masz tu jeszcze pare roznych rodzi dietek
Założenia:
Dieta jest najbardziej znana i najbardziej polecana jako skuteczny sposób odchudzania. Na początku zanim
na dobre zaczniesz stosować dietę najpierw przez tydzień zapisuj wszystko co zjadasz, każdy posiłek i przekąskę.
W diecie tej zaleca się zmniejszenie ilości produktów zawierających tzw. "puste kalorie" i "bomb kalorycznych",
czyli duże ilości tłuszczu, słodycze, tłuste mięsa, wędliny i sery (szczególnie żółte), piwo, alkohol. Wszystko
krój na cienkie plasterki - stwarza to pozory obfitości. Wyłącz ostre przyprawy, pobudzają apetyt. Jedz na małych
talerzykach, oszukasz wzrok. Po każdym kęsie odkładaj kanapkę na talerzyk. Sięgnij po nią gdy będziesz mieć puste
usta. Wypij szklankę wody przed posiłkiem. Jedz powoli i dokładnie przeżuwaj. Nie zjadaj czegoś tylko dlatego,
że mogłoby się zmarnować. Usuwaj skórkę z drobiu. Śmietanę zastępuj kefirem lub jogurtem.
W przybliżeniu tak powinien wyglądać "rozpis" kaloryczny posiłków:
I śniadanie - 250 kcal,
II śniadanie - 100 kcal,
Obiad - 350 kcal,
Podwieczorek - 100 kcal,
Kolacja - 200 kcal
Przykład:
I śniadanie - 250 kcal:
Do wyboru
1. Bułeczkę pełnoziarnistą posmarować łyżeczką masła lub margaryny, obłożyć 2 cienkimi plasterkami gotowanej
szynki oraz kilkoma plasterkami ogórka.
2. 3 dag płatków czekoladowych zalać połową opakowania jogurtu waniliowego, wkroić mandarynkę.
3. 10 dag twarożku wymieszać z łyżeczką śmietany, skropić sokiem z cytryny i posłodzić słodzikiem.
Dodać pokrojone pół pomarańczy i pół jabłka oraz 10 dag malin.
4. Kromkę ciemnego tostu posmarować łyżeczką margaryny, obłożyć liściem sałaty, plasterkiem sera żółtego
lub łyżeczką serka topionego. Zjeść z kiwi i marchewką lub pomidorem, papryką.
5. Kromkę chleba z pełnego przemiału posmarować łyżeczką masła i 5 dag twarożku, położyć pomidora na kanapkę.
6. Jajko roztrzepać z łyżką wody, dodać pół pęczka posiekanego koperku lub szczypiorku, doprawić solą i pieprzem.
Usmażyć na łyżeczce masła. Zjeść z kromką chleba z pełnego przemiału.
7. Małą bułeczkę przekroić i posmarować łyżeczką masła oraz 2 łyżeczkami dżemu.
II śniadanie i Podwieczorek - 100 kcal:
Do wyboru
1. Kromka chleba z masłem i pomidorem.
2. Kromka chrupkiego chleba z 2 łyżeczkami twarożku i pomidorem.
3. Kromka pumpernikla z masłem i pół ogórka.
4. Filiżanka zupy pomidorowej z ryżem.
5. 100ml wywaru warzywnego z roztrzepanym jajkiem.
6. Marchewka z jabłkiem i sokiem cytrynowym.
7. 2 pomidory, 2 cebulki ze szczypiorkiem.
8. 6 cieniutkich plasterków polędwicy wieprzowej.
9. 4 cienkie plasterki mortadeli.
10. Plasterek szynki gotowanej.
11. 6 plasterków polędwicy drobiowej.
12. 10 dag serka homogenizowanego z 10 dag truskawek.
13. 10 dag sera chudego ze szczypiorkiem.
14. Szklanka maślanki z kromką chrupkiego pieczywa.
15. Mały banan.
16. Grejpfrut.
17. 2 brzoskwinie.
18. 2 jabłka.
19. 2 delicje.
20. 5 kostek czekolady.
21. 3 kulki lodów owocowych.
Obiad - 350 kcal:
Do wyboru
1. Pokroić w zapałkę 10 dag piersi z kurczaka, małą zieloną lub żółtą cukinię, marchewkę i por. Mięso obsmażyć na
łyżce oleju, dodać warzywa i jeszcze 5 min. dusić. Doprawić solą, pieprzem i przyprawą chińską. Posypać tymiankiem,
zjeść z kromką chleba pełnoziarnistego lub dwoma małymi ziemniakami.
2. 10-15 dag piersi z kurczaka obsypać przyprawami (Prymat Kucharek, papryka, pieprz, itp.), usmażyć na łyżeczce
oliwy. Ugotować 15-20 dag warzyw (kalafiora, brokuła, fasolki szparagowej, marchewki). Zjeść z 1 ziemniakiem.
3. 15 dag piersi indyka oraz 20 dag pieczarek opłukać i pokroić. Obsmażyć na łyżce oleju. Dodać 5 dag groszku oraz
łyżkę chudej śmietany. Doprawić ziołami, solą i pieprzem.
4. 10 dag mielonego mięsa wyrobić z łyżką twarożku, solą i pieprzem. Uformować małe frykadelki. Oczyścić 2 strąki
papryki, obrać cebulę. Warzywa drobno pokroić. Na patelni rozgrzać łyżkę oleju. Frykadelki smażyć z warzywami.
5. Szklankę ugotowanego makaronu zmieszać z sałatką z pomidora, papryki, ogórka i 2 łyżkami twarożku.
6. Szklankę kaszy gryczanej zjeść z jajkiem sadzonym na łyżeczce oleju. Wypić do tego szklankę maślanki lub kefiru.
7. Jednego sporego ziemniaka ugotować w mundurku i pokroić. Mały kawałek czerwonej papryki pokroić w kostkę.
Wymieszać 1 łyżkę octu winnego, 1 łyżeczkę oliwy, sól i pieprz. Marynatą polać warzywa. 100g fileta z morszczuka,
dorsza, flądry, pstrąga lub soli usmażyć na maśle lub margarynie.
Kolacja - 200 kcal:
Do wyboru
1. Sałatka z 100g chudej wędliny, 1 cykorii, 1 ogórka kiszonego, 1 kwaśnego jabłka, 100ml jogurtu naturalnego.
2. Pierogi leniwe z chudego twarogu (150g).
3. 2 kromki pieczywa chrupkiego żytniego z masłem lub margaryną i białym serem oraz surówka z cykorii, rzodkiewek
i pomidora.
4. Kromka ciemnego pieczywa z 50g chudej wędliny i sałatką z papryki, cebuli i pomidora.
5. Kromka pieczywa i sałatka z pora, ogórka kiszonego, 3 łyżek groszku konserwowego.
6. Sałatka owocowa z kiwi, grejpfruta, plastra ananasa
7. Sałatka z tuńczykiem (120g tuńczyka w sosie własnym, 2 łyżki kukurydzy, 2 łyżki ugotowanego ryżu, 2 liście
kapusty pekińskiej)
Dieta 1000 kcal została opracowana przez Instytut Żywności i Żywienia
Dieta Andersona
Założenia:
Opracował ją dietetyk z uniwersytetu w Los Angeles, Henry L. N. Anderson. Jest to również jedna z diet nie
łączenia. Jej zwolennicy twierdzą, że przyczyną tycia jest nieprawidłowo zestawiony jadłospis. Trzeba jednak
w niewielkim stopniu wieczorem pilnować liczby kalorii, a także przestrzegać pewnych reguł.
Od północy do 12.00 - wolno jeść tylko owoce i pić soki owocowe (wyciśnięte z owoców).
Od godz. 12.00 do 16.00 - w południe wypijamy sok warzywny. Około 30 minut później można zacząć jeść sałatki
warzywne, których podstawą ma być sałata. Zakazane są wszelkie sosy, także na bazie jogurtu czy oliwy z oliwek.
Od godz. 16.00 do 20.00 - można jeść wszystko, pamiętając, że nie wolno łączyć białek z węglowodanami (np. mięsa,
ryb i serów z ziemniakami, kaszą, pieczywem i makaronem). Po zjedzeniu owoców należy odczekać 30 minut do
następnego posiłku. Ostatni posiłek należy zjeść przed 20.00.
Trzeba również pamiętać o następujących sprawach: jemy wówczas, gdy jesteśmy głodni, wykluczona jest kawa,
herbata, alkohol, woda gazowana i kupowane soki, nie pijemy bezpośrednio przed, w trakcie i zaraz po posiłku.
Przykład:
Od północy do 12.00:
Sok jabłkowy, banany, dojrzałe gruszki, winogrona.
Od godz. 12.00 do 16.00:
Sok z marchwi, sałata z pomidorami i cebulą, migdały.
Od godz. 16.00 do 20.00:
Pieczone ziemniaki, zielony groszek, chude mięso z sałatą i warzywami.
Dieta anty-cukrzycowa
Założenia:
Dieta anty-cukrzycowa powinna być jak najbardziej zbliżona do żywienia człowieka zdrowego. Zasadnicza
modyfikacja polega na znacznym ograniczeniu łatwo przyswajalnych węglowodanów (indeks glikemiczny), w tym przede
wszystkim słodyczy i przetworów zawierających znaczny dodatek cukru. Ogranicza się również tłuszcze, natomiast
zwiększa się ilość białka w porównaniu do żywienia człowieka zdrowego. W żywieniu bardzo ważna jest kontrola
ilości i jakości spożywanych potraw oraz rozłożenie ich na okres całego dnia. W szczególności dotyczy
to węglowodanów. Chorzy na cukrzycę nie mogą jednorazowo spożywać dużych ilości pokarmów, ani za długo
przebywać na czczo. Dzienna ilość posiłków powinna być jednakowa, a także powinny być one spożywane
w jednakowych porach.
