flex1976
Jako że okres pogodowy nie za bardzo sprzyjający, art myślę na czasie
Choroby infekcyjne, zwłaszcza dotyczące układu oddechowego, są najczęstszą przyczyną zachorowań u niemowląt i małych dzieci. A to dlatego, że układ odpornościowy maluchów nie jest jeszcze w pełni dojrzały, co przekłada się na zwiększoną podatność na zakażenia. Noworodki i niemowlęta karmione piersią przez pierwsze pół roku życia chronione są przed drobnoustrojami chorobotwórczymi dzięki przeciwciałom, które przekazuje im matka. Później odporność nabyta od matki zanika. Rozpoczyna się okres rozwijania własnej odporności dziecka, czemu towarzyszą częste infekcje. Pod wpływem antygenów bakteryjnych i wirusowych atakujących dziecko, układ immunologiczny zaczyna produkować przeciwciała zwalczające mikroorganizmy chorobotwórcze. Organizm zapamiętuje ich antygeny w tzw. komórkach pamięci immunologicznej, które przy ponownym ataku tych samych drobnoustrojów stymulują bardzo szybką produkcję przeciwciał neutralizujących wroga. W ten sposób układ odpornościowy małego dziecka stopniowo dojrzewa i w wieku 3-4 lat osiąga właściwą wydolność immunologiczną. Dlatego infekcje dróg oddechowych występujące również u dzieci w wieku szkolnym i u dorosłych nie są już tak nagminne jak u dzieci młodszych.
Dobra odporność
Dobra odporność organizmu na zakażenia zależy od sprawnego i skutecznego działania naszego układu odpornościowego. A na to znaczący wpływ ma styl życia oraz różnorodne czynniki z naszego otoczenia. Do czynników, które mogą osłabiać naszą odporność zwiększając podatność na zakażenia należą m.in.:
* palenie tytoniu,
* nieregularne odżywianie,
* nadużywanie alkoholu,
* nieregularny tryb życia,
* stresy i napięcia emocjonalne,
* częste podróże i zmiany klimatu,
* antybiotykoterapia.
Korzystnie na odporność wpływają natomiast:
* właściwe odżywianie,
* prawidłowa pielęgnacja ciała,
* hartowanie organizmu,
* szczepienia ochronne,
* spożywanie preparatów naturalnie uodparniających np. z aloesu.
Chcąc unikać przeziębień i innych infekcji, warto yeliminować ze swojego życia czynniki osłabiające odporność i wdrożyć tzw. zdrowy styl życia mający na celu wzmacnianie odporności.
Odżywianie
Odżywianie jest ważne już od pierwszych dni naszego życia. Dla noworodka i niemowlęcia najlepszym pokarmem jest mleko matki, ponieważ ma nie tylko optymalny skład odżywczy, ale jest również bogate w przeciwciała odpornościowe, dzięki czemu dzieci karmione piersią rzadziej chorują. Wraz z kolejnymi miesiącami i latami życia dziecka dietę rozszerzamy i wzbogacamy o produkty takie, jak: warzywa, owoce, mięso i jajka będące źródłem niezbędnych składników odżywczych, wielu witamin i minerałów. Właściwie zbilansowana dieta zabezpiecza dzieci i dorosłych przed niedoborami pokarmowymi i osłabieniem odporności. Warto tu wymienić takie składniki odżywcze, jak np.:
* witaminę C, która zmniejsza przepuszczalność naczyń krwionośnych włosowatych i wzmacnia ich ściany, dzięki czemu zwiększa się odporność błon śluzowych na zakażenie,
* cynk, który bierze udział w produkowaniu przeciwciał odpornościowych czy
* żelazo, które zapobiega niedokrwistości usposabiającej do zwiększonej podatności na infekcję.
Na naszą dietę należy zwrócić szczególną uwagę zimą, kiedy rośnie apetyt na zawiesiste zupy, dania tłuste i smażone, słodycze oraz kaloryczne przekąski będące źródłem energii dla zmarzniętego organizmu. Wybieramy wówczas często potrawy mączno-białkowe kosztem warzyw i owoców, które zimą są zdecydowanie droższe, więc rzadziej kupowane, choć to one są źródłem niezbędnych dla naszej odporności witamin i minerałów.
Pielęgnacja ciała.
