Tarczyca jest niewielkim gruczołem, który znajduje się w okolicach szyi i posiada kształt zbliżony do "motyla". Pomimo że jest ona mała, odpowiada za bardzo ważne funkcje, wpływając m.in. na tempo pracy serca i tempo metabolizmu. Tarczyca odpowiada również za proces termogenezy, jak i wykorzystanie składników pokarmowych diety.
Kontrola wymienionych funkcji odbywa się poprzez dwa hormony, które wytwarza tarczyca, są nimi tyroksyna (T4) i trijodotyronina (T3). Aby tarczyca funkcjonowała w sposób prawidłowy, niezbędne jest odpowiednie odżywianie, które uwzględnia witaminy i minerały mające wpływ na jej pracę.
Jod a niedoczynność tarczycy
Najważniejszym składnikiem, który odpowiada za zdrowie tarczycy i jej prawidłowe funkcjonowanie, jest jod. Tarczyca korzysta z jodu jako elementu niezbędnego do produkcji hormonów. Niedobory jodu prowadzą więc do stanu niedoczynności tarczycy.
Niedoczynność jest to nieprawidłowość, która polega na niedostatecznej produkcji hormonów przez tarczycę. Niedoczynność tarczycy prowadzi do sytuacji, w której organizm zaczyna gromadzić nadmiar energii w postaci tkanki tłuszczowej. Niedobór hormonalny będzie miał wpływ również na inne parametry pracy organizmu, ograniczając jego prawidłowe funkcjonowanie.
Witaminy i minerały wspierające prace tarczycy
Witamina A - kojarzona jest przede wszystkim z wpływem na funkcję wzroku, ze zdrową skórą i mocnymi zębami. Jednak bierze ona również udział w metabolizmie hormonów, odpowiadając za ich prawidłowy poziom w organizmie. Dawka dobowa wynosi około 5000 IU na dobę,
Witamina D - badania po ukazują, że osoby, które posiadają niedoczynność tarczycy, jednocześnie wykazują niedobory witaminy D. Witamina ta sprawuje wiele ważnych funkcji, w tym odpowiada za pracę tarczycy. Dawka witaminy D wynosi około 2000 IU na dobę,
Selen - jest niezbędnym minerałem, który pełni kilka ważnych funkcji. Oprócz wpływu na metabolizm hormonów tarczycy, jego odpowiednia ilość w diecie zapobiega również chorobom tego gruczołu. Dawka selenu powinna wynosić maksymalnie 200 mcg na dzień,
Cynk - w badaniach na osobach z niedoczynnością tarczycy stwierdzono również niedobory cynku w diecie. Dawka dzienna wynosi około 30 mg.
Żelazo - odpowiedni poziom żelaza w organizmie ma kluczowe znaczenie dla funkcjonowania tarczycy. Żelazo wspomaga przekształcanie hormonu T4 do aktywnej formy T3. Dawka żelaza wynosi około 10 mg na dzień.
Odżywianie
Dieta sprzyjająca zdrowiu tarczycy powinna obfitować w produkty żywnościowe zasobne w jod.
Typowa lista zakupów powinna wyglądać następująco:
- ryby i owoce morza - dorsz, chude białe ryby, krewetki, tuńczyk
- produkty mleczne - mleko, ser, jogurty. Dodatkowo, produkty zasobne w tłuszcze będą posiadały wysoki udział witaminy D3
- żółtka jaj - obfitują w jod, a także witaminy: A i D, oraz selen
- fasola lima - obfituje w jod oraz magnez i błonnik
- sól jodowana
- wodorosty - kombu, wakame i nori
Aby mieć pewność, że nasza dieta promuje utrzymanie zdrowia tarczycy, zadbaj także o to, aby nie zabrakło w niej produktów, takich jak zielone warzywa liściaste, np. szpinak będący źródłem witaminy A i żelaza. Co więcej, czerwone mięso, rośliny strączkowe i skorupiaki, są również dobrym wyborem w diecie wspomagającej tarczycę.
Jakich produktów unikać?
Leczenie farmakologiczne niedoborów hormonalnych jest jednym ze sposobów na to, aby przeciwdziałać niedoczynności tarczycy. Jednak w przypadku przyjmowania leków, niektóre produkty mogą wpływać negatywnie na terapię.
Należą do nich m.in.:
- preparaty wpływające na zobojętnienie soku żołądkowego, zawierające magnez lub dodatek aluminium
- niektóre leki przeciwko wrzodom
- niektóre leki obniżające poziom cholesterolu
- żywność i suplementy zawierające soję.
Powyższe produkty, leki, należy skonsultować z lekarzem. Być może będą mogły one pozostać w Twojej diecie, pod warunkiem, że zachowany zostanie odpowiedni odstęp od momentu zastosowania leku do ich spożycia.
Co warto zapamiętać i jak tę wiedzę wykorzystać?
Problemy z tarczycą zazwyczaj rozwiązywane są poprzez zastosowanie syntetycznej wersji hormonu, który pozwala na unormowanie wielu funkcji naszego organizmu. Jednak zanim dojdzie do uszkodzenia tarczycy czy do wystąpienia chorób, które wpływają na jej pracę, warto stosować dietę, która będzie promowała jej prawidłową funkcję. Zastosowanie zbilansowanej diety obfitującej w jod, selen, witaminę A i D będzie tym czynnikiem, który będzie działał zapobiegawczo. Warto również raz na 1-2 lata zbadać hormony tarczycy, czy ich wartość w naszym ciele jest prawidłowa.