Produkty zalecane w diecie:
Każde pieczywo, ale część dziennej diety w postaci chleba razowego,
2 % mleko,
mleko w proszku odtłuszczone, ser biały twarogowy (chudy),
Mięso, drób, ryby - nie tłuste,
Wędliny tylko chude: kiełbasa szynkowa wołowa lub wieprzowa, szynka, polędwica,
Masło w ograniczonej ilości,
Cukier w bardzo ograniczonej ilości lub całkowita eliminacja,
Olej rzepakowy, sojowy, słonecznikowy, oliwa, masła roślinne, wysokogatunkowa margaryna, majonez domowy.
Produkty zabronione w diecie:
Mleko pełne, mleko w proszku pełne, ser biały tłusty, ser żółty i topiony,
Żółtko jaja,
Mięso, ryby, drób tłusty, wątroba, mózg, nerki,
Wędliny wieprzowe tłuste, pasztety,
Masło w przeciętnych lub dużych ilościach, śmietana,
Margaryna (poza wymienionymi jako dozwolone), smalec, słonina, łój wołowy i barani,
Cukier, wszystkie wyroby i przetwory z cukrem, miód.
Dieta anty-wrzodowa
Założenia:
Jest to dieta ochronna z ograniczeniem substancji zwiększających wydzielanie soku żołądkowego. Stosuje się ją
w przypadków choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy, wrzodów jelita.
Produkty zalecane w diecie:
Pieczywo jasne pszenne, czerstwe,
Mąka pszenna jasna, kasza manna, krakowska, ryż, sago, płatki owsiane, kasza jęczmienna, drobny delikatny makaron,
Mleko słodkie, zsiadłe nieprzekwaszone, bardzo świeży ser twarogowy, ser śmietankowy,
Jaja gotowane na miękko, w koszulkach, sadzone, jajecznica na parze,
Chude mięsa i drób: cielęcina, wołowina, królik, indyk, kurczę, szynka, polędwica,
Ryby: dorsz, leszcz, sola, płastuga, kargulena, szczupak, sandacz,
Świeże masło, słodka śmietana, olej sojowy, słonecznikowy, rzepakowy, oliwa, margaryna wysokogatunkowa
w ograniczonej ilości,
Ziemniaki gotowane, tłuczone, puree,
Gotowane: marchew, buraki, szpinak, kabaczek, dynia, kalafior; fasolka szparagowa i groszek zielony
w ograniczonych ilościach; surowe: sałata, pomidory,
Owoce dojrzałe bez pestek, gotowane: jabłka, truskawki, morele, gotowane soki z owoców jagodowych,
Cukier, miód, dżemy,
Ciastka czerstwe zbożowe, mało słodki biszkopt,
Przyprawy: sól, cukier, wanilia, koper zielony, sok z cytryny,
Kleiki, krupniki z dozwolonych kasz, zupy mleczne, warzywne, zaprawiane mąką,
Mięso gotowane, duszone, potrawki, pulpety, budynie,
Kompoty, galaretki, kisiele - wszystkie mało słodzone,
Słaba herbata, słaba kawa, mleko.
Produkty zabronione w diecie:
Wszelkie pieczywo świeże, żytnie, razowe,
Mąki razowe, żytnie, grube kasze: pęczak, gryczana, grube makarony, kluski kładzione, naleśniki,
Mleko zsiadłe przekwaszone, kefir, jogurt, sery żółte i topione,
Jaja gotowane na twardo, sadzone, w majonezie, jajecznica, sadzone,
Tłuste mięsa: wieprzowina, baranina, gęsi, kaczki, dziczyzna, wędliny tłuste; ryby: węgorz, makrele, łosoś,
śledź, sardynka; mięsa peklowane, wędzone, konserwy mięsne i rybne,
Kwaśna śmietana, smalec, słonina, boczek, łój wołowy i barani, margaryny,
Frytki, wszelkiego rodzaju ziemniaki smażone, placki ziemniaczane, pyzy,
Wszystkie odmiany kapusty, ogórki, rzodkiewki, rzepa, papryka, szczaw, cebula, grzyby,
Owoce surowe, suszone, gruszki, agrest, czereśnie, śliwki, orzechy,
Groch, fasola, bób, soczewica,
Chałwa, czekolada, słodycze zawierające tłuszcz, kakao i orzechy
Ocet, pieprz, musztarda, papryka, chrzan, kostki bulionowe,
Rosół, zupy na wywarach z mięsa lub kości, zupy rybne, zupy z przeciwwskazanych warzyw,
Mięsa smażone, duszone, pieczone w sposób konwencjonalny,
Desery z czekoladą, z przeciwwskazanych owoców, z orzechami, dużą ilością cukru,
Mocna herbata i kawa naturalna, napoje alkoholowe, napoje gazowane,
Ciasta kruche, keksy, makowiec, pączki, torty.
Dieta anty-zaparciowa
Założenia:
Dieta anty-zaparciowa ma na celu regulację defekacji bez uciekania się do środków farmakologicznych.
Dieta ta zawiera zwiększoną ilość nie trawionych w przewodzie pokarmowym człowieka "błonnika" polisacharydów
roślinnych (błonnika, pektyn, gum, hemicelulozy, ligniny). Dzienna dawka w diecie zdrowego człowieka powinno
zawierać około 40 g tych związków. Dieta bogatoresztkowa (anty-zaparciowa) charakteryzuje się zwiększoną ilością
tych substancji (50-70 g dziennie). Oprócz stosowania tej diety w zaparciach stosuje się ją także w profilaktyce
zespołu jelita drażliwego, powstawania uchyłków jelita grubego i raka jelita grubego, zapobieganiu rozwojowi
miażdżycy, kamicy żółciowej, cukrzycy i otyłości powodowanej przez przejadanie się pokarmami wysokokalorycznymi,
pozbawionymi składników bogato resztkowych. Jedną z głównych przyczyn rozwoju metabolicznych chorób
cywilizacyjnych jest żywienie się pokarmami wysoko oczyszczonymi. Natomiast polisacharydy roślinne dostarczane
z pokarmem, stanowiąc masę wypełniającą w przewodzie pokarmowym, zwiększają ilość wody w treści jelitowej,
wchłaniają kancerogeny powstające w jelicie grubym z rozkładu kwasów żółciowych i przyspieszają ich wydalanie.
Błonnik zmniejsza również stężenie cholesterolu, trójglicerydów i glukozy.
Produkty zalecane w diecie:
Mleko odtłuszczone świeże i zsiadłe, kefir i jogurt,
Chudy twaróg i biały ser,
Białka jajek, żółtka tylko w ograniczonych ilościach,
Mięso chude: cielęcina, wołowina, konina, królik, kurczaki, indyk, gołąb
Dorsz, karmazyn, sandacz, szczupak, lin, leszcz, karaś,
Chuda szynka i polędwica, mięso w galarecie,
Chuda śmietana, oleje roślinne: słonecznikowe, rzepakowe, sojowe, oliwa - w ograniczonych ilościach,
Ziemniaki gotowane i pieczone, puree,
Wszystkie warzywa i owoce,
Powidła, cukier, syropy, dżemy, galaretki, landrynki, dropsy, miód,
Liście laurowe, ziele angielskie, wanilia, cynamon, sól, sok z cytryny,
Odtłuszczone mleko, maślanka, serwatka, napary z ziół, słaba herbata, słaba kawa zbożowa,
Masło w ograniczonych ilościach, twaróg i ser z odtłuszczonego mleka,
Zupy na wywarach z włoszczyzny, jarzynowe, krupniki, mleczne, owocowe,
Potrawy mięsne duszone, smażone bez tłuszczu,
Surówki, soki, gotowane warzywa,
Desery owocowe, kompoty, galaretki, budynie.
Produkty zabronione w diecie:
Pieczywa o małej zawartości błonnika, świeże: jasne, pszenne, chleb razowy na miodzie,
Mąka pszenna wysokiego przemiału, kukurydziana, ziemniaczana,
Mleko tłuste, kefir, jogurt,
Inne sery,
Duże ilości żółtek,
Baranina, wieprzowina, podroby, dziczyzna, kaczki, gęsi, tłuste ryby,
Pasztety, tłuste wędliny,
Masło solone,
Tłusta śmietana,
Frytki, smażone, placki ziemniaczane,
Słodycze, alkohol, czekolada, pralinki, cukierki, ciastka, konfitury,
Alkohol, kakao, płynna czekolada, mocna kawa i herbata,
Zupy na tłustych wywarach,
Potrawy smażone, pieczone,
Torty, kremy cukiernicze, bita śmietana, lody, ciastka, kisiele.
Dieta dla kulturystów
Założenia:
Stosowanie odpowiedniej diety nie tylko sprzyja zdrowiu ale i zdecydowanie pomaga rozwinąć muskulaturę.
