Nasz trening nie był nadzwyczaj ciężki lecz jedno z ćwiczeń - unoszenie sztangielki jednorącz w górę w skłonie bocznym - stało się dla niego bardzo trudnym i totalnie wyczerpującym. Po zakończeniu tego ćwiczenia Brian miał dość treningu i był tak wyczerpany że miał problemy ze zmianą obuwia i aby dokonać tej czynności musiał usiąść. Następnie z wielkim trudem dojechał motocyklem do domu.
Nie odczuwał w tym czasie żadnego bólu, jedynie wielką słabość w mięśniach. Brian myślał że jego mięśnie zaczynają sztywnieć, aby więc je rozluźnić nałożył sobie kompres rozgrzewający. Bardzo szybko po nałożeniu kompresu zaczął odczuwać niesłychany ból, taki, że gdy Brian dotarł do szpitala dawki 16 mg morfiny co 2 godziny sprawiały jedynie iż był w stanie powstrzymać się od krzyku.
Lekarz stwierdził u Briana rabdomiolizę. Normalnie poziom CPK w osoczu wynosi u zdrowych poniżej 200, u Briana wynosił on 22.000 ! W przeciagu dwóch dni wzrósł do 98.000 !!!
Brianowi nieustannie pompowano płyny aby pomóc przepłukać nerki w efekcie czego wyglądał jak maskotka Michelina. Każdy ruch powodował wielki ból. Spędził 6 dni w szpitalu i nie był zdolny do pracy przez dwa miesiące. Jego mięśnie dolnego grzbietu zostały całkowicie zniszczone. Nie był w stanie prosto stać lub siedzieć. Powrót do normalnego stanu zdrowia wymagał wielu miesięcy uciążliwej rehabilitacji"
Tak najczęściej działa rabdomioliza - obserwowana po raz pierwszy w czasie II wojny światowej wśród ofiar niemieckich bombardowań Londynu a obecnie obserwowana głównie wśród sportowców. Najświeższe przypadki obejmują gracza w rugby który spędził dwa dni w szpitalu w wyniku intensywnego treningu przysiadów, piłkarza który po ósmej serii stumetrowych sprintów stracił przytomność i również trafił do szpitala oraz wysokiej klasy maratończyka który zmarł w niedługim czasie po ukończeniu biegu w bardzo dobrym czasie.
Wszystkie te przypadki łączy przkroczony 3-4 krotnie poziom potasu i mioglobiny we krwi oraz zaburzenia akcji serca.
Rabdomioliza to proces rozpadu tkanki mięśniowej na skutek nadmiernego wysiłku przy którym dochodzi do "wylania się" treści komórek mięśniowych i dostania się ich zawartości do krwioobiegu. Połączenie skurczu mięśnia z sytuacją gdy znajduje się on w stanie rozciągniętym powoduje zwiększone napięcie błon komórkowych i w efekcie ich pękanie. Gdy błona komórkowa pęka, to co zwykle znajduje się w komórce trafia do krwi. Jest to głównie potas i mioglobina. Do uszkodzonych komórek wnikać natomiast zaczynają sód i wapń stając się wkrótce przyczyną bardzo bolesnego swędzenia, tak bolesnego że wymaga operacyjnego otwarcia błon mięśniowych aby zredukować ból przez obniżenie ciśnienia.
Gdyby do krwi dostawał się sam potas, jego nadmiar mógłby być usunięty przez nerki, niestety nadmiar wydostającej się mioglobiny rozkłada się w nerkach i uszkadza je. Nadmiar potasu nie znajdujący ujścia wkrótce może doprowadzić do arytmii serca i zgonu.
