Suplementy na potencję

Zaburzenia erekcji u mężczyzn mogą mieć wiele źródeł. Niekoniecznie w każdym przypadku pomocne okażą się leki (np. inhibitory fosfodiesterazy), gdyż problem może być o wiele bardziej złożony, o podłożu naczyniowym (miażdżyca). W wielu przypadkach jedynym rozwiązaniem jest angioplastyka balonowa tętnic zaopatrujących prącie w krew (szczególnie u pacjentów, u których niewielkie korzyści przynosi viagra).

Najlepiej rozpocząć diagnostykę takich zaburzeń od ogólnych badań krwi, moczu, profilu lipidowego, stanu zapalnego (np. CRP), badania funkcji i struktury serca (EKG, USG, czyli echo serca), a następnie ustalić profil hormonalny (chociażby stężenie testosteronu, estradiolu, kortyzolu, prolaktyny). Dopiero na tym etapie można myśleć o dalszej diagnostyce, związanej już typowo z narządami płciowymi, układem moczowo-płciowym. W każdym przypadku najlepiej skonsultować się z lekarzem specjalistą.

1. Co może wywołać zaburzenia erekcji?
2. Cytrulina na zaburzenia erekcji?
3. Tribulus terrestris
4. Cynk też może mieć znaczenie!
5. Johimbina

Co może wywołać zaburzenia erekcji?

Przyczyną zaburzeń erekcji mogą być:

• choroba układu krążenia,
• nadciśnienie,
• miażdżyca,
• cukrzyca,
• uszkodzenie rdzenia kręgowego,
• nagłe urazy,
• Choroba Parkinsona,
• stwardnienie rozsiane,
• padaczka,
• Zespół Klinefeltera,
• wrodzony lub nabyty hipogonadyzm,
• choroba tarczycy,
• choroba przysadki mózgowej,
• efekt uboczny leku (jatrogenne działanie); pooperacyjne lub uraz,
• wady strukturalne i rozwojowe np. choroba Peyroniego, spodziectwo itd.,
• podeszły wiek.

Konkretnie powodem zaburzeń erekcji może być:

• nadużywanie alkoholu, narkotyków (w jednym z badań mężczyźni uzależnieni od alkoholu w 70% wykazywali różnorakie zaburzenia seksualne, w tym zaburzenia erekcji występowały u 33.3%; ponadto występowanie zaburzeń erekcji było liniowo związane z ilością wypijanego alkoholu),
• stosowanie diuretyków np. chlortalidonu, hydrochlorotiazydu, spironolaktonu (diuretyki są powszechnie nadużywane przez kulturystów, a zjawisko osiągnęło apogeum pod koniec lat 90. XX wieku),
• zbyt niskie lub zbyt wysokie stężenia testosteronu (stosowanie farmakologii w celach dopingowych wywołuje często hipogonadyzm),
• niedobór lub zablokowanie produkcji estrogenów (poza tym zarówno zbyt niski, jak i wysoki poziom estrogenów u mężczyzn wiąże się z wieloma chorobami. Zbyt niski poziom wiąże się ze złamaniami, chorobami układu krążenia i wzrostem oporności insulinowej, zbyt wysoki z zawałem, syndromem metabolicznym i cukrzycą typu 2),
• niedobór lub zablokowanie produkcji DHT (np. inhibitory stosowane np. w terapii przerostu stercza),
• stosowanie specyficznych leków (np. clomidu, tamoxifenu, inihibitorów aromatazy np. u 37.5% pacjentów, którym podawano anastrazol wystąpiły np. zmniejszone libido, obrzęki nóg i depresja),
• nadmiar glikokortykosteroidów (wpływają hamująco na oś związaną z produkcją testosteronu i estrogenów), może być on spowodowany nadużywaniem leków – pochodnych kortyzolu (w dawkach terapeutycznych pełnią ważną rolę w leczeniu astmy i przewlekłej obturacyjnej choroby płuc),
• zaburzenia stężeń kortyzolu niezwiązane ze stosowaniem leków np. przez nadmierny stres,
• stosowanie nandrolonu, trenbolonu lub innych sterydów anaboliczno-androgennych z grupy nortestosteronu bez dostarczania w tle testosteronu (w popularnej terminologii ukuto termin: „deca dick” - jest to niemożliwość uzyskania pełnej erekcji).

Cytrulina na zaburzenia erekcji?

W jednym z badań ze ślepą próbą, mężczyźni z łagodną dysfunkcją otrzymywali przez 1 miesiąc placebo, a l-cytrulinę 1,5 g / dziennie przez kolejny miesiąc. Odnotowywano twardość erekcji, liczbę stosunków na miesiąc, zadowolenie z leczenia oraz zdarzenia niepożądane.

