Żurawina, zaraz obok rodzynek, daktyli czy moreli, to ulubiony suszony dodatek do naszych owsianek, omletów i innych ciekawych wypieków. Mało kto wie, co kryje się w żurawinie, jakie jest jej działanie na nasz organizm, z czego słynie, jakie ma zastosowanie w kuchni. Te oraz inne kwestie przybliżę w poniższym artykule.
- O żurawinie słów kilka...
- Właściwości zdrowotne żurawiny
- Żurawina w kuchni
- Kruche ciasteczka z żurawiną
- Przeciwwskazania
- Podsumowanie
O żurawinie słów kilka...
Żurawina to dość niski krzew, gdyż osiąga około 1,5 metra wysokości, o małych, czerwonych owocach, które wyglądem przypominają borówki. Zaskakujące jest to, że na tak mały krzew, wydać może aż 3 kilogramy owoców. Jej kwiaty są biało-różowego koloru i mówi się, iż wyglądem przypominają dziób żurawia. W Polsce naturalnie występuje żurawina błotna.
Obecnie uprawia się głównie żurawinę wielkoowocową, która jest odmianą pochodzącą z Ameryki Północnej. Roślina jest uprawiana przede wszystkim w Kanadzie, Stanach Zjednoczonych, Holandii oraz w Wielkiej Brytanii. Jej owoce od dawien dawna używane były do przeróżnych celów, między innymi z powodzeniem wykorzystywano ją do celów leczniczych, ale także do przedłużania trwałości produktów spożywczych, np. mięsa.
Świeża żurawina jest dość trudno dostępna na naszym rynku, ale bez trudu zaopatrzyć się można w żurawinę suszoną, dżemy czy soki z żurawiny. Żurawina zawiera wiele cennych witamin i minerałów i jest niedoceniana przez konsumentów. Te mięsiste, lekko cierpkie w smaku owoce są prawdziwą bombą witaminową, po którą każdy z nas powinien sięgać.
Właściwości zdrowotne żurawiny
Żurawina wykazuje silne działanie antybakteryjne i dzięki temu może zwalczać infekcje dróg moczowych. Ochronne działanie soku żurawinowego wynika między innymi z obecności kwasu hipurowego, który ma działanie antybakteryjne oraz antygrzybiczne. Ponadto wypijanie soku żurawinowego utrudnia przyleganie bakterii E.coli (nawet 90% zakażeń układu moczowego spowodowane są tymi bakteriami) do ścian naszego układu moczowego, ponieważ zanim dojdzie do infekcji, bakterie te muszą zaczepić się do ścian układu moczowego, a substancje zawarte w żurawinie uniemożliwiają ten proces, dlatego też bakterie te są wypłukiwane wraz z moczem z naszego organizmu.
Osobom, które mają skłonności do infekcji dróg moczowych, zaleca się przyjmowanie żurawiny (pod różną postacią), w celu zapobiegania ewentualnym nawrotom choroby. Warto nadmienić, iż żurawina, dzięki obecności flawonoidów, podobnie działa również na bakterie Helicobacter pylori, które są głównym winowajcą powstawania wrzodów.
Substancje zawarte w żurawinie zapobiegają osadzaniu się bakterii w śluzówce żołądka. Dodatkowo żurawina ma również właściwości probiotyczne, które wspomagają wzrost dobroczynnej mikroflory jelitowej. Picie soku w znacznym stopniu pomaga w niszczeniu bakterii H.pylori, dlatego też zaleca się stosowanie tego preparatu również podczas antybiotykoterapii.
Substancje zawarte w żurawinie tworzą na zębach „powłokę”, która utrudnia przyleganie bakterii do naszego szkliwa, co zmniejsza zapadalność również na choroby przyzębia oraz dziąseł. Regularne picie soku żurawinowego zdecydowanie zmniejsza ryzyko miażdżycy oraz chorób układu krążenia, a to wszystko dzięki bioflawonoidom, które wykazują właściwości przeciwutleniające, zapobiegające powstawanie zakrzepów i rozszerzające naczynia krwionośne.
Ponadto żurawina ma zdolność ochrony komórek mózgowych przed uszkodzeniami, które często zdarzają się podczas wystąpienia wylewu czy też zawału. Owoce żurawiny mają właściwości oczyszczające nasz organizm z toksyn, dlatego też są idealnym składnikiem diety odchudzającej, ale nie tylko.
Od niepamiętnych czasów żurawina stosowana jest w celu poprawy naszego zdrowia również w przypadku przeziębienia, anginy czy schorzeń reumatycznych. Jak widać, regularne spożywanie żurawiny niesie za sobą sporo prozdrowotnych działań, nie sposób wymienić wszystkie, gdyż niektóre z nich nie zostały jeszcze dokładnie sprawdzone - jak choćby to, że spożywanie żurawiny zmniejsza ryzyko wystąpienia raka czy opryszczki.
