Na kształt Sambo największy wpływ miało dwóch ludzi: Wasilij Oszcziepkow i Wladimir Spiridonow.
Pierwszy był Judoką (trenował u twórcy Judo – Jigoro Kano – i otrzymał z jego rąk stopień 2 dan). Drugi miał doświadczenie w zapasach i klasycznym Jujutsu i rozwinął swój styl bardziej w kierunku defensywy (w wojnie pomiędzy Rosją i Japonią zadano mu ranę bagnetem, w wyniku której stracił czucie w jednej ręce, przez co nie mógł za bardzo polegać na sile).
Rosyjskie Sambo jest, podobnie jak Brazylijskie Jiu-Jitsu, stylem zbudowanym przede wszystkim na bazie przedwojennego Judo. Twierdzenia, że Sambo powstało „na bazie lokalnych odmian zapasów z różnych krajów ZSRR” ma swoje korzenie w propagandzie władz ZSRR, które nie chciały przyznać, że „Kraj Rad” korzystał z obcych wzorców przy stworzeniu stylu, który później stał się sportem narodowym (1938).
W efekcie powyższego, Wasilij Oszcziepkow został rozstrzelany w 1937 roku jako „japoński szpieg”, gdy nie zgodził się oficjalnie zaprzeczyć, że jego styl wywodzi się z Judo. Jego uczniowie, nie chcąc podzielić jego losu stworzyli wówczas tezę o stworzeniu Sambo na bazie stylów z krajów ZSRR. W dawnym bloku ZSRR istniały co prawda różne odmiany ludowych zapasów-ale nie były one zbyt popularne ani tym bardziej-nie posiadały usystematyzowanej metodyki.
Wraz z rozwojem Sambo, jego instruktorzy zaczęli włączać do niego elementy innych azjatyckich i europejskich stylów, w tym Muay Thai, boksu, francuskiego Savate i europejskiej szermierki (techniki walki nożem).
Sambo występuje zasadniczo w 3 odmianach, choć między poszczegołnymi odmianami występują różnice, zależnie od reguł danego turnieju lub organizacji:
Sambo Barba (Sambo Sportowe, w USA odpowiednikiem jest Free-style Sambo) jest najbardziej podobne do Judo. Walczący mają na sobie strój podobny do Gi(w kolorze czerwonym lub niebieskim), przy czym zamiast spodni z długimi nogawkami mają krótkie spodenki (niejednokrotnie noszą też obuwie, zwane „sambówki”). Walkę prowadzi się za pomocą rzutów, obaleń, trzymań i dźwigni. W dużej części turniejów w Europie i Rosji zabronione są w nim duszenia, natomiast dozwolone są dźwignie na nogi-zakazane w sportowej wersji Judo. W amerykańskim Free-style Sambo, promowanym m.in. przez ASA (American Sambo Association), duszenia są dozwolone, gdyż władze tej organizacji chciały stworzyć spójne, otwarte reguły, by przyciągnąć na turnieje ludzi z podobnych stylów-takich jak Judo i BJJ.
Sambo Bojowe ma reguły zbliżone do turniejów MMA (jego przedstawiciele startują w MMA z sukcesami). Obejmuje uderzenia, kopnięcia, ciosy łokciami, kopnięcia kolanami, rzuty, obalenia, oraz walkę w parterze za pomocą dźwigni oraz duszeń (zakazanych w wersji Barba). Strój zawodników uzupełniają kaski, bokserskie „szczęki” i rękawice „piąstkówki”, czasem dodatkowo również inne ochraniacze.
Sambo Militarne (Combat Sambo) jest zasadniczo rozwinięciem poprzedniego, uzupełnionym o techniki przydatne w razie samoobrony, walkę bronią, odbieranie broni przeciwnikowi itd. Combat Sambo jest nauczane w formacjach mundurowych-i dla nich wprowadza dodatkowe rozwiązania-takie jak techniki interwencyjne, dźwignie „transportowe” (stójkowe), kajdankowanie itd
W Sambo, w przeciwienstwie do Judo i BJJ nie ma systemu stopni ani symbolizujących ich pasów(zawodnik walczący w czerwonym stroju ma czerwony pas, walczący w niebieskim-niebieski), choć niektóre organizacje wprowadzają go na swój użytek. Zamiast tego najbardziej liczą się osiągnięcia turniejowe i umiejętności danego zawodnika.