Duża ilość nowego materiału w szkole do przyswojenia. Wymagający szef w pracy. Nadmiar obowiązków zawodowych. Nieporozumienia w rodzinie, czy brak dobrej relacji z partnerem. To wszystko tradycyjnie uznajemy za czynniki stresotwórcze.
Trening i dieta to także pewien rodzaj stresu
Warto zdawać sobie jednak również sprawę z tego, że i ćwiczenia fizyczne są odbierane, przez nasz organizm jako rodzaj stresu. Nie możemy jednocześnie zapomnieć o tym, że jeśli akurat wkraczamy w fazę redukcji kalorii, np. celem poprawy naszego wyglądu - jest to stres. Jeżeli dodatkowo wyłączamy jakąś grupę makroskładniki z naszej diety, to także jest to kolejnym elementem pogłębiającym oddziaływanie stresu na nasz organizm.
Czy każdy stres jest złem?
Stres, sam w sobie, nie jest czymś złym. Stanowi odpowiedź organizmu na nowe warunki. I jeżeli tylko nie jest on nadmierny, albo długotrwały, nasz organizm będzie umiał sobie z nim doskonale poradzić. Niestety, co częściej ma miejsce, czynniki stresotwórcze nie są ani lekkie, ani krótkotrwałe…
Jeżeli stres oddziałuje na nasz organizm przez dłuższy czas, mogą wręcz pojawić się symptomy, świadczące o pogorszeniu stanu naszego zdrowia. Nadmiar stresu może prowadzić do powstawania depresji, która jest uznawana, za jedno z najczęściej występujących zaburzeń psychicznych. Może ona prowadzić do rozwoju problemów ze strony układu sercowo-naczyniowego, cukrzycy, czy nawet zwiększenia śmiertelności. Co gorsza, szacuje się, że stany depresyjne związane są ze wzrostem, aż o 29%, ryzyka zachorowania na nowotwory i zmniejszeniem o 8% przeżywalności choroby nowotworowej.
Do zwalczania depresji/stresu najczęściej stosuje się farmakologię, jednak jest ona skuteczna, tylko u co trzeciego pacjenta. Na szczęście istnieje inne i to darmowe wspomaganie walki ze stresem/depresją. Jest nim aktywność ruchowa.
Wpływ aktywności fizycznej na poziom stresu
Wśród mechanizmów, które mogą odpowiadać za poprawę zdrowia psychicznego i lepsze samopoczucie w wyniku wykorzystywania regularnej aktywności fizycznej naukowcy wymieniają m.in.:
- działanie przeciwzapalne - regularne umiarkowane ćwiczenia fizyczne mogą zmniejszać występowanie chronicznych stanów zapalnych
- ćwiczenia zmieniają metabolizm serotoniny, prowadzą do uwolnienia endogennych opioidów i zwiększają ośrodkowe neuroprzekaźnictwo noradrenergiczne, co może przyczyniać się do działania przeciwdepresyjnego
- ćwiczenia zwiększają wydzielanie kilka czynników wzrostu, m.in. neurotroficznego czynnika pochodzenia mózgowego (BDNF) oraz insulinopodobnego czynnika wzrostu (IGF-1), które mogą odgrywać ochronną rolę przy depresji/stresie.
Stwierdza się bezpośrednią zależność między czasem wykonywania aktywności każdego dnia a wskaźnikami pozytywnych emocji oraz stanami depresyjnymi.
Najlepszy "humor" mamy wtedy, gdy ruszamy się więcej niż 262 min/dzień. Najwięcej myśli depresyjnych mamy wtedy, gdy aktywność ruchowa spada poniżej 214 min/dzień.
Podsumowanie
Co warte podkreślenia to wniosek, że większy wpływ na redukcję objawów stresu, obserwuje się przy wykonywaniu ćwiczeń o umiarkowanej intensywności. Nie może to jednak dziwić, jeśli weźmie się pod uwagę, że nadmierna aktywność fizyczna jest dodatkowym czynnikiem stresotwórczym.
Korzystajmy zatem mądrze z tego "wspomagania".
Nadmiar stresu - osłabienie odporności/flory bakteryjnej - zwiększenie możliwości powstawania stanów zapalnych (stąd cukrzyca czy choroby układu krążenia) i zwiększone ryzyko depresji oraz innych problemów psychicznych, w tym nałogów.
Bardzo prosta zależność, pokazująca też, że nadmiar stresu pochodzącego z jakiegokolwiek źródła (np. nadmiar wysiłku fizycznego), rujnuje starania o zdrowy układ hormonalny (wzrost mięśni i utratę tłuszczu), dobre odżywienie (zależne od skuteczności bakterii w jelitach), zdrową mikroflorę, a w związku z nią odporność na infekcje, dobrostan psychiczny.
Unikanie nadmiaru stresu powinno więc być nr 1 każdego człowieka, a tym bardziej sportowca i na nic zdadzą się tony suplementów, jeśli nie zadbamy o ten jeden aspekt.
Ładna sylwetka i zdrowie są skutkiem ubocznym bycia szczęśliwym.
Stąd sportowiec amator powinien zawsze myśleć o połączeniu dbałości o ciało z dbałością o stan ducha, stosowaniu suplementów i technik pozwalających zachować spokój i harmonię ducha i w ogóle ocenić swój stan psychiczny w danym momencie. Joga, minfulness czy medytacja to narzędzia, które mogą przynieść olbrzymie korzyści na tym polu.
Dlaczego np. mnisi Shaolin wykonywali olbrzymią pracę, ale byli (o ile mi wiadomo) z biegiem lat coraz lepsi i silniejsi, osiągali niewyobrażalny poziom panowania nad ciałem? Bo równolegle wykonywali olbrzymią pracę nad kontrolą bólu i stresu, swojej równowagi psychicznej. W związku z tym ich organizmy lepiej adaptowały się do wysiłku, a mniej nim stresowały.
Życzę każdemu znalezienia dla siebie równowagi, takiego poziomu aktywności, który będzie sprzyjał zdrowiu, szczęściu i pięknej sylwetce.
Na pewno jest to jedna z najważniejszych rzeczy na tej trudnej drodze.
Można prosić o odnośniki do badań, których wyniki są tu przedstawione? Byłabym wdzięczna. :)
w moich notatkach do tego badania znalazlem
Hamer M, Endrighi R, Poole L. Physical activity, stress reduction, and mood: insight into immunological mechanisms. Methods Mol Biol. 2012;934:89-102. doi: 10.1007/978-1-62703-071-7_5. PMID: 22933142.
artykulu oczywiscie ;)
@Biniu
Dzięki.
@Biniu
Ale jak uzyskać dostęp do pełnego artykułu? Na pubmed jest tylko streszczenie.
@Biniu
Już znalazłam.