Aby móc właściwie trenować i zapewnić przyrost masy mięśni musimy dostarczyć organizmowi wszystkich niezbędnych
składników odżywczych i przestrzegać zasad:
Spożywanie 5-7 posiłków dziennie, przyśpieszy to twoją przemianę materii oraz zwiększy przyswajanie przez
organizm substancji odżywczych,
Zachowanie proporcji pomiędzy składnikami odżywczymi:
Faza Siły - Białka 30%, Węglowodany 50%, Tłuszcze 20%,
Faza Wzrostu - Białka 25%, Węglowodany 60%, Tłuszcze 15%,
Faza Odchudzania - Białka 45%, Węglowodany 45%, Tłuszcze 10%,
Faza Regeneracji - Białka 15%, Węglowodany 60%, Tłuszcze 25%,
Optymalna dzienna dawka białka to 2-3 gramy na kilogram masy ciała. Organizm nie wchłonie jednorazowo więcej niż
50 gramów białka, dlatego najlepiej rozłożyć spożycie białka na kilka razy dziennie,
Na 1-2 godziny przed treningiem spożycie posiłku o dużej zawartości węglowodanów o niskim indeksie glikemicznym
oraz dodatkowo witaminy C, E i magnez,
W ciągu pół godziny od zakończenia treningu wypicie odżywki węglowodanowej lub zjedzenie posiłku bogatego
w węglowodany złożone. Jest to też bardzo dobry moment na spożycie dawki kreatyny,
Bezpośrednio po zakończeniu treningu przyjmowanie dawki aminokwasów o łańcuchach rozgałęzionych (leucyna,
izoleucyna i walina). Mają one kluczowe znaczenie w procesie przyrostu mięśni,
W ciągu dnia zażywanie wolnych form aminokwasów. Najkorzystniejsza pora to 20 minut przed posiłkami.
Zapewnia to szybkie wchłanianie do krwi i, co za tym idzie, szybki ich transport do mięśni,
Picie dużej ilości wody (3-5 litrów wody niegazowanej).
Węglowodany powinny pochodzić z produktów zbożowych: pieczywa, płatków, kasz, makaronów, a także z roślin
strączkowych, warzyw, owoców i produktów mlecznych. Najlepsze źródła białka to chude mięso, drób, ryby,
produkty mleczne (jogurty naturalne, kefiry), jaja i białka jaj oraz proszek proteinowy. Najzdrowsze tłuszcze
jednonienasycone występują w oliwie oliwek, oleju rzepakowym tłoczonym na zimno, awokado i w orzechach.
Dieta dr Atkinsa
Założenia:
Twórcą tej diety jest amerykański lekarz Robert C. Atkins, który jest założycielem i dyrektorem
Centrum Medycyny Komplementarnej w Nowym Jorku. Jego zdaniem, aby skutecznie walczyć z otyłością i nadwagą,
nie trzeba zmniejszać ilości jedzenia. Wystarczy ograniczyć spożycie węglowodanów, podstawowego paliwa
energetycznego, a przez to zmusić organizm do spalania nagromadzonego tłuszczu. Podczas 2 tygodniowej diety
nie je się pieczywa, produktów zbożowych, warzyw zawierających skrobię, jogurtu, mleka i owoców. Dzienny jadłospis
nie może zawierać więcej niż 20 g węglowodanów. Mięso, wędliny, ryby i jaja można jeść w ilościach zaspokajającej
głód, nie wolno ich jednak łączyć z produktami zawierającymi węglowodany. Ponieważ dieta drastycznie ogranicza
ilość spożywanych warzyw i owoców, podczas jej stosowania należy przyjmować preparaty witaminowo – mineralne.
Przykład:
Śniadanie:
Jajecznica lub jajka sadzone z bekonem, szynką lub kiełbasą, kawa bezkofeinowa lub herbata.
Obiad:
Wędliny, kurczak pieczony lub smażony, rosół drobiowy, mała porcja surówki, woda mineralna niegazowana.
Kolacja:
Pasztet z kurzych wątróbek, stek, surówka z sosem vinegret, bita śmietana bez cukru.
W ciągu dnia:
Wędliny jako przekąski, woda mineralna, nie słodzona kawa, herbata.
Dieta dr Budwig
Założenia:
Twórcą tej diety pro-zdrowotnej jest dr Johanna Budwig - biochemik z Niemiec. Jej odkrycia (badania nad kwasami
tłuszczowymi omega-3 i olejem lnianym) znalazły zastosowanie min. w leczeniu takich chorób jak: choroba Alzheimera, nowotwory, miażdżyca, alergia, dermatozy, depresja. Dieta dr Budwig bazuje na dostarczeniu organizmowi pokarmów bogatych m. in. w tłuszcze omega-3, węglowodany złożone, błonnik i antyoksydanty. Podstawowe zasady diety dr Budwig obejmują następujące zagadnienia:
Podstawowym tłuszczem w diecie dr Budwig jest olej lniany tłoczony na zimno i nieoczyszczony. Zabronione jest
używanie jakichkolwiek rafinowanych bądź uwodornionych tłuszczów (olejów, margaryn, majonezów). Aby osiągnąć
skuteczne efekty leczenia, należy bezwzględnie wyeliminować z diety produkty smażone, tłusty nabiał, mięsa,
Spożywać należy produkty świeże. Potrawy nie powinny być przyrządzane na bazie produktów konserwowanych sztucznie,
z dodatkami chemicznymi (np. benzoesan sodu i innych sztucznych dodatków do żywności),
Olej lniany zjadać należy codziennie w postaci tzw. Pasty (Pastę wykonuje się miksując przez 6 do 8 minut olej
lniany i chudy biały twarożek w proporcjach 5-6 łyżek oleju na 12,5 dkg sera, 2 łyżki stołowe stosuje
w profilaktyce, 2-4 w lekkich schorzeniach, 6 łyżek stołowych w ciężkich przypadkach. Po przyrządzeniu pastę
trzeba przechowywać w lodówce. Można ją doprawiać do smaku na ziołami, solą, czosnkiem, papryką, pieprzem.
Dr Johanna Budwig zaleca jeść pastę rano razem z muesli, płatkami zbożowymi, łyżką zmielonego siemienia
lnianego i utartym jabłkiem) i samodzielnie. Dla osób chorych wskazane jest zjadanie także zmielonego siemienia
lnianego.
Produkty zalecane w diecie:
Ryby morskie ( makrela, dorsz, śledź, tuńczyk) do 200 g dziennie,
Owoce świeże, w ilości 3 do 4 średniej wielkości porcji dziennie. Owoców nie należy mieszać,
Warzywa ze szczególnym uwzględnieniem takich warzyw jak brokuły, kapusta, brukselka, marchewka. W przeciwieństwie
do owoców warzywa można mieszać,
Soki owocowe przynajmniej raz dziennie szklankę. Pomiędzy wypiciem soku z owoców cytrusowych a zjedzeniem pasty
powinno upłynąć kilka godzin,
Mleczne produkty ukwaszone (jogurty naturalne, kefiry, maślanka, mleko acidofilne),
Zboża w postaci pieczywa z pełnego przemiału i płatków nie oczyszczonych,
Drożdże spożywcze (należy je przed spożyciem zagotować),
Woda. Wskazane jest pić 2 litry wody dziennie (oczyszczonej mechanicznie filtrami, albo butelkowanej źródlanej,
ale nie mineralnej) Płyny (woda i soki) najlepiej spożywać przed posiłkiem.
Produkty dozwolone w diecie:
Mięso i drób, ale tylko nie przetworzone, niskotłuszczowe, od zwierząt, którym nie podawano karmy zawierającej
hormony, pestycydy i antybiotyki, w ilościach - okazjonalnie. W przypadku ciężkich chorób, np. nowotworów,
z mięsa i drobiu należy zrezygnować zupełnie,
Miód.
Produkty zabronione w diecie:
Cukier, sztuczne słodziki, soki z kartoników i butelek,
Syntetyczna witamina A (z preparatów witaminowych),
Inne tłuszcze poza tłoczonym na zimno olejem lnianym.
Dieta dr Haya
Założenia:
Opracowana przez amerykańskiego lekarza Williama Howarda Haya jest dietą niełączenia produktów węglowodanowych
z białkowymi. Produkty podzielił on na białkowe, węglowodanowe i neutralne. Te ostatnie można łączyć ze
wszystkimi innymi. W ciągu dnia należy zjeść jeden posiłek oparty na węglowodanach, jeden białkowy i jeden
złożony z samych owoców lub warzyw. Posiłki białkowe i węglowodanowe musi dzielić czterogodzinna przerwa.
Z jadłospisu eliminujemy cukier, sól, kawę, mocną herbatę, napoje gazowane, czekoladę, białe pieczywo, czerwone
mięso, wędliny, piwo, alkohol, ciasta, fast-foody, produkty w proszku. Rezygnujemy z potraw smażonych, o
stro przyprawionych oraz ciast z owocami i kremami. Owoce jemy na pusty żołądek albo jako przekąskę między
głównymi posiłkami. Jemy często, ale mało - 3 posiłki i ewentualnie dwie przekąski. Pijemy między posiłkami,
nigdy w trakcie. Staramy się unikać tłuszczu, ponieważ opóźnia on proces trawienia. Podział produktów na grupy
wygląda następująco:
Białkowe:
Warzywa strączkowe, jaja, mleko, jogurt, mięso, owoce (jabłka, morele, kiwi, czereśnie, wiśnie, winogrona,
grejpfruty, gruszki, ananasy, porzeczki, truskawki, maliny, brzoskwinie, mandarynki, cytryny, suszone śliwki),
majonez, sos vinegret.
