Witaminie B12 przypisuje się wiele nieprawdziwych właściwości, niektórzy twierdzą, że leczy depresję, inni że raka. Niestety, w XXI wieku łatwo rozpowszechniają się plotki. Ogólnie przyjmuje się, iż niedobory witaminy B12 nie są powszechne, najczęściej występują u osób w wieku powyżej 60 lat oraz ograniczających produkty pochodzenia zwierzęcego.
- Problematyczna biodostępność witaminy B12
- Ponadto można również dostarczać cyjanokobalaminę w postaci iniekcji.
Problematyczna biodostępność witaminy B12
Podobnie jak człowiek jest w stanie przyswoić tylko określoną ilość protein, tłuszczów czy nawet węglowodanów (np. w ciągu 1 godziny), tak samo ograniczona jest możliwość przyswojenia dużych dawek witaminy B12.
Naukowcy oszacowali, iż czynnik wewnętrzny produkowany przez komórki okładzinowe błony śluzowej żołądka, który pośredniczy we wchłanianiu witaminy B12, pochodzącej z pożywienia osiąga próg wysycenia przy podaży 1,5–2,0 μg witaminy B12 na posiłek. To znaczy, że dostarczanie większych dawek witaminy B12 nie będzie skuteczne, gdyż zabraknie odpowiedniej ilości czynnika Castle’a.
Witamina B12 wchłania się w jelicie cienkim. Istnieje możliwość przyswojenia bardzo dużych dawek witaminy B12 bezpośrednio w jamie ustnej i jelicie (niemniej mowa tu raczej o dostarczaniu odmiany syntetycznej, a nie z pożywienia).
Ponadto można również dostarczać cyjanokobalaminę w postaci iniekcji.
U zdrowych ludzi biodostępność witaminy B12 wynosi:
- 42% z mięsa ryb
- 56–89% z mięsa baraniego
- 61–66% z drobiu
- mniej niż 9% z jajek
Uwaga: wbrew błędnym opiniom powielanym w sieci większość roślin (kiełków, owoców, warzyw) nie zawiera istotnych klinicznie i dietetycznie ilości witaminy B12. Najnowsze badania sugerują, iż istnieją roślinne źródła witaminy B12 (wytwarzanej przez bakterie i archeony).
Jednak witamina B12 występuje tam w ilościach niemających znaczenia praktycznego. Podobnie jest z wieloma gatunkami wodorostów. To, że coś zawiera witaminę B12 w śladowych ilościach, wcale nie oznacza, że jest jej odpowiednim źródłem w diecie. Wiele rodzajów alg zawiera głównie nieaktywną u ludzi pseudowitaminę B12.
W rzeczywistości źródła witaminy B12 ułożone w kolejności od najlepszych po najgorsze to:
- wątroba
- mączka ze skorupiaków
- nerki
- śledziona
- mączka rybna
- mięso drobiowe
- mięso wołowe
- mączka mięsna
- mleko
- mączka z krwi
- serwatka
Źródło: W. Skrzypczak, M. Friedrich, D. Jankowiak, K. Janus „Witaminy” Akademia Rolnicza W Szczecinie, Szczecin 1999.
Dlatego weganie muszą uważać na braki witaminy B12 w ustroju, gdyż najlepsze jej źródła są pochodzenia zwierzęcego.
Referencje:
http://leki.urpl.gov.pl/files/Vitaminum_b12_wzf_roztw_500mcgml.pdf
Fumio Watanabe „Vitamin B12 Sources and Bioavailability” https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.3181/0703-MR-67
W. Skrzypczak, M. Friedrich, D. Jankowiak, K. Janus „Witaminy” Akademia Rolnicza W Szczecinie, Szczecin 1999.
Katarzyna Albrecht, Alicja Siwicka, Michał Matysiak, Łukasz Dembiński „Genetycznie uwarunkowana postać niedokrwistości Addisona-Biermera – opis przypadku dwuletniej dziewczynki” http://www.pnmedycznych.pl/wp-content/uploads/2017/01/pnm_201612C_036-041.pdf
