Znaczenie czynności podtrzymujących życie w działaniach ochronnych

Taki artykulik problemowy z przed roku, ale może niektórych skłoni do zadumy nad własnym wyszkoleniem w tym zakresie.

a jakiś link ze źródła? bo z tekstu to nic nie widać

Mówisz i masz w "rękopisie" bez schematu blokowego.

Znaczenie czynności podtrzymujących życie w działaniach ochronnych oraz szkolenia w tym zakresie.

Szkolenia pracowników ochrony ukierunkowane są głownie na wykonywanie czynności zawodowych. Szkoli się ludzi w zakresie wykonywania czynności konwojowych, organizuje się szkolenia z samoobrony i technik interwencyjnych, prowadzi się kursy z ochrony osób, a mało kto zwraca uwagę na fakt, że jednym z najczęściej spotykanych zdarzeń w tej pracy to sytuacje wymagające znajomości zasad udzielenia pierwszej pomocy przedmedycznej. Jeżeli nawet już jest robione szkolenie z pierwszej pomocy przedmedycznej to najczęściej w ramach szkolenia bhp. W mało której firmie ochrony organizowane są szkolenia typu: „Podstawowe zabiegi podtrzymujące życie (Basic Life Support - BLS) oraz wykorzystanie automatycznego defibrylatora zewnętrznego ( Automated External Defibrillator – AED)”, które umożliwiają uczestnikowi szkolenia nabycie wiedzy teoretycznej i praktycznej dotyczącej:
1. łańcucha przeżycia,
2. prawidłowego powiadamiania pogotowia ratunkowego,
3. prawidłowego prowadzenia resuscytacji krążeniowo-oddechowej (RKO),
4. bezpiecznego i prawidłowego użycia automatycznego zewnętrznego defibrylatora (AED).

Jak ważne są to umiejętności nie trzeba chyba nikogo przekonywać. Wystarczy powiedzieć, że zgony wywołane urazami okołokomunikacyjnymi to ok. 7000 ofiar rocznie. Natomiast nagłe zatrzymanie krążenia (NZK) jest główną przyczyną zgonów. W populacji europejskiej dotyczy około 700 tysięcy osób w ciągu roku. Nagłe zatrzymanie krążenia jest stanem, w którym dochodzi do zatrzymania czynności mechanicznej serca, co powoduje ustanie krążenia krwi i niedotlenienie narządów oraz tkanek. W takiej sytuacji niezbędna jest natychmiastowa resuscytacja i jak najszybsza defibrylacja, aby przywrócić prawidłowe czynności serca.
Trzeba tutaj pamiętać, że są to najczęściej występujące nagłe stany zagrożenia życia, z którymi spotyka się pracownik ochrony, a do których zaliczamy jeszcze omdlenia, wstrząsy, zadławienia, utonięcie, zatrucia oraz porażenia prądem. W takich wypadkach można przyjąć, że szkolenie typu BLS + AED wystarczy. Niestety już w początkowym etapie działań przeciętny pracownik ochrony fizycznej ma problemy wynikające czy to z braku należytego utrwalania nabytej wiedzy, czy działania stresu, czy też po prostu braku odpowiedniej wiedzy (szkolenia).
Pozwolę sobie przypomnieć, że podstawą w tego typu działaniach jest przede wszystkim bezpieczeństwo ratownika. Cóż nam po najlepszym nawet specjaliście skoro „padnie” obok rannego/poszkodowanego i będą zamiast jednej to dwie osoby do ratowania.

Kolejnym krokiem winna być wstępna ocena stanu poszkodowanego, która służy rozpoznaniu najważniejszych zagrożeń życia i polega na ocenie:
1. wyglądu ogólnego poszkodowanego,
2. stanu świadomości poszkodowanego,
3. czynności życiowych poszkodowanego, a zwłaszcza:
a. drożność dróg oddechowych,
b. oddychanie,
c. krążenie.