Węglowodanowe:
Zbożowe (ziarna, chleb razowy, płatki owsiane), ziemniaki, karczochy, owoce słodkie (figi, banany, gruszki słodkie
i dojrzałe, winogrona, rodzynki), piwo.
Neutralne:
Tłuszcze (oleje roślinne, masło, margaryna, oliwa z oliwek), śmietana słodka i kwaśna, warzywa (oprócz ziemniaków,
szparagi, fasolka szparagowa, buraki, cebula, szpinak, brukselka, kapusta, kalafior, por, dynia, cukinia, seler,
bakłażan, pieczarki, sałata, ogórek, rzodkiewki, koperek, czosnek, czosnek, kiełki, dymka, cykoria), owoc awokado,
otręby, miód, wędliny, zioła.
Przykład:
Śniadanie:
Duża kiść winogron.
Obiad:
Makaron z sosem z oliwy z oliwek, czosnku, bazylii, orzeszków ziemnych.
Kolacja:
Pieczona pierś kurczaka, gotowane na parze brokuły i kalafior.
Dieta dr Kwaśniewskiego (Żywienie optymalne)
Założenia:
Żywienie optymalne opracował, ponad 20 lat temu, na podstawie ogólnych reguł biochemii i fizjologii
dr Jan Kwaśniewski. Zasady tego żywienia zostały przebadane na zwierzętach, a później sprawdziły się na chorych.
Przed 10 laty udowodniono na podstawie doświadczeń przeprowadzonych w Katedrze Higieny Akademii Medycznej w Łodzi,
że żywienie optymalne w żadnym razie nie szkodzi chorym, a w bardzo wielu przypadkach pomaga. Dieta jest chwalona
przez stosujących i nagminnie potępiana przez lekarzy. Opiera się na założeniu, że człowiek może sam się wyleczyć
z wielu chorób pod warunkiem, że dostarczy organizmowi odpowiednie paliwo czyli tłuszcz. Zalecane spożycie białka
na dobę wynosi 30-50g (zalecane jest białko zwierzęce), w początkowym okresie po przejściu na tą dietę ilość
białka może wynosić 100-130g i powoli powinno się ją redukować. Proporcje między białkiem - tłuszczem - węglowo
danami powinny wynosić 1:2,5 - 3,5:0,5. Jeść możemy tyle aby być sytym, przy zachowaniu powyższych proporcji.
Dr Jan Kwaśniewski jest przeciwnikiem wszelkiego rodzaju postów i głodówek. Dieta ta jest także o działaniu
odchudzającym. Z produktów mlecznych najwartościowsze dla nas są: masło (o zawartości tłuszczu, co najmniej, 82,5%),
śmietana (od 30% tłuszczu), ser biały (od 30% tłuszczu), ser żółty (60% tłuszczu w suchej masie). Z mięs
najwartościowsza jest wieprzowina, ponieważ jej skład chemiczny jest najbardziej zbliżony do składu ciała ludzkiego.
Najlepsze są jednak podroby: serce, wątroba, móżdżek i nerki. Wszystkie wymienione produkty zawierają dużo
tłuszczu, czyli źródło energii oraz wartościowe białko, które służy jako materiał do budowy i wymiany komórek
naszego ciała. Podobnie jak białko i tłuszcze, tak i węglowodany mogą być lepsze i gorsze. Cukry ze skrobi
wchłaniają się wolniej z przewodu pokarmowego i dlatego nie powodują nagłych wahań poziomu glukozy we krwi.
Dorosły człowiek powinien spożywać około 50g węglowodanów na dobę, a dokładniej mówiąc 0,8g na kilogram należnej
wagi ciała. Jeżeli spożywa się dużo węglowodanów, to organizm musi przekształcić je w tłuszcze. Wymaga to dużego
zużycia białka, witamin, soli mineralnych i energii. Dlatego najlepiej spożywać tłuszcze gotowe, z których
węglowodany powstawać nie mogą. Natomiast z węglowodanów tłuszcze powstają szybko. Głównym składnikiem diety
są tłuszcze. Jedną trzecią ilości tłuszczów stanowi białko, a tylko tyle co połowa ilości białka wolno zjadać
węglowodanów. Powstaje stosunek B T W (Białko : Tłuszcz : Węglowodany) 1:2,5 - 3,5:0,5. Po przystosowaniu się
organizmu do diety (okres przebudowy), a więc po 2-3 tygodniach u ludzi młodych i zdrowych, a po około 6
tygodniach, lub dłużej u starszych, zapotrzebowanie na białko zmniejsza się. Wówczas proporcja Białka:Weglowodany
1:0,5; zmienia się na 1:1. Mogą być tutaj pewne różnice w zależności od wieku, wysiłku fizycznego i różnych
dolegliwości. Ludzie otyli powinni w pierwszych miesiącach zmniejszyć ilość tłuszczu do 1-2 gramów na 1 gram
spożywanego białka, gdyż spalają własne tłuszcze. Proporcja dla człowieka dorosłego, młodego i zdrowego,
aktywnego zawodowo to 5 gram tłuszczu na 1 gram białka, ponieważ nie buduje już swego organizmu, a potrzebuje dużo
energii. Dziecko, które rośnie i rozwija się potrzebuje więcej białka. Mogą być też niewielkie rozbieżności
u ludzi chorych. W Arkadiach na terenie całego kraju pod fachowym okiem lekarzy i dietetyków optymalnych wracają
do zdrowia pacjenci cierpiący na schorzenia uważane, przez współczesną medycynę, za nieuleczalne, takie jak
cukrzyca typ I i II, astma, stwardnienie rozsiane, miażdżyca, choroby zwyrodnieniowe stawów i kręgosłupa i inne.
Aby osiągnąć takie efekty należy przestrzegać zasad żywienia optymalnego.
Produkty zalecane w diecie:
Tłuszcze zwierzęce – smalec, słonina, boczek, sadło, szpik kostny, masło,
Jajka kurze (głównie żółtka),
Sery,
Śmietana (od 30% tłuszczu),
Mięso wieprzowe, tłuste,
Podroby,
Galarety podrobowe i mięsne,
Tłuste wywary i rosoły,
Wędliny tłuste, a najlepiej podrobowe (salcesony, pasztetowe, kaszanka),
Drób (tylko tłusty: gęś, kaczka),
Ryby tłuste, smażone na smalcu.
Produkty dozwolone w diecie:
Mleko – najtłustsze, a najlepiej z dodatkiem śmietany,
Warzywa o małej ilości węglowodanów z dodatkiem tłuszczu (np. fasola szparagowa polana masłem),
Ziemniaki (około 100g) z tłuszczem lub w postaci frytek na smalcu,
Owoce jagodowe, mało-słodkie (porzeczki, maliny, jeżyny, agrest, poziomki, truskawki),
Orzechy, migdały, wiórki kokosowe,
Kawa, herbata, majonez, przyprawy.
Produkty zabronione w diecie:
Cukier (wszystkie słodycze),
Miód,
Przetwory owocowe (dżemy, kapusty, powidła),
Ryż, kasza,
Chleb i inne pieczywo,
Potrawy mączne (kluski, makarony, ciastka),
Warzywa i owoce o dużej zawartości węglowodanów,
Mąka ziemniaczana i zbożowa (dopuszcza się niewielkie ilości w przepisach optymalnych), budynie, kisiele,
Ziarna grochu i fasoli,
Napoje słodkie.
Dieta funkcjonalna Lecha Tkaczyka
Założenia:
Zioła przyprawowe w żywieniu funkcjonalnym, czyli o tym, że człowiek dobrze zjeść lubi, a każdy posiłek
powinien spełniać określone wymagania wobec organizmu. Zioła w kuchni – zdrowie w sercu, czyli o tym, że ładny
stół to nie wszystko! Nie ma nic wspanialszego nad dobre jedzenie! Nawet tych, którzy dziś ciągle gdzieś się
spieszą, suto zastawiony i pięknie nakryty stół bez wątpienia choć na chwilę zatrzyma. Stare przysłowie mówi,
że jedzenie to modlitwa. Warto więc zatrzymać się na tę chwilę, by oddać jej należytą cześć. Będzie z pewnością
za to wdzięczny nie tylko nasz wiecznie popędzany żołądek, ale cały organizm. W swoim zawodzie technologa żywności
i dzięki wieloletniemu doświadczeniu w branży spożywczej bardzo często przygotowywałem takie kuszące stoły,
suto zastawione jadłem. Jednak już na początku swej drogi zawodowej przekonałem się, że o walorach smakowych i
zdrowotnych posiłku nie decyduje liczba wystawionych potraw, ale ich jakość. To dążenie do odpowiedniej jakości
zainspirowało mnie do ułożenia przysłowia-reguły, którą zawsze staram się kierować: WŁAŚCIWA PRZYPRAWA TO DOBRA
POTRAWA! Bez zastosowania odpowiednich przypraw nawet najlepsze jedzenie jest mdłe, nijakie, po prostu niesmaczne.
Ale nie tylko z powodu smaku warto stosować zioła! Przyprawy są także świetnymi katalizatorami, wyzwalającymi
w układzie trawiennym bardzo ważne, pozytywne procesy. Dostarczają również wielu brakujących mikroelementów,
soli mineralnych i witamin. Właściwie używane w kuchni mogą nie tylko uregulować przemianę materii, wspomóc
terapię wielu dolegliwości, ale nawet przyczynić się do całkowitego wyleczenia niejednego schorzenia
(np. braku apetytu, owrzodzeń, złego ukrwienia organizmu, miażdżycy).