Wyniki:

• łącznie 24 pacjentów, średnia wieku 56,5 ± 9,8 lat, zostało wpisanych i zakończyło badanie bez zdarzeń niepożądanych,
• poprawa wyniku twardości erekcji od 3 (łagodna dysfunkcja) do 4 (normalna erekcja) wystąpiła u 2 (8,3%) z 24 mężczyzn przyjmujących placebo i 12 (50%) z 24 mężczyzn przyjmujących l-cytrulinę,
• średnia liczba współżycia na miesiąc wzrosła z 1,37 ± 0,93 na początku badania do 1,53 ± 1,00 na końcu fazy placebo i do 2,3 ± 1,37 na koniec okresu podawania l-cytruliny,
• wszyscy pacjenci zgłaszający poprawę oceny twardości wzwodu z 3 do 4 stwierdzili, że są bardzo zadowoleni.

L-cytrulina może nie zastąpi viagry, ale jak widać jest bezpieczna, dobrze akceptowana psychicznie przez pacjentów i wielokrotnie tańsza. W jeszcze innych badaniach l-cytrulina wpłynęła leczniczo na szczury z zaburzeniami erekcji o podłożu miażdżycowym. Zwiększyła się ilość tlenku azotu oraz poprawiły inne mierzone parametry np. ciśnienie krwi w kluczowym dla erekcji rejonie (prącia). Przy zaburzeniach erekcji warto wypróbować l-cytrulinę. Jej koszt jest znikomy, a przyda się nie tylko w łóżku – doskonale sprawdzi się na sali treningowej w trakcie treningu siłowego czy podczas wykonywania interwałów.

Tribulus terrestris

Istnieje wiele badań dotyczących buzdyganka ziemnego. Na niektóre należy patrzeć z przymrużeniem oka, gdyż nie są najlepsze jakościowo. Ale okazuje się, że nowe, wysokiej jakości badania kliniczne z 2017 r. Kamenov Z. i wsp. potwierdzają, iż tribulus terrestris posiada ciekawe właściwości. Były to randomizowane badania kliniczne z użyciem podwójnie ślepej próby, kontrolowane placebo, w równoległych grupach. Z użyciem podwójnie ślepej próby to znaczy, że naukowcy podający środek nie mają pojęcia, co znajduje się w środku. Osoby przyjmujące środek również tego nie wiedzą. Dzięki temu naukowcy nie sugerują się i obiektywnie patrzą na wyniki. W badaniu wzięło udział 180 mężczyzn w wieku od 18 do 65 lat z łagodnym lub umiarkowanym zaburzeniem erekcji. U niektórych dodatkowo występował zespół zwany HSDD (zespół obniżonego popędu płciowego). 90 losowo przydzielono do TT, a 90 do placebo. Do badań włączono pacjentów z zaburzeniami wzwodu i nadciśnienia, cukrzycą i zespołem metabolicznym. W badaniu wykorzystano preparat Tribestan® firmy Sopharma AD. Każda tabletka powlekana Tribestan zawiera substancję czynną Tribulus terrestris 250 mg, która jest standaryzowana dla saponin furostanolu (nie mniej, niż 112,5 mg). Każdy pacjent przyjmował doustnie 3 × 2 tabletki powlekane dziennie po posiłkach podczas 12-tygodniowego okresu interwencji.

Wyniki:

• odnotowano znaczną poprawę wyników osiąganych wg Międzynarodowego Indeksu Funkcji Seksualnych Mężczyzn (IIEF) w grupie tribulusa, w porównaniu do grupy placebo,
• odnotowano znaczną różnicę w zakresie satysfakcji ze stosunku, pożądania seksualnego, odczuwania orgazmu, całkowitej satysfakcji itd. w grupie tribulusa, w porównaniu do grupy placebo,
• buzdyganek ziemny był dobrze tolerowany, nie wystąpiły żadne poważne skutki uboczne terapii,
• po 12-tygodniowym okresie leczenia zaobserwowano istotną poprawę funkcji seksualnych w grupie stosującej tribulusa, w porównaniu do placebo.

Istnieje wiele innych badań dotyczących tribulusa. W niektórych nie okazał się mieć dużego wpływu na zaburzenia erekcji, ale trzeba pamiętać, iż są przypadki, gdy nawet viagra niewiele już daje, np. przy fizycznie zwężonym dopływie krwi do prącia (zmiany miażdżycowe, chroniczny stan zapalny). Ponadto niektóre obserwacje z użyciem tribulusa trwały za krótko, a wyciągi roślinne, zioła powinno się oceniać na przestrzeni 6-8 tygodni, a nie np. kilku-kilkunastu dni. Zresztą problem dotyczy nawet syntetycznych środków farmakologicznych – niektóre wymagają czasu.

