To tylko tak z Polski na ripostę można znaleźć także jakieś badania, ale jak już wspomniałem dyskusje na ten temat były nie raz.
dr hab. n. med. Małgorzata Kozłowska-Wojciechowska
Warszawski Uniwersytet Medyczny
Rada Promocji Zdrowego Żywienia Człowieka
Mleko i produkty mleczne – jedne ze zdrowszych składników codziennej diety
Mleko od początku historii człowieka stanowi w większości regionów świata jeden z podstawowych produktów żywnościowych. Sama natura obdarzyła człowieka tym pokarmem, aby zachował pełnię zdrowia. Mleko jest bardzo dobrze tolerowane i łatwo przyswajalne przez organizm większości ludzi. Dotyczy to zwłaszcza mieszkańców Europy Północnej, którzy genetycznie są przystosowani do spożywania mleka. Mleko jest niezbędnym i wartościowym składnikiem codziennej diety, a spożywanie zalecanej ilości mleka i jego przetworów zaspokaja niemal w 100% zapotrzebowanie organizmu na wapń i witaminę B2 oraz w niemal 60% przeciętne
zapotrzebowanie na białko.
W Polsce mleko i jego przetwory stanowią najbogatsze i najlepiej przyswajalne źródło wapnia, makroelementu, który powinien być dostarczany organizmowi przez całe życie, aby nie zużywał wcześniej zmagazynowanych zapasów własnych. Należy bowiem pamiętać, że jedynie odpowiednia jego podaż w diecie stanowił skuteczne zabezpieczenie przed wystąpieniem osteoporozy w wieku starszym, a ponadto w żadnych innych produktach wapń nie występuje w tak dużych ilościach i w tak dobrze przyswajalnej postaci.
W ostatnich latach, wiele ośrodków naukowych zwraca uwagę na fakt pogorszenia parametrów zdrowotnych i zwiększenia ryzyka chorobami cywilizacyjnymi wśród populacji, które systematycznie zmniejszają spożycie mleka i jego przetworów w codziennej diecie. Na przestrzeni ponad 30-tu lat zaobserwowano, iż wraz ze zmniejszeniem spożycia mleka i produktów mlecznych narasta częstość występowania otyłości i cukrzycy typu2. Wykazano bowiem, że zmniejszona konsumpcja produktów mlecznych koreluje z większym ryzykiem insulinooporności, która jest jedną z głównych przyczyn powstawania obu chorób. Wykazano bowiem, że dieta bogata w łatwo przyswajalny wapń pochodzący z produktów mlecznych, ułatwia redukcję masy ciała u pacjentów z cukrzycą typu 2. Z badania CARDIA (Coronary Artery Risk Development in Young Adults) wynika, że wzrost spożycia wapnia w codziennej diecie pochodzącego z produktów mlecznych silnie odwrotnie koreluje z insulinoopornością u osób z nadwagę, zmniejszając jednocześnie ryzyko wystąpienia w przyszłości cukrzycy typu 2.
Niezwykle ciekawe wyniki zaobserwowali badacze z Uniwersytetu w Cardiff, którzy obserwując grupę 2375 mężczyzn wykazali, że zwiększone spożycie mleka i produktów mlecznych, zbliżone do ilości zalecanych zgodnie z zasadami prawidłowego żywienia, zmniejsza o 62% ryzyko wystąpienia zespołu metabolicznego. Jest to niezwykle istotna obserwacja, gdyż przykładowo w Polsce liczba osób dotkniętych tym zespołem szacowana jest na ok. 7 milionów ludzi. Zespół ten charakteryzuje się występowaniem otyłości brzusznej, insulinoopornością lub wręcz cukrzycą typu 2, nadciśnieniem tętniczym, podwyższonym poziomem triglicerydów oraz niskimi wartościami „dobrego” cholesterolu. Osoby, u których rozpoznano zespół metaboliczny mają wielokrotnie wyższe ryzyko wystąpienia zawałów serca czy udarów mózgu.
„Obwinianie” mleka jako głównego czynnika alergizującego człowieka nie znajduje uzasadnienia w rzeczywistości. Prawda wygląda nieco inaczej, albowiem alergia na mleko jest zjawiskiem dość rzadkim, gdyż tylko ok. 3% dzieci uczulonych jest na białka mleka. U większości z nich ( w 3 na 4 przypadki) alergia ta ustępuje samoistnie między 2 a 3 rokiem życia, jako efekt dojrzewania układu pokarmowego. Należy przy tym pamiętać, że pasteryzowanie mleka (obróbka termiczna) lub poddanie go działaniu wysokiego ciśnienia powoduje, że mleko lub produkty mleczne stają się produktami o obniżonym działaniu alergizującym. Nieco większym problemem jest nietolerancja laktozy uniemożliwiająca im picie mleka słodkiego, co jest wynikiem upośledzonego trawienia i wchłaniania cukru mlecznego, nazywanego laktozą. Przyczyną tego jest częściowy lub całkowity zanik u tych ludzi zdolności nabłonka jelitowego do syntezy enzymu laktazy. W przypadku częściowego braku enzymu lub obniżenia jego aktywności nie ma natomiast przeciwwskazań co do spożywania fermentowanych napojów mlecznych i innych przetworów nabiałowych, gdyż produkty fermentowane nie zawierają już cukru mlecznego. Jednakże, u części populacji dotkniętej tym schorzeniem możliwe jest spożywanie mleka słodkiego w umiarkowanych ilościach, wprowadzanych do diety stopniowo.