ZIOŁA PRZYPRAWOWE A DIETA FUNKCJONALNA LECHA TKACZYKA
Wzorce dotyczące sposobu odżywiania się, zaczerpnięte z filozofii wschodniej i adaptowane do naszych warunków,
zaowocowały powstaniem tzw. żywienia funkcjonalnego – to znaczy ukierunkowanego i dostosowanego do potrzeb
zdrowotnych danych grup ludzi. Żywność, posiłek ogólnie rzecz ujmując musi dostarczać brakujących organizmowi
odpowiednich składników odżywczych, w tym białek, tłuszczów, węglowodanów , witamin, minerałów itd. Jeśli do
pożywienia, które przygotowujemy dodamy jeszcze jakieś inne składniki, np. przyprawowe zioła lecznicze,
to otrzymamy żywność. funkcjonalną, której zadaniem jest podniesienie zdrowotności konsumującego. Tak więc
do podniesienia wartości zdrowotnej zwykłego posiłku w kuchni przyczyniają się dodane lecznicze zioła przyprawowe.
Takie posiłki, a raczej całe, “długoterminowe” jadłospisy, które należy stosować w pewnym okresie czasu
dla osiągnięcia pożądanych skutków zdrowotnych, określonych grup ludzi nazwałem Dietą Funkcjonalną Lecha Tkaczyka
lub inaczej samoleczeniem ziołami w kuchni.
CO TO JEST DIETA FUNKCJONALNA LECHA TKACZYKA?
Dieta funkcjonalna Lecha Tkaczyka opiera się na dodawaniu do posiłków ściśle określonych grup przyprawowych
ziół leczniczych lub ich mieszanek. Nadają one posiłkom nowej wartości leczniczej, potrzebnej ludziom dla
podniesienia ich zdrowotności, a także ich kondycji fizycznej i psychicznej. Dieta funkcjonalna oparta na
samoleczeniu ziołami, wspomaga inne metody leczenia, niejednokrotnie je zastępując (walka z nadwagą, miażdżycą itp.
) Ponadto, odpowiedni stosowana dieta funkcjonalna, reguluje prawidłową przemianę materii w organizmie,
pomaga w odchudzaniu, odtruwaniu i odmładzania organizmu. poprawia witalność, sprawność i wydolność umysłu.
spowolnienia procesy starzenia i przyczynia się do wydłużania średniej wielu życia. Dieta funkcjonalna Lecha
Tkaczyka oparta jest na podziale ziół ze względu na ich właściwości lecznicze i potrzeby konsumentów.
Wiadomo przecież, że inaczej powinien odżywiać się czynny zawodowo górnik, a inaczej emerytowany księgowy.
Wyróżnia się bardzo wiele grup żywności funkcjonalnej, np. dla ludzi o bardzo aktywnym trybie życia, dla osób
w podeszłym wieku czy z nadwagą. Podstawowymi kryteriami podziału są tu:
wiek (dzieci, młodzież, dorośli, osoby starsze),
płeć (kobiety, mężczyźni),
rodzaj wykonywanej pracy (umysłowa, fizyczna; ciężka, lekka),
stan zdrowia (konkretne schorzenia)*,
*Oczywiście żywność i przyprawy dla tych podstawowych grup często ulegają wymieszaniu, bo przecież właściwie
należy nakarmić np. mężczyznę z zaburzeniami zdrowotnymi, wykonującego pracę umysłową. Do posiłków można dodawać
zarówno pojedyncze zioła jak i grupy ziół z danej kategorii zdrowotnej.
Poniżej przedstawiam odpowiednio skomponowany, własny podział przypraw, w którym uwzględnione zostały głównie
potrzeby zdrowotne i oczywiście wymagania różnych grup ludzi. Dodawane do pożywienia w sposób właściwy sprawią,
iż posiłki staną się bioaktywnym konglomeratem, stymulującym pożądany przebieg procesów metabolicznych:
odtruwające i odmładzające – hamujące procesy starzenia, antynowotworowe – wspomagają prawidłową pracę wątroby,
nerek i całego układu wydalniczego; wzmacniają organizm, przywracając mu, wcześniej zablokowane przez choroby,
funkcje;
dobrej przemiany materii i radości życia – odchudzające – regulują wszelkie procesy w obrębie układu trawiennego,
przez co jesteśmy mniej ociężali, bardziej radośni i uśmiechnięci,
antystresowe – wpływają na polepszenie samopoczucia i podniesienie wydolności fizycznej,
koncentracji i sprawności umysłu – polecane zarówno starszym (mającym problemy z tego typu schorzeniami),
jak i młodzieży w fazie intensywnego wzrostu; dobre dla uczących się i tych, których praca związana jest
z intensywnym wysiłkiem umysłowym (zwiększają ukrwienie i dotlenienie mózgu, wspomagają rozprowadzanie składników
potrzebnych do jego jasnego funkcjonowania, ponadto poprawiają ukrwienie siatkówki oka, a w konsekwencji poprawę
wzroku); zalecane młodym ludziom w czasie egzaminów i sesji naukowych,
sił witalnych – wzmacniające i zwiększające odporność organizmu, afrodyzjaki – wspomagają prawidłową gospodarkę
lokowania składników odżywczych w organizmie, uzupełniają brakujące mikroelementy, sole mineralne i witaminy,
co sprawia, że podnosi się sprawność fizyczna i umysłowa, ponadto pomagają wytwarzać właściwą danemu organizmowi
ilość antyciał pozwalających zwalczać choroby,
antymiażdżycowe – zmniejszające ryzyko zapadnięcia na choroby układu krążenia – poprawiają pracę układu krążenia,
pracę serca oraz oczyszczają i przywracają prawidłową elastyczność naczyniom krwionośnym, a także poprawiają
pracę wątroby, trzustki i nerek; walczą z tzw. szkodliwym cholesterolem oraz z toksynami wprowadzanymi do
organizmu wraz z pokarmem,
zdrowego układu oddechowego – uzupełniają organizm w niezbędne składniki odżywcze, a przede wszystkim
w mikroelementy stanowiące o prawidłowej pracy gardła, tarczycy i płuc; wspomagają także leczenie stanów
alergicznych, astmy, chronicznego kaszlu i innych schorzeń dróg oddechowych, których źródłem jest właśnie brak
tych składników w organizmie,
zdrowej skóry i silnych włosów – wzmacniają słabą odporność organizmu, powodującą takie schorzenia, jak grzybice,
egzema, bielactwo, skazy, brodawki i wiele innych wykwitów skórnych; uzupełniają w organizmie mikroelementy,
których niedobór często trudno wykryć w standardowych badaniach,
antyreumatyczne – spowalniające proces postępowania osteoporozy – należy obalić mit o tym, że stosowanie
odpowiednich przypraw nie ma nic wspólnego z leczeniem zmian reumatycznych – przecież wynikają one z wielu
innych schorzeń i braków w organizmie: od nieprawidłowego krążenia zaczynając, na niewłaściwym transporcie
składników odżywczych (w tym wapnia) kończąc.
Tekst wg autora diety Lecha Tkaczyka
Dieta Hollywoodzka
Założenia:
Dieta należy do diet niskokalorycznych 1200 – 1500 kcal. Dziennej liczby kalorii nie trzeba zmniejszać
drastycznie już od początku kuracji, lecz można to robić stopniowo, np. o 200 kcal co tydzień. Pozwala to
przyzwyczaić się do mniejszych porcji jedzenia bez uczucia głodu. Poza tym jadłospis powinien zawierać następujące
składniki: jogurt naturalny, cebula, otręby, drożdże, kiełki.
Podczas pierwszego tygodnia diety je się tylko owoce (np. 3 grejpfruty, 750 g truskawek, 250 g suszonych lub
świeżych śliwek). W drugim i trzecim tygodniu wprowadzamy warzywa, chude mięso i produkty zbożowe. Zakazane
są jajka i mleko. Potraw nie solimy. Między jedzeniem różnych rodzajów owoców zachować trzeba godzinną przerwę,
a między owocami a mięsem dwugodzinną. Pijemy, jak podczas każdej diety wyszczuplającej, niegazowaną wodę
mineralną lub słabą gorzką herbatę. Dieta hollywoodzka jest uboga w składniki odżywcze, więc należy ją stosować
ostrożnie.
Przykład:
I śniadanie:
4 łyżeczki ziaren pszenicy zmiksowane z łyżeczką miodu, sokiem z cytryny, łyżeczką naturalnego jogurtu
i 3 posiekanymi orzechami laskowymi.
II śniadanie:
2 kromki pieczywa razowego lub pełnoziarnistego – bez masła, 0,5 szklanki świeżych kiełków oraz do wyboru:
100g chudego sera białego, 50g wędzonej chudej ryby, jajko na twardo.
Obiad:
150g kurczaka ugotowanego lub z rusztu, kromka chleba pełnoziarnistego, pół główki sałaty.
Podwieczorek:
Jogurt naturalny lub kefir.
Kolacja:
2 szklanki surowych lub gotowanych warzyw z sosem vinegret, posypane 2 łyżkami otrąb.
