W ostatnim artykule o kolagenie wspominałem, iż ten rodzaj protein nie może zastąpić białka serwatkowego (WPC, WPH, WPI), jednak ma inne, ciekawe właściwości oraz nietypowy aminogram. Teraz kwestia, która powinna zainteresować szczególnie panie, czyli jaki wpływ ma np. hydrolizat kolagenu na stan skóry?
Kolagen a elastyczność skóry
Proksch E. i wsp. oceniali wpływ hydrolizatu kolagenu na parametry skóry. W tym podwójnie ślepym, kontrolowanym placebo badaniu, 69 kobiet w wieku 35-55 lat losowo przydzielono do grupy otrzymującej 2.5 g lub 5 g hydrolizatu kolagenu lub placebo raz na dobę przez 8 tygodni. W każdej grupie były 23 panie.
Oceniano:
- elastyczność skóry,
- nawilżenie skóry,
- przeznaskórkową utratę wody,
- szorstkość skóry.
Parametry mierzono przed pierwszym podaniem doustnym produktu (t0), po 4 (t1) i 8 tygodniach (t2) regularnego przyjmowania. Elastyczność skóry oceniano również 4 tygodnie po ostatnim przyjęciu hydrolizatu kolagenu. Pod koniec badania elastyczność skóry w obu grupach hydrolizatu kolagenu (2.5 i 5 g dziennie) uległa istotnej poprawie, w porównaniu z podawaniem placebo. Podawanie 2.5 g hydrolizatu kolagenu spowodowało zwiększenie elastyczności skóry o 15% więcej, w porównaniu do podawania placebo.
Po 4 tygodniach od odstawienia preparatu białkowego nadal stwierdzono istotnie wyższy poziom elastyczności skóry u starszych kobiet. Jeśli chodzi o nawilżenie skóry i przeznaskórkową utratę wody, to można było zaobserwować pozytywny wpływ podawania hydrolizatu kolagenu, ale wg naukowców efekt nie był istotny statystycznie. W trakcie badania nie odnotowano żadnych skutków ubocznych.
Kolagen a zmarszczki
W kolejnym eksperymencie podobna grupa badaczy sprawdzała wpływ bioaktywnego peptydu kolagenowego (BCP, VERISOL®) na tworzenie się zmarszczek oczu i biosyntezę prokolagenu I, elastyny i fibryliny w skórze. 114 kobiet w wieku 45–65 lat losowo przydzielono do grupy otrzymującej 2,5 g BCP lub placebo, raz na dobę przez 8 tygodni, w każdej grupie było 57 pań. Zmarszczki skóry były mierzone u wszystkich pacjentów, przed rozpoczęciem leczenia, po 4 i 8 tygodniach oraz 4 tygodniach po ostatnim podaniu preparatu. W podgrupie dodatkowo wykonywano biopsję w celu oceny zmiany w ilości prokolagenu I, elastyny i fibryliny (na początku i po 8 tygodniach).
Wyniki:
- spożycie bioaktywnego peptydu kolagenowego sprzyjało statystycznie istotnemu zmniejszeniu objętości zmarszczek oczu po 4 i 8 tygodniach, w porównaniu z grupą placebo,
- 4 tygodnie po ostatnim podaniu preparatu u pań nadal widoczne były skutki kuracji kolagenem,
- po 8 tygodniach przyjmowania preparatu odnotowano statystycznie istotnie wyższą zawartość prokolagenu typu I (65%) i elastyny (18%) u pań otrzymujących bioaktywny peptyd kolagenowy, w porównaniu do grupy placebo,
- wzrost ilości fibryliny wynosił 6%, ale wg naukowców nie był istotny statystycznie.
Fibrylina, elastyna należą do białek niekolagenowych macierzy pozakomórkowej (ECM). Kolagen należy do głównego budulca macierzy. Macierz to makromolekularna sieć otaczająca komórki w różnego typu tkankach. Białka niekolagenowe tworzące macierz to także: fibronektyna, laminina, trombospondyna, tenascyny, matryliny, nidogen, fibulina oraz glikoproteiny zasocjowane z mikrofibrylami.
Do-Un Kim i wsp. oceniali wpływ preparatu kolagenu na nawilżenie, zmarszczki i elastyczność skóry. Użyto preparatu mającego 50 g w porcji. Dostarczał on kolagenu w postaci peptydu o niskiej masie cząsteczkowej (1 g). Zawierał ponadto witaminę C (100 mg), koncentrat owocowy (mieszankę; 3 g), wodę (44 g), mieszankę smakową (200 mg). 64 osoby losowo przydzielono do otrzymywania placebo lub 1 g peptydu kolagenu o niskiej masie cząsteczkowej, raz dziennie przez 12 tygodni. Parametry nawilżenia skóry, ilość zmarszczek i elastyczność oceniano na początku, po 6 tygodniach i 12 tygodniach kuracji.
