World Grappling Styles

Zdjęcia wyżej:
- sumo, jujitsu, aikido, Glima (zapasy Wikingów)
- judo, Yong-Sool Choi = Tatujutu Yoshida (prekursor hapkido), sambo
--------------------------------------------------

Znalazłem taki artykulik o grapplingu. Na pewno nie wyczerpuje tematu i podaje raczej "basic info", ale stanowi ciekawe opracowanko, dlatego walnąłem tłumaczenie.

Nie jest ono profesjonalne, poza tym troszkę swobodne, dlatego zainteresowanym podaję link do oryginału:
http://www.kobukaijujitsu.com/grapplingstyles.html

==================================================


CHWYTANE STYLE ŚWIATA


Ogólna historia grapplingu
--------------------------

Chwytane style - uprawiane jako sport oraz metoda obrony - są najstarszymi znanymi systemami walki wręcz. Pierwsze ich ślady można znaleźć już w cywilizacji starożytnego Egiptu - 3400 lat przed naszą erą. Rysunki przedstawiające zapaśników można zobaczyć na ścianach grobowców Beni-Hasan Egypt oraz Vizier Ptahhotpe w Saqqarze. Na ścianach tych zilustrowane są niektóre techniki używane nawet we współcześnie uprawianych stylach grapplingowych. Datuje się je na 2300 lat p.n.e. Grappling został również opisany w przypowieściach biblijnych, gdie Prorocy i Aniołowie siłowali się z potworami. 32. rozdział księgi Genesis opisuje, jak pozostawiono Jakuba, aby pokonał bestie lub człowieka.

Chociaż systemy zapaśnicze znane były na całym świecie, pierwsze "znane" systemy zostały przedstawione dopiero podczas Greckich Mistrzostw Olimpijskich w 704 roku p.n.e. W końcu za sprawą Etrusków zapasy stały się znane w Cesarstwie Rzymskim, gdzie uległy dalszej ewolucji. Na zapasy rzymskie miały wpływ przede wszystkim raczej statyczne techniki greckie oraz używana wówczas taktyka wojskowa, na przykład proste sprowadzenia do parteru. Starodawne zapasy greckie były podobne do współczesnego brazylijskiego jujitsu, gdzie większość walki odbywa się na ziemi. Słowo "Rzymskie" w określeniu "zapasy Grecko-Rzymskie jest nieprawidłowym tłumaczeniem greckiego słowa "romi", w istocie zwrot ten oznaczał męstwo i siłę.

Inne starożytne formy zapasów europejskich, datowane na 1829 rok p.n.e., można znaleźć na Wyspach Brytyjskich. Znane tam były formy zapasów zwane "walką silnych rąk (ramion)", do których używano specjalnych strojów. Składały się na nie bluzy z grubymi kołnierzami oraz pasy na biodra. Innym chwytanym stylem starożytnej Europy była GLIMA, pochodząca z kultury Wikingów, oraz SCHWINGEN ze Szwajcarii. Wspomina się również o rywalizacji zapaśników szkockich oraz irlandzkich.

W Indiach style zapaśnicze istniały około roku 11. Zapasy indyjskie znane są pod nazwą Pahalwani bądź też Mallavidya. Niektórszy Hindusi uprawiali również mniej znaną sztukę walki zapaśniczej, zwaną Vajra-Musti.

Grappling, służący początkowo samoobronie, a następnie wykorzystywany na polach bitew oraz w sporcie, prawdopodobnie rozwijał się niezależnie w wielu miejscach na świecie. Z czasem doszło do kontaktu między odmiennymi stylami, co doprowadziło do łączenia różnych technik oraz rozpowszechniania ich na całym świecie. Dla tych, którzy zajmują się chwytanymi stylami walki, będzie oczywiste, iż nawet przy tysiącach istniejących technik jest jakaś skończona liczba metod obezwładnienia ludzkiego ciała. Dlatego można powiedzieć, iż wszystkie style chwytane są w jakiś sposób ze sobą powiązane.



KRÓTKI PRZEGLĄD STYLÓW GRAPPLINGOWYCH


SUMO

Pierwotnie było znane jako "sumai", co oznaczało walkę. Jego początki datuje się na 20 r.p.n.e. Sumai wykorzystywało wiele technik współczesnego sumo oraz różne uderzenia. Przed nastaniem XVI wieku niemal wszystkie rodzaje zapasów były ćwiczone w celu przygotowania wojennego, chociaż rozgrywano również publicznie pojedynki wojowników Sumo. Wprowadzenie zasad, klasyfikacji oraz ringu stworzyło z sumo sport. Ceremonia wody, składanie ukłonów, oryginalne kostiumy oraz wielka gala cały czas uwidaczniają starożytną tradycję wojskową Sumo i nadal towarzyszą współcześnie rozgrywanym zawodom. Według współczesnych zasad za zwycięzcę uznaje się tego zawodnika, który wypchnie przeciwnika poza ring bądź sprawi, iż dotknie on podłoża jakąkolwiek częścią ciała powyżej kolan. Techniki wykorzystują szereg uderzeń-pacnięć (tsuppari), zagarnięć (ketaguri) oraz różne tzw. rzuty poświęcenia (utchari).