Dieta jogurtowa
Założenia:
Dieta jogurtowa jest bogata w łatwo przyswajalne białko, wapń, fosfor i witaminy. Zaleca się stosować tylko
jogurty zawierające żywe kultury bakterii, które ułatwiają i przyspieszają trawienie. W tej diecie,
oprócz wymienionych niżej owoców, pieczywa i innych składników, należy jeść następujące rodzaje jogurtów:
naturalny o obniżonej zawartości tłuszczu, odtłuszczony owocowy i owocowy o normalnej zawartości tłuszczu.
Przykład:
Śniadanie:
150 g jogurtu owocowego z 1/4 szklanki muesli, banan lub 150 g jogurtu poziomkowego z 2 łyżkami otrąb pszennych,
2 mandarynki, lub 150 g jogurtu wiśniowego z 2 łyżkami płatków kukurydzianych, duża gruszka, lub 150 g jogurtu
morelowego z ziarnami zbóż, jabłko.
Obiad:
200 g pieczonego dorsza z sosem jogurtowym (pół szklanki jogurtu light z drobno pokrojoną cytryną), gotowany
ziemniak lub 100 g pieczonej piersi kurczaka, 300 g (mrożonka) ugotowanego szpinaku, sos z pół szklanki jogurtu
doprawionego ząbkiem czosnku i bazylią, lub pieczone udko kurczaka (100 g), 2 łyżki ryżu, ogórek pokrojony
w plastry i polany sosem z pół szklanki jogurtu naturalnego, łyżki bazylii lub mięty, szczypty soli,
pieprzu i oregano, lub 60 g pieczonego dorsza, pół szklanki ugotowanego makaronu, sos z 50 g jogurtu naturalnego,
pokrojonego w kostkę pomidora, łyżki bazylii, szczypty soli i pieprzu, sałatka z ogórka kwaszonego i
pokrojonej w piórka cebuli dymki, z łyżeczką oliwy z oliwek i łyżeczką soku z cytryny.
Kolacja:
250 g sałatki z owoców, 50 g jogurtu naturalnego lub jajko na twardo, 2 pomidory i 1/4 czerwonej cebuli,
pół grahamki, lub 100 g wędzonego dorsza, sałatka z dużego pomidora, papryki, 5 dużych liści sałaty,
połowy posiekanej małej czerwonej cebulki, zaprawiona 4 łyżkami jogurtu naturalnego wymieszanego z utartym
ząbkiem czosnku i pieprzem, kromka chleba razowego z odrobiną margaryny, lub 120 g befsztyka smażonego
na odrobinie oleju rzepakowego, surówka z tartej marchwi i połówki jabłka, doprawiona łyżeczką oliwy
z oliwek lub chrzanu, pół grahamki.
Dieta niskocholesterolowa
Założenia:
Dieta ta jest przeznaczona dla osób z wysokim stężeniem cholesterolu i trójglicerydów, a także dla obciążonych
ryzykiem zachorowania na chorobę niedokrwienną serca, zawałem, miażdżycą, udarem mózgu. Aby "uwolnić" się
od "szkodliwego" cholesterolu należy również pamiętać o następujących sprawach: wysiłku fizycznym,
który najlepiej "topi" cholesterol, unikaniu palenia papierosów i unikaniu palenia "biernego",
unikaniu nadmiaru Słońca i unikaniu stresu.
Produkty zalecane w diecie:
Pieczywo pełnoziarniste,
Kefir, maślanka, jogurt naturalny,
Chudy biały ser,
Czerwone wino z dzikiej róży,
Ryby pochodzenia morskiego: makrela, dorsz, śledź, łosoś, szprot, sardynka (nie smażone),
Oliwa tłoczona na zimno, olej rzepakowy tłoczony na zimno,
Marchew, czosnek, cebula, buraki, kalafior, pomidory, dynia, szpinak, kabaczki, brokuły, zielony groszek,
fasola szparagowa, cykoria, sałata, ziemniaki, kapusta,
Jabłka, cytryny, winogrona, truskawki, arbuzy, morele, kiwi, brzoskwinie, pomarańcze, maliny, porzeczki,
Zupy owocowe i warzywne bez tłuszczu,
Herbata zielona,
Ryż brązowy i grube kasze,
Naturalne (przecierane) soki owocowe i warzywne, napoje owocowe.
Produkty dozwolone w diecie:
Mleko niskotłuszczowe,
Żywność pochodzenia morskiego,
Czekolada gorzka,
Orzechy włoskie i laskowe,
Pieczywo jasne,
Olej sojowy, słonecznikowy, masło roślinne,
Cukier,
Kompoty, kisiele, musy, galaretki, budynie,
Makaron bezjajeczny,
Chude mięso: cielęcina, wołowina, kurczaki, indyki w postaci: duszone, gotowane, pieczone w folii, pergaminie,
potrawki,
Produkty zabronione w diecie:
Mleko tłuste,
Ser biały tłusty, sery żółte, sery topione,
Żółtko jaja,
Podroby,
Margaryna,
Gęsi, kaczki,
Ryby słodkowodne,
Tłuste mięso,
Śmietana,
Łój, smalec, bekon,
Zupy w proszku,
Fast-foody,
Frytki, placki ziemniaczane,
Czekolada słodka, słodycze, czekoladki, ciastka, cukierki,
Alkohol, kakao,
Makaron jajeczny,
Miód, dżem, marmolada,
Napoje kolorowe, gazowane,
Majonez,
Pączki, ciastka przygotowywane na tłuszczu.
Dieta prezydencka (kapuściana)
Założenia:
Kapusta stanowi cenne źródło witamin i innych niezbędnych dla organizmu związków. Może w zupełności
zaspokoić zapotrzebowanie na witaminę C. Zarówno świeża, jak i kiszona kapusta zwiększa aktywność przewodu
pokarmowego i reguluje pracę jelit, ma także szerokie właściwości lecznicze. Kapusta kiszona jest wyjątkowo
mało kaloryczna: 100 g ma tylko 16 kcal.
Dieta zyskała popularność, dzięki plotce która mówiła że właśnie dzięki niej prezydent Kwaśniewski zyskał
piękną figurę. Została opracowana dla pacjentów z problemami kardiologicznymi. Osoby, które ją stosowały chudną
nawet do 5kg/tydzień, jednak większość z nich wróci do poprzedniej wagi (efekt Jojo). Polega na wprowadzeniu do
jadłospisu dużych ilości warzyw, które wypełniają żołądek (według autorów likwidują także uczucie głodu).
Bez ograniczeń można jeść zupę jarzynową (zupa powinna składać się zawsze z kapusty) oraz warzywa i owoce,
zaś mięso i węglowodany są mocno ograniczone. Dieta ta nie powinna być stosowana dłużej niż tydzień,
jednak zalecane jest podawanie do obiadu zupy kapuścianej.
Przepis na zupę I:
6 dużych cebul,2 zielone papryki, puszka koncentratu pomidorowego, gałązka selera naciowego i główka kapusty.
Przygotowanie: wszystkie składniki pokroić i ugotować przyprawić do smaku solą i pieprzem, można dodać kostkę
rosołową lub sos sojowy.
Przepis na zupę II:
Zagotować 2 szklanki wody z małą puszką koncentratu pomidorowego i poszatkowaną jedną główką kapusty.
Przykład:
Śniadanie:
2 jajka i 3 łyżki wody wymieszać z solą i pieprzem, wylać na patelnię. Dodać 30 g szynki. Do tego jedna kromka
razowego chleba lub 2 kromki razowego chleba posmarować masłem, położyć 20 g chudego białego sera, posmarować
niskokaloryczną konfiturą, lub 1 kromka pełnoziarnistego chleba z masłem, plasterek chudej wędliny, 1 pomidor,
lub 3 łyżki płatków owsianych wymieszać z 3 łyżkami chudego jogurtu. 1 małe jabłko pokroić w kostkę i dodać do
płatków.
Obiad:
Ryba z kapustą lub koszyczki z wędliny z kapustą, lub zupa z kapusty z ziemniakami, lub zapiekany bigos.
Kolacja:
Placek z tartych kartofli z jabłkiem i kapustą, dodatkiem tuńczyka i płatków owsianych lub sałatka z kapusty,
pomidorów, ziemniaków i szynki z dodatkiem cykorii i natki pietruszki, lub czerwona kiszona kapusta z piersią
indyczą, buraczkami, kawałkami gruszki i chrupkim pieczywem, lub kromka chleba z kapustą posypaną kminkiem oraz
plasterkami sera oscypka (można pokropić olejem).
Dieta w zatruciach pokarmowych
Założenia:
Zatrucie pokarmowe to stan zapalny przewodu pokarmowego występujący w postaci ostrego nieżytu
żołądkowo-jelitowego. Przyczyną zatruć pokarmowych są zwykle znajdujące się w żywności bakterie lub wirusy.
Zdecydowanie częściej zdarzają się one w ciepłych porach roku, gdy drobnoustroje znajdują korzystne dla siebie
warunki rozwoju. Bakteryjne zatrucia pokarmowe powodują toksyny produkowane w czasie wzrostu drobnoustrojów. Okres
wylęgania tej choroby jest zróżnicowany i zależy od rodzaju bakterii. Zazwyczaj występują nudności, wymioty,
bóle brzucha, biegunka, a niekiedy towarzyszy im gorączka. Objawy zatrucia pokarmowego najczęściej ustępują
po kilku dniach. Istnieją zatrucia, np. jadem kiełbasianym, które wymagają natychmiastowej opieki lekarskiej.
