pawe92
W wypadku skręcenia stawu skokowego zwykle idziemy do szpitala na oddział SOR (szpitalny oddział ratunkowy) gdzie wykonujemy badanie RTG. Najbardziej prawdopodobna diagnoza, brzmi: „kości całe, ma Pan/Pani skręcenie w obrębie stawu skokowego, proponuję na 7 dni założenie usztywnienia w postaci szyny gipsowej” Na wypisie dostajemy dodatkowo receptę na zastrzyki w brzuch i ewentualnie jakiś środek przeciwbólowy, no i oczywiście po 7 dniach mamy się zgłosić do ortopedy (który skieruje nas do rehabilitanta- droga nie najgorsza, tylko kto w Polsce po 7 dniach dostanie się do ortopedy?)
Opisuję kontuzję w obrębie górnego stawu skokowego (10% ze wszystkich uszkodzeń stawu skokowego) a konkretnie zerwanie więzozrostu piszczelowo-strzałkowego (niektóre badanie wskazują na 1.1% wśród wszystkich stawu skokowego- stąd znikoma baza na temat tej kontuzji w Internecie- więcej po angielsku pod hasłem ankle syndesmosis). Więzozrost piszczelowo strzałkowy to kompleks na który składają się: więzadło piszczelowo-strzałkowe przednie i tylne (ligamentum tibiofibulare anterius i ligamentum tibiofibulare posterius ) oraz długa błona międzykostna goleni (membrana interossea cruris), która przedłuża się w więzozrost piszczelowo-strzałkowy.
Aby zdiagnozować dobrze co się stało (nie ważne czy to kontuzja stawu skokowego, kolanowego…) konieczne jest badanie USG (tutaj trzeba się liczyć z kosztem około 150 zł) wykonanym przez specjalistę od kontuzji stawowych (a nie USG jamy brzusznej, żył itd…) W opisywanym przypadku opis wykonanego badania wyglądał w ten sposób: „Stan po przebytym urazie wiązki przedniej więzozrostu strzałkowo piszczelowego- w topografii nie stwierdzono prawidłowego przebiegu wiązek więzozrostu. Obraz wzmożonego ukrwienia w badaniu Dopplerowskim. W badaniu dynamicznym cechy niestabilności- około 2mm w obciążeniu oraz zgięciu podeszwowym. Dalsza diagnostyka w badaniu RTG dynamicznym.” (Prostszym językiem- zerwanie więzozrostu…) Oprócz tego uszkodzone zostało więzadło trójgraniaste („cechy urazu II stopnia”) Poniżej rysunek obrazujący zerwany więzozrost.
Napotkanym po drodze problemem jest również zalecone badanie- RTG dynamiczne (koszt 30-50zł). Okazuje się, ze nie wiele pracowni RTG potrafi badanie wykonać (w moim wypadku dwukrotnie badanie zostało wykonane nie prawidłowo i nie dało żadnej odpowiedzi), w większości wypadków technicy a nawet lekarze dziwią się, że do diagnostyki urazu w obrębie tkanek miękkich używa się badania rentgenowskiego. Okazuje się, że badanie jest bardzo proste a polega na: ustawieniu pacjenta w pozycji stojącej równo na obydwu nogach- pierwsze zdjęcie wykonywane jest w odciążeniu kontuzjowanej nogi (cały ciężar na zdrowej), drugie natomiast bez zmiany pozycji pacjenta i aparatu wykonywane jest w obciążeniu kontuzjowanej nogi (po prostu an niej stajemy), kolejnym istotnym punktem badania jest fakt, że aby zdjęcia zostały wykonane poprawnie wiązka promieni musi być skierowana nie od przodu (wtedy na zdjęciu kości nachodzą na siebie i zasłaniają szczelinę międzykostną) Poprawnie wykonane badanie pozwala porównać zdjęcia- jeżeli pod obciążeniem szczelina jest większa, oznacza to, że kości się rozchodzą i więzozrost jest zerwany.