JAPOŃSKIE JU-JITSU

Najwcześniej znanym stylem, w którym rozgrywano walki sportowe, był Chikura Kurabe. Najwcześniejsze formy bojowe przypominały współczesne sumo i zapasy. Innymi chwytanymi stylami starożytnej Japonii były Tekoi oraz Kumi-Uchi. Ten ostatni był bojową wersją Sumo. Inny starożytny styl Jujutsu, zwany Yawara, koncentrował się na dźwigniach na stawy oraz unieruchamianiu kończyn. Mniej więcej w latach 875-880 jeden z synów Cesarza Seiwy (tak zdaje się nazwano księcia Korehito, gdy stał się władcą Japonii - przyp. Mursi) spotkał chińskiego mistrza, który nauczył go kilku technik walki wręcz. Bazując na tych technikach oraz zasadach Teijun Fujiwara rozwinął sztukę walki Aiki-Jutsu.

Teijun Fujiwara stał się prywatnym nauczycielem królewskiej rodziny Minamoto, która pieczołowicie strzegła sekretu stylu aż do początków XII wieku. Obie rodziny rozwijały swoje techniki, bacznie obserwując przy tym właściwości ludzkiego ciała.

Na przestrzeni wieków wiele stylów Ju-Jitsu rozwinęło się za sprawą armii i ich wojowników. Większość stylów wykorzystywała różne rodzaje broni, ale wszystkie obejmowały techniki walki wręcz. Techniki obejmowały unieruchomienia stawów, zapasy na ziemi oraz w stójce. Wiele stylów Ju-Jitsu wykorzystywało strategię unikania - nieprzeciwstawiania się atakowi ("Ju" - łagodna, "Jitsu" - sztuka), umiejętnie wykorzystując siłę i prędkość użytą przez przeciwnika do pozbawienia go równowagi i przewrócenia na ziemię. Istota Ju-Jitsu sprowadza się do zrozumienia dynamiki przeciwnika - jego ruchów i siły, oraz fizjologii jego ciała. Atakowanie najsłabszych punktów przeciwnika, czy to przy wykorzystaniu wykonywanego przez niego ruchu, czy też właściwości jego ciała, pozwala słabszemu pokonać znacznie silniejszego.

Ju-Jitsu jest najszybciej rozwijającą się sztuką walki na świecie, jednakże przede wszystkim w sportowych odmianach, które mogą być bardziej lub mniej odpowiadające rzeczywistej walce.


JUDO

W roku 1882 Jigoro Kano opracował nowy system Jujutsu, który nazwał Judo (dosłownie "łagodna droga"). Kano był mistrzem jujutsu, mającym olbrzymią wiedzę o licznych stylach tej sztuki walki. W ciągu życia zebrał wiele technik ze starożytnych stylów, często niamal całkowicie zapomnianych, a następnie odpowiednio zmodyfikował je do bezpieczniejszego treningu oraz zmienił filozofię tworzonej sztuki. Dla niego liczył się przede wszystkim gimnastyczno-zdrowotny aspekt sztuk walki, toteż wprowadzając zmiany miał na celu uczynienie technik atrakcyjnymi i interesującymi dla szerszej publiczności. Ważnym stał się również aspekt sportowy judo. Aby zapenić bezpieczeństwo i komfort treningu, Kano stworzył kata (tj. ustalone układy ruchów) - zawierające techniki samoobrony. Pozostawił jednak SHIAI (formy rywalizacji), aby kontrolować timing (chodzi o wykonanie ruchów we właściwym czasie - dla skutecznego wykonania technik liczą się tu dosłownie ułamki sekund) oraz sprawdzać skuteczność technik w sytuacji walki. Kano opracował również system stopniowania, wprowadzając stopnie KYU dla ćwiczących (im wyższy stopień, tym mniejsza ilość KYU) oraz mistrzowskie stopnie DAN (odwrotnie). Przed Kano nie istniał taki system stopniowania!

Główną grupę docelową, którą Kano zainteresował swoją sztuką, stanowili członkowie rządu oraz wysocy przedstawiciele wojska. Dzięki temu Judo szybko stało się bardzo popularne. W 1889 roku Kano wydelegował do Stanów Zjednoczonych Yoshiaki Yamashitę, który zamieszkał tam i rozpoczął nauczanie na Uniwersytecie Harvard oraz w Akademii Annapolis, co jeszcze bardziej przyczyniło się do wzrostu popularności Judo. Znakomitą karierę Kano zakończyła jego śmierć w roku 1938, mająca miejsce podczas podróży morskiej. Dziś Judo ćwiczy się na całym świecie, jest to również dyscyplina olimpijska.


AIKIDO

W roku 1876 w dojo Saigo Tanomo, mistrza Daito-Ryu Aikijutsu, pojawił się nowy uczeń - Sokaku Takeda (1860 - 1943). Sokaku ćwiczył Aikijujutsu u swego dziadka, znał również od ojca inne sztuki walki. W 1880 roku, w kaplicy (?) Nikko Toshogu, Saigo Tanomo przekazał Sokaku Takedzie całą swoją wiedzę, włącznie z sekretnymi technikami, i od tego dnia Sokaku stał się najwyższym mistrzem Daito-Ryu. Przez prawie 20 lat wędrował od dojo do dojo staczając walki z każdym chętnym do konfrontacji mistrzem sztuk walki, i nigdy nie został pokonany. W czasie tym nauczał również swojej sztuki innych, często pozostając jakiś czas w miejscu, zanim ruszył w dalszą drogę. Jednym z jego uczniów był Morihei Ueshiba.

