Czy hCG szkodzi komórkom Leydiga lub przysadce mózgowej?

HCG (human chorionic gonadotropin) został odkryty w 1920 r., został dopuszczony do stosowania w USA od 5 marca 1973 r. Działanie gonadotropiny kosmówkowej jest bardzo podobne do LH (hormonu luteinizującego). W efekcie hCG u mężczyzn pobudza wydzielanie androgenów, w szczególności testosteronu w komórkach Leydiga w jądrach. Fizjologicznie hCG powstaje w czasie ciąży w łożysku. Co ciekawe, jedynym hormonem posiadającym zdolność pobudzania receptora dla FSH jest ... FSH (hormon folikulotropowy). HCG to jeden z najczęściej stosowanych preparatów pozwalających na przywrócenie funkcjonowania jąder po cyklu, np. na steroidach anaboliczno-androgennych, prohormonach itd.

Po zakończeniu podawania SAA oś HPTA nie funkcjonuje prawidłowo. Najczęściej najpierw stosuje się hCG, następnie preparaty SERM (np. clomid, tamoxifen). HCG wpływa na LH, czyli przywraca "produkcję" testosteronu w jądrach. Clomid poprzez sprzężenie zwrotne wpływa na sekrecję LH, przywracając syntezę testosteronu endogennego. Po podaniu hCG (10 000 IU, domięśniowo) jego maksymalne stężenie w osoczu jest uzyskiwanie po 20.78 ± 9.68 h, z kolei okres półtrwania wynosi 33.55 ± 4.14 h.

HCG wpływa na LH, czyli przywraca "produkcję" testosteronu w jądrach. Po długim cyklu SAA należy dostarczać 500-1000 jednostek hCG co 2 dni, przez nawet 2-3 tygodnie (niektórzy sugerują kolejne 3 tygodnie z podawaniem 500-1000 IU dwa razy w tygodniu). Następnie kontynuowana jest terapia clomidem (50 mg dziennie, 2-3 tygodnie) lub tamoxifenem.

HCG jest stosowane powszechnie w medycynie: "Terapia [...] polega na podawaniu gonadotropin (HCG /HMG). Zwykle rozpoczyna się od choriongonadotropiny dawkowanej 2−3 razy w tygodniu po 2000 i. m., starannie obserwując następstwa somatyczne (powiększanie się jąder, wzrost owłosienia płciowego, skok wzrostu) oraz wzrost poziomu testosteronu w surowicy" (źródło: "Leczenie hipogonadyzmu męskiego", Marek Mędraś").

Podawanie hCG jest otoczone wieloma mitami. Jedne osoby twierdzą, iż podawanie hCG ma negatywny wpływ na przysadkę mózgową, inni, że na jądra.

Autoregulacja oddziaływania hCG w ustroju

Cóż, wbrew obiegowym mitom wydaje się, iż hCG sam reguluje swoje oddziaływanie na ustrój.

W badaniach Haour F. i wsp. stwierdzono, iż po dawce 500 IU, zarówno u szczurów nie poddanych operacji, jak i u tych z wyciętą przysadką, obserwuje się wzrost stężenia testosteronu oraz zmniejszenie ilości receptorów dla hCG w komórkach Leydiga trwający 4-5 dni. U zwierząt nie poddanych operacji, testosteron wzrasta po kilku godzinach po podaniu hCG, następnie kolejny raz po 60-96 h. U zwierząt z wyciętą przysadką nie występuje pierwszy wzrost stężenia testosteronu we krwi. W obu grupach receptory dla hCG nie dały się wykryć od 10 do 96 h po iniekcji hCG. Wydaje się więc, iż podawanie hCG nie musi wywierać negatywnego wpływu na jądra, gdyż podlega autoregulacji.

W kolejnym z badań Jahnsen T. i wsp. stwierdzono, iż hCG wywiera wpływ na cyklazę adenylanową (Hs). Nie jest to zresztą nic zaskakującego, oddziałują na nią np. ACTH, ADH, substancje β-adrenergiczne, kalcytonina, glukagon (antagonista insuliny), LH (hormon luteinizujący), LPH, MSW, PTH, TSH. Okazało się, iż podanie 75 IU gonadotropiny kosmówkowej wywołuje przejściową desensetyzację cyklazy adenylanowej reagującej na LH lub hCG. Po 24 godzinach reaktywność cyklazy adenylanowej zanikła, podczas gdy możliwości wiązania z LH z receptorami wykazały jedynie marginalny spadek. W ciągu kolejnych 2-3 dni następowała stopniowa utrata receptorów LH / hCG, która osiągnęła szczyt w dniu 4. (14% receptorów). W 9. dniu po wstrzyknięciu hCG odnotowano powrót do normalności pod względem reaktywności cyklazy adenylanowej oraz ilości receptorów dla LH / hCG.