W kolejnym z badań połączenie arame (Ecklonia bicyclis), tribulusa terrestris oraz Tradamix TX1000 (oligosacharyd glukozaminowy) przyniosło dobre rezultaty w leczeniu zaburzeń erekcji. Zaobserwowano istotną poprawę funkcji seksualnych, w porównaniu do grupy placebo.

Cynk też może mieć znaczenie!

W jednym z badań sprawdzono, czy dysfunkcja seksualna związana z podawaniem diuretyka (hydrochlorotiazydu) może być odwrócona wskutek podawania cynku. Z silnego oddziaływania manifestującego się zaburzeniami erekcji słyną środki takie, jak: chlortalidon, hydrochlorotiazyd, spironolakton. Często po różnego rodzaju diuretyki sięgają kulturyści i zawodniczki fitness. Prawdopodobnie jednym z mechanizmów takiego oddziaływania farmakologicznych środków odwadniających jest silne obniżanie stężenia cynku.

Stężenie cynku we krwi i dysfunkcję seksualną mierzono u 39 mężczyzn w średnim wieku z nadciśnieniem, którzy stosowali hydrochlorotiazyd w średnich dziennych dawkach od 25 do 50 mg na dobę, przez co najmniej 6 miesięcy oraz grupę kontrolną złożoną z 27 mężczyzn w średnim wieku z normalnym ciśnieniem krwi (którym nie podawano diuretyka). W grupie leczonej częściej występowała dysfunkcja seksualna, w porównaniu do grupy kontrolnej. Zastosowanie hydrochlorotiazydu znacząco wpłynęło na poziom cynku w surowicy u 20 pacjentów. Zaburzenia seksualne występowały częściej u osób starszych i z nadwagą. Trzech mężczyzn z normalnym ciśnieniem krwi doświadczało dysfunkcji seksualnych prawdopodobnie związanych ze starością.

22 osoby, którym podawano diuretyki i które skarżyły się na dysfunkcje seksualne, podzielono na 2 grupy. Jedna otrzymywała cynk 500 mg dziennie przez 30 dni, druga grupa była suplementowana 1 g chlorku magnezu dziennie przez 30 dni. Przed i po podawaniu suplementów pobierano krew. Wyjściowo stężenie cynku we krwi było znacznie zmniejszone przez hydrochlorotiazyd, z kolei obserwowano nieistotny spadek stężenia magnezu. Po suplementacji cynkiem, poziom cynku w surowicy powrócił do normy tylko u 8 pacjentów. U 5 pacjentów wystąpiła poprawa objawów zaburzeń seksualnych. 2 pacjentów przybrało na wadze.

Być może potrzeba większych dawek cynku lub w grę wchodzą tu inne mechanizmy, jednak jak widać, nawet przy podawaniu diuretyka suplementacja cynkiem może mieć wpływ na dysfunkcję seksualną.

Johimbina

Johimbina (ang. yohimbine) jest szeroko dostępnym alkaloidem pochodzącym m.in. z drzewa Pausinystalia yohimbe (yohimba lekarska). Stosowana, jako afrodyzjak lub środek wspomagający redukcję tkanki tłuszczowej. Naturalnie drzewo Pausinystalia yohimbe występuje w zachodniej Afryce. W USA johimbina została dopuszczona do stosowania u ludzi w 1930 r. Johimbina może być pozyskiwana również z rośliny rauvolfia serpentina (ang. indian snakeroot) występującej w Azji i Indiach. W Polsce znana, jako Rauwolfia żmijowa.

W medycynie stosowana np. do leczenia zaburzeń erekcji i innych dysfunkcji seksualnych. “W 1994 roku opublikowano pracę przedstawiającą pozytywne efekty terapii skojarzonej zaburzeń erekcji trazodonem i johimbiną. Skuteczność leczenia oceniono na 71%.” Obok johimbiny w leczeniu skojarzonym stosuje się bupropion, buspiron, cyproheptadynę, inhibitory fosfodiesterazy typu 5 (viagra, cialis itd.) W jednym z badań 215 mężczyzn w wieku 26-78 lat z różnej etiologii zaburzeniami erekcji podawano johimbinę przez 6 tygodni. 62% z nich nie odczuło poprawy, 33% częściową poprawę, a tylko 5% całkowitą.

W jednym z badań wykazano, iż:

• osoby reagujące na johimbinę zgłaszały znacznie większą częstotliwość stosunków seksualnych przy podawaniu 5.4 mg lub 10.8 mg (3 x dziennie), w porównaniu z wartością wyjściową,
• uczestnicy zauważyli również mniej trudności z uzyskaniem wzwodu przyjmując 10,8 mg leku (3 x dziennie), w porównaniu do wartości wyjściowej,
• respondenci stwierdzili, że mają znacznie mniej trudności z utrzymaniem wzwodu, w porównaniu z wartością wyjściową, zarówno po dawce 5,4 mg jak i 10,8 mg (3 x dziennie),
• respondenci zgłosili także znacznie większą sztywność prącia w porównaniu do wartości wyjściowej.

