SFD.pl - Sportowe Forum Dyskusyjne

wszystko o beta karotenie <karotenoidach>

temat działu:

Zdrowie i Uroda

słowa kluczowe: , , ,

Ilość wyświetleń tematu: 13588

Nowy temat Wyślij odpowiedź
...
Napisał(a)
Zgłoś naruszenie
Początkujący
Szacuny 2 Napisanych postów 98 Wiek 44 lat Na forum 19 lat Przeczytanych tematów 2481
KAROTENOIDY - KOLORY NATURY
Świat jest pełen kolorów - naturalnych oraz stworzonych przez człowieka.

W naturze występuje ponad 500 barwników zwanych karotenoidami. To właśnie one nadają roślinom, a wśród nich owocom i warzywom, żółtą, pomarańczową i czerwoną barwę.

Karotenoidy występują także w zielonych warzywach liściastych, lecz ich zabarwienie jest maskowane przez zielony chlorofil. Ich obecność ujawnia się jesienią kiedy rośliny przestają produkować chlorofil i ich liście przebarwiają się na żółto i czerwono.

Najlepiej znanym karotenoidem jest beta-karoten występujący w wielu pomarańczowych i żółtych owocach oraz zielonych warzywach liściastych

Likopen nadaje pomidorom żywoczerwoną barwę.

Luteina i zeaksantyna wybarwiają na żółto kukurydzę.

Karotenoidy, a w szczególności beta-karoten, są powszechnie stosowane w przemyśle spożywczym jako barwniki dodawane do żywności i napojów.

Naukowcy coraz częściej podkreślają korzystny wpływ karotenoidów na zdrowie.

BETA-KAROTEN (PROWITAMINA A)
Beta-karoten jest karotenoidem najpowszechniej występującym w pożywieniu. Jest również znaczącym źródłem witaminy A w naszej diecie.
6 mg beta-karotenu = 1 mg witaminy A


WALKA Z WOLNYMI RODNIKAMI
Beta-karoten czyli prowitamina A, razem z witaminą C oraz E należą do tzw. grupy związków o właściwościach przeciwutleniających tzw. przeciwutleniaczy (antyoksydantów).

Przeciwutleniacze są to substancje zwalczające szkodliwe cząsteczki nazywane wolnymi rodnikami, powstające w trakcie wielu przemian ustrojowych.

Wolne rodniki produkowane w nadmiarze są agresywnymi cząsteczkami atakującymi zdrowe komórki.

Celem ich ataku są takie narządy jak: mózg, oczy, płuca, układ krążenia, wątroba, trzustka, jelita, nerki, stawy, jądra, układ odpornościowy.

Szkodliwy proces jaki wywołują wolne rodniki nazywamy oksydacją (utlenianiem) i możemy go porównać do brązowienia jabłka pod wpływem powietrza lub jełczenia tłuszczów pod wpływem światła.

Zdaniem naukowców dokonane przez nie uszkodzenia prowadzą do rozwoju wielu przewlekłych chorób m.in. układu krążenia, udarów, nowotworów, zaćmy, choroby Parkinsona, reumatoidalnego zapalenia stawów, a także starzenia się skóry.

Nadmiernej produkcji wolnych rodników sprzyja stres, niewłaściwe żywienie (niedostateczne spożycie antyoksydantów), zanieczyszczone powietrze (ozon, dwutlenek azotu i siarki), dym papierosowy, picie alkoholu, promieniowanie słoneczne i radiacyjne, częste infekcje oraz przyjmowanie niektórych leków.

ŹRÓDŁA BETA-KAROTENU
żółte i pomarańczowe warzywa: marchew, dynia, pomidory
żółte i pomarańczowe owoce: morele, brzoskwinie, nektarynki, melon, mango
zielone warzywa liściaste: szpinak, kalafior, brokuły, sałata, cykoria, włoska kapusta, jarmuż, liście buraka, rzepa, gorczyca, mniszek lekarski, endywia,
inne warzywa i owoce: szparagi, groszek, wiśnie, suszone śliwki

JAK DUŻO BETA-KAROTENU POTRZEBUJEMY?
Zalecana dzienna norma spożycia na beta-karoten nie została ustalona. Jednak można przyjąć, że spożywając codziennie pięć porcji warzyw i owoców (w przybliżeniu od ½ do ¾ kg), dostarczymy naszemu organizmowi wystarczającej ilości beta-karotenu tj. około 3 mg.

