SĘDZIA
Władza sędziego
Każde zawody S.A. prowadzone przez sędziego, który ma pełną władzę egzekwowania uprawnień nadanych mu przez Przepisy gry w piłkę nożną w związku z oceną faktów prowadzonych przez siebie zawodów.
Uprawnienia i obowiązki
Sędzia:
· czuwa nad przestrzeganiem przepisów gry
· prowadzi zawody współpracując z sędziami asystentami i czwartym sędzią, jeżeli został wyznaczony
· rozstrzyga, czy jakakolwiek piłka przeznaczona do gry spełnia wymogi Artykułu 2
· rozstrzyga, czy ubiór zawodników spełnia wymogi artykułu 4
· mierzy czas gry i sporządza notatki z przebiegu zawodów
· przerywa, wstrzymuje lub kończy zawody z powodu dowolnego rodzaju interwencji z zewnątrz
· przerywa, wstrzymuje lub kończy zawody o ile uzna to za stosowne, w przypadku naruszenia przepisów gry
· przerywa zawody, jeżeli jego zdaniem zawodnik uległ poważnej kontuzji i dopilnuje, by został zniesiony z pola gry
· nie przerywa gry do czasu wyjścia piłki z gry, jeżeli zawodnik, jego zdaniem doznał lekkiej kontuzji
· dopilnowuje, by każdy zawodnik, którego rana krwawi, opuścił pole gry. Zawodnik może powrócić na pole gry jedynie na przyzwalający znak sędziego, który musi upewnić się, że krwawienie zostało zatamowane
· nie przerywa gry, gdy drużyna, przeciwko której popełniono przewinienie, odniesie korzyść z takiego rozstrzygnięcia i ukarze pierwotne przewinienie, jeżeli przewidywana korzyść nie rozwinie się w tym czasie
· karze za cięższe przewinienie, gdy zawodnik popełnia więcej niż jedno przewinienie w tym samym czasie
· wyciąga sankcje karne wobec zawodników winnych popełnienia przewinienia karanego napomnieniem (żółta kartka) lub wykluczeniem z gry (czerwona kartka). Nie jest zobligowany wyciągać tych sankcji natychmiast, ale musi uczynić to w najbliższej przerwie w grze
· wyciąga sankcje wobec osób towarzyszących drużynom, które nie potrafia zachować się w sposób odpowiedzialny i może, o ile uzna to za stosowne, pozbawić ich przywileju przebywania w bezpośrednim sąsiedztwie pola gry
· uwzględnia sygnalizację sędziów asystentów w zdarzeniach, których nie widział
· nie zezwala wchodzić na pole gry osobom nieupoważnionym
· wznawia lub nakazuje wznowić grę po jej przerwaniu
· dostarcza właściwym władzom sprawozdanie z zawodów, które zawiera informacje o nałożonych sankcjach karnych na zawodników i/lub osoby towarzyszące drużynom i innych incydentach, które miały miejsce przed, w trakcie trwania lub po zawodach
Decyzje sędziego
Decyzje podejmowane przez sedziego dotyczące oceny faktów związanych z grą są ostateczne.
Jedynie sędzia może zmienić swoją decyzję, gdy uzna ją za niewłaściwą lub, o ile uzna to za stosone, na sugestie sędziego asystenta zakładając, że gra nie została jeszcze wznowiona.
Rozstrzygnięcia International F.A. Board
Sędzia (lub tam, gdzie występują sędzia asystent albo czwarty sędzia) nie może być uznany jako odpowiedzialny za:
· jakikolwiek rodzaj kontuzji doznanej przez zawodnika, oficjela lub widza
· jakiekolwiek uszkodzenie własności dowolnego rodzaju
· wszelkie inne straty poniesione przez indywidualną osobę, klub, towarzystwo, związek albo inne organizacje, powstające lub mogace powstać z jakiejkolwiek decyzji, którą może on podjąć na mocy przepisów gry w piłkę nożną lub w związku z normalna czynnością wynikającą z prowadzenia zawodów i ich kontroli.