Katarzyna Dmochewicz V-ce Mistrzyni Świata Bikini Fitness 2017
Wartość odżywcza
100 g żurawiny suszonej dostarczy 308 kcal, w tym:
- 0,07 g białka
- 1,37 g tłuszczu (w tym 0,1 g kwasów tłuszczowych nasyconych, 0,19 g kwasów tłuszczowych jednonienasyconych, 0,65 g kwasów tłuszczowych wielonienasyconych)
- 82,6 g węglowodanów
- 5,7 g błonnika
Witaminy
- 3,8 µg witaminy K
- 0,2 mg witaminy C
- 1,07 mg witaminy E
- 0,007 mg witaminy B1
- 0,016 mg witaminy B2
- 0,990 mg witaminy B3
- 0,038 mg witaminy B6
- 0,217 mg kwasu pantotenowego
Składniki mineralne
- 10 mg wapnia
- 0,53 mg żelaza
- 40 mg potasu
- 0,08 mg miedzi
- 0,27 mg manganu
- 0,5 µg selenu
- 3 mg sodu
- 5 mg magnezu
- 8 mg fosforu
- 0,11 mg cynku
Żurawina w kuchni
Suszone owoce cieszą się dość wielką popularnością w naszych kuchniach. Morele, śliwki czy rodzynki są często przez nas wykorzystywane, natomiast żurawina jest niedoceniana, a przecież suszone owoce to nie tylko naturalna słodycz, ale także bogactwo witamin, które warto zaprosić do swojej kuchni. Dzięki żurawinie owsianka czy jaglanka nabiorą innego wyrazu. Żurawina idealnie się sprawdzi jako dodatek do słodkich deserów, czy to lodowych, czy na bazie galaretek, gdyż bardzo dobrze się z nimi komponuje, ponadto ładnie prezentuje się jako ozdoba talerza.
Świeże owoce mają bardzo kwaśny smak, ale doskonale sprawdzają się w formie przetworów. Wykonuje się z nich między innymi konfitury, soki, a także nalewki, z których dobrodziejstwa korzystać będziemy mogli, gdy dopadnie nas jakaś infekcja.
Warto dodać, że żurawina jest jednym z niewielu owoców, z których można zrobić naprawdę pyszny sos, np. do mięsa, który nada daniu przepyszny wyraz. Ponadto suszoną żurawinę wykorzystać możemy również do robienia przeróżnych wypieków - babeczki, owsiane ciasteczka czy też ciasta z kremem.
Żurawina dobrze też znosi wysokie temperatury, obróbka termiczna nie niszczy zawartych w niej związków bakteriobójczych. Możemy również wzbogacić naszą sałatkę owocową czy też warzywną dodając garść żurawiny do smaku. Nawet zwykły serek wiejski czy jogurt naturalny, do którego wsypiemy żurawinę, nabierze nowego, niepowtarzalnego smaku.
Kruche ciasteczka z żurawiną
Składniki:
- 70 g płatków owsianych
- 60 g suszonej żurawiny
- 220 g banana
- 15 g mąki kokosowej
- 50 g orzechów włoskich
Przygotowanie:
Banana rozgnieść widelcem, dodać do niego płatki owsiane, suszoną żurawinę oraz pokruszone orzechy włoskie, wymieszać wszystko dokładnie. Dodać 15 g mąki kokosowej. Piekarnik rozgrzać do 180 stopni Celsjusza i formować na blaszce, wyłożonej papierem do pieczenia, okrągłe ciasteczka. Piec do zrumienienia, około 12-15 min.
Smacznego!
Przeciwwskazania
Żurawina, mimo swojego dobroczynnego wpływu na nasz organizm nie może być spożywana przez każdego. Zawiera spore ilości szczawianów, a jeśli szczawiany występują w dużej ilości w naszym organizmie, wykazują tendencję do krystalizacji, dlatego też tak ważne jest, aby osoby z kamieniami nerkowymi unikały produktów, które zawierają w swoim składzie żurawinę.
Ponadto szczawiany te utrudniają wchłanianie jelitowe wapnia, dlatego też spożywanie żurawiny w dużej ilości nie jest zalecane osobom z chorobami kości, np.: z osteoporozą. Nie jest również zalecana osobom, które przyjmują leki przeciwzakrzepowe, zawierające warfarynę, gdyż substancje zawarte w żurawinie utrudniają usuwanie warfaryny z organizmu, a to podnosi jej działanie i może doprowadzić nawet do krwotoku.
Jak widać, nawet lek może zaszkodzić. Dlatego wszystko należy wprowadzać z rozsądkiem i obserwować swój organizm oraz jego reakcję na dany składnik spożywczy, wtedy unikniemy nieprzyjemności.
Podsumowanie
Żurawina jest owocem, który pełni dość istotną rolę w zdrowej diecie. Powinna w różnej formie na stałe zagościć w naszych jadłospisach, byśmy mogli czerpać z jej cennych właściwości. Żurawinę możemy jeść świeżą, suszoną czy też w postaci soku, każdy znajdzie coś dla siebie. Zazwyczaj spożywamy ją jako dodatek do przeróżnych dań. Być może damy jej szansę i na stałe zagości nie tylko jako uzupełnienie naszego menu, ale stanie się gościem głównym na naszych talerzach.