Jak wiadomo beta-karoten nazywany jest inaczej prowitaminą A. Dzięki enzymowi, dioksygenazie, beta-karoten ulega częściowemu przekształceniu w witaminę A (retinol) w ścianie jelita (w błonie śluzowej). Mechanizm tej przemiany, zwanej konwersją, uzależniony jest od wielkości zapasów witaminy A w organizmie. Jeżeli poziom witaminy A jest wystarczający, konwersja ulega spowolnieniu. Z tego względu beta-karoten jest bezpiecznym źródłem witaminy A i nawet duże jego dawki nie powodują hiperwitaminozy, czyli „zatrucia" nadmiarem wit.A.

Nadmiar beta-karotenu magazynowany jest w przeważającej mierze w tkance tłuszczowej organizmu.

CZY WIESZ, ŻE...?
Beta-karoten jest jednym z ponad 600 karotenoidów występujących w przyrodzie. Około 50 z nich może potencjalnie wykazywać aktywność biologiczną witaminy A i z tego względu określane są jako prowitaminy A. Beta-karoten jest najbardziej powszechną i najbardziej efektywną formą prowitaminy A w żywności.

Zawartość beta-karotenu w owocach i warzywach waha się w zależności od pory roku i stopnia ich dojrzałości. Toteż podawane w tabelach zawartości beta-karotenu w produktach spożywczych zawierają wartości przybliżone.

Niektóre produkty np. margaryny i soki owocowe wzbogaca się beta-karotenem.

Biodostępność (czyli stopień wchłaniania i wykorzystania przez organizm) beta-karotenu z owoców i warzyw zależy od sposobu przygotowania do spożycia.

Ponieważ beta-karoten jest rozpuszczalny w tłuszczach, niewielka ilość masła lub oliwy w spożywanych potrawach ułatwia jego wchłanianie.

Nadmierne spożycie beta-karotenu powoduje żółte zabarwienie skóry przede wszystkim dłoni i stóp, które jednak szybko zanika po ograniczeniu lub zaprzestaniu przyjmowania karotenoidów.

Suszenie warzyw i owoców w znacznym stopniu obniża aktywność biologiczną karotenoidów, podczas gdy mrożenie pozwala ją zachować.

W ostatnich latach przeprowadzono wiele badań z udziałem pacjentów, których skóra wykazywała nadwrażliwość na światło słoneczne. Wykazano w nich, że beta-karoten nasila efekt ochronny u tych osób.

Istnieją pewne grupy ludzi szczególnie narażone na ryzyko niedoboru beta-karotenu. Przykładowo, niski poziom beta-karotenu we krwi, występuje u osób spożywających w nadmiarze alkohol oraz osób przyjmujących pewne leki (np. doustne środki antykoncepcyjne i leki stosowane przy obniżonym ciśnieniu). Ludzie ci powinni sięgać po suplementy beta-karotenu, nie obawiając się przedawkowania ze względu na kontrolowaną przemianę beta-karotenu do witaminy A.

LIKOPEN

Likopen nadaje wspaniałe czerwone zabarwienie pomidorom i arbuzom oraz różową barwę grejpfrutom.

Nasycona barwa tych warzyw i owoców pomaga chronić ich delikatny miąższ i nasiona przed światłem słonecznym.

Tak jak inne karotenoidy likopen jest przeciwutleniaczem tzn. chroni komórki naszego organizmu przed szkodliwym działaniem nadmiaru wolnych rodników.
Badania naukowe wykazały, że u osób spożywających duże ilości pomidorów bogatych w likopen oraz potrawy zawierające pomidory, ryzyko zachorowania na raka prostaty i szyjki macicy jest obniżone.
Wysoki poziom likopenu we krwi może także obniżać ryzyko choroby niedokrwiennej serca.

LIKOPEN A DIETA
Źródłem spożywanego przez nas likopenu są głównie pomidory oraz potrawy zawierające pomidory.

Likopen możemy znaleźć także w arbuzach, różowych i czerwonych grejpfrutach oraz guawach.
Produkty spożywcze takie jak ketchup i sos pomidorowy dostarczają naszemu organizmowi największą ilość likopenu.
Dzieje się tak nie tylko dlatego, że spożywamy je w dużych ilościach, ale ponieważ obróbka kulinarna i proces gotowania czyni likopen łatwiejszym do przyswojenia i wykorzystania.

Obecnie prowadzone są badania nad ustaleniem zalecanej dziennej normy spożycia na likopen. Rekomendowane jest spożywanie pięciu porcji warzyw i owoców dziennie włączając do jadłospisu pomidory pod każdą postacią.

LUTEINA I ZAEKSANTYNA
Dla zdrowych oczu
Luteinę możemy znaleźć w szpinaku, a zeksantyna nadaje żółtą barwę kukurydzy.