Obejmuje ubiór oraz zabiegi higieniczne. Dbając o zdrowie swoje i dzieci dostosowujemy strój do warunków pogodowych, zwracając uwagę, żeby zbyt gruba odzież lub zbyt duża liczba warstw nie przegrzewały nas. Ubiór powinien być przewiewny, co zapewnia właściwą cyrkulację powietrza i odprowadzanie nadmiaru wytwarzanego ciepła przez organizm. Po każdym wysiłku fizycznym związanym z pracą zawodową, pracą na działce lub w ogródku czy sportem rekreacyjnym albo wyczynowym itp. należy wykąpać się pod prysznicem. Dzieci również oswajamy z codzienną niezbyt gorącą kąpielą. A my dorośli, najpierw rozgrzewamy ciało ciepłym prysznicem, a kiedy skóra się zaczerwieni kończymy biczami z zimnej wody. W pierwszych dniach polewanie trwające maksymalnie 40 sekund ograniczamy tylko do stóp. Jeśli zabieg ten tolerujemy dobrze, to, co kilka dni możemy poszerzać obszar zimnego biczowania o kolejno: podudzia, uda, ręce, przedramiona, ramiona, tułów, kończąc na karku. W ten sposób, stopniowo przyzwyczajamy skórę do strumienia zimnej wody, nie wywołamy szoku termicznego, a jednocześnie hartujemy swój organizm.
Hartowanie
Najważniejszymi czynnikami hartującymi nasze ciało są: powietrze, słońce i woda. Podczas hartowania dochodzi do mobilizacji układu odpornościowego, który zaczyna skuteczniej radzić sobie z infekcjami wirusowymi lub bakteryjnymi. Najlepiej hartowanie zaczynać już w okresie niemowlęctwa. Wielu młodych rodziców popełnia podstawowy błąd przetrzymując malucha w zbyt ciepłym pokoju, który jest rzadko wietrzony. Przegrzewane dziecko staje się wtedy podatne na każdą infekcję. Tymczasem niemowlę może spokojnie spędzać co najmniej kilka godzin dziennie na dworze, nawet w porze jesienno-zimowej, jeśli tylko nie ma silnego mrozu, jest ubrane odpowiednio do pory roku i osłonięte budą wózka od wiatru lub słońca. Starszym dzieciom pozwalajmy również na jak najdłuższe zabawy na dworze, niezależnie od pory roku. Korzystnie na odporność wpływają regularne zajęcia na pływalni. Oprócz nabywania umiejętności pływackich, woda doskonale hartuje młodego człowieka. Myśląc o hartowaniu ciała, nie można zapomnieć o warunkach cieplnych we własnym mieszkaniu. Zimą najlepsza temperatura w pokojach to 18-20oC. Pokoje powinny być oczywiście codziennie wietrzone, ponieważ gromadzi się w nich kurz, roztocza, dym z papierosów i bakterie. Zimowa aura nie powinna odstraszać od wyjścia na dwór. Nawet przy temperaturze -5 czy nawet -10oC warto uprawiać regularne marszobiegi lub długie spacery. Dzięki nim poprawi się kondycja i odporność organizmu.
Szczepienia ochronne
Szczepienia ochronne chronią nas przed poważnymi, a nawet śmiertelnymi chorobami zakaźnymi pobudzając odporność swoistą organizmu. Dzięki szczepieniu w sytuacji kontaktu z drobnoustrojem, przeciwko któremu zostaliśmy uodpornieni, komórki układu immunologicznego bardzo szybko zaczynają produkować przeciwciała przeciwko temu drobnoustrojowi tak, że choroba się nie rozwija lub ma przebieg lekki.
Dlatego dzieci do 18 roku oraz osoby pracujące w narażeniu na niektóre choroby zakaźne szczepione są w ramach szczepień obowiązkowych, natomiast wszyscy, którzy troszczą się o swoje zdrowie mogą szczepić się w ramach szczepień zalecanych przeciwko np. grypie, wirusowemu zapaleniu wątroby typu A i B, tężcowi, kleszczowemu zapaleniu mózgu.