Ueshiba został przedstawiony Takedzie przez Yoshida Kotaro. Przez kolejne 7 lat zgłębiał pod okiem Takedy techniki Dayto-Ryu Aikijujutsu. W roku 1922, osiągnąwszy wiek 39 lat, Ueshiba otrzymał od Takedy, jako jeden z 20 uczniów, zezwolenie na nauczanie (licencja KYOJU DAIRI). Czternaście lat później otworzył swoją pierwszą szkołę w Tokio. Ostatecznie w roku 1942 swoją nową wersję Dayto-Ryu nazwał "Aikido" ("ai" - harmonia, "ki" - energia wewnętrzna, "do" - droga/sposób). W tym samym roku Ueshiba przenosi się do Iwama w prowincji Ibaraki, gdzie buduje dojo oraz staje się farmerem. Jednym z powodów tej przeprowadzki i całkowitej zmiany stylu życia był wpływ Onisaburo Deguchi - przywódcy sekty Omoto Kyo Shinto, twórcy filozoficzno-religijnej doktryny mówiącej o miłości i pokoju. Nadała ona ostateczny kształt łagodnej sztuce Ueshiby.

Obecnie znanych jest kilka szkół/nurtów aikido, z których najbardziej znane - to Tomiki oraz Yoshinkai. Szkoła Tomiki powstała za sprawą jednego z najlepszych uczniów Ueshiby, Kenji Tomiki. Yoshinkai została rozwinięta przez innego z najlepszych uczniów Ueshiby, Gozo Shioda. Szkoła ta kładzie nacisk na wierną kontynuację technik Daito-Ryu Aikijujutsu.

Aikido charakteryzuje się dużą liczbą rzutów oraz dźwigni na stawy.


HAPKIDO

Historia hapkido związana jest z Koreańczykiem Yong-Sool Choi, który został adoptowany i przyjął japońskie nazwisko Tatujutu Yoshida. W młodości uczył się w dojo Daito-Ryu Aiki-Jutsu (w języku koreańskim: Dae-Dong-Ryu Hap-Ki-Sool) wspomnianego wyżej Sokaku Takedy, gdzie trenował przez dwadzieścia kilka lat. Podczas II wojny światowej Yoshida wrócił do Korei, gdzie powrócił do swego koreańskiego nazwiska, Yong-Sool Choi. Tam stał się znanym i szanowanym mistrzem sztuk walki. Swoją sztukę nazywał Yoo Sool, co było po prostu koreańskim odpowiednikiem japońskiego Ju-Jutsu. Z czasem zmienił nazwę na Yoo Kwon Sool - z uwagi na fakt, iż poza technikami dźwigni i rzutów stosował również techniki uderzeń i kopnięć.

Po zakończeniu wojny koreańskiej Choi otworzył swoją prywatną szkołę, w której zaczął nauczać kilku uczniów. Kilku z nich utworzyło później własne sztuki walki - byli to Hwang-Kee (stworzył Tang-Soo-Do), In-Hyuk Suh (Kuk Sool Won) czy Dr. Joo-Bang Lee (Hwa Rang Do). Ostatnim był twórca Hapkido, Han-Jae Ji. Swój trening w szkole Choia rozpoczął w roku 1949 w wieku 13 lat, i trenował tam do roku 1956. Później połączył z technikami Yoo Sool metody medytacji, techniki kopnięć z Taek-Kyun oraz techniki walki bronią, poznane od mnichów taoistycznych, tworząc własny styl walki - Hapkido. Jest to stosunkowo rzadko uprawiana sztuka walki, zawierająca jednak wiele technik grapplingowych.


SAMBO

V.A.Spiridonov, oficer Armii Rosyjskiej, ćwiczył bojową wersje zapasów. Po pierwszej wojnie światowej rozpoczął w Rosji naukę europejskiej wersji japońskiego Jujitsu. Począwszy od lat 20. XX wieku jego system, zwany "SAM", stał się podstawą wyszkolenia radzieckich policjantów i wojska. Z czasem w szkole Spiridonova pojawił się zawodnik judo, Vasilii Sergeevich Oshchepkov. Na bazie technik judo rozwinął własny system walki wręcz, stworzony dla celów wojskowych, i nazwany wolnymi zapasami. System ten, uzupełniony o chwytające i uderzane techniki innych stylów, został nazwany Sambo - "SAMozashchita Bez Oruzhiya" (samoobrona bez broni). Oficjalnie w ZSRR mówiono, iż sambo powstało w dniu 1 października 1938 r. i zostało stworzone na bazie technik zaczerpniętych z narodowych odmian zapasów Gruzji, Tadżykistanu, Kazachstanu, Uzbekistanu i Kirgizji oraz wybranych elementów innych systemów zapaśniczych. Z przyczyn politycznych zaprzeczano, iż sambo jest blisko spokrewnione z japońskim Jujitsu. Dziś powiązanie to jest jednak potwierdzone.