Podsumowanie

Najważniejszym elementem gwarantującym podtrzymanie funkcji seksualnych jest aktywność fizyczna i właściwa dieta, której elementem powinny być tłuszcze nasycone, jedno- i wielonienasycone oraz wysokiej jakości proteiny i węglowodany złożone. Warto zadbać o właściwą ilość snu, unikać alkoholu, cukrów prostych, używek, narkotyków oraz pornografii (niektóre badania np. „Is Internet Pornography Causing Sexual Dysfunctions? A Review with Clinical Reports” wskazują, iż oglądanie filmów podobnej treści może niszczyć życie seksualne). Liczne suplementy dostępne na rynku mogą pomóc przy wielu rodzajach dysfunkcji seksualnych u mężczyzn. U kobiet mogą sprawdzić się leki takie, jak bremelanotyd, bupropion, flibanseryna oraz niewielkie dawki testosteronu. Jest to tym ciekawsze, iż w normalnych okolicznościach bupropion stosuje się w kuracji depresji, sezonowych zaburzeń afektywnych, a nawet jako lek pomocniczy przy rzucaniu palenia. Jednak okazało się, iż badania na małej grupie kobiet przed menopauzą, potwierdziły skuteczność środka w zwiększaniu podniecenia seksualnego i satysfakcji ze współżycia płciowego.

Referencje:1. Amanda B. Reed-Maldonado „A syndrome of erectile dysfunction in young men?” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4837321/ 2. Bijil Simon Arackal and Vivek Benegal “Prevalence of sexual dysfunction in male subjects with alcohol dependence”https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2917074/ 3. Cormio L1, De Siati M, Lorusso F, Selvaggio O, Mirabella L, Sanguedolce F, Carrieri G. “Oral L-citrulline supplementation improves erection hardness in men with mild erectile dysfunction” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21195829 4. lek. Paweł Stelmasiak, dr med. Marek Filipek, dr med. Maciej Zarębski „Leczenie endowaskularne zaburzeń erekcji o podłożu naczyniowym” http://przeglad-seksuologiczny.pl/numery/28/PS_NR_28_ART_2.pdf 5. Shiota A1, Hotta Y, Kataoka T, Morita M, Maeda Y, Kimura K. “Oral L-citrulline supplementation improves erectile function in rats with acute arteriogenic erectile dysfunction” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23844604 6. Khedun SM1, Naicker T, Maharaj B. “Zinc, hydrochlorothiazide and sexual dysfunction”. 7. Alan A. George, DO, Pathology Resident and Peter L. Platteborze, PhD, DABCC, Dept of Pathology & Lab Services, Brooke Army Medical Center, Fort Sam Houston, TX “Yohimbine: A review of its side effects and potential toxicity” 8. Zbigniew Lew-Starowicz “Trazodon a seksualność Trazodone and sexuality” 9. A T Guay1, R F Spark2, J Jacobson3, F T Murray4 & M E Geisser “Yohimbine treatment of organic erectile dysfunction in a dose-escalation trial” https://www.nature.com/articles/3900803 10. Kamenov Z1, Fileva S2, Kalinov K3, Jannini EA4. „Evaluation of the efficacy and safety of Tribulus terrestris in male sexual dysfunction-A prospective, randomized, double-blind, placebo-controlled clinical trial” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28364864 11. Salvatore Sansalone, 1 Rosario Leonardi, 2 Gabriele Antonini, 3 Antonio Vitarelli, 4 Giuseppe Vespasiani, 1 Dragoslav Basic, 5 Giuseppe Morgia, 6 Sebastiano Cimino, 6 and Giorgio Ivan Russo 6 “Alga Ecklonia bicyclis, Tribulus terrestris, and Glucosamine Oligosaccharide Improve Erectile Function, Sexual Quality of Life, and Ejaculation Function in Patients with Moderate Mild-Moderate Erectile Dysfunction: A Prospective, Randomized, Placebo-Controlled, Single-Blinded Study”https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4127274/ 12. Brian Y. Park,1 Gary Wilson,2 Jonathan Berger,3 Matthew Christman,3 Bryn Reina,4 Frank Bishop,5 Warren P. Klam,4 and Andrew P. Doan “Is Internet Pornography Causing Sexual Dysfunctions? A Review with Clinical Reports”https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5039517/ 13. http://przeglad-seksuologiczny.pl/numery/28/PS_NR_28_ART_4.pdf