Decyzje odpowiedzialności mogą dotyczyć:
· stanu pola gry lub jego otoczenia albo wraunków atmosferycznych, które pozwalają lub nie pozwalają na prowadzenie zawodów
· nieprowadzenia zawodów z jakiegokolwiek powodu
· stanu wyposażenia lub urządzeń uzywanych podczas zawodów, w tym słupków bramkowych, poprzeczki, chorągiewek rożnych oraz piłki
· przerwania lub nieprzerwania zawodów na skutek ingerencji widzów lub zaistnienia jakichkolwiek problemów na widowni
· przerwania lub nieprzerwania gry w celu usunięcia kontuzjowanego zawodnika z pola gry dla udzielenia mu pomocy medycznej
· prośby lub nakazy usunięcia z pola gry kontuzjowanego zawodnika w celu udzielenia mu pomocy medycznej
· pozwolenia lub niepozwolenia zawodnikowi na noszenie określonego ubioru lub wyposażenia
· pozwolenia lub niepozwolenia dowolnym osobom (łącznie z osobami towarzyszącymi drużynom, oficjelami, przedstawicielami stadionu, służbami bezpieczeństwa, fotografami lub innymi reprezentantami mediów) na przebywanie w pobliżu pola gry - tak dalece, jak leży to w jego kompetencji
· każdej innej sprawy w której sędzia rozstrzyga zgodnie z przepisami gry w piłkę nożną lub jego obowiązkami ustalonymi przez FIFA, federację, związek krajowy lub lige w przepisach lub regulaminach, według których rozgrywane są zawody
W turniejach lub rozgrywkach, w których wyznaczony jest czwarty sędzia, jego rola i obowiązki muszą być zgodne z wytycznymi zatwierdzonymi przez International F.A BOARD.
Faktami związanymi z grą są zarówno zdobycie bramki, nie zdobycie bramki oraz wynik zawodów.
Postanowienia PZPN
Uprawnienia i zadania sędziów
1. Do prowadzenia zawodów uprawniony jest sędzia lub sędzia wyznaczony przez Wydział Sędziowski.
2. Każdy sędzia zobowiązany jest do prowadzenia zawodów obiektywnie, na najwyższym poziomie fachowym, z bezwzględnym przestrzeganiem etyki sportowej, sumiennie i obiektywnie, zgodnie z duchem Przepisów gry w piłkę nożną.
3. Sędziowie nie są upoważnieni do publicznego wypowiadania się w sprawach dotyczących przebiegu zawodów prowadzonych przez nich jak i przez innych sędziów.
Władza sędziego
4. Władza sędziego nadana mu przez przepisy gry rozpoczyna się z chwilą przystąpienia do pełnienia swoich obowiązków w miejscu rozgrywania zawodów, do czasu zakończenia wszystkich czynności związanych z prowadzeniem zawodów (utrata kontaktu wzrokowego z zawodnikami po zakończeniu zawodów). Od tej chwili sędzia również traci prawo do egzekwowania uprawnień.
5. Egzekwowanie uprawnień nadanych sędziemu przez przepisy gry rozpoczyna się z chwilą jego wejścia na obiekt, gdzie będą rozegrane zawody.
6. Wszelkie incydenty zaistniałe po utracie prawa do egzekwowania uprawnień przez sędziego, muszą zostać opisane w sprawozdaniu z zawodów.
Sędzia na polu gry
7. Sędzia powinien poruszać się na polu gry w taki sposób i zajmować takie pozycje, aby nie przeszkadzać zawodnikom w grze, nie wpływać na przebieg akcji i utrzymywać kontakt wzrokowy z sędziami asystentami.
8. Kontakt piłki z sędzią w czasie trwania gry nie powoduje przerwania gry. Piłka jest nadal w grze, a zawodnicy winni ją kontynuować.
Decyzje sędziego
9. Jeżeli sędzia po przerwaniu gry zorientuje się, że popełnił błąd może go naprawić, zmieniając wydaną decyzję - zawsze jednak przed wznowieniem gry. W takich przypadkach zobowiązany jest grę wznowić: o rzutem sędziowskim, jeżeli przerwanie gry było niezasadne, o rzutem, wynikającym ze zmienionego rozstrzygnięcia, jeżeli miało miejsce naruszenie przepisów gry.
10. Jeżeli sędzia nie przerywa gry, kiedy drużyna, przeciwko której popełniono przewinienie, odnosi korzyść z takiego rozstrzygnięcia, to musi on zasygnalizować stosowaną korzyść.