GLIMA

Znanym systemem zapaśniczym Wikingów była glima. Turnieje tej sztuki rozgrywano często podczas świąt i festiwalów. Zawodnicy noszą specjalne skórzane pasy, za które chwytają się. Techniki Glimy obejmują podcięcia, unoszenia oraz rzuty, za pomocą których należy przewrócić przeciwnika na ziemię. We współczesnej glimie przetrwało zaledwie osiem podstawowych technik, stosowanych jednak na bardzo wiele sposobów.

Wraz z Wikingami glima przedostała się na obszar Islandii, gdzie stała się sportem narodowym. Istnieje wiele podań o pojedynkach Glimy, toczonych niemal 1000 lat temu, niekiedy nawet między mężczyznami i kobietami. Nie ma dowodów na to, czy Glima była stosowana w walce, jednakże - jak w przypadku większości sztuk walki - takie musi być jej pochodzenie.

Więcej o glimie przeczytacie w SFD tutaj:
https://www.sfd.pl/topic.asp?whichpage=2&topic_id=64584
(posted by Mursi)

wkrótce cz. 2

Dzięki; niestety wygląda na to, że obecnie za ciekawszą część ćwiczeń uchodzi u nich machanie milami (tymi maczugami, które tam widać) i innymi przyrządami, niż część typowo zapaśnicza. Może mieć to związek z tym, że nie wiem jak obecnie, ale jeszcze kilkadziesiąt lat temu wielu zapaśników w Iranie (m.in. mistrz olimpijski Gholamreza Tachti/Takhti) ćwiczenia właśnie w rodzaju podnoszenia mili (pers. mil gereftan) stosowali jako normalną część swojego treningu.
Warto byłoby chyba zbadać kiedyś temat dogłębniej.

Sog za ciekawy post.

thx

A zdjęcia wyżej:
- shootfightintg, zapasy mongolskie
- pankration, chińskie zapasy shui chao

-----------------

/kontynuacja/


SHOOTFIGHTING

Shootfighting jest łączoną sztuką walki, zawierającą wiele technik grapplingowych. Walka w stójce oparta jest na Muay Thai, obalenia i rzuty zaczerpnięte są z Judo, zapasów, Sambo i Ju-Jutsu. Spośród innych stylów można wymienić brazylijskie Jiu-Jitsu, które na przestrzeni ostatnich lat udowodniło olbrzymią skuteczność walki chwytanej.

Shootfighting został stworzony, gdy zapaśnik Karl Gotch nauczał elitarnych zawodników japońskich zapaśniczego stylu "shooting". Dwóch z nich, Masami Soronaka oraz Yoshiaki Fujiwara, opracowało system, który w Japonii nazwano UWF bądź "twardym stylem" zapasów. Do Ameryki styl trafił za sprawą Barta Vale'a, który stał się pierwszym mistrzem nie będącym Japończykiem. Właśnie on po raz pierwszy nazwał tę sztukę Shootfightingiem.


ZAPASY MONGOLSKIE

Mongołowie od wieków słynęli jako wspaniali chwytacze. Z ich umiejętności i techniki skorzystało zarówno chińskie kung-fu, jak i rosyjskie zapasy oraz sambo. BOKE (mongolskie określenie zapasów) powstało w XI wieku. Wyróżnia się tu Mongolski Styl Wewnętrzny oraz Zewnętrzny. W drugi tydzień każdego lipca odbywa się festiwal Naadam, podczas którego, spośród wielu sportów, odbywają się pokazy Boke.
Innym określeniem mongolskich zapasów jest Bbayrildax. Zazwyczaj walki odbywają się na świeżym powietrzu, chociaż niekiedy - podczas zimy - rozgrywa się turnieje halowe. Pojedynki rozgrywa się bez podziału na klasy wagowe i bez limitu czasowego. Za zwycięzcę uważa się tego, kto sprawi, że jego przeciwnik dotknie plecami, kolanem lub łokciem podłoża. W wersji wewnętrznej każde dotknięcie ziemi jakąkolwiek inną częścią ciała niż stopy oznacza przegraną. Obie wersje charakteryzują się różnymi rzutami, obaleniami i chwytami. W stylu wewnętrznym nie pozwala się na chwytanie rękami nóg przeciwnika, podczas gdy w stylu zewnętrznym techniki takie są całkowicie dozwolone.