Po diagnozie okazuje się, że usztywnienie trzeba zachować na okres 5, 6 tygodni i pod żadnym pozorem nie obciążać stopy (usztywnienie i chodzenie o kulach). Obciążanie stopy powoduje oprócz bólu ponowne rozrywanie zrastającego się więzozrostu (kość piszczelowa i strzałkowa rozchodzą się na boki pod wpływem stawianego na nodze ciężaru). Rehabilitacja w tym czasie jest konieczna ale musi być przeprowadzona w sposób bardzo ostrożny (umiejętny masaż i ćwiczenia stymulowanie mięśni łydki oraz stopy ale w sposób bezpieczny i nie obciążający zerwanego więzozrostu). Oprócz tego konieczne jest przyspieszenie krążenia krwi w kontuzjowanym miejscu oraz zwalczenie miejscowego obrzęku, tutaj trzeba pamiętać o wyciąganiu nogi z szyny gipsowej- po to żeby ją regularnie myć (szczotką! Stymulując w ten sposób krążenie) i przykładać na obrzęk lód (kompresy lodowe) Tutaj trzeba pamiętać o tym, że usztywnienie ma swój cel (szczególnie w tej kontuzji) ale nie można zupełnie zaniedbać nogi i doprowadzić do ogromnego obrzęku i zaniku mięśni- wtedy szansa na naturalne zrośnięcie się więzozrostu drastycznie spada. Trzeba zachować zdrowy rozsądek i zdać sobie sprawę, że noga wyciągnięta z gipsu jeśli nie obciążamy jej w żaden sposób nie jest narażona na cokolwiek (oczywiście nie można przesadzać w drugą stronę i np. spać bez gipsu…) No i oczywiście dobry rehabilitant to rzecz konieczna, właściwie jedyna szansa na ucieczkę spod noża.
Czas zrastania się więzozrostu to około 5-6 tygodni po takim czasie powinno wykonać się USG i RTG kontrolne i przejść do mocniejszej rehabilitacji (z sukcesywnie coraz większym obciążaniem nogi) Niestety istnieje również możliwość, że więzozrost albo się nie zrośnie albo będzie niewydolny. Wtedy konieczna jest operacja- polega ona na ześrubowaniu kości piszczelowej i strzałkowej.
Bibliografia:
-A. Bochenek, M. Reicher, Anatomia człowieka, Warszawa, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1990 ISBN 83-200-1461-1 tom I str 601
-http://www.healio.com/orthopedics/journals/ortho/{404b0822-5cf2-4a38-8b40-712548403da5}/latent-syndesmosis-injuries-in-athletes (stan na 2012-09-24)
-http://www.fighttimes.com/magazine/magazine.asp?article=481 (stan na 2012-09-24)
-http://www.radsource.us/clinic/1007 (stan na 2012-09-24)
Opisuję kontuzję w obrębie górnego stawu skokowego (10% ze wszystkich uszkodzeń stawu skokowego) a konkretnie zerwanie więzozrostu piszczelowo-strzałkowego (niektóre badanie wskazują na 1.1% wśród wszystkich stawu skokowego- stąd znikoma baza na temat tej kontuzji w Internecie- więcej po angielsku pod hasłem ankle syndesmosis). Więzozrost piszczelowo strzałkowy to kompleks na który składają się: więzadło piszczelowo-strzałkowe przednie i tylne (ligamentum tibiofibulare anterius i ligamentum tibiofibulare posterius ) oraz długa błona międzykostna goleni (membrana interossea cruris), która przedłuża się w więzozrost piszczelowo-strzałkowy.
Aby zdiagnozować dobrze co się stało (nie ważne czy to kontuzja stawu skokowego, kolanowego…) konieczne jest badanie USG (tutaj trzeba się liczyć z kosztem około 150 zł) wykonanym przez specjalistę od kontuzji stawowych (a nie USG jamy brzusznej, żył itd…) W opisywanym przypadku opis wykonanego badania wyglądał w ten sposób: „Stan po przebytym urazie wiązki przedniej więzozrostu strzałkowo piszczelowego- w topografii nie stwierdzono prawidłowego przebiegu wiązek więzozrostu. Obraz wzmożonego ukrwienia w badaniu Dopplerowskim. W badaniu dynamicznym cechy niestabilności- około 2mm w obciążeniu oraz zgięciu podeszwowym. Dalsza diagnostyka w badaniu RTG dynamicznym.” (Prostszym językiem- zerwanie więzozrostu…) Oprócz tego uszkodzone zostało więzadło trójgraniaste („cechy urazu II stopnia”) Poniżej rysunek obrazujący zerwany więzozrost.