11. Zabrania się sędziemu sygnalizowania rzekomej korzyści, której nie mógł zastosować, ponieważ przy piłce znajdował się już zawodnik, który zawinił. Sygnalizacja "grać dalej - korzyść" może mieć miejsce tylko wtedy, gdy poszkodowany zawodnik pozostaje przy piłce lub przekazał piłkę współpartnerowi.
12. Wszelka wizualna sygnalizacja sędziego musi być zgodna z ustaleniami FIFA w tym zakresie.
13. Jeżeli sędzia zastosuje korzyść, a spodziewana korzyść nie zostanie w tym czasie zrealizowana - sędzia winien ukarać zawodnika za pierwotne przewinienie. Daje to sędziemu możliwość wyczekania, aby mógł stwierdzić, jak rozwinie się korzystna sytuacja i jeśli korzyść nie zostanie zrealizowana po upływie krótkiego czasu (2-3 sekund), sędzia winien bezzwłocznie przerwać grę i ukarać zawodnika za pierwotne przewinienie zakładając, że piłka jest wciąż w grze. Jeżeli w czasie, w którym sędzia wyczekuje na rozwój spodziewanej korzyści, zostanie popełnione kolejne przewinienie przez zawodnika tej samej drużyny, wówczas sędzia musi ukarać zawodnika za przewinienie cięższe. Sędzia zastosuje również wobec wykraczającego-zawodnika stosowną, karę indywidualną - napomnienie (żółta kartka) lub wykluczenie z gry (czerwona kartka).
14. Przepisy gry maja stworzyć takie warunki, aby gra była prowadzona z możliwie nielicznymi przerwami, a obowiązkiem sędziego jest karać tylko świadome przewinienia. Stałe odgwizdywanie wątpliwych i nieistotnych naruszeń przepisów wytwarza wśród zawodników zły nastrój i rozdrażnienie, a widzom psuje przyjemność.
15. Sędzia winien dawać sygnał gwizdkiem do wznowienia gry po każdorazowym jej przerwaniu, jeżeli wymagają tego przepisy.
Obowiązki sędziego przed zawodami
16. Każdy sędzia i sędziowie asystenci, wyznaczeni do prowadzenia zawodów przez Wydział Sędziowski, zobowiązany jest do przybycia na miejsce rozgrywania zawodów, co najmniej 30 minut (na zawodach szczebla centralnego co najmniej 2 godziny) przed ich rozpoczęciem w celu: - sprawdzenia czy pole gry nadaje się do przeprowadzenia zawodów,
- odebrania sprawozdania z zawodów z wypełnionymi składami drużyn ,
- sprawdzenia kart zdrowia zawodników,
- dokonania oceny przydatności i wyboru piłek do gry,
- przyjęcia ewentualnych protestów od kapitanów drużyn,
- omówienia zasad prowadzenia zawodów z sędziami asystentami,
- kontroli ubioru zawodników przed wejściem na pole gry.
17. Sędzia ma obowiązek w sposób widoczny sygnalizować zawodnikom i publiczności tuz przed zakończeniem każdej połowy zawodów (względnie dogrywki) ilość czasu (minut) doliczonego na skutek nienormalnych przerw w grze.
18. Kontrola pola gry przez sędziego pod względem jego przydatności do gry - w danych zawodach - polega na sprawdzeniu czy:
- słupki i poprzeczki bramkowe odpowiadają wymogom przepisów gry,
- siatki bramkowe sporządzone są z materiałów nie zagrażających bezpieczeństwu zawodników i są dokładnie przymocowane do bramek i podłoża,
- wszystkie linie oznakowania pola gry są wyraźne,
- są 4 chorągiewki rożne - zgodnie z przepisami gry,
- wszystkie przeszkody stałe, jak słupy, ławki, rowy itp, mogące stwarzać niebezpieczeństwo dla uczestników zawodów, znajdują się w odpowiedniej odległości od linii bocznych (3 m) i linii bramkowych (8 m) lub są odpowiednio zabezpieczone,
- są odpowiednie zabezpieczenia przed wtargnięciem publiczności na pole gry. Oceniając przydatność pola gry do zawodów sędzia winien wziąć pod uwagę przede wszystkim to,, czy jego stan nie zagraża bezpieczeństwu uczestników zawodów. Odpowiedzialność za wyznaczenie pola gry - zgodnie z parametrami zawartymi w protokole weryfikacji tego pola gry - spoczywa na organizatorze zawodów.