Immunostymulacja
Nie każdy jednak chce lub może stosować się do powyższych zaleceń, dlatego u wielu ludzi pojawia się potrzeba dodatkowego wzmacniania układu odpornościowego, czyli tzw. immunostymulacji. W aptekach dostępnych jest bez recepty wiele różnych preparatów, które mają za zadanie wzmacniać funkcje obronne naszego organizmu czyniąc je bardziej wydajnymi. Jednak, jak przy każdym leku, przed zastosowaniem go należy skonsultować się z lekarzem, który określi czy terapia taka jest wskazana i czy nie ma jednocześnie do niej przeciwwskazań zdrowotnych. Najczęściej stosowane preparaty immunostymulujące to:
* Jeżówka, czyli Echinacea
Pobudza działanie układu odpornościowego poprzez nasilenie procesu fagocytozy i pobudzanie leukocytów do wydzielania substancji przeciwwirusowych (interferonów). Daje większą odporność na zakażenie bakteriami i wirusami. Dla celów leczniczych uzyskuje się z ziela, korzenia lub całej rośliny sok, wyciągi wodne lub wodno-alkoholowe służące do produkcji poszczególnych preparatów. Jeżowki nie należy stosować jednocześnie z lekami upośledzającymi czynność wątroby np. steroidami anabolicznymi, amiodaronem, ketokonazolem, metotreksatem. Echinaceę można stosować od 1 roku życia.
* Aloes
W aptekach dostępnych jest wiele preparatów aloesu w postaci soku, syropu, tabletek lub ampułek do iniekcji. Roślinne biostymulatoryn znajdujące się w soku lub wyciągach z miąższu aloesowego stymulują układ odpornościowy człowieka poprzez wzrost produkcji przeciwciał oraz liczby limfocytów we krwi. Wskazane są u osób z obniżoną odpornością i podatnych na częste infekcje dróg oddechowych lub inne zakażenia. Można je również stosować wspomagająco w zakażeniach wirusowych i bakteryjnych układu oddechowego. Znaczna część preparatów w płynie na bazie zagęszczonego soku z aloesu ma gorzkawy smak i wykazuje działanie przeczyszczające z uwagi na dużą zawartość antraglikozydów pochodzących ze skórki liści aloesowych. Od niedawna w aptekach pojawiły się preparaty aloesowe do produkcji, których liście są ręcznie obierane ze skórki, a miąższ przetwarzany jest na „zimno", bez pasteryzacji, co zapewnia im wysoką skuteczność działania, bez jednoczesnego efektu przeczyszczającego i posmaku goryczki w ustach. Aloes można podawać od 1 roku życia.
* Panax czyli żeń-szeń
Korzeń żeń-szenia zawiera glikozydy saponinowe zwane ginsenozydami. Stymulują układ odpornościowy organizmu tj. pobudzają aktywność limfocytów cytotoksycznych. W aptekach żeń-szeń możemy kupić w postaci preparatów prostych zawierających wyciąg z żeń-szenia lub złożonych wzbogaconych dodatkowo o komplet witamin i minerałów. Przeciwwskazaniem do zażywania żeń-szenia jest nadciśnienie tętnicze. Nie zaleca się go dla dzieci.
* Preparaty pobudzające odpowiedź immunologiczną
Dostępne są preparaty, które zawierają rybosomy bakteryjne i proteoglikany błonowe o właściwościach immunostymulujących. Pobudzają one swoistą i nieswoistą podpowiedź immunologiczną, dzięki czemu skracają czas trwania infekcji, zmniejszają częstość jej występowania i nasilenie. Można je używać od 2 roku życia.
* Olej rybny z wątroby rekina
Wpływa korzystnie na układ odpornościowy, pobudzając syntezę przeciwciał oraz leukocytów, a także stymulując fagocytozę, co razem zwiększa odporność organizmu. Zawiera również alkiloglicerole, które gromadząc się w błonie komórek bakteryjnych i nowotworowych uszkadzają je. Dlatego wskazany jest w stanach obniżonej odporności, przy ostrych i przewlekłych chorobach infekcyjnych, a także po radioterapii lub chemioterapii (w tych ostatnich dwóch wskazaniach decyzję o używaniu oleju z wątroby rekina podejmuje lekarz prowadzący pacjenta). Może być zażywany od 3 roku życia. Oprócz wymienionych wyżej, dostępne są również preparaty immunostymulujące - tzw. szczepionki, które zawierają lizaty bakteryjne najczęstszych bakterii chorobotwórczych.
Ze względu na drogę podawania dzielimy je na szczepionki doustne lub donosowe. Stosowane są w nawracających zakażeniach układu oddechowego i moczowego oraz w nawracających zapaleniach jamy nosa, jamy nosowo-gardłowej, oskrzeli, w chronicznym katarze i w zapaleniu uszu. Jak wszystkie inne preparaty oddziaływujące na układ immunologiczny, tak i te stosuje się na podstawie zalecenia lekarskiego.