PANKRATION

Słowo Pankration oznacza w języku greckim "wszystko silne". Pankrateon był rozgrywką sportową podczas starożytnych olimpiad greckich, a po raz pierwszy został zorganizowany podczas 33 olimpiady w roku 648 p.n.e. Grecy wierzyli, że pankration został stworzony przez mitycznego herosa z Attyki, Tezeusza, który połączył ze sobą zapasy i boks, aby pokonać w labiryncie na Krecie Minotaura. Uważa się również, iż postacią wyćwiczoną w tym stylu był sam legendarny Herkules.
Pankrateon miał dwie formy: Ano oraz Kato. W pierwszej z nich walka trwała tylko do upadku jednego z przeciwników na ziemię, w drugiej kontynuowało się ją również w parterze. Reguły sportowe były bardzo proste - sporwadzały się do zakazu gryzienia i wydłubywania oczu, zaś o zwycięstwie przesądzało znokautowanie przeciwnika, kapitulacja jednego z zawodników lub śmierć. Pankrationiści doskonale rozwinęli wszystkie elementy swojej dyscypliny - walkę na ziemi, trzymania obezwładniające oraz walkę w stójce, wraz z uderzeniami. Wiele z trzymań, rzutów czy uderzeń można dostrzec w sztuce z tamtego okresu - na wyrobach garncarskich, rzeźbach czy rysunkach. Dzisiaj istnieje wiele organizacji, które nauczają w swoich sekcjach technik rekonstruowanego Pankrationu, odbywają się również międzynarodowe zawody sportowe.


CHINSKIE ZAPASY SHUI CHAO

Shui Chao, będące najstarszym stylem kung-fu, są jednym z 54 stylów zapasów chińskich. Uważa się, iż ich historia rozpoczyna się 2000 lat p.n.e. Znawcy tematu uważają, że więcej niż 2000 lat przed nastaniem dynastii Ch'in (221 r.p.n.e.) Shuai-chiao, znane wówczas jako Chiao-ti, było pierwszą sztuką wojenną używaną na polach bitew. W okresie Dynastii Ching (1644-1911) cesarz Chin organizował wiele turniejów Shuai-chiao. Najwcześniejsza wzmianka o Shuai-chiao odnosi się do wojny, jaką stoczył Żółty Cesarz (2697 r.p.n.e.) przeciwko armii buntowników dowodzonej przez Chih-yiu. Wojska cesarza używały specjalnych hełmów, na których rogi nadziewały swoich przeciwników, i toczyły walkę używając prymitywnych technik grapplingowych. W tym okresie tę sztukę walki nazywano Chiao-ti (dosłownie: uderzanie głową z rogami). Na przestrzeni wieków rogi zastąpiono dłońmi i ramionami, rozwinięto szereg technik i udoskonalono je. Oryginalną chińską zapaśniczą sztukę wojenną Chiao-li (walkę siły) usystematyzowano w okresie Dynastii Chou (1122-256 p.n.e.).


GRAPPLING ŚRODKOWO-AZJATYCKI

Niemal równo od 1640 roku grupy najlepszych tureckich atletów-chwytaczy zbierały się na Kirkpinar - mistrzostwach tureckich zapasów w oleju. Zawodnicy nacierali swoje ciała olejem, co sprawiało, iż ciężko było ich uchwycić. Niekiedy, dla zapewnienia uchwytu do wykonania rzutu, zezwala się zapaśnikom na wepchnięcie dłoni w skórzane spodnie przeciwnika. Nie uznaje się remisów - walka jest toczona aż do zwycięstwa któregoś z zawodników. W wielu turniejach zapasów azjatyckich używa się specjalnych pasów, które dają możliwość uchwycenia przeciwnika, podniesienia go i rzucenia (podobnie jak w sumo). Zazwyczaj nie ma walki w parterze - za wyjątkiem rejonu dalekiego wschodu. Rozgrywki odbywają się w "ogródkach", których powierzchnia jest odpowiednio przygotowana do walk zapaśniczych. Nazwy środkowo-azjatyckich systemów zapaśniczych pochodzą od tureckiego słowa "kurasz" - np. kurasz (Uzbekistan), kuresz (Tatarzy), kures (Kazachstan) czy gurassu (Azerbejdżan). Techniki i zasady walki są bardzo zbliżone do siebie. Walka kończy się, gdy jeden z przeciwników zostaje rzucony na ziemię.

Mieszkańcy Buriacji mieli swój własny styl zapasów - buhe barildaan (dosł. "zapasy silnych mężczyzn"). Z kolei mieszkańcy Tuwy mają kiuresz, karakiuresz, lamakiuresz itd.

--------------------

pozostała jeszcze cz. 3 - ostatnia (m. in. BJJ ) - to be continued...

sog

Jujitsu: the art of self-protection
Judo: the art of self-perfection

Duzy SOG

Bardzo dobry artykuł! Oczywiście SOG za prace!

sog.

SI VIS PACEM, PARA BELLUM...

Sog wszystko w jednym miejscu i jest good

"Strong coffee, much strong coffee, is what awakens me. Coffee gives me warmth, waking, an unusual force and a pain that is not without very great pleasure."