Wyniki:
- w porównaniu z grupą placebo, stopień nawilżenia skóry był znacząco wyższy, zarówno po 6, jak i po 12 tygodniach w grupie otrzymującej peptyd kolagenu o niskiej masie cząsteczkowej,
- po 12 tygodniach parametry skóry były znacznie lepsze w grupie kuracji kolagenem, w porównaniu z grupą placebo (pod względem elastyczności skóry 2 z 3 głównych parametrów uległy poprawie; pod względem zmarszczek poprawie uległy 3 parametry),
- nie odnotowano żadnych niepożądanych działań wskutek terapii.
Z kolei Inoue N. i wsp. oceniali wpływ 2 głównych peptydów kolagenowych na stan skóry.
We krwi człowieka stwierdzano występowanie 2 głównych peptydów kolagenowych:
- prolino-hydroksyproliny (Pro-Hyp),
- hydroksyprolino-glicyny (Hyp-Gly).
Przykładowa % zawartość poszczególnych aminokwasów w kolagenie GELITA AG (BODYBALANCE™): glicyna 22.1%, prolina 12.3%, hydroksyprolina 11.3%. Niektóre badania in vitro wykazały, że Pro-Hyp i Hyp-Gly powodują chemotaksję fibroblastów skóry i zwiększają proliferację komórek. Ponadto Pro-Hyp zwiększa produkcję kwasu hialuronowego przez fibroblasty skórne. Odkrycia te sugerują, że ilości Pro-Hyp i Hyp-Gly we krwi są ważnymi czynnikami, które pokazują skuteczność hydrolizatów kolagenu i ich wpływ na zdrowie skóry.
Naukowcy przeprowadzili randomizowane, podwójnie ślepe, kontrolowane placebo badanie kliniczne, dotyczące spożywania 2 rodzajów hydrolizatów kolagenu, które składają się z różnych ilości bioaktywnych dipeptydów Pro-Hyp i Hyp-Gly, w celu zbadania ich wpływu na poprawę stanu skóry. Oceniano nawilżenie skóry, elastyczność, ilość zmarszczek i szorstkość na początku oraz po 4 i 8 tygodni po rozpoczęciu badania. Ponadto bezpieczeństwo suplementacji dietetycznej tymi peptydami oceniono za pomocą badania krwi.
Wyniki:
- hydrolizat kolagenu o wyższej zawartości bioaktywnych peptydów kolagenowych (H-CP) wykazał znaczącą i większą poprawę stanu skóry (w porównaniu do hydrolizatu kolagenu o niższej zawartości bioaktywnych peptydów kolagenowych pod względem poprawy nawilżenia skóry, elastyczności, zmarszczek i szorstkości), w porównaniu z grupą placebo,
- nie wystąpiły żadne zdarzenia niepożądane.
Wniosek: zastosowanie hydrolizatu kolagenu o wyższej zawartości prolino- hydroksyproliny i hydroksyprolino-glicyny doprowadziło do większej poprawy skóry twarzy, w tym poprawy nawilżenia skóry, zwiększenia jej elastyczności, zniwelowania zmarszczek i zmniejszenia szorstkości.
Na zakończenie dodam, iż preparaty kolagenu zwykle łączy się z poprawą stanu chrząstek stawowych (stosuje się je doraźnie lub profilaktycznie), niemniej równie często są obecne w różnorakich kosmetykach (kremy pod oczy, żele itd.). Jak widać doustne podawanie preparatów kolagenu również może być skuteczne. Jest to tym bardziej ciekawe, iż koszty stosowania kolagenu są znikome. Przykład: Flex All Complete zawiera aż 400 g w opakowaniu, dostarcza 20 porcji po 20 g. W jednej porcji mamy 10 g hydrolizatu kolagenu (ponadto L-prolinę, kompleks węglowodanów, siarczan glukozaminy, magnez, MSM, witaminy). Czyli dzienna suplementacja podobnym preparatem kosztuje ~ 1.75 zł. Na pewno nie zaszkodzi spróbować, tym bardziej, iż w cytowanych badaniach stosowano dawki 1 g, 2.5 g czy 5 g, a tu mamy od razu 10 g w porcji.
Referencje:
Proksch E1, Segger D, Degwert J, Schunck M, Zague V, Oesser S. „Oral supplementation of specific collagen peptides has beneficial effects on human skin physiology: a double-blind, placebo-controlled study.” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23949208
Proksch E1, Schunck M, Zague V, Segger D, Degwert J, Oesser S. „Oral intake of specific bioactive collagen peptides reduces skin wrinkles and increases dermal matrix synthesis.” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24401291
Dorota Krzyżanowska-Gołąb, Anna Lemańska-Perek, Iwona Kątnik-Prastowska „Fibronektyna jako aktywny składnik macierzy pozakomórkowej” https://phmd.pl/api/files/view/2222.pdf
Do-Un Kim, Hee-Chul Chung, Jia Choi,2, Yasuo Sakai,3, and Boo-Yong Lee „Oral Intake of Low-Molecular-Weight Collagen Peptide Improves Hydration, Elasticity, and Wrinkling in Human Skin: A Randomized, Double-Blind, Placebo-Controlled Study”https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6073484/
Inoue N1, Sugihara F1, Wang X2. „Ingestion of bioactive collagen hydrolysates enhance facial skin moisture and elasticity and reduce facial ageing signs in a randomised double-blind placebo-controlled clinical study.” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26840887