Pomoc sędziów asystentów
19. Sędziowie asystenci są pomocnikami sędziego. Sędzia nie może uwzględnić sygnalizacji sędziego asystenta, jeżeli zaistniałe zdarzenie z zajmowanego przez siebie miejsca na polu gry sam mógł lepiej ocenić.
20. Obowiązkiem sędziego jest respektowanie wskazań i oświadczeń wyznaczonego związkowego sędziego asystenta dotyczących zdarzeń, których sam nie mógł zobaczyć.
21. Sędzia nie uwzględni sygnalizacji sędziego asystenta, jeżeli jest przekonany, że sygnalizowane przewinienie nie wymaga przerwania gry lub jej przerwanie przyniosłoby korzyść drużynie, która zawiniła. Fakt nieuwzględnienia sygnalizacji powinien być znakiem umownym - gestem - przekazany sędziemu asystentowi.
22. Jeżeli sędzia ma wątpliwości powinien porozumieć się z wyznaczonym sędzią asystentem i zasięgnąć jego opinii, przed wydaniem rozstrzygnięcia, zawsze jednak przed wznowieniem gry. Przyjmowanie informacji od sędziego asystenta po wydaniu decyzji jest niewskazane, a po wznowieniu gry - niedopuszczalne.
Sprawozdanie z zawodów
23. Po każdych zawodach sędzia jest zobowiązany do wypełnienia sprawozdania z zawodów ściśle według wymogów organizatora rozgrywek i Wydziału Sędziowskiego. W szczególności musi podać:
- imiona i nazwiska sędziów,
- rodzaj zawodów,
- datę, godzinę i miejsce rozegrania zawodów,
-
nazwy drużyn uczestniczących w zawodach,
- wynik końcowy zawodów - cyframi i słownie - oraz wynik do przerwy,
- nazwę drużyny, która została zwycięzcą lub określenie "remis",
- stan atmosferyczny, stan pola gry, porządek przed, podczas i po zawodach,
- dokonane wymiany zawodników, wpisując nazwiska i imiona oraz numery zawodników, nazwę drużyny i minutę, w której dokonano każdej wymiany,
- kary indywidualne - napomnienia (żółta kartka) i wykluczenia z gry (czerwona kartka) - nałożone na zawodników i zawodników rezerwowych, podając minutę nałożenia kary, numer, imię i nazwisko ukaranego zawodnika oraz szczegółowy opis przebiegu zdarzenia lub zdarzeń, które stanowiły podstawę do podjęcia przez sędziego decyzji o udzieleniu zawodnikowi kary indywidualnej - stwierdzenie faktu sprawdzenia kart zdrowia i ubioru zawodników - ocenę zachowania się publiczności i osób towarzyszących drużynom Sprawozdanie powinno być wypełnione w sposób czytelny, rzeczowy i zwięzły. Opis powinien dotyczyć przypadków, które miały negatywny wpływ na zachowanie dyscypliny i porządku oraz nieszczęśliwych wypadków, kontuzji. Sprawozdanie musi być wysłane listem poleconym w ciągu 24 godzin po zakończeniu zawodów lub w tym terminie osobiście złożone we właściwym Wydziale Sędziowskim.
24. Sędziowie I i II ligi zobowiązani są poinformować kierownika drużyny gospodarzy o ewentualnych uwagach dotyczących niewłaściwego zabezpieczenia porządku na zawodach, jeżeli te uwagi zostaną zapisane przez sędziego w sprawozdaniu z zawodów. Informacja taka musi być poparta wpisem w załączniku do sprawozdania z zawodów (w 3 egzemplarzach), który zawiera także zapis o karach indywidualnych i osobach znajdujących się w czasie zawodów na ławkach dla zawodników rezerwowych. Załącznik podpisują: sędzia zawodów oraz kierownicy drużyn- Kopie pozostają do dyspozycji kierowników drużyn, a oryginał załącznika sędzia dołącza do sprawozdania z zawodów. Analogiczne załączniki do sprawozdania z zawodów może wprowadzić każdy OZPN w organizowanych przez siebie rozgrywkach.
Protesty
25. Kapitanom drużyn przysługuje prawo zgłoszenia sędziemu protestów, dotyczących jedynie;
- niewłaściwego stanu, oznaczenia i wyposażenia pola gry,
- spóźnionego podania do wiadomości terminu i miejsca rozgrywania zawodów,
- opóźnionego przybycia na miejsce rozgrywania-zawodów drużyny przeciwnika,
- prawidłowości wypełnienia i czasu dostarczenia sprawozdania z zawodów,
- tożsamości zawodnika - najpóźniej do zakończenia zawodów.