W końcu w badaniach Calvo JC i wsp. wykazano, iż kolejne iniekcje hCG, co prawda nie przynoszą widocznych od razu efektów (w postaci wzrostu stężenia testosteronu), jednak wzrost stężenia t. staje się zauważalny po 5 dniach. Pojedyncze wstrzyknięcie 200 IU hCG spowodowało gwałtowny wzrost poziomu testosteronu w osoczu, który nadal był zauważalny 24 h później. Drugi skok stężenia testosteronu obserwowano po 72 h. W okresie pomiędzy 24 a 72 godziną po iniekcji hCG, nie odnotowano wzrostu stężenia testosteronu we krwi (nawet mimo podania kolejnej dawki hCG). Jednak drugie podanie 200 IU hCG 48 godzin po pierwszej iniekcji, wykazało podobny schemat, ale w 5. dniu nastąpiła zwiększona stymulacja produkcji testosteronu w stosunku do tej uzyskanej po pojedynczej dawce hCG.

Jak działa 3500 IU hCG u mężczyzny?

U człowieka sprawdzano podawanie np. dawki 3500 IU hCG zdrowym mężczyznom, ale także mężczyznom z chorobą, a konkretnie, to niewrażliwym na androgeny. Sprawdzano także oddziaływanie hCG na chłopców przed okresem dojrzewania (u 12 zdrowych i u 1 niewrażliwego na androgeny).

Każdy otrzymał domięśniowo pojedynczą dawkę hCG 3500 IU, a próbki krwi zebrano przed podaniem hCG oraz po 2, 4, 24, 48, 72 i 96 godzinach po stymulacji hormonalnej. Oznaczano poziomy T, 17 alfa hydroksyprogesteronu (17 OHP) i 17 beta estradiolu (E2).

Efekty po podaniu hCG?

• u zdrowych mężczyzn zaobserwowano znaczny wzrost stężenia testosteronu po 4 godz. (758,6 ± 135 ng/dL) i kolejny skok stężenia t. po 48 godz. (1082 ± 60,3 ng/dL)
• stężenie estradiolu po 24 h wynosiło 81,5 ± 9,6 pg/mL (norma dla mężczyzn wynosi 10-40 pg/mL (36.7-146.8 pmol/L) wg NORMY ESAP lub 10-50 pg/mL (wg opracowania PAGANA, „Testy laboratoryjne i badania diagnostyczne w medycynie”)
• stężenie 17OHP po 24 h wynosiło 460,7 ± 90,9 ng/dL (norma dla dorosłego mężczyzny to mniej, niż 220 ng/dL (<6.67 nmol/L).
• Co ciekawe, ten sam wzorzec odpowiedzi (odpowiadający desensytyzacji) odnotowano u mężczyzn niewrażliwych na androgeny, co sugeruje, iż wpływ hCG nie zależy od receptorów androgenowych.

Podsumowanie

W wielu badaniach naukowych (np. Vicari E. i wsp.) kuracja hCG trwała wiele miesięcy, rekordowo podawano gonadotropinę kosmówkową przez ... 10 lat. Gdyby hCG negatywnie oddziaływało na mężczyznę, jak myślisz, czy objętość jąder wzrosła by po 22.2 ± 2.3 miesiąca terapii hCG u mężczyzn z hipogonadyzmem hipogonadotropowym? Czy myślisz, iż podawanie hCG przez 2-3 tygodnie po cyklu SAA może zaszkodzić jądrom lub przysadce? Na razie nic na to nie wskazuje. Z pewnością nawet po krótkich cyklach podawanie SERM może się okazać niewystarczające do odblokowania funkcji osi HPTA.

Referencje:

Haour F, Sanchez P, Gallet D, Saez JM. „[Desensitization by human chorionic gonadotropin (hCG): demonstration of a negative control of gonadotropin receptors by hCG at the level of testicular Leydig cells” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/194723

Jahnsen T, Purvis K, Torjesen PA, Hansson V. “Temporal relationship between hCG induced desensitization of LH/hCG responsive adenylyl cyclase and downregulation of LH/hCG receptors in the rat testis” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/6264875

Calvo JC, Radicella JP, Pignataro OP, Charreau EH. “Effect of a second injection of human chorionic gonadotropin on the desensitized Leydig cells.” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/6321273

Balducci R1, Adamo MV, Mangiantini A, Municchi G, Toscano V. “Testicular responsiveness to a single hCG dose in patients with testicular feminization” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2793066

Vicari E “Therapy with human chorionic gonadotrophin alone induces spermatogenesis in men with isolated hypogonadotrophic hypogonadism--long-term follow-up.” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1516981

Andrzej Gomuła oraz Michał Rabijewski „Zespół niedoboru testosteronu— rozpoznawanie i leczenie na podstawie norm stężenia testosteronu należnych dla wieku” http://czasopisma.viamedica.pl/sp/article/download/33565/24608

E. Mutschler "Farmakologia i toksykologia", WYDANIE III

https://bazalekow.mp.pl/leki/doctor_subst.html?id=364

https://www.drugs.com/mtm/human-chorionic-gonadotropin-hcg-injectable.html

William Llewellyn „Anabolics”

Kathleen Deska PAGANA, Timothy J. PAGANA „Testy laboratoryjne i badania diagnostyczne w medycynie”

Carina C.W. Chan1,3, Ernest H.Y. Ng1, Maureen M.Y. Chan2, Oi Shan Tang1, Estella Y.L. Lau1, William S.B. Yeung1 and Pak chung Ho1 Bioavailability of hCG after intramuscular or subcutaneous injection in obese and non obese women http://humrep.oxfordjournals.org/content/18/11/2294.full