Napotkanym po drodze problemem jest również zalecone badanie- RTG dynamiczne (koszt 30-50zł). Okazuje się, ze nie wiele pracowni RTG potrafi badanie wykonać (w moim wypadku dwukrotnie badanie zostało wykonane nie prawidłowo i nie dało żadnej odpowiedzi), w większości wypadków technicy a nawet lekarze dziwią się, że do diagnostyki urazu w obrębie tkanek miękkich używa się badania rentgenowskiego. Okazuje się, że badanie jest bardzo proste a polega na: ustawieniu pacjenta w pozycji stojącej równo na obydwu nogach- pierwsze zdjęcie wykonywane jest w odciążeniu kontuzjowanej nogi (cały ciężar na zdrowej), drugie natomiast bez zmiany pozycji pacjenta i aparatu wykonywane jest w obciążeniu kontuzjowanej nogi (po prostu an niej stajemy), kolejnym istotnym punktem badania jest fakt, że aby zdjęcia zostały wykonane poprawnie wiązka promieni musi być skierowana nie od przodu (wtedy na zdjęciu kości nachodzą na siebie i zasłaniają szczelinę międzykostną) Poprawnie wykonane badanie pozwala porównać zdjęcia- jeżeli pod obciążeniem szczelina jest większa, oznacza to, że kości się rozchodzą i więzozrost jest zerwany.
Po diagnozie okazuje się, że usztywnienie trzeba zachować na okres 5, 6 tygodni i pod żadnym pozorem nie obciążać stopy (usztywnienie i chodzenie o kulach). Obciążanie stopy powoduje oprócz bólu ponowne rozrywanie zrastającego się więzozrostu (kość piszczelowa i strzałkowa rozchodzą się na boki pod wpływem stawianego na nodze ciężaru). Rehabilitacja w tym czasie jest konieczna ale musi być przeprowadzona w sposób bardzo ostrożny (umiejętny masaż i ćwiczenia stymulowanie mięśni łydki oraz stopy ale w sposób bezpieczny i nie obciążający zerwanego więzozrostu). Oprócz tego konieczne jest przyspieszenie krążenia krwi w kontuzjowanym miejscu oraz zwalczenie miejscowego obrzęku, tutaj trzeba pamiętać o wyciąganiu nogi z szyny gipsowej- po to żeby ją regularnie myć (szczotką! Stymulując w ten sposób krążenie) i przykładać na obrzęk lód (kompresy lodowe) Tutaj trzeba pamiętać o tym, że usztywnienie ma swój cel (szczególnie w tej kontuzji) ale nie można zupełnie zaniedbać nogi i doprowadzić do ogromnego obrzęku i zaniku mięśni- wtedy szansa na naturalne zrośnięcie się więzozrostu drastycznie spada. Trzeba zachować zdrowy rozsądek i zdać sobie sprawę, że noga wyciągnięta z gipsu jeśli nie obciążamy jej w żaden sposób nie jest narażona na cokolwiek (oczywiście nie można przesadzać w drugą stronę i np. spać bez gipsu…) No i oczywiście dobry rehabilitant to rzecz konieczna, właściwie jedyna szansa na ucieczkę spod noża.
Czas zrastania się więzozrostu to około 5-6 tygodni po takim czasie powinno wykonać się USG i RTG kontrolne i przejść do mocniejszej rehabilitacji (z sukcesywnie coraz większym obciążaniem nogi) Niestety istnieje również możliwość, że więzozrost albo się nie zrośnie albo będzie niewydolny. Wtedy konieczna jest operacja- polega ona na ześrubowaniu kości piszczelowej i strzałkowej.
Bibliografia:
-A. Bochenek, M. Reicher, Anatomia człowieka, Warszawa, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1990 ISBN 83-200-1461-1 tom I str 601
-http://www.healio.com/orthopedics/journals/ortho/{404b0822-5cf2-4a38-8b40-712548403da5}/latent-syndesmosis-injuries-in-athletes (stan na 2012-09-24)
-http://www.fighttimes.com/magazine/magazine.asp?article=481 (stan na 2012-09-24)
-http://www.radsource.us/clinic/1007 (stan na 2012-09-24)
10
3/4 życia spędziłem aktywnie, resztę straciłem
Krzysztof Piekarz