26. Sprawdzenia tożsamości zawodników sędzia może dokonać - przed zawodami, W czasie przerwy między częściami gry lub po zawodach, zawsze jednak w obecności kapitanów obu drużyn. Konieczność sprawdzenia tożsamości zawodników po zakończeniu zawodów zobowiązuje kapitanów i kierowników drużyn do zatrzymania wszystkich zawodników, którzy uczestniczyli w grze do pełnej dyspozycji sędziego we wskazanym przez niego miejscu.
27. Protesty muszą być zbadane przez sędziego, a w przypadkach uzasadnionych, sędzia musi wyznaczyć kapitanowi drużyny gospodarzy czas na usunięcie usterek.
28. Jeżeli przyczyna, dla której złożono protest nie wygasła lub zaproponowane działania dla rozwiązania sporu nie satysfakcjonują strony wnoszącej protest, to sędzia musi umieścić w sprawozdaniu z zawodów treść protestu jak również wydane zarządzenia. Wpisany do sprawozdania z zawodów protest musi być podpisany przez zgłaszających - kapitana oraz kierownika drużyny.
29. Okoliczność składania protestów usprawiedliwia ewentualne opóźnienie rozpoczęcia gry każdej części zawodów.
Nieprzybycie sędziów na zawody, niedyspozycja sędziego
30. Jeżeli z wyznaczonej przez Wydział Sędziowski trójki sędziów nie stawi się sędzia, jego funkcję przejmuje wyznaczony przez Wydział Sędziowski sędzia asystent.
31. Jeżeli wyznaczeni do prowadzenia zawodów sędziowie z jakichkolwiek powodów będą nieobecni, kapitan drużyny gospodarzy musi co najmniej 5 minut przed wyznaczoną godziną rozpoczęcia zawodów zawiadomić o tym kapitana drużyny gości, wzywając go do przedstawienia kandydata do prowadzenia zawodów. Kapitanowie obu drużyn uzgadniają między sobą wybór jednego z kandydatów na sędziego. Jeżeli jeden z kandydatów jest sędzią związkowym, przysługuje mu prawo prowadzenia zawodów. Jeżeli zaproponowani kandydaci nie są sędziami związkowymi, to o wyborze sędziego decyduje losowanie, przeprowadzone w obecności kapitanów obu drużyn. Za dostarczenie prawidłowo sporządzonego sprawozdania z zawodów odpowiedzialny jest organizator zawodów.
32. Sędzia, który rozpoczął zawody powinien je doprowadzić do końca. Wyjątek stanowi jedynie przypadek nagłej niedyspozycji sędziego, uniemożliwiającej mu dalsze prowadzenie zawodów. Funkcję sędziego przejmie wówczas czwarty sędzia, jeżeli jest wyznaczony lub jeden z wyznaczonych sędziów asystentów. Nieobecność wyznaczonych sędziów asystentów zobowiązuje kapitanów drużyn do wyboru kandydata, który poprowadzi zawody do końca.
33. Prowadzenie zawodów z jednym sędzią asystentem lub bez nich jest niedozwolone.
Wstrzymanie gry
34. W razie wstrzymania gry z powodu przejściowych zaburzeń atmosferycznych, sędzia zarządza zejście drużyn z pola gry do szatni. Powrót na pole gry nastąpi z chwilą zaistnienia dogodnych warunków atmosferycznych - na sygnał gwizdkiem sędziego.