żródło
art.E.Pakuła
Choroby infekcyjne, zwłaszcza dotyczące układu oddechowego, są najczęstszą przyczyną zachorowań u niemowląt i małych dzieci. A to dlatego, że układ odpornościowy maluchów nie jest jeszcze w pełni dojrzały, co przekłada się na zwiększoną podatność na zakażenia. Noworodki i niemowlęta karmione piersią przez pierwsze pół roku życia chronione są przed drobnoustrojami chorobotwórczymi dzięki przeciwciałom, które przekazuje im matka. Później odporność nabyta od matki zanika. Rozpoczyna się okres rozwijania własnej odporności dziecka, czemu towarzyszą częste infekcje. Pod wpływem antygenów bakteryjnych i wirusowych atakujących dziecko, układ immunologiczny zaczyna produkować przeciwciała zwalczające mikroorganizmy chorobotwórcze. Organizm zapamiętuje ich antygeny w tzw. komórkach pamięci immunologicznej, które przy ponownym ataku tych samych drobnoustrojów stymulują bardzo szybką produkcję przeciwciał neutralizujących wroga. W ten sposób układ odpornościowy małego dziecka stopniowo dojrzewa i w wieku 3-4 lat osiąga właściwą wydolność immunologiczną. Dlatego infekcje dróg oddechowych występujące również u dzieci w wieku szkolnym i u dorosłych nie są już tak nagminne jak u dzieci młodszych.
Dobra odporność
Dobra odporność organizmu na zakażenia zależy od sprawnego i skutecznego działania naszego układu odpornościowego. A na to znaczący wpływ ma styl życia oraz różnorodne czynniki z naszego otoczenia. Do czynników, które mogą osłabiać naszą odporność zwiększając podatność na zakażenia należą m.in.:
* palenie tytoniu,
* nieregularne odżywianie,
* nadużywanie alkoholu,
* nieregularny tryb życia,
* stresy i napięcia emocjonalne,
* częste podróże i zmiany klimatu,
* antybiotykoterapia.
Korzystnie na odporność wpływają natomiast:
* właściwe odżywianie,
* prawidłowa pielęgnacja ciała,
* hartowanie organizmu,
* szczepienia ochronne,
* spożywanie preparatów naturalnie uodparniających np. z aloesu.
Chcąc unikać przeziębień i innych infekcji, warto yeliminować ze swojego życia czynniki osłabiające odporność i wdrożyć tzw. zdrowy styl życia mający na celu wzmacnianie odporności.
Odżywianie
Odżywianie jest ważne już od pierwszych dni naszego życia. Dla noworodka i niemowlęcia najlepszym pokarmem jest mleko matki, ponieważ ma nie tylko optymalny skład odżywczy, ale jest również bogate w przeciwciała odpornościowe, dzięki czemu dzieci karmione piersią rzadziej chorują. Wraz z kolejnymi miesiącami i latami życia dziecka dietę rozszerzamy i wzbogacamy o produkty takie, jak: warzywa, owoce, mięso i jajka będące źródłem niezbędnych składników odżywczych, wielu witamin i minerałów. Właściwie zbilansowana dieta zabezpiecza dzieci i dorosłych przed niedoborami pokarmowymi i osłabieniem odporności. Warto tu wymienić takie składniki odżywcze, jak np.:
* witaminę C, która zmniejsza przepuszczalność naczyń krwionośnych włosowatych i wzmacnia ich ściany, dzięki czemu zwiększa się odporność błon śluzowych na zakażenie,
* cynk, który bierze udział w produkowaniu przeciwciał odpornościowych czy
* żelazo, które zapobiega niedokrwistości usposabiającej do zwiększonej podatności na infekcję.
Na naszą dietę należy zwrócić szczególną uwagę zimą, kiedy rośnie apetyt na zawiesiste zupy, dania tłuste i smażone, słodycze oraz kaloryczne przekąski będące źródłem energii dla zmarzniętego organizmu. Wybieramy wówczas często potrawy mączno-białkowe kosztem warzyw i owoców, które zimą są zdecydowanie droższe, więc rzadziej kupowane, choć to one są źródłem niezbędnych dla naszej odporności witamin i minerałów.
Pielęgnacja ciała.