Zdjęcia wyżej:
+ kolumna z lewej: zapasy grecko-rzymskie oraz starożytna waza z rysunkiem zapaśników, zapasy japońskie
+ kolumna z prawej: catch wrestling, BJJ - Renzo Gracie

-----------------------------------------------------------
Wielkie dzięki za zainteresowanie, pochlebne opinie i SGi
Zgodnie z obietnicą - leci cz. 3 / ostatnia:
-----------------------------------------------------------


ZAPASY GRECKO-RZYMSKIE

W roku 668 p.n.e. w starożytnej Grecji, podczas 23. Igrzysk Olimpijskich, zapasy stały się oficjalną konkurencją. W tym czasie wyróżniano dwa style walki pozbawionej uderzeń:

- Orthia pale (zapasy właściwe - w stójce) - w tej konkurencji należało po prostu rzucić przeciwnika na ziemię. Przegrywał ten, kto został trzykrotnie rzucony. Pojedynek rozgrywano bez żadnych przerw, aż któryś z zawodników został wyłoniony jako zwycięzca - określano go słowem "triakter",

- Kato pale (zapasy na ziemi) - zwycięstwo zależało tu od poddania się któregoś z zawodników lub przyznania się do przegranej. To ostatnie polegało na uniesieniu swojej prawej dłoni z wysuniętym palcem wskazującym. Zapaśnicy byli wysmarowani oliwą, a następnie posypywani specjalnym pudrem, aby ułatwić chwytanie. Pojedynki odbywały się początkowo na "keroma" - błotnistej i lepkiej arenie, ale wkrótce przeniesiono je na gładkie ringi na powietrzu.

Jeden z legendarnych zapaśników, Milo z Kroton, nosił w Olimpii koronę zwyciężcy aż sześć razy. W 540 roku p.n.e. zwyciężył w zapaśniczych zawodach chłopców. Powrócił po ośmiu latach, by odtąd wygrać zawody pięć razy z rzędu. Ponownie walczył w 512 roku p.n.e., podczas 67 Olimpiady. Miał wówczas już ponad czterdzieści lat i ostatecznie przegrał - jednak nie przez "techniczne" pokonanie, lecz z powodu wyczerpania.


ZAPASY INDYJSKIE

Chwytanym stylem walki Indii jest Kalari Payat. Jego techniki charakteryzuje taktyka kończąca, pozwalająca na pochwycenie wroga i ostateczne przejęcie nad nim kontroli. Choć styl ten rozwijał się na przestrzeni wieków, istnieje tu wiele technik niezwykle przypominających grecki Pankration, toteż istnieje domniemanie, iż tam właśnie tkwią jego korzenie.
Kalari Payat był uprawiany zarówno przez wojska, mnichów buddyjskich, jak i klasę szlachecką, która uczyła się tej sztuki z uwagi na częste ataki wrogich sąsiadów na dwory w stanie Kerala (Indie Południowo-Zachodnie). Styl rozwinął się kilka tysięcy lat temu właśnie w stanie Kerala, i stąd rodzi się przypuszczenie, że być może na jego powstanie miały wpływ wojska Aleksandra Wielkiego, które mogły przynieść ze sobą na tereny Indii Zachodnich pankration i rozwinąć lokalne systemy walki chwytanej. Kalari Payat stał się znany w Malezji za sprawą mahaguru (wielkiego nauczyciela, mistrza - przyp. Mursi) Ustaz Haji Hamzah Haji Abu - założyciela Międzynarodowej Dynamicznej Samoobrony Kalari Payat (International Dynamic Self Defense Kalari Payat - FIDSDK).




"CATCH WRESTLING"
(trochę trudne do dosłownego przetłumaczenia,
po angielsku "catch" = "łapać, zaczepić się")

Pierwszy styl catch-wrestlingu tworzyły systemy Lancashire, Kornwalia (Cornish)/Devonshire oraz Cumberland/Westmoreland, pochodzące z Anglii (ich nazwy pochodzą od angielskich hrabstw - przyp. Mursi). Catch Wrestling, który stał się szerzej znany w USA, był zlepkiem wielu stylów chwytano-zapaśniczych, od zapasów grecko-rzymskich po tureckie. Ponieważ techniki były dość różnorodne i dziedzinę tę cechowała znaczna rozpiętość, systemy połączono w jeden styl, i od tej pory nastała era amerykańskiego catch-as-catch-can (dosłownie: "złap-jak-złapać-potrafisz"), później nazwanego Catch Wrestlingiem.

W drugiej połowie XIX wieku pojawili się tacy zapaśnicy jak Martin "Farmer" Burns. "Farmer" był na swój sposób ojcem amerykańskiego catch-wrestlingu i chociaż nikt nie zna nazwiska osoby, od której nauczył się walczyć, Karl Gotch (wspomniany już wcześniej przy okazji omawiania Shootfightingu) twierdził, iż "Farmer Burns miał wielu nauczycieli z całego świata". Zapaśnicy, którzy określili się jako Zawodowi Zapaśnicy - Professional Wrestlers (zupełnie na odwrót niż dzisiaj, gdzie pod pojęciem "Professional Wrestling" rozumie się widowiskowe spektakle, w których o przebiegu fikcyjnej walki decyduje choreograf) - byli znani jako "Łapacze (zahaczacze) i Rozdzieracze" (ang. Hookers and Rippers). Dość dobrze opisał to Karl Gotch w słowach:
"Wyobraź sobie, że wędkujesz. Kiedy masz rybę złapaną na haczyk, skręca się i rzuca, ale nie jest w stanie się uwolnić. Złapałeś ją na hak. Stąd pochodzi ten termin. A gościa łapiesz, kiedy zakładasz mu obezwładniające trzymanie - tak, że nie może się wyrwać. To nie ma nic wspólnego z catch wrestlingiem czy shoot wrestlingiem, czy z czymkolwiek, o czym mówią ci faceci. Jakiekolwiek trzymanie obezwładniające z jakiegokolwiek stylu zapaśniczego jest hakiem. I kiedy złapałeś tak gościa, musisz się w niego wbić"*

Catch Wrestling jest jednym z korzeni zapasów japońskich.