35. Jeżeli zawody rozgrywane są przy świetle elektrycznym i nastąpi awaria oświetlenia, to sędzia, przerwaną z tego powodu grę, wznowi po usunięciu awarii. W przypadku braku możliwości zlikwidowania awarii, w czasie określonym przez sędziego na podstawie informacji uzyskanej od organizatora zawodów, sędzia kończy zawody, opisując szczegółowo ten fakt w sprawozdaniu z zawodów. Zakończenie zawodów przed upływem ustalonego czasu gry
36. Sędzia zobowiązany jest do zakończenia zawodów przed upływem ustalonego czasu gry, jeżeli:
- jedna z drużyn zostanie zdekompletowana,
- jedna z drużyn samowolnie zejdzie z pola gry,
- jeden z sędziów zostanie czynnie znieważony, a dalsze prowadzenie zawodów zagraża bezpieczeństwu któregokolwiek z sędziów,
- zawodnik wykluczony z gry (czerwona kartka) odmówi opuszczenia pola gry i nie opuści go w ciągu 2 minut od wydania decyzji,
- wymiana niezdatnej do gry piłki nie nastąpi w ciągu 10 minut,
- wyczerpane zostaną wszystkie możliwości zastąpienia uszkodzonego elementu obowiązkowego wyposażenia pola gry (bramką, chorągiewka rożna),
- podczas zawodów publiczność wtargnie na pole gry i nie zostanie usunięta w ciągu 5 minut,
- publiczność ponownie wtargnie na pole gry,
- zachowanie publiczności zagraża bezpieczeństwu publicznemu, a brak jest dostatecznej ilości służb porządkowych,
- pole gry stanie się niezdatne do gry,
- zapadną ciemności uniemożliwiające kontynuowanie gry. Zanim sędzia zarządzi przedwczesne zakończenie zawodów, winien wyczerpać wszystkie środki i możliwości, pozwalające doprowadzić zawody do końca.
37. Wznowienie i kontynuowanie zawodów zakończonych przed upływem ustalonego czasu gry z wyżej wymienionych powodów jest niedopuszczalne. W przypadku takiej sytuacji zawodnicy obu drużyn zobowiązani są do bezzwłocznego zgromadzenia się na środku pola gry i opuszczenia go jednocześnie z sędziami, na wyraźne zarządzenie sędziego. Przyczynę oraz minutę przedwczesnego zakończenia zawodów sędzia szczegółowo opisuje w sprawozdaniu z zawodów.
38. Jeżeli zawody zostały zakończone przed upływem ustalonego czasu gry, to nie upoważnia to go do rozstrzygnięcia czy jedna lub druga drużyna podlega dyskwalifikacji lub czy ma być uznana za przegrywającą zawody. Sędzia musi przesłać wyczerpujące sprawozdanie z zawodów do odpowiednich władz, które są jedynie uprawnione do podjęcia decyzji w tej sprawie.
Bezpieczeństwo sędziów
39. Czynne znieważenie sędziego dokonane przez uczestnika zawodów przed rozpoczęciem zawodów zobowiązuje sędziego do odmowy prowadzenia zawodów.
40. Jeżeli jakiekolwiek niebezpieczeństwo zagraża sędziom i drużynie gości, drużyna gospodarzy oraz organizator zawodów zobowiązani są zapewnić im wystarczającą ochronę. Jeżeli niebezpieczeństwo zagraża tylko sędziom - obowiązek udzielenia ochrony i pomocy spoczywa na obu drużynach i organizatorze zawodów.
41. Organizator zawodów odpowiedzialny jest za bezpieczeństwo sędziów zarówno przed, podczas ich trwania i po zawodach, jak i podczas opuszczania miejsca rozgrywania zawodów.
Kontuzja zawodnika
42. Jeżeli zawodnik dozna poważnej kontuzji - złamanie kończyny, uszkodzenie kręgosłupa, uraz głowy itp.
- sędzia zobowiązany jest dopilnować, aby zawodnik ten nie został zniesiony z pola gry, aż do czasu udzielenia mu pierwszej pomocy przez lekarza, który przejmuje nad kontuzjowanym zawodnikiem fachową opiekę.
43. Na zawodach I, II oraz III ligi wprowadza się obowiązek stosowania noszy dla znoszenia kontuzjowanych zawodników poza linie ograniczające pole gry w celu udzielenia im pomocy lekarskiej. Zakazuje się dokonywania zabiegów medycznych kontuzjowanym zawodnikom na polu gry, jeżeli stosownej pomocy można udzielić poza polem gry. Stosowanie noszy wymaga przestrzegania następujących zasad:
- Za posiadanie w czasie zawodów sprawnych noszy wraz z obsługą odpowiedzialny jest organizator zawodów.
- Osoby do obsługi noszy muszą odznaczać się ubiorem - stosownie do pełnionej funkcji.
- Obsługa noszy wraz z noszami winna znajdować się w czasie zawodów w pobliżu ławek dla zawodników rezerwowych.