Obejmuje ubiór oraz zabiegi higieniczne. Dbając o zdrowie swoje i dzieci dostosowujemy strój do warunków pogodowych, zwracając uwagę, żeby zbyt gruba odzież lub zbyt duża liczba warstw nie przegrzewały nas. Ubiór powinien być przewiewny, co zapewnia właściwą cyrkulację powietrza i odprowadzanie nadmiaru wytwarzanego ciepła przez organizm. Po każdym wysiłku fizycznym związanym z pracą zawodową, pracą na działce lub w ogródku czy sportem rekreacyjnym albo wyczynowym itp. należy wykąpać się pod prysznicem. Dzieci również oswajamy z codzienną niezbyt gorącą kąpielą. A my dorośli, najpierw rozgrzewamy ciało ciepłym prysznicem, a kiedy skóra się zaczerwieni kończymy biczami z zimnej wody. W pierwszych dniach polewanie trwające maksymalnie 40 sekund ograniczamy tylko do stóp. Jeśli zabieg ten tolerujemy dobrze, to, co kilka dni możemy poszerzać obszar zimnego biczowania o kolejno: podudzia, uda, ręce, przedramiona, ramiona, tułów, kończąc na karku. W ten sposób, stopniowo przyzwyczajamy skórę do strumienia zimnej wody, nie wywołamy szoku termicznego, a jednocześnie hartujemy swój organizm.
Hartowanie
Najważniejszymi czynnikami hartującymi nasze ciało są: powietrze, słońce i woda. Podczas hartowania dochodzi do mobilizacji układu odpornościowego, który zaczyna skuteczniej radzić sobie z infekcjami wirusowymi lub bakteryjnymi. Najlepiej hartowanie zaczynać już w okresie niemowlęctwa. Wielu młodych rodziców popełnia podstawowy błąd przetrzymując malucha w zbyt ciepłym pokoju, który jest rzadko wietrzony. Przegrzewane dziecko staje się wtedy podatne na każdą infekcję. Tymczasem niemowlę może spokojnie spędzać co najmniej kilka godzin dziennie na dworze, nawet w porze jesienno-zimowej, jeśli tylko nie ma silnego mrozu, jest ubrane odpowiednio do pory roku i osłonięte budą wózka od wiatru lub słońca. Starszym dzieciom pozwalajmy również na jak najdłuższe zabawy na dworze, niezależnie od pory roku. Korzystnie na odporność wpływają regularne zajęcia na pływalni. Oprócz nabywania umiejętności pływackich, woda doskonale hartuje młodego człowieka. Myśląc o hartowaniu ciała, nie można zapomnieć o warunkach cieplnych we własnym mieszkaniu. Zimą najlepsza temperatura w pokojach to 18-20oC. Pokoje powinny być oczywiście codziennie wietrzone, ponieważ gromadzi się w nich kurz, roztocza, dym z papierosów i bakterie. Zimowa aura nie powinna odstraszać od wyjścia na dwór. Nawet przy temperaturze -5 czy nawet -10oC warto uprawiać regularne marszobiegi lub długie spacery. Dzięki nim poprawi się kondycja i odporność organizmu.
Szczepienia ochronne
Szczepienia ochronne chronią nas przed poważnymi, a nawet śmiertelnymi chorobami zakaźnymi pobudzając odporność swoistą organizmu. Dzięki szczepieniu w sytuacji kontaktu z drobnoustrojem, przeciwko któremu zostaliśmy uodpornieni, komórki układu immunologicznego bardzo szybko zaczynają produkować przeciwciała przeciwko temu drobnoustrojowi tak, że choroba się nie rozwija lub ma przebieg lekki.
Dlatego dzieci do 18 roku oraz osoby pracujące w narażeniu na niektóre choroby zakaźne szczepione są w ramach szczepień obowiązkowych, natomiast wszyscy, którzy troszczą się o swoje zdrowie mogą szczepić się w ramach szczepień zalecanych przeciwko np. grypie, wirusowemu zapaleniu wątroby typu A i B, tężcowi, kleszczowemu zapaleniu mózgu.