-------------
*dosłownie - ukąsić, użądlić, ukłuć - dlatego chętnych namawiam do zapoznania się z oryginalnym tekstem - Mursi.




ZAPASY JAPOŃSKIE

Japońskie formy grapplingu pojawiły się około 500 roku p.n.e. Zgodnie z Kojiki (Księga Dawnych Wydarzeń, najstarsza z zachowanych kronik japońskich, zredagowana w 712 roku przez O-no Yasumaro, zawiera m.in. mity teo- i kosmogoniczne i jest uważana za świętą księgę religii shinto), Takemikazuchi pokonał Takeminakata w zapaśniczym pojedynku na brzegu Izumo (dzisiejsza prefektura Shimane), dzięki czemu uzyskał kontrolę nad tym terytorium. Cesarze uważali, iż wywodzą się właśnie od tego słynnego grapplera. Według Nihon Shoki (Kroniki Japonii, pochodzące z roku 720) Cesarz Suinin (29 r. p.n.e. - 70 r. n.e.) zażądał od Nomi-no Sukunen, aby stanął do walki z Taima-no Kehaya. Obaj przeciwnicy siłowali się ze sobą do momentu, w którym Sukune ostatecznie kopnął Kehaya w żebra i śmiertelnie go ranił. Od tego momentu Sukune uznawany jest za "ojca sumo". Jednakże zapasy japońskie, mimo iż zawierają techniki z Jujitsu i Sumo, powstały również pod wpływem innych sztuk.

Najważniejsze daty rozwoju zapasów japońskich, znanych dzisiaj jako Puroresu oraz Pancrase, podane są niżej. Należy pamiętać, iż styl ten różni się od klasycznego Ju-jitsu czy Sumo.

1883 - Sorakichi Matsuda dociera do Stanów Zjednoczonych i staje się pierwszym japońskim pro-wrestlerem. Udaje się tam również Shokichi Hamada, znany w sumo jako Sangokuyama.

14 stycznia 1884 - W Irving Hall w Nowym Jorku Sorakichi Matsuda walczy w swoim pierwszym meczu zapaśniczym w stylu catch-as-catch-can, gdzie przegrywa z Edwinem Bibby.

1 czerwca 1887 - Hamada sprowadza 20 amerykańskich zapaśników do Tokio. Bilety na pokaz sprzedawane są jednak tylko pierwszego dnia, ponieważ jest to coś, czego tutejsza publiczność nigdy nie widziała. Pierwsza próba popularyzacji zapasów w Japonii kończy się fiaskiem.

1928 - Taro Miyake, który został zapaśnikiem w USA, powraca do Japonii i próbuje popularyzować wrestling wraz z trzema innymi zapaśnikami. Jednak sprzedaż biletów nie wiedzie się.

1929 - Hikoo Shoji, który był w USA wraz z Ad Santelem, wraca do Japonii i obwieszcza, iż Amerykanie są chętni do poularyzacji japońskiego Judo. W zamian za to w Japonii organizuje się z pomocą Ichiro Yada amatorski wrestling.

1932 - Shoji walczy na Mistrzostwach Olimpijskich w Los Angeles.

1939 - Shoji, Kiyoshi Kato oraz inni judocy zakładają Japan Pro-Wrestling Alliance. Swoją sztukę promują zwłaszcza na ziemiach odebranych - licząc na większe zainteresowanie, jednakże akcja nie udaje się.

1951 - Do Rikidozana dołączają judocy Masahiko Kimura, Toshio Yamaguchi oraz Koukichi Endo, pragnąc zostać profesjonalnymi zapaśnikami. Rozpoczynają treningi w Shriner's Club.

1953 - Rikidozan zakłada Japan Pro Wrestling Alliance. Nieco wcześniej powołał wprawdzie do życia Japan Pro Wrestling Promotion, ale tym razem jest to oficjalna ceremonia ustanowienia pierwszej organizacji wspierającej rozwój zapasów. Prezesem JPW Promotion zostaje Shinsaku Nitta, a przewodniczącym JPW Alliance - Tadamasa Sakai.

1959 - w Naniwa-cho w Tokio zostaje otwarte dojo "Puroresu Center".

1993 - Masakatsu Funaki, Minoru Suzuki oraz inni zapaśnicy, którzy opuszczają Fujiwaragumi, tworzą Pancrase i mają swój pierwszy pokaz w Tokyo Bay NK Hall.

1994 - Wayne Shamrock staje się pierwszym Królem Pancrase, pokonując w półfinale Funaki oraz Manabu Yamada w walce finałowej.




