Rodzaj pokarmu, a ryzyko śmierci

Wbrew obiegowym opiniom, tzw. genetyka nie jest jedynym determinantem przeżywalności i ryzyka, na jakie jest narażona dana osoba. Nie można wszystkiego tłumaczyć posiadaniem tzw. „złych genów”.

W jednym z badań wzięto pod uwagę wskaźniki umieralności z powodu raka piersi, prostaty, jajników i jelita grubego, pochodzące z lat 1978–1979 z ~26-30 krajów oraz dane dotyczące trendów żywieniowych z lat 1979–1981 opublikowane przez ONZ.

Wnioski

1. Odnotowano związek między śmiertelnością z powodu raka piersi a spożyciem tłuszczów pochodzenia zwierzęcego,
2. Tłuszcze zwierzęce były powiązane także z trzema innymi rodzajami nowotworów,
3. Na szczególnie wysokie ryzyko zachorowania na raka piersi były narażone kobiety po menopauzie,
4. Od 1964 r. odnotowano wzrost śmiertelności z powodu raka piersi i jednoczesny trend dotyczący wzrostu ilości spożywanego tłuszczu. Działo się tak w krajach, w których do tej pory ryzyko raka piersi było niewielkie,
5. Porównanie danych pochodzących z wielu krajów potwierdzają wnioski z eksperymentów na zwierzętach. Okazało się, iż diety, w których oliwa z oliwek jest głównym źródłem tłuszczów, są związane ze zmniejszonym ryzykiem wystąpienia raka piersi,
6. Śmiertelność z powodu raka piersi i jajnika w Izraelu w stosunku do spożycia tłuszczów może mieć związek z mieszanym pochodzeniem etnicznym populacji Izraela,
7. Odnotowano silny związek między jedzeniem mięsa i piciem mleka w kontekście ryzyka raka piersi,
8. Odnotowano silny związek między piciem mleka w kontekście ryzyka wystąpienia raka prostaty oraz jajnika,
9. Odnotowano silny związek między jedzeniem mięsa a ryzykiem wystąpienia raka okrężnicy (jednego z odcinków jelita grubego),
10. Rak piersi, jajnika, prostaty oraz okrężnicy były ujemnie skorelowane z jedzeniem zbóż, szczególnie było to widać w przypadku raka prostaty i jajnika,
11. Zaobserwowano związek między śmiertelnością z powodu raka a wyższym spożyciem kalorii pochodzących ze źródeł zwierzęcych. Jednocześnie wykazano ujemny związek między ryzykiem raka a podażą energii z warzyw. Sugeruje to, iż tłuszcze pochodzenia zwierzęcego, a nie sama ilość kalorii w diecie, mają związek z ryzykiem wystąpienia raka.

Komentarz

Współwystępowanie czy związek w tego rodzaju badaniach nie oznacza od razu powiązania typu przyczynowo-skutkowego. Dlaczego? Często osoby sięgające po wysokoprzetworzone produkty pochodzenia zwierzęcego (w tym tłuszcze), ogólnie prowadzą niezdrowy tryb życia, nie są aktywne fizycznie, sięgają po alkohol, palą papierosy, unikają warzyw i owoców, dostarczają za mało błonnika, indukują stan zapalny w ciele nierównowagą kwasów tłuszczowych, bazują na żywności, która jest smażona - i tak można pisać przez dziesiątki stron. Niemniej, wiele wskazuje, iż wysokoprzetworzone mięso jest rakotwórcze, a mleku też przypisuje się takie działanie, ze względu na indukowanie szlaku związanego z insuliną i IGF-1.

Referencje:

David P. Rose „International comparisons of mortality rates for cancer of the breast, ovary, prostate, and colon, and per capita food consumption” https://acsjournals.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/1097-0142(19861201)58:11%3C2363::AID-CNCR2820581102%3E3.0.CO;2-%23