- Decyzję o zastosowaniu noszy dla zniesienia kontuzjowanego zawodnika, poza linię ograniczającą pole gry wydaje sędzia w oparciu o własną ocenę rozmiarów kontuzji, rozmowę z kontuzjowanym zawodnikiem lub w oparciu o opinię lekarza.
- Kontuzjowany zawodnik musi być zniesiony na noszach poza linię ograniczającą pole gry lub zejść z pola gry o własnych siłach - najkrótszą drogą - w miejsce nie stwarzające zagrożenia bezpieczeństwa dla niego lub innych uczestników zawodów.
- Jeżeli po wydaniu przez sędziego decyzji o zniesieniu na noszach kontuzjowanego zawodnika poza pole gry, zawodnik ten nie podporządkuje się zarządzeniu sędziego lub zejdzie z noszy i pozostanie na polu gry, zostanie przez sędziego napomniany - zobaczy żółtą kartkę. - Jeżeli kontuzjowany zawodnik jest wstanie opuścić pole gry o własnych siłach, winien być do tego zachęcony przez sędziego, szczególnie gdy znajduje się w pobliżu linii ograniczającej pole gry (nie występuje w takich okolicznościach potrzeba zniesienia go z pola gry na noszach) - Kontuzjowany zawodnik, nie może powrócić na pole gry w tej samej przerwie w grze, w której je opuścił.
- Powrót na pole gry kontuzjowanego zawodnika może nastąpić w dowolnym miejscu przez linię ograniczającą pole gry, o ile piłka znajduje się poza grą. Jeżeli piłka jest w grze zawodnik może powrócić na pole gry jedynie przez linię boczną. Wejście na pole gry wymaga zgody sędziego.
- Sędziowie mają obowiązek opisywać w sprawozdaniu z zawodów wszelkie niedociągnięcia ze strony organizatora zawodów w tym zakresie.
44. W przypadku kontuzji odniesionej przez zawodnika na polu gry sędzia powinien zapytać go, czy potrzebna jest mu pomoc medyczna. Decyzja o udzieleniu pomocy medycznej kontuzjowanemu zawodnikowi na polu gry jest równoznaczna z wprowadzeniem noszy na pole gry.
45. Sędzia nie powinien pozwalać komukolwiek wkraczać na pole gry aż do chwili przerwania gry i tylko wtedy, gdy dał przyzwalający znak.
Spożywanie płynów przez zawodników
46. Zawodnicy i sędziowie mogą przyjmować płyny podczas trwania zawodów, z zachowaniem następujących zasad:
- Podczas przerwy w grze zawodnicy mogą spożywać płyny z podanych im butelek plastykowych wyłącznie znajdując się na polu gry, przy liniach ograniczających je,
- Zabrania się wrzucania na pole gry jakichkolwiek opakowań zawierających płyny.
- Bramkarz może umieścić plastykową butelkę z płynem w rogu swojej bramki.
- Plastykowe butelki mogą być umieszczane wokół pola gry, w odległości około l m od linii bocznych i linii bramkowych, ale jedynie wtedy, gdy nie stanowią przeszkody dla sędziów asystentów w trakcie pełnienia przez nich swoich obowiązków.
47. Zawodnik, który podczas trwania gry spożywa napój lub czyni to w niedozwolonym miejscu w czasie przerwy w grze zachowuje się niewłaściwie i zostanie ukarany napomnieniem - zobaczy żółtą kartkę.
Zakończenie zawodów
48. Po zakończonych zawodach drużyny obowiązkowo zajmują miejsca na środku pola gry wzdłuż linii środkowej, gdzie sędzia ogłasza wynik zawodów oraz informuje, którzy zawodnicy zostali ukarani indywidualnie - napomnieniem (żółta kartka) lub wykluczeniem z gry (czerwona kartka), po czym zawodnicy wraz z sędziami opuszczają pole gry. Każdy zawodnik, który nie zastosuje się do powyższego wymogu, zostanie ukarany napomnieniem (żółta kartka) - sędzia poinformuje kapitana jego drużyny o nałożonej karze indywidualnej - winnemu zawodnikowi kartki nie pokazuje się.
