Czy tego chcemy, czy nie, do użytku weszła cała masa zamienników cukru (aspartam, acesulfam K, sukraloza). Niestety z reguły ludzie nie używają rozumu, ale emocji. Zamiast rozważyć realne zagrożenia wolą szukać tych urojonych. Co najgorsze na manipulację podatne są nawet osoby z wyższym wykształceniem.
Nie wierz w mity, zaufaj nauce
Wystarczy, iż dana osoba regularnie odwiedza strony internetowe poświęcone „alternatywnej medycynie”. Są to dobrze znane, stare zabobony, mity i wierzenia ludowe w nowym, elektronicznym wydaniu. Kiedyś ludzie nieumiejący zrozumieć zjawisk np. choroby, śmierci, wad genetycznych, powstawania piorunów tworzyli określone mity.
Czas na rozum i logikę
Chorobę tłumaczono klątwą, rzuconym urokiem, wolą niezidentyfikowanych „bogów”. I co z tego, że nauka osiągnęła niewyobrażalne jeszcze kilkadziesiąt lat temu postępy. Co z tego, że prawie każdy ma do dyspozycji komputer mający możliwości nieosiągalne jeszcze 30 lat temu. Ludzie często używają internetu nie do zdobywania wiedzy, a do krzewienia zabobonów, mitów i prymitywnych wierzeń sprzecznych nie tylko z nauką, ale nawet ze zdrowym rozsądkiem.
Niewiedza źródłem strachu
Znam przypadek, gdy kobieta sugerowała, iż za ból pochodzący ze środkowej części grzbietu odpowiadają ... pasożyty. Jest to tak absurdalne, że aż nie warto dyskutować. Te same osoby kwestionują stosowanie antybiotyków („bo to samo zło”), szczepionek („bo one zabijają ludzi”), jakichkolwiek dodatków do żywności (bo przecież każda bliżej nieokreślona „chemia” jest straszliwie szkodliwa). Niestety rykoszetem oberwały przy tym zamienniki cukru, czyli słodziki.
Na koniec tego przydługiego wstępu przypomnę, że kiedyś (w 1865 r.) w Wielkiej Brytanii wprowadzono regulacje dotyczące pojazdów mechanicznych (parowych), które ograniczyły maksymalną prędkość „diabelskich maszyn” do 3 km/h w terenie zabudowanym oraz 6 km/h na terenach wiejskich. Nazwano tą regulację „ustawą czerwonej flagi”. Przed każdym pojazdem maszerował człowiek powiewający czerwoną flagą. Ustawa została zmieniona w 1878 r. ale została zniesiona dopiero w 1896 r. Źródło: Encyklopedia Britannica.
Od słodzików się tyje?
Bardzo często wszelkie nowości obarcza się winą za gromadzenie tłuszczu. „To nie moja wina, spowodował to aspartam lub sukraloza!”. Przypomina to tłumaczenie w rodzaju: „nie moja wina, iż spowodowałem kolizję w stanie upojenia alkoholowego, winny jest alkohol!”. W jednym z badań Anny Raben i wsp. podawano przez 10 tygodni 41 osobom (w większości paniom z nadwagą, mężczyzn było tylko 6) sacharozę lub sztuczne słodziki.
Podaż energii przed eksperymentem:
- Grupa słodzików dostarczała ~ 2174 kcal dziennie.
- Grupa cukru dostarczała ~ 2351 kcal dziennie.
Podaż energii w 5 tygodniu eksperymentu:
- Grupa słodzików dostarczała ~ 2082 kcal dziennie.
- Grupa cukru dostarczała ~ 2677 kcal dziennie.
Podaż energii w 10 tygodniu eksperymentu:
- Grupa słodzików dostarczała ~ 2068 kcal dziennie.
- Grupa cukru dostarczała ~ 2737 kcal dziennie.
W grupie cukru średnio dostarczano 152 g cukru dziennie oraz 3,4 MJ, w drugiej grupie (słodzików) 1.0 MJ i 0 g dodatkowego cukru. Grupa słodzików dostarczała 45% energii z węglowodanów przed interwencją oraz 44% w trakcie interwencji. Grupa cukru dostarczała 49% energii z węglowodanów przed interwencją i 58% w trakcie eksperymentu. 70% cukru pochodziło z napojów słodzonych, a 30% z pożywienia o stałej konsystencji.
Jakie słodziki stosowano w eksperymencie?
- 54% aspartam
- 22% acesulfam K
- 23% cyklaminian
- 1% sacharyna
Wyniki eksperymentu
- Grupa cukru zwiększyła masę ciała o 1,6 kg, w tym ilość tkanki tłuszczowej o 1,3 kg!
- Grupa słodzików zmniejszyła masę ciała o 1 kg, a ilość tkanki tłuszczowej spadła o 0,3 kg!
- W grupie cukru stołowego wzrosło ciśnienie skurczowe i rozkurczowe krwi (o 3.8 i 4.1 mm Hg)!