Rabdomioliza dotyczy zarówno całkowitych nowicjuszy jak i elity sportowców. Pojawia się najczęściej wtedy gdy albo od razu zaczynamy ćwiczyć ze zbyt wielką intensywnością albo gdy powracamy do bardzo intensywnych ćwiczeń po długiej przerwie. Pojawieniu się rabdomioliza sprzyja konsumpcja alkoholu, uzywanie narkotyków oraz niektórych leków na obnizenie poziomu cholesterolu we krwi. Ponadto, ćwiczenie w trakcie lub tuż po intensywnych infekcjach wirusowych, w bardzo wysokich temperaturach i wilgotności oraz odwodnienie w trakcie ćwiczeń.
Co ciekawe, rabdomioliza występuje tylko u dwóch gatunków - u koni i u ludzi, przy czym u ludzi wyłącznie u mężczyzn. Brak rabdomiolizy u kobiet tłumaczy się mniejszą masą mięśniową, lepszą gospodarką cieplną i rolą estrogenu we wzmacnianiu i stabilizacji błon tkanki mięśniowej.
Rabdomioliza jest dosyć podstępna gdyż w jej lekkich przypadkach nie odczuwamy żadnego bólu. Sygnałem który powinien spowodować natychmiastowe udanie się do szpitala jest zdecydowanie ciemna barwa moczu po wysiłku świadcząca o obecności mioglobiny w nerkach. Należy również pamiętać o tym, że nigdy nie stosujemy w takich przypadkach okładów gorących a jedynie okłady z lodu. Ciepło bowiem w przypadku rabdomiolizy przyspieszy jedynie śmierć naszych mięśni, lód natomiast może ją powstrzymać.
Podstawowa zasady pozwalająca ćwiczyć bez obawy o rabdomiolizę - stopniowo zwiększaj intensywność ćwiczeń nie tylko przy rozpoczynaniu lub wznawianiu treningu, ale przy każdym nowym ćwiczeniu czy formie aktywności do której twój organizm nie jest przyzwyczajony.
Na koniec jeszcze opis przypadku z kulturystyki :
CASE REPORT / PRACA KAZUISTYCZNA
Medicina Sportiva 3 (3): 215-220, 1999
Copyright © 1999 Medicina Sportiva
RHABDOMYOLYSIS AFTER BODYBUILDING WORKOUT - CASE REPORT
RABDOMIOLIZA PO ĆWICZENIACH KULTURYSTYCZNYCH - OPIS PRZYPADKU
CHRISTOPH RASCHKA, MARKUS PARZELLER
INSTITUTE OF SPORTS SCIENCES, DEPARTMENT OF SPORTS MEDICINE,
JOHANN WOLFGANG VON GOETHE-UNIVERSITY, FRANKFURT/MAIN
SUMMARY
We present the case of a 26 year old male bodybuilder, who suffered from a massive rhabdomyolysis due to a heavy biceps training program after a longer training break of 12 weeks. CK values amounted over 15,400 U/l. Standard therapy is based on forced diuresis and local cooling compresses.
When summarizing the literature, typical trigger mechanisms for bodybuilding-induced rhabdomyolysis are heavy work-outs as beginners or restarts after longer training breaks, intake of anabolic steroids, congenital malignant hyperthermy, exercises for arms, chest and back and weight loss due to restricted fluid intake and salt depletion before important bodybuilding competitions.
STRESZCZENIE
Przedstawiono przypadek 26-letniego kulturysty, u którego wystąpiła masywna rabdomioliza spowodowana ciężkim treningiem bicepsów (mięśni dwugłowych ramion) po 12-tygodniowej przerwie w ćwiczeniach. Wartości CK oceniano na 15 400 U/l. Standardowa terapia oparta jest na forsowanej diurezie i na lokalnym ochładzaniu ciała zimnymi kompresami. Podsumowując literaturę na ten temat, typowymi przyczynami rabdomiolizy są: ciężkie ćwiczenia wykonywane przez początkujących kulturystów, ćwiczenia stosowane po dłuższej przerwie, zażywanie anabolicznych steroidów, wrodzona hipertermia złośliwa, ćwiczenia rąk, klatki piersiowej i pleców, a także utrata wagi spowodowana ograniczeniem przyjmowania płynów i soli przed ważnymi kulturystycznymi zawodami.