49. Jeżeli sędzia odgwizdał zakończenie zawodów na skutek niestawienia się, w regulaminowym czasie na polu gry, jednej lub obu drużyn, a po tym fakcie stawią się one jednak w komplecie do rozegrania zawodów, to sędzia zobowiązany jest prowadzić te zawody. Fakt opóźnienia drużyn sędzia opisuje w sprawozdaniu z zawodów. Podejmując decyzję o prowadzeniu zawodów w opóźnionym czasie, sędzia winien uwzględnić porę dnia, to jest czy zaistniałe opóźnienie pozwoli zakończyć zawody w ustalonym czasie gry, przed zapadnięciem ciemności. Ponadto sędzia winien także mieć na uwadze konieczność ewentualnego rozegrania w danym dniu, na tym samym polu gry, innych zawodów przewidzianych terminarzem.
Zarzuty nietrzeźwości sędziego
50. Sędziowie zobowiązani są do poddania się przed zawodami, lub po ich zakończeniu, badaniom na obecność alkoholu we krwi, gdy zarzut nietrzeźwości: - stawia im kierownik jednej z drużyn bądź oficjalny przedstawiciel PZPN lub OZPN,
- zostanie sformułowany wyłącznie na piśmie, zaś stawiający go musi legitymować się dowodem osobistym i zobowiązany jest własnoręcznie ów zarzut podpisać. Po spełnieniu tych warunków - odmowa sędziego poddania się badaniu jest równoznaczna z przyznaniem się do stanu nietrzeźwości.
51. Badanie stwierdzające lub wykluczające stan nietrzeźwości musi spełniać następujące warunki:
- musi przeprowadzić je umundurowany, legitymujący się odpowiednim dokumentem służbowym, funkcjonariusz policji,
- z badania musi zostać sporządzony urzędowy protokół. Jeżeli badanie stwierdza stan nietrzeźwości, sędzia ma prawo domagania się pobrania krwi w placówce służby zdrowia do dodatkowego badania, a stawiający zarzut mają obowiązek to umożliwić. Wykluczenie nietrzeźwości sędziego powoduje obligatoryjne wszczęcie postępowania dyscyplinarnego przez właściwy organ PZPN lub OZPN w stosunku do stawiającego oszczerczy zarzut. Postępowanie dyscyplinarne nie wyklucza cywilnych roszczeń ze strony pomówionego. Korzystanie z zapisu video
52. Decyzje podejmowane przez sędziego dotyczące oceny faktów związanych z grą są ostateczne i nie mogą być zmienione. Zapis audiowizualny stanowi jedynie dodatkowy dowód w sprawach dyscyplinarnych. Materiał video wykorzystywany w sprawach dyscyplinarnych musi być wyprodukowany przez właściciela praw telewizyjnych.
Ubiór i wyposażenie sędziów
53. Ubiór sędziów składa się z bluzy lub koszuli, spodenek, skarpet i butów piłkarskich. Sędzia i sędziowie asystenci powinni nosić koszulki tego samego koloru i tej samej długości rękawów.
54. Jeżeli kolor ubioru którejkolwiek z drużyn biorących udział w zawodach jest identyczny lub zbliżony do koloru ubioru sędziego, organizator zawodów" na życzenie sędziego zobowiązany jest dostarczyć mu bluzę lub koszulę w kolorze kontrastującym z ubiorami innych uczestników gry.
55. Do kompletnego wyposażenia sędziego - poza jego ubiorem - należy: gwizdek, gwizdek zapasowy, zegarek, stoper, notatnik z ołówkiem, moneta względnie inny przedmiot do losowania oraz kartki: żółta i czerwona.
56. Sędziowie maja obowiązek nosić emblematy odpowiadające ich kwalifikacjom w połączeniu z pełnioną funkcją, to znaczy: o sędzia piłki halowej nie może nosić emblematu FIFA - FUTSAL, poza zawodami piłki halowej, o sędziowie międzynarodowi mogą nosić emblematy FIFA na wszystkich zawodach, które prowadzą, także krajowych, o sędziowie asystenci międzynarodowi nie mogą nosić emblematu FIFA - ASSISTENT, jeżeli prowadzą zawody jako sędziowie w zawodach niższych klas.
57. Sędzia nie może uczestniczyć w żadnym eksperymencie zarówno z przepisami gry, jak również wszelkich innych, takich jak noszenie mikrofonu w czasie zawodów - bez właściwego zezwolenia.
Regulaminy rozgrywek
58. Sędziowie mają obowiązek znać i przestrzegać regulaminy wszystkich klas rozgrywkowych, które będą prowadzić.