Immunostymulacja
Nie każdy jednak chce lub może stosować się do powyższych zaleceń, dlatego u wielu ludzi pojawia się potrzeba dodatkowego wzmacniania układu odpornościowego, czyli tzw. immunostymulacji. W aptekach dostępnych jest bez recepty wiele różnych preparatów, które mają za zadanie wzmacniać funkcje obronne naszego organizmu czyniąc je bardziej wydajnymi. Jednak, jak przy każdym leku, przed zastosowaniem go należy skonsultować się z lekarzem, który określi czy terapia taka jest wskazana i czy nie ma jednocześnie do niej przeciwwskazań zdrowotnych. Najczęściej stosowane preparaty immunostymulujące to:
* Jeżówka, czyli Echinacea
Pobudza działanie układu odpornościowego poprzez nasilenie procesu fagocytozy i pobudzanie leukocytów do wydzielania substancji przeciwwirusowych (interferonów). Daje większą odporność na zakażenie bakteriami i wirusami. Dla celów leczniczych uzyskuje się z ziela, korzenia lub całej rośliny sok, wyciągi wodne lub wodno-alkoholowe służące do produkcji poszczególnych preparatów. Jeżowki nie należy stosować jednocześnie z lekami upośledzającymi czynność wątroby np. steroidami anabolicznymi, amiodaronem, ketokonazolem, metotreksatem. Echinaceę można stosować od 1 roku życia.
* Aloes
W aptekach dostępnych jest wiele preparatów aloesu w postaci soku, syropu, tabletek lub ampułek do iniekcji. Roślinne biostymulatoryn znajdujące się w soku lub wyciągach z miąższu aloesowego stymulują układ odpornościowy człowieka poprzez wzrost produkcji przeciwciał oraz liczby limfocytów we krwi. Wskazane są u osób z obniżoną odpornością i podatnych na częste infekcje dróg oddechowych lub inne zakażenia. Można je również stosować wspomagająco w zakażeniach wirusowych i bakteryjnych układu oddechowego. Znaczna część preparatów w płynie na bazie zagęszczonego soku z aloesu ma gorzkawy smak i wykazuje działanie przeczyszczające z uwagi na dużą zawartość antraglikozydów pochodzących ze skórki liści aloesowych. Od niedawna w aptekach pojawiły się preparaty aloesowe do produkcji, których liście są ręcznie obierane ze skórki, a miąższ przetwarzany jest na „zimno", bez pasteryzacji, co zapewnia im wysoką skuteczność działania, bez jednoczesnego efektu przeczyszczającego i posmaku goryczki w ustach. Aloes można podawać od 1 roku życia.
* Panax czyli żeń-szeń
Korzeń żeń-szenia zawiera glikozydy saponinowe zwane ginsenozydami. Stymulują układ odpornościowy organizmu tj. pobudzają aktywność limfocytów cytotoksycznych. W aptekach żeń-szeń możemy kupić w postaci preparatów prostych zawierających wyciąg z żeń-szenia lub złożonych wzbogaconych dodatkowo o komplet witamin i minerałów. Przeciwwskazaniem do zażywania żeń-szenia jest nadciśnienie tętnicze. Nie zaleca się go dla dzieci.
* Preparaty pobudzające odpowiedź immunologiczną
Dostępne są preparaty, które zawierają rybosomy bakteryjne i proteoglikany błonowe o właściwościach immunostymulujących. Pobudzają one swoistą i nieswoistą podpowiedź immunologiczną, dzięki czemu skracają czas trwania infekcji, zmniejszają częstość jej występowania i nasilenie. Można je używać od 2 roku życia.
* Olej rybny z wątroby rekina
Wpływa korzystnie na układ odpornościowy, pobudzając syntezę przeciwciał oraz leukocytów, a także stymulując fagocytozę, co razem zwiększa odporność organizmu. Zawiera również alkiloglicerole, które gromadząc się w błonie komórek bakteryjnych i nowotworowych uszkadzają je. Dlatego wskazany jest w stanach obniżonej odporności, przy ostrych i przewlekłych chorobach infekcyjnych, a także po radioterapii lub chemioterapii (w tych ostatnich dwóch wskazaniach decyzję o używaniu oleju z wątroby rekina podejmuje lekarz prowadzący pacjenta). Może być zażywany od 3 roku życia. Oprócz wymienionych wyżej, dostępne są również preparaty immunostymulujące - tzw. szczepionki, które zawierają lizaty bakteryjne najczęstszych bakterii chorobotwórczych.
Ze względu na drogę podawania dzielimy je na szczepionki doustne lub donosowe. Stosowane są w nawracających zakażeniach układu oddechowego i moczowego oraz w nawracających zapaleniach jamy nosa, jamy nosowo-gardłowej, oskrzeli, w chronicznym katarze i w zapaleniu uszu. Jak wszystkie inne preparaty oddziaływujące na układ immunologiczny, tak i te stosuje się na podstawie zalecenia lekarskiego.
żródło
art.E.Pakuła
TRENINGI KATOWICE
IG
https://www.instagram.com/bestbodysebastianszmit/
Krzysztof Piekarz
krzykacz