- Grupa słodzików”odnotowała spadek skurczowego i rozkurczowego ciśnienia krwi o 3.1 i 1.2 mm Hg.
Wniosek
Słodziki nie tuczą! A cukier w nadmiarze? Oczywiście!
Dodam jeszcze, że „grupa cukru” poświęcała tygodniowo średnio 3 h więcej na aktywność fizyczną w porównaniu do grupy słodzików (i mimo to nabrała dużo tkanki tłuszczowej)! Kolejny raz potwierdza się żelazna reguła – nie da się nadrobić braków dietetycznych (np. obżarstwa, złych proporcji makroskładników) dodatkowymi godzinami nawet bardzo intensywnego treningu. Co najciekawsze, konsumpcja słodzików wpłynęła na obniżenie ciśnienia krwi, z kolei klasyczny cukier od wielu lat jest wiązany z nadciśnieniem tętniczym.
Istnieje szereg innych badań na ten temat. W kolejnym z nich grupie 30 osób podawano napoje (1150 g dziennie):
- Słodzone syropem, bogatym we fruktozę (popularnie zwanym syropem glukozowo-fruktozowym).
- Napój z aspartamem (takim jak w „dietetycznej” odmianie coli).
Wyniki: po 3 tygodniach grupa konsumująca napój z syropem glukozowo-fruktozowym zwiększyła masę ciała, a grupa pijąca napój ze słodzikiem straciła masę ciała!
Czy słodziki tuczą?
Nie ma na to żadnych dowodów. Z pewnością do otyłości przyczynia się nadmierna podaż wysokoenergetycznych pokarmów takich, jak tłuszcze nasycone (słodycze, przekąski, ciasta, fast foody), cukier stołowy, zawierający glukozę i fruktozę. W kolejnych artykułach omówię inne rozpowszechnione mity dotyczące słodzików.
Referencje:
- https://www.britannica.com/technology/automobile/History-of-the-automobile
- Anne Raben Tatjana H Vasilaras A Christina Møller Arne Strup „Sucrose compared with artificial sweeteners: different effects on ad libitum food intake and body weight after 10 wk of supplementation in overweight subjects” https://academic.oup.com/ajcn/article/76/4/721/4677434
- Astrup A, Raben A “Invited commentary—sugar as a slimming agent?” Br J Nutr2000
- M G Tordoff, A M Alleva "Effect of drinking soda sweetened with aspartame or high-fructose corn syrup on food intake and body weight" https://academic.oup.com/ajcn/article-abstract/51/6/963/4695307?redirectedFrom=fulltext
- Janne C. de Ruyter, M.Sc., Margreet R. Olthof, Ph.D., Jacob C. Seidell, Ph.D., and Martijn B. Katan, Ph.D. "A Trial of Sugar-free or Sugar-Sweetened Beverages and Body Weight in Children" https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa1203034
"Czy słodziki tuczą? Nie ma na to żadnych dowodów. Z pewnością do otyłości przyczynia się nadmierna podaż wysokoenergetycznych pokarmów takich, jak tłuszcze nasycone (słodycze, przekąski, ciasta, fast foody)[...]"
Moim zdaniem w tych produktach tuczą nie tłuszcze nasycone tylko utwardzone/częściowo utwardzone tłuszcze roślinne (inne nazwy to tłuszcze trans lub tłuszcz cukierniczy lub uwodornione/częściowo uwodornione tłuszcze roślinne), a NIE TŁUSZCZE NASYCONE.
O ile się nie mylę, to tuczące właściwości utwardzonych tłuszczów roślinnych, a zwłaszcza to, że są one najbardziej tuczącym rodzajem tłuszczu wielokrotnie udowadniał w swoich artykułach na PoTreningu.pl jeden z najlepszych dietetyków w Polsce - Tadeusz Sowiński.
Co do innych fragmentów tego artykułu, to nie mam najmniejszych zastrzeżeń.
Artykuł jest bardzo dobry.
To ma byc badanie? Jedna grupa dostawala znacznie wiecej kalorii, nie dziwne zatem, ze utyla.
Powinny dostawac identyczne, "zdrowe", pozywienie (bez znaczacych ilosci cukru i w ilosci obliczonej na utrzymanie masy ciala) plus jedna z grup slodziki. Wtedy byloby moze cos widac.
Ewentualnie uzupelniajaco zrobic porownanie, gdzie przy tej samej kalorycznosci jedna z grup uzywa slodzikow, a druga spozywa czesc kalorii w postaci cukru.
No i wydaje sie, ze jesli to byly przecietne "panie z nadwaga", nie uprawiajace intensywnie sportu, to 2700kcal to bylo o wiele za duzo, pewnie ich zapotrzebowanie bylo blizsze 2000kcal. Czyli nie tyle wykazano szkodliwosc cukru na tle slodzikow, ile celowo utuczono grupe, ktora juz i tak miala zaburzony metabolizm.