Zatrucie to jest wywołane przez toksynę produkowaną podczas beztlenowego wzrostu laseczki jadu kiełbasianego,
do którego dochodzi na skutek spożycia zakażonych przetworów mięsnych, warzywnych i rybnych w puszkach
lub wekach. W chorobie tej oprócz objawów nieżytu żołądkowo-jelitowego występuje niedowład mięśni mimicznych,
co daje obraz maskowatej twarzy. Ponadto chory widzi podwójnie, ma szerokie źrenice, często pojawia się
jednostronne opadanie powieki, chrypka, a nawet bezgłos. Do tych objawów mogą dołączyć: trudności w połykaniu,
zaparcie, zatrzymanie moczu w wyniku uszkodzenia układu nerwowego. Dlatego zatrucie jadem kiełbasianym jest tak
niebezpieczne i wymaga leczenia szpitalnego. Interwencja lekarska jest również niezbędna w ostrym zatruciu
Salmonellą. Najczęstszą postacią występującą w około 80% przypadków jest ostry nieżyt żołądkowo-jelitowy,
charakteryzujący się takimi objawami jak nudności, wymioty, bóle brzucha, biegunka, a niekiedy pojawia się
gorączka i bóle głowy. Salmonella jest obecna przede wszystkim w świeżym i niedogotowanym drobiu oraz surowych
jajkach. Dlatego do przygotowania drobiu powinno się używać innych noży i desek do krojenia niż do sporządzania
pozostałych produktów. W przypadku zwykłych zatruć bakteryjnych, jeżeli nie mamy możliwości kontaktu z lekarzem,
leczenie polega przede wszystkim na postępowaniu objawowym i stosowaniu diety oszczędzającej. Podstawowym
elementem terapii jest wyrównanie strat płynów, ponieważ może dojść do odwodnienia organizmu. Wymioty i biegunka
doprowadzają również do dużych strat elektrolitów, zwłaszcza sodu, potasu i chloru. Niedobory elektrolitowe
nakładające się na odwodnienie pogarszają stan chorego i mogą spowodować zaburzenia zwłaszcza ze strony układu
krążenia. Jeżeli sama dieta nie przynosi korzystnych rezultatów, należy bezwzględnie zasięgnąć porady lekarskiej.
Wszelkiego typu leczenie farmakologiczne powinno odbywać się pod okiem lekarza. Aby zapobiec zatruciom pokarmowym,
należy:
Myć ręce przed kontaktem z każdym produktem żywnościowym,
Sprawdzać terminy przydatności do spożycia umieszczone na opakowaniach,
Deski do krojenia drobiu i ryb dokładnie myć i nie używać do innych celów,
Odgrzewać ugotowane potrawy nie więcej niż raz,
Przechowywać produkty szybko psujące się w warunkach chłodniczych,
Unikać latem żywności zawierającej surowe jaja,
Najlepiej rozmrażać produkty w lodówce, dbając przy tym, aby wycieki z rozmrażających się mięs nie dostały się
do innych artykułów spożywczych,
Unikać picia nieprzegotowanej wody z kranu lub studni,
Dokładnie myć owoce i warzywa przed spożyciem,
Raz rozmrożonej żywności nie wolno ponownie zamrażać.
Produkty zalecane w diecie:
Przez 1-2 dni w ostrym nieżycie żołądka zazwyczaj nie podaje się w ogóle pokarmów. W czasie trwania głodówki
nie wolno jednak w żadnym wypadku zapominać o spożywaniu odpowiedniej ilości płynów, aby zapobiec odwodnieniu.
Wskazane są napoje niskosłodzone o temperaturze pokojowej, takie jak herbata, rumianek, napar z mięty, woda
niegazowana. W ciągu dnia powinniśmy wypijać około 2 litrów płynów. Korzystniej jest pić często, ale w małych
ilościach,
W przypadku utrzymujących się wymiotów można pić większe ilości, aby sprowokować ponowne torsje i oczyścić żołądek
z niepożądanego pokarmu,
Wprowadzenie pożywienia musi odbywać się stopniowo. Najpierw dietę powoli rozszerzamy o kleiki, które powinny być
przyrządzone z ryżu lub kaszy manny gotowanej na wodzie (nie na mleku!) z dodatkiem soli. Jeżeli wprowadzenie
tego rodzaju pokarmów nie wywołuje żadnych niepożądanych objawów, dalej rozszerzamy dietę o sucharki.
Następnie możemy urozmaicić jadłospis, włączając np. jajko na miękko, gotowane ziemniaki, gotowane mięso,
Z mięs należy wybierać chude i delikatne gatunki, takie jak: cielęcina, chudy drób, np. kurczak lub indyk bez skóry,
W początkowym okresie nie należy jeść warzyw i owoców, zwłaszcza surowych, oraz słodkich deserów. W dalszym
rozszerzeniu menu można podać banana lub owoce zawierające dużo pektyn, np. pieczone jabłko, powoli przechodząc
do zwyczajowej diety.
Produkty zabronione w diecie:
Należy unikać podawania konserw, marynat, mięsa i ryb wędzonych, warzyw strączkowych, warzyw kapustnych,
alkoholu i ostrych przypraw,
Wykluczone jest podawanie potraw smażonych lub zawierających dużą ilość tłuszczu,
Napoje zawierające kofeinę (kawa, cola).
Dieta wysokoenergetyczna (dla szczupłych)
Założenia:
W czasie kiedy większość ludzi będących na różnorodnych dietach walczy z nadwagą, jest grupa ludzi,
która postępuje odwrotnie i próbuje przybrać na wadze. Podwyższenie wagi w zdrowy sposób (poprzez wzrost
tkanki mięśniowej, a nie tłuszczowej !) jest procesem wolnym. Aby zyskać 0,5 kg na tydzień, będzie potrzebne
konsekwentne spożywanie co najmniej 500 kcal dziennie więcej. Ta wielkość kalorii może być zmienna, ponieważ
na przemianę materii mają wpływ: wielkość powierzchni ciała, temperatura, poziom hormonów, wiek, płeć, kondycja
układu nerwowego, stan fizjologiczny, spożywanie kawy, herbaty i papierosy, no i oczywiście czynniki genetyczne.
Biorąc pod uwagę powyższe czynniki, trzeba być świadomym, że nie jest to proste.
Każdy, kto chce przybrać na wadze, w pierwszej kolejności, przez 7 dni powinien dokładnie zapisywać co i ile
spożył i pił, liczyć dokładnie spożyte kalorie, pamiętając o tym, że ma to być normalny "żywieniowy" tydzień.
Przez te 7 dni codziennie rano na czczo i wieczorem zapisywać wagę i odnotowywać ewentualne wahania wagi i
korelację z przyjmowaną dzienną ilością kalorii. Zapisywanie ilości spożytych kalorii pozwoli oszacować,
jakiej ilości kalorii będzie trzeba zapewnić, aby przybrać na wadze. Do otrzymanego dziennego średniego
spożycia kalorii należy dodać około 500 kcal dziennie. Jeżeli po okresie 2 miesięcy nie nastąpiło zwiększenie
wagi należy zwiększyć liczbę przyjmowanych kalorii o 250 kcal.
Aby przybrać na wadze trzeba przestrzegać stosować się do kilku ważnych zasad:
Jeść konsekwentnie, każdego dnia trzy podstawowe posiłki plus dwa lub trzy dodatkowe posiłki przekąskowe.
Nie można pomijać żadnego z posiłków. Przez rozszerzenie "programu" posiłków do 5-6, nie będzie trzeba spożywać
posiłków na "siłę" i dodatkowo nie będzie czuło się "napchania". Często jest tak, że przyjmuje się tylko 2-3
obfite posiłki dziennie, które tylko niepotrzebnie obciążają układ trawienny. Ostatni posiłek - przekąskę powinno
przyjmować się możliwie jak najpóźniej, tak aby nie zakłócało to snu i problemów z zaśnięciem. Nie powinno robić
się dłuższych przerw między posiłkami niż 4 godziny,
Zamiast wody do picia spożywać, szczególnie po wysiłku fizycznym duże ilości pokarmów płynnych - gęste soki
owocowe i warzywne i napoje mleczne (najlepiej fermentowane). Zawarta w nich woda aktywuje mięśnie,
Wzmożyć wysiłek fizyczny, aby stymulować rozwój tkanki mięśniowej. U ludzi szczupłych z natury ćwiczenia
fizyczne powodują utratę wagi, a nie przybieranie, ale pobudzają za to apetyt, przez co dodatkowo można
jeszcze zwiększyć ilość spożywanych kalorii. Ćwiczenia powodują również większe pragnienie, co łatwo można
wykorzystać do spożywania gęstych soków owocowych i warzywnych i napojów mlecznych,
Aby przybrać na wadze trzeba wykazać się cierpliwością, jednak im wolniej, ale systematyczniej będzie się
przybierało na wadze tym bardziej prawdopodobniej nowe kilogramy będą zamieniać się na tkankę mięśniową,
a nie na tłuszczową,
Spożywanie większej ilości tłuszczu generalnie wpływa na przyrost wagi, ale spożywanie dużej ilości tłuszczów
pochodzenia zwierzęcego jak: masło, tłuste sery, tłusta śmietana, tłuste mięso a także fast-foody może prowadzić
do zwiększenia poziomu cholesterolu, dlatego powinny być spożywane w umiarkowanych ilościach. Korzystne
jest natomiast spożywanie nienasyconych tłuszczów pochodzących z oliwek, oliwy, ryb morskich, awokado, orzechów,
Słodycze, które również wpływają na przyrost wagi, powinny być zastąpione słodkościami o większej wartości
odżywczej (ze względu na zawartość witamin, soli mineralnych, potrzebnych do zdrowego przybrania na wadze) tj:
gęste soki owocowe i warzywne, napoje mleczne, muesli, miód, orzechy, bakalie, suszone owoce,
Unikać kofeiny i nikotyny ponieważ są one stymulatorami metabolizmu, powodując, że spala się kalorie w szybszym
tempie,
Odpoczynek, relaks, ćwiczenia fizyczne są czynnikami, które pośrednio wpływają na przyrost wagi. Stres i napięcie
układu nerwowego są czynnikami, których powinno się unikać.
