Niedobór snu może prowadzić do wielu konsekwencji zdrowotnych. Osoby, które nie sypiają dobrze i odpowiednio długo, a także mają niewłaściwą higienę snu, są narażone na ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych, depresji, cukrzycy, nadciśnienia czy dysfunkcji seksualnych. Niewyspani ludzie są rozdrażnieni, mają problemy z koncentracją i spadkiem odporności. Najnowsze badania wskazują na jeszcze jedną dość ciekawą kwestię związaną z brakiem odpowiedniej jakości i ilości snu. Jaką? O tym niżej.
Sen wpływa na nasze samopoczucie
Nawet pozornie niewielki niedobór snu ma wpływ na nasz organizm. Najlepiej, jeśli kładziemy się spać i wstajemy o stałej porze i dzięki temu regulujemy nasz cykl dobowy. Pobudka 1-2 godziny wcześniej niż zwykle albo położenie się do snu 1-2 godziny później wystarczy, żeby w ciągu dnia czuć się inaczej, niekoniecznie lepiej. Oprócz uczucia zmęczenia i ryzyka wystąpienia wielu chorób niedobór snu powoduje też objawy, które mogą być zauważone przez innych. Podkrążone oczy, bladą lub szarą cera z pewnością dostrzeże każdy. Według wielu badań osoby niewyspane wyglądają także na mniej atrakcyjne.
Sen a chęć kontaktu z innymi ludźmi
Naukowcy w najnowszym badaniu odkryli, że niedobór snu może być niekorzystny nie tylko dla nas, ale także dla innych osób. Wpływa to bezpośrednio na interakcje społeczne w ten sposób, że ludzie mniej chętnie pomagają innym. Zdjęcia MRI osób z deprywacją snu ujawniły mniejszą aktywację części mózgu odpowiadającą za empatię i wykazały również na zmniejszoną chęć niesienia pomocy innym.
Badania wykazały też, że po przestawieniu zegarków na czas letni, kiedy śpimy godzinę krócej, darowizny na cele charytatywne w ciągu tygodnia spadają o 10%. Niewystarczająca ilość snu szkodzi zdrowiu psychicznemu i fizycznemu oraz wpływa niekorzystnie na kontakty międzyludzkie.
Naukowcy poddali badaniu podczas czterech nocy 100 osób. W tym czasie mierzyli jakość ich snu – jak długo spali, ile razy się obudzili – a następnie ocenili ich chęć pomocy innym, na przykład przytrzymanie drzwi od windy, pomoc nieznajomym na ulicy czy udział w wolontariacie i wydarzeniach charytatywnych. Wnioski były takie, że obniżenie jakości snu wyraźnie wpływa na chęć pomocy innym ludziom. Niedobór snu powodował również większą chęć spędzania czasu w samotności.
Jak poprawić jakość snu?
Zalecana ilość snu dla zdrowej osoby dorosłej to co najmniej siedem godzin. Najlepiej idź spać i wstawaj o tej samej porze każdego dnia, także w weekendy. Regularność i bycie konsekwentnym wzmacnia cykl snu i rytm okołodobowy, który jest niezwykle ważny. Nie idź spać z pustym żołądkiem albo tuż po posiłku.
Nikotyna, nadmiar kofeiny i alkohol mogą zaburzać sen, więc warto je wyeliminować lub ograniczyć zwłaszcza wieczorem. Zadbaj o to, by w pokoju było chłodno, panowała całkowita ciemność i cisza. Wieczorna ekspozycja na światło może utrudnić zasypianie, więc unikaj długotrwałego używania ekranów emitujących światło niebieskie tuż przed snem. Długie drzemki w ciągu dnia mogą zakłócać sen w nocy, więc postaraj się je ograniczyć. Zachęcamy też do regularnej aktywności fizycznej, dzięki której Twój sen z pewnością będzie lepszy. Unikaj jej jednak wieczorem, blisko pory snu.
Brak snu sprawia, że ludzie są mniej empatyczni, mniej hojni, bardziej wycofani społecznie i pragną samotności. Dbajmy zatem o odpowiednią ilość i higienę snu.
Źródła: https://journals.plos.org/plosbiology/article?id=10.1371/journal.pbio.3001733
