcz mięśni szkieletowych, a więc jest niezbędna wszystkim sportowcom, dowolnej dyscypliny.

We wnętrzu włókna mięśniowego znajdują się liczne włókienka kurczliwe (zwane miofibrylami), o średnicy 1-3 um. Miofibryle zbudowane są przede wszystkim z dwu rodzajów białek: aktyny i miozyny. Siła kurczącego się mięśnia zależy od oddziaływania aktyny i miozyny. Miozyna jest określana, jako motor molekularny w mięśniach, ponieważ podczas skurczu, w połączeniu z hydrolizą trifosforanu adenozyny (ATP), białko zmienia konformację, pomiędzy słabymi i mocnymi wiązaniami strukturalnymi. Warto zauważyć, że siła jest generowana tylko wtedy, gdy ciężkie łańcuchy miozynowe (tzw. główki miozynowe) są w stanie silnego wiązania z aktyną.

Kolagen buduje np. elementy tkanki łącznej (więzadła, ścięgna), zapewnia elastyczność skórze (obok włókien keratynowych), podtrzymuje strukturę kości i zębów, jest ważny dla kości.

W ujęciu praktycznym (gdy rozpatrujemy kolagen, jako białko znajdujące się w pożywieniu) kolagen nie jest zbyt wartościowy dla sportowca, ponieważ zawiera mało BCAA i lizyny.

Denise Zdzieblik i wsp. [1] zrekrutowali 53 mężczyzn z sarkopenią (klasy I lub II). Badanie było randomizowane, z podwójnie ślepą próbą, kontrolowane placebo. Wszyscy uczestnicy przeszli 12-tygodniowy program treningu siłowego pod nadzorem (trzy sesje w tygodniu). Jedna grupa otrzymywała 15 g peptydu kolagenowego dziennie, a druga placebo: dwutlenek krzemu; silicon dioxide (Sipernat 350; Evonik). Za pomocą absorpcjometrii rentgenowskiej o podwójnej energii (DEXA) badano kompozycję sylwetki: masę beztłuszczową (FFM), masę tłuszczową (FM) i masę kostną (BM) przed i po interwencji. Dokonywano również pomiarów siły.

Wyniki – grafika pod względem FFM i FM.

  • w grupie kolagenu odnotowano wzrost beztłuszczowej masy ciała średnio o 4.2 kg, w grupie placebo średnio o 2.9 kg,
  • w grupie kolagenu masa tkanki tłuszczowej zmniejszyła się średnio o 5.4 kg, w grupie placebo średnio o 3.5 kg,
  • siła w prostowaniu nogi siedząc wzrosła o 16.12 Nm w grupie kolagenu i 7.38 Nm w grupie placebo.

Analiza protokołów żywieniowych wykazała, że badani stosowali typową dietę zachodnią, dostarczali 16.4 ± 4.2% białka, 0,91 g / kg masy ciała), 33.23 ± 7.1% tłuszczów i 43.8 ± 8.7% węglowodanów. Całkowity pobór energii wynosił 7757 · 1 kJ / dzień (1854 kcal / dzień), być może był zaniżony (deklaracje nie do końca były zgodne z prawdą). Nie było istotnych różnic między spożyciem przed i po okresie interwencji. Wartość energetyczna nie różniła się między grupami.

Te dane pokazują, że w porównaniu z placebo, suplementacja peptydem kolagenowym, w połączeniu z treningiem oporowym, bardziej poprawiła skład ciała, zwiększając FFM, siłę mięśni i utratę tkanki tłuszczowej.

Komentarz: uzyskane dane są nierealistyczne, gdyż były to osoby w podeszłym wieku z sarkopenią, które zaczęły trenować. Większość uzyskanych efektów zapewniał trening, a nie 15 g protein, co jest ilością absurdalną i niewystarczającą, szczególnie biorąc pod uwagę zawartość protein w diecie (0.9 g białka na kg masy ciała to ilość dla osoby obłożnie chorej, leżącej w łóżku, a nie trenującej). Nie wydaje się prawdopodobne, by jednocześnie wystąpił taki przyrost beztłuszczowej masy i pozbywanie się tkanki tłuszczowej. Badanie sponsorowała Gelita AG, producent białka kolagenowego, a to może w dużej mierze tłumaczyć uzyskane wyniki. Kolagen jest przydatnym białkiem, ale raczej nie pod kątem hipertrofii (ze względu na małą ilość kluczowych aminokwasów), ale zdrowia skóry, tkanki łącznej i kości.

Referencje:

Denise Zdzieblik, Steffen Oesser, Manfred W. Baumstark,3 Albert Gollhofer,1 and Daniel König “Collagen peptide supplementation in combination with resistance training improves body composition and increases muscle strength in elderly sarcopenic men: a randomised controlled trial” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4594048/

Granner Daryl K, Murray Robert K., Rodwell Victor W. “Biochemia Harpera ilustrowana” Wydanie 6, PZWL

“Fizjologiczne podstawy wysiłku fizycznego” Podręcznik dla studentów akademii wychowania fizycznego i akademii medycznych pod redakcją prof. dr. hab. n. med. Jana Górskiego

Zawarte treści mają charakter wyłącznie edukacyjny i informacyjny. Starannie dbamy o ich merytoryczną poprawność. Niemniej jednak, nie mają one na celu zastępować indywidualnej porady u specjalisty, dostosowanej do konkretnej sytuacji czytelnika.
Komentarze (0)