
Kofeina to organiczny związek chemiczny naturalnie występujący w wielu różnych roślinach. Działa w nich toksycznie na owady.
Kofeina szybko wchłaniana jest z przewodu pokarmowego, a następnie jest metabolizowana w komórkach wątroby. Jej maksymalne stężenie w krwiobiegu występuje około godzinę po spożyciu.
Kofeina zwiększa pobudliwość układu współczulnego, który jest częścią autonomicznego układu nerwowego. Pobudzenie tego układu między innymi:
- zwiększa dostępność energii przez zwiększenie utleniania kwasów tłuszczowych [3,5]
- zmniejsza zmęczenie związane z aktywnością fizyczną z powodu mniejszego wykorzystania glikogenu mięśniowego [4,5]
- zmniejsza zmęczenie psychiczne, zwiększa wydajność poznawczą i koncentrację, zwiększa zdolność do podejmowania właściwych decyzji [2].
Badanie na żołnierzach pozbawionych snu i uczestniczących w długodystansowych biegach, torze przeszkód oraz testach strzeleckich, wykazało pozytywny efekt kofeiny w porównaniu z placebo [6].
W badaniu gdzie ochotnicy nie spali przez 72h oraz byli poddawani czynnikami stresogennymi. Grupie, której podawano kofeinę lepiej radziła sobie z testami wymagającymi myślenia oraz miała lepszy stan nastroju [7].
Tym sportowcom, którym podawano kawę z kofeiną wzrosła prędkość na dystansie 1500m oraz wzrosła wartość VO2max w porównaniu do sportowców, którym podawano kawę bezkofeinową [8].
U wyszkolonych sportowców przeprowadzono próby przy ~85%VO2max: 1) biegania do „wycieńczenia” oraz 2) jazda na rowerze również do wyczerpania. Sportowcy, którzy otrzymywali kofeinę biegali oraz jeździli średnio 20min dłużej niż sportowcy, podawano placebo [9].
W jednym z badaniu piłkarzom nożnym, którym przed meczem podano kofeinę w trakcie meczu całkowita praca sprintów była większa o ~8% w pierwszej połowie i o ~7% w drugiej połowie, w porównaniu z piłkarzami, którym podano placebo [10].
W przeglądzie wielu badań wywnioskowano, że poprawa wydajności z kofeiną wynosiła średnio około 3%. (+/- 4%). W amatorskim uprawianiu sportu nie będzie to miało dużego znaczenia, lecz na poziomie zaawansowanym jak najbardziej [12].
Kofeina ma silniejsze działanie w postaci bezwodnej (tabletki, proszek) w porównaniu z kawą. Zalecany i skuteczne dawki kofeiny mieszczą się w przedziale 200-400mg. Kofeina ma korzystne dla ćwiczeń wysoko intensywnych długiego trwania (np. sporty zespołowe, wioślarstwo, pływanie) [11,14]. Kofeina ma niewielki wpływ moczopędny, obawy o jej właściwości odwadniające są nieuzasadnione [13]
Źródła
[3] http://europepmc.org/abstract/med/481158
[4] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3431374?dopt=Abstract
[5] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1616022?dopt=Abstract
[2]https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20888549
[6]https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17891897?dopt=Abstract
[7]https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12424548?dopt=Abstract
[8]http://bjsm.bmj.com/content/26/2/116
[9] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1778925?dopt=Abstract
[10]https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16540848?dopt=Abstract
[11]https://jissn.biomedcentral.com/articles/10.1186/1550-2783-7-5
[12] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19077738
[13]https://www.researchgate.net/publication/264560795_Caffeine_and_diuresis_during_rest_and_exercise_A_meta-analysis
[14]https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19088794
Zmieniony przez - senthon w dniu 2016-12-30 21:19:49