Produkty zalecane w diecie (dodatkowe):
Makarony (gotowane na półtwardo), ryż brązowy (naturalny),
Pieczywo ciemne z pełnego przemiału, razowe, pumpernikiel,
Muesli, płatki, orzechy, rodzynki, słonecznik, pestki dyni, bakalie
Suszone owoce (morele, banany, papaja, jabłka, śliwki, figi, daktyle),
Owoce: ananas, banany, grejfruty, awokado, truskawki,
Gęste soki owocowe i warzywne, nektary,
Napoje mleczne: kefiry, jogurty, kwaśne mleko, mleko acidofilne,
Warzywa: groszek, kukurydza (unikać z puszek), ziemniaki, groch, fasola, marchew, kabaczki, oliwki, wszystkie
pozostałe warzywa strączkowe,
Krakersy,
Miód,
Ryby morskie,
Oliwa z oliwek,
Drób, wołowina.
Piramida zdrowego żywienia
Założenia:
Piramida zdrowego żywienia została opracowana w Stanach Zjednoczonych przez Departament Rolnictwa oraz
Departament Zdrowia i Opieki Społecznej i jest zestawieniem zaleceń żywieniowym. Polscy dietetycy przystosowali
ją do polskich warunków, w prowadzając nieznaczne zmiany zalecanych ilości porcji niektórych grup produktów.
Podstawę Piramidy Zdrowego Żywienia i codziennej diety stanowią produkty zbożowe, których zaleca się spożywać
około 5 porcji dziennie.
Drugi poziom piramidy to 4 porcje warzyw i 3 porcje owoców.
Trzecim poziom to 2 do 3 porcji mleka i produktów mlecznych oraz 1 do 2 porcji mięsa, ryb, jaj, nasion roślin
strączkowych lub orzechów.
Na szczycie piramidy znajdują się tłuszcze i słodycze, których spożycie powinno się ograniczać. Zalecane są
oleje roślinne. Rozmieszczenie ilości porcji żywności w poszczególnych posiłkach zależy od ilości posiłków
dziennie. Najbardziej wskazane jest rozłożenie spożywanych pokarmów na optymalnie 5 posiłków dziennie lub co
najmniej 3 posiłki. Produkty zbożowe powinny występować prawie w każdym posiłku, warzywa i owoce w trzech, produkty
mleczne w trzech lub dwóch a mięso w jednym lub w dwóch posiłkach. Mniejsze objętościowo posiłki są lepiej
trawione i przyswajane co pozwala na bieżące wykorzystywanie składników odżywczych w procesach metabolicznych.
Mniejsza ilość posiłków lub jedzenie nieregularne powodują okresowe braki szybko zużywanych składników pokarmowych.
Po obfitym posiłku organizm zużywa dużo energii na trawienie, a układ pokarmowy i narządy wewnętrzne są nadmiernie
przeciążone. Po obfitym posiłku organizm nie ma możliwości bieżącego zużycia przyswojonego pokarmu i magazynuje
go w postaci rezerw tłuszczowych. Powoduje to również osłabienie sprawności działania układu odpornościowego,
który zastaje zaangażowany w transport cząsteczek tłuszczów do różnych tkanek. Organizm człowieka dorosłego
zużywa, w optymalnej temperaturze i wilgotności powietrza, w ciągu doby 2 do 3 litrów wody. Około 1,5 litra wody
powinno być dostarczone w postaci płynów a reszta w pokarmach. Odwodnienie organizmu jest o wiele bardziej groźne
w skutkach jak niedożywienie, gdyż większość procesów biochemicznych organizmu przebiega w roztworach wodnych.
Produkty stosowane w diecie powinny posiadać wysoką wartość odżywczą. Należy unikać produktów wysoko przetworzonych,
pozbawionych wielu wartościowych składników oraz zawierających dużo soli, cukru, szkodliwych tłuszczów i
syntetycznych substancji smakowych i konserwujących. Zaleca się unikać dodatkowego spożywania tłuszczów poza
wartościowymi olejami zawierającymi wielonienasycone kwasy tłuszczowe, najlepiej w postaci surowej
(np. w sałatkach). Dzieciom do trzeciego roku życia należy podawać masło i oliwę z oliwek oraz oleje, sojowy,
słonecznikowy oraz rzepakowy. W starszym wieku należy ograniczać spożywanie masła na rzecz miękkich margaryn
zawierających nie więcej niż 1% izomerów trans. Również spożywanie słodyczy powinno być okazjonalne, trzy, cztery
porcje w tygodniu. Większość słodyczy to produkty wysokoprzetworzone, zawierające dużo dodatków chemicznych,
barwników, konserwantów, związków zapachowych, polepszaczy smaku, tłuszczów nasyconych i tłuszczów trans. Podobne
właściwości mają chipsy i inne chrupki smakowe, zawierające dużo soli, cukrów, przypraw i tłuszczów, często
w szczególnie szkodliwej postaci utlenionej. Produkty te poza wartościami smakowymi, raczej szkodzą. Do produktów
o wysokiej wartości odżywczej należą; chleb razowy i pełnoziarniste kasze, ziemniaki, różnorodne świeże warzywa
i owoce, chude mleko, jogurt, chude sery białe, nasiona roślin strączkowych, chude mięso i ryby, tłuste ryby
morskie, oliwa z oliwek, oleje roślinne zawierające NNKT. Jadłospis sporządzony według zaleceń Piramidy Zdrowego
Żywienia dostarcza około 2000 kcal dziennie. Jest to ilość prawie wystarczająca dla kobiet wykonujących pracę
siedząca. Wielkość całkowitej przemiany materii jest indywidualna i zależy od, wieku, płci, rodzaju pracy
zawodowej i aktywności pozazawodowej. Planowanie ilości spożywanych pokarmów powinno uwzględniać indywidualne
potrzeby energetyczne. Bardzo istotnym jest stosowanie w jadłospisie różnorodnych pokarmów o wysokich wartościach
odżywczych co zabezpiecza przed niedoborami lub nadmiarem niektórych składników pokarmowych. W każdym posiłku
powinny znajdować się produkty przynajmniej z trzech grup przedstawionych w piramidzie zdrowia. Należy unikać
łączenia w jednym posiłku potraw ciężko strawnych. Najlepiej gdy potrawy są przygotowywane bezpośrednio przed
spożyciem a nie wielokrotnie odgrzewane, gdyż podczas przechowywania tracą wiele wartości odżywczych i mogą
ulec zepsuciu. Posiłki powinny zawierać zrównoważoną ilość produktów pod względem ich kwasotwórczości
i zasadotwórczości. Zasadotwórcze są warzywa, owoce i produkty mleczne, a kwasotwórcze, produkty zbożowe,
mięso, ryby i jaja. W okresie zimy lepiej ograniczać spożywanie nowalijek, które są wyhodowane z użyciem
dużej ilości nawozów mineralnych i środków ochrony roślin. Bezpieczniejsze są warzywa mrożone, kiszone lub
przechowane ze zbiorów jesiennych. Aby zapobiec kumulowania się w naszym organizmie szkodliwych substancji
należy unikać kupowania produktów pochodzących z tych samych źródeł, np. ciągle tych samych ryb, z tych samych
łowisk, które mogą zawierać trujące metale ciężkie (rtęć, kadm). Dotyczy to również warzyw i owoców, nawet gdy
jest to tak zwana żywność ekologiczna. Żywność ta nie ma obecnie w Polsce dokładnie określonych norm i
odpowiedniej kontroli handlowej.
Żywienie dzieci w wieku 1-3 lat
Założenia:
Na okres między 1 a 3 rokiem życia przypadają szczególnie intensywne zmiany w metabolizmie, rozwoju umysłowym,
emocjonalnym i motorycznym dziecka. W czasie od ukończenia pierwszego do trzeciego roku życia dziecko rocznie
wzrasta o około 10 cm i zwiększa masę ciała o 2-3 kilogramy. Zmieniają się też potrzeby organizmu. Zaledwie 3%
energii z pożywienia organizm dziecka zużywa na potrzeby wzrostu, natomiast powyżej 50% wykorzystywane jest na
potrzeby rosnącej aktywności fizycznej. Stopniowe przechodzenie ze sposobu żywienia właściwego dla okresu
niemowlęcego na sposób żywienia typowy dla osób dorosłych wymaga od rodziców i opiekunów odpowiedniej wiedzy na
temat zapotrzebowania na składniki odżywcze w tym wieku oraz zrozumienia przemian zachodzących w organizmie
dziecka. Jednak prz
Grzegi
Krzysztof Piekarz
kondek
Mateo 1983
futurebody