BRAZYLISJKIE JIU-JITSU

Gracie Jujutsu powstało za sprawą Helio Gracie z Brazylii. Jego brat Carlos poznał przywódcę japońskich emigrantów, Maeda Esai (znanego również jako Count Koma). Maeda zaczął nauczać Helio Gracie sztuki Jujutsu, i ostatecznie uczył czterech braci Gracie. W roku 1925 Carlos wraz z braćmi otworzyli pierwsze w Brazylii dojo Jujutsu. Helio najbardziej wyróżniał się spośród braci i rozwinął oryginalne techniki w styl zwany obecnie Gracie Jujutsu. Zaangażował się w tę sztukę walki mając 16 lat, gdy rozpoczął prowadzenie treningów pomagając bratu Carlosowi. Helio poszedł krok w przód w stosunku do swoich nauczycieli poprzez wprowadzenie technik wymagających mniej siły niż style japońskie. Prowadzeni przez niego bracia z wielką determinacją poszukiwali efektywnych sposobów na rozwinięcie umiejętności prowadzenia wszechstronnej, realnej walki. Odchodząc od tradycyjnych stylów japońskich zaczęli eksperymentować - modyfikowali i udoskonalali proste techniki, które odznaczały się efektywnością - niezależnie od postury człowieka. W taki sposób rodzina Gracie rozwinęła ten styl Jiu-Jitsu. Organizacja Gracie ma swoją siedzibę główną w Kalifornii, a jej szkoły rozsiane są po całym świecie.
Co istotne, Brazylijskie Jiu-Jitsu (które zostało rozpowszechnione nie tylko przez rodzinę Gracie) znacząco wpłynęło na Mieszane Sztuki Walki. Mieszane Sztuki Walki stanowią połączenie bardzo wielu stylów, a podstawą walki w parterze są właśnie techniki Brazylijskiego Jiu-Jitsu. Na całym świecie rozgrywane są obecnie zawody w walce chwytanej. Dzięki Brazylijskiemu Jiu-Jitsu staliśmy się naocznymi świadkami rozwoju sztuki samoobrony we współczesnych czasach.

-----------------
Koniec artykułu


Jak wspomniałem, tekst przedstawia zaledwie podstawowe informacje, i to nie o wszystkich systemach chwytanych. Proponuję kontynuować w tym miejscu temat stylów grapplingowych.

Pozdroofka,
Mursi

Zmieniony przez - Mursi w dniu 2003-02-14 00:32:12

Ech, po poprawce ucieło zdjęcie. Tak więc again:

+ kolumna z lewej: zapasy grecko-rzymskie oraz starożytna waza z rysunkiem zapaśników, zapasy japońskie
+ kolumna z prawej: catch wrestling, BJJ - Renzo Gracie

A poniżej wrzucam jeszcze garść dosyć przypadkowych ciekawostek dotyczących niektórych z w/w stylów.


SUMO

Pokazowe walki sumo w dawnej Japonii toczyły ze sobą również panie w domach lekkiej rozrywki. Trzeba jednak zaznaczyć, iż pokazy te nie miały wiele wspólnego z "duchem" sumo - zmaganiami bogów, legendarnymi herosami, obrzędami shinto etc. W 1648 roku w Edo wydano zakaz prowadzenia takich "pojedynków".


JUJITSU

Szereg oryginalnych rzutów wykonywano "na dźwigniach" - w momencie kuzushi i tsukuri (wychylenia i wejścia) następowało jej założenie, a w kake (podczas finalnego wykonania) dochodziła ona "do skutku". W efekcie osoba rzucona w ten sposób lądowała na ziemi ze złamaną ręką. Techniki, jakie znamy dzisiaj, to często ich modyfikacje, odpowiednio złagodzone i dostosowane do reguł walki sportowej (przykładem jest np. judo).


JUDO

Pierwsze dojo Jigoro Kano miało zaledwie 12 tatami - materaców o wymiarach mniej więcej metr na dwa metry, czyli miało powierzchnię około 24 metrów kwadratowych (hyh, spróbujcie to porównać z metrażem swoich mieszkań!). Dojo to znajdowało się w wynajętym pokoiku w buddyjskiej świątyni Eishoji na przedmieściu Tokio - Shitaya.


AIKIDO

Jeden z osobistych uczniów Ueshiby, mistrz Fujita (8 dan), stwierdził, że w aikido nie ma technik boken (drewnianego miecza). Wywołuje to u każdego choć trochę zorientowanego w temacie zupełne zaskoczenie, ale poniekąd Fujita miał rację! Ueshiba, przebywając w Tokyo (gdzie właśnie szkolił się Fujita), nigdy nie nauczał technik boken, toteż aikido, jakie poznał Fujita, było właśnie systemem walki wręcz.
Jak wiadomo, zupełnie inaczej przedstawiała się sytuacja w późniejszych latach życia Ueshiby.


HAPKIDO

Można stwierdzić, iż niektóre techniki zostały zaprezentowane m.in. w... "Wejściu Smoka". Jest tam taka scenka, w której Ohara i grupa ludzi Hana (tego władcy wyspy) goni skośnooką pannę - filmową siostrę Bruce'a. Odtwórczynią tej postaci jest mistrzyni hapkido, Angela Mao Long. Z tego jednak, co pamiętam, scena jest przede wszystkim uderzano-kopana, a nie chwytana.

pozdro,
M.