Stwierdzenie braku oddychania i krążenia determinuje natychmiastowe podjęcie resuscytacji krążeniowo – oddechowej, poprzedzonej wezwaniem Pogotowia Ratunkowego. Ponadto jeżeli dostępne jest urządzenie zwane automatycznym defibrylatorem zewnętrznym należy go użyć. RKO prowadzi się do skutku, tzn. albo do momentu przywrócenia funkcji życiowych poszkodowanego albo do momentu przybycia Pogotowia Ratunkowego.

Bardziej specjalistyczne zabiegi resuscytacyjne zostaną podjęte przez zespół ratowniczy Pogotowia Ratunkowego po przybyciu na miejsce zdarzenia.
Wiedza w powyższym zakresie jest niezbędna dla każdego pracownika ochrony bez względu czy jest on posiadaczem licencji czy też nie. Jest to niezbędny element szkolenia wszystkich pracowników ochrony, jednakże w tym zawodzie są specjalizacje wymagające większych kwalifikacji w zakresie udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej.

Do specjalności tych należy zaliczyć:
a. zmotoryzowane zespoły kontrolno – interwencyjne (tzw. Grupy Interwencyjne),
b. zespoły konwojowe,
c. zespoły ochrony osób,
d. zespoły służb porządkowych na imprezach masowych.

Osoby pracujące w tych zespołach, moim zdaniem, winny ukończyć kurs kwalifikowanej pierwszej pomocy, którego program obejmuje:
1. organizacja ratownictwa medycznego – podstawy prawne,
2. bezpieczeństwo własne, poszkodowanego, miejsca zdarzenia,
3. zestawy ratownicze, dezynfekcja sprzętu,
4. elementy anatomii i fizjologii, ocena poszkodowanego, badanie wstępne oraz szczegółowe,
5. poszkodowany nieprzytomny ,
6. resuscytacja (dorosły, dziecko, niemowlę, noworodek, sytuacje szczególne),
7. defibrylator zautomatyzowany. Zasady defibrylacji poszkodowanego metodą półautomatyczną i automatyczną,
8. wstrząs,
9. inne stany nagłe – drgawki, cukrzyca zdekompensowana, zawał mięśnia sercowego, udar mózgowy, zatrucia, podtopienie,
10. urazy mechaniczne i obrażenia – złamania, skręcenia, krwotoki, obrażenia klatki piersiowej, brzucha, kręgosłupa, głowy i kończyn,
11. urazy chemiczne, termiczne, elektryczne i obrażenia, zagrożenia środowiskowe,
12. taktyka działań ratowniczych – zdarzenia masowe, mnogie, segregacja wstępna, karta udzielonej pomocy, logistyka,
13. ewakuacja ze strefy zagrożenia,
14. udzielanie kwalifikowanej pierwszej pomocy w sytuacjach symulowanych,
15. dodatkowe zajęcia w zależności od specyfiki i oczekiwań uczestników.

Kurs ten kończy się egzaminem teoretycznym i praktycznym składanym przed komisją egzaminacyjną zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia w sprawie kursu w zakresie kwalifikowanej pierwszej pomocy (Dz. U. z 2007 r. Nr 60, poz. 408).
Pomimo większego zakresu wiedzy jaki uzyskują osoby, które ukończyły kurs kwalifikowanej pierwszej pomocy, nadal, moim zdaniem, nie jest on w pełni wystarczający dla członków zespołów, które wymieniłem powyżej, a zwłaszcza dla konwojentów, grup interwencyjnych i ochrony osób. Dla tych zespołów powinno się przeprowadzać dodatkowe praktyczne szkolenia specjalistyczne w zakresie tzw. „Czerwonej Taktyki”. Zwrócić uwagę tu należy, że szkolenie tego typu winno być ukierunkowane na zdarzenia jakie mogą wystąpić w trakcie realizacji zadań wspomnianych poprzednio zespołów. Toteż największy nacisk powinno się kłaść na triage, skutki postrzałów, wybuchów, pchnięć nożem, uderzeń pałką lub innym podobnym przedmiotem, użycia BŚT , TŚP itp., ale także wypadków komunikacyjnych, przy założeniu, że pomocy będzie się udzielać w mało komfortowych warunkach (np. wnętrze pojazdu w trakcie jego ruchu), oraz na współpracę ze śmigłowcem ratowniczym.
Specyfiką udzielania pierwszej pomocy w pojeździe jest bardzo ograniczona ilość miejsca zarówno dla ratowników jak i poszkodowanego. W tej ciasnocie trzeba umieć przeprowadzić RKO, defibrylację jak i opatrzyć ewentualne zranienia.
W tym zakresie przydatne jest szkolenie Combat Close Quarters Life Support (opracowane przez FHU RAT – MED – Grzegorz Michalczyk przy współudziale Biura Ochrony „PROTECTOR”), kładące nacisk w części teoretycznej na:

1. przypomnienie podstawowych czynności ratujących życie (BLS) w tym zasad RKO i obsługi AED,

2. pierwszą pomoc przedmedyczną podczas transportu
- poszkodowanych na skutek wypadku komunikacyjnego,
- poszkodowanych na skutek ostrzału z broni palnej lub/oraz wybuchu,

3. sposoby ewakuacji rannego - poszkodowanego: a. bez użycia sprzętu specjalistycznego,
- z wykorzystaniem elementów wyposażenia osobistego jako sprzęt ratowniczy,
b. z użyciem sprzętu specjalistycznego,

4. pierwszą pomoc przedmedyczną w sytuacjach ekstremalnych
- pierwszą pomoc przedmedyczną wewnątrz pojazdu,
- postępowanie ratownicze w trudnych warunkach (np.: ciemne, ciasne pomieszczenia),
- zabezpieczenia poszkodowanego w trudnych warunkach,
- ewakuacja poszkodowanego w trudnych warunkach,

5. zasady współpracy ze śmigłowcem i samolotem ratunkowym
- wybór, przygotowanie, zabezpieczenie i oznakowanie lądowiska,
- procedura przyziemienia i wyjścia personelu medycznego ze śmigłowca,
- zasady bezpieczeństwa przy przekazywaniu poszkodowanego - rannego załodze
śmigłowca lub samolotu ratunkowego.
W część praktycznej zaś, nacisk kładziony jest na symulacje możliwych sytuacji z naciskiem na ewakuację i udzielanie pierwszej pomocy w ograniczonych, ciasnych przestrzeniach z naciskiem na wnętrze pojazdu w trakcie jazdy.
W tej części główny nacisk kładziony jest na:
1. ewakuację rannego/poszkodowanego z pojazdu unieruchomionego, zarówno pod ogniem jak i bez ostrzału,
- ewakuacja z pojazdu na zewnątrz,
- ewakuacja z pojazdu do drugiego pojazdu,

2. ewakuacja rannego/poszkodowanego do pojazdu
- pod ogniem,
- bez ostrzału,

3. ewakuacja rannego/poszkodowanego z pojazdu do śmigłowca lub samolotu ratunkowego,

4. udzielanie pierwszej pomocy przedmedycznej wewnątrz pojazdu (w tym pojazdu w ruchu):
- improwizowanymi środkami opatrunkowymi,
- doraźnymi środkami opatrunkowymi,
- dedykowanymi środkami opatrunkowymi,
- RKO + AED,
5. udzielanie pierwszej pomocy przedmedycznej wewnątrz ciemnych i ciasnych pomieszczeń, korytarzy itp.,

6. ewakuacja rannego/poszkodowanego wewnątrz ciasnych pomieszczeń:
- z użyciem sprzętu improwizowanego,
- z użyciem sprzętu dedykowanego (specjalistycznego),

7. ewakuacja rannego/poszkodowanego z rejonu porażonego BŚT lub TŚP,

8. udzielanie pierwszej pomocy przedmedycznej osobie porażonej BŚT lub TŚP.


Warto zauważyć tutaj, że jeszcze stosunkowo nie tak dawno do szkolenia w zakresie „Czerwonej Taktyki” nie przywiązywały wagi nawet państwowe służby mundurowe. Obecnie to się zmieniło. Wyszkolony żołnierz czy policjant jest na wagę złota, dlaczego zatem wyszkolony pracownik ochrony miałby mieć mniejszą „wartość” ?
Tak, wiem. Tych ostatnich jest „jak na lekarstwo”.

mgr inż. Paweł „OTIS” Pajorski