Te dwa karotenoidy współdziałając ze sobą pomagają utrzymać nasze oczy w dobrej kondycji i zachować dobry wzrok.

Luteina i zeaksantyna w organizmie ludzkim znajdują się w surowicy krwi oraz siatkówce oka w regionie zwanym plamka żółtą. Plamka żółta skupia komórki nerwowe odpowiedzialne za powstawanie obrazu w oku, a co za tym idzie za ostrość widzenia.

Naturalnymi źródłami luteiny są ciemnozielone warzywa liściaste oraz czerwone i żółte warzywa i owoce takie jak: kapusta włoska, szpinak, brokuły, zielony groszek, dynia, papryka, kukurydza, kiwi, winogrona, pomarańcze oraz żółtko jaja.

W ludzkim organizmie luteina pełni dwie ważne funkcje:

Stanowi filtr pochłaniający szkodliwe dla oka niebieskie spektrum promieniowania świetlnego zapobiegając tzw. zwyrodnieniu plamki związanemu z wiekiem (AMD) - choroby nasilającej się u osób po 50 roku życia.

Jest antyoksydantem zdolnym do unieszkodliwiania wolnych rodników.

Dzienne zapotrzebowanie na luteinę i zeaksantynę nie zostało jednoznacznie ustalone.

Zaleca się jednak spożywanie 5 mg luteiny i 1 mg zeaksantyny każdego dnia.

Przeprowadzone ostatnio w pięciu krajach europejskich badania wykazały, że spożycie wymienionych wyżej antyoksydantów przez zdrowe dorosłe osoby wynosi mniej niż połowę zalecanej ilości.

Aby więc zapewnić właściwą podaż luteiny i zeaksantyny w diecie zaleca się codzienne spożywanie dodatkowych 2-3 porcji ciemnozielonych warzyw liściastych jak szpinak lub regularną suplementację w ilości 1-2 mg luteiny/dobę.

Warto wiedzieć, że obecna w postaci tabletek czy kapsułek luteina jest pochodzenia naturalnego - jako wyciąg z nagietka.

Czy wiesz, że...?
Badnia naukowe jednoznacznie wskazują na najwyższą koncentrację luteiny w komórkach plamki żółtej w przeciwieństwie do β-karotenu, który w największym stężeniu jest obecny w surowicy krwi. Zatem dowodzi to, że β-karoten nie jest substancją ochronną dla komórek plamki żółtej tak jak dla pozostałych komórek organizmu.

Zwyrodnienie plamki związane z wiekiem (AMD) jest uznane za najczęstszą i nieodwracalną przyczynę ślepoty w krajach Europy Zachodniej u osób powyżej 65 roku życia. Zapadalność na tę chorobę rośnie wraz z wiekiem, szacuje się, że w Polsce liczba nowych przypadków wysiękowego AMD wynosi ok. 20.000 rocznie. Wysiękowe AMD rozwija się zwykle między 50 a 60 rokiem życia i charakteryzuje się utratą widzenia centralnego oraz ostrości wzroku (początkowo trudności z czytaniem oraz rozpoznawaniem twarzy), aż do zupełnej ślepoty. Uważa się, że rozwój zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem może być przyspieszony przez nadmierną ekspozycję na światło słoneczne oraz palenie tytoniu prowadzące do powstawania zwiększonej ilości wolnych rodników
Ekspert SFD
Pochwały Postów 686 Wiek 32 Na forum 11 Płeć Mężczyzna Przeczytanych tematów 13120

PRZYSPIESZ SPALANIE TŁUSZCZU!

Nowa ulepszona formuła, zawierająca szereg specjalnie dobranych ekstraktów roślinnych, magnez oraz chrom oraz opatentowany związek CAPSIMAX®.

Sprawdź
...
Napisał(a)
Zgłoś naruszenie
jakryc ZASŁUŻONY
Ekspert
Szacuny 205 Napisanych postów 13874 Wiek -4447 dzień Na forum 22 lat Przeczytanych tematów 158206
ok, a źródło?
...
Napisał(a)
Zgłoś naruszenie
Początkujący
Szacuny 2 Napisanych postów 98 Wiek 44 lat Na forum 19 lat Przeczytanych tematów 2481
Gdzies z netu
...
Napisał(a)
Zgłoś naruszenie
Ekspert
Szacuny 11145 Napisanych postów 51525 Wiek 30 lat Na forum 24 lat Przeczytanych tematów 57816
" W naturze występuje ponad 500 barwników zwanych karotenoidami.""
" Beta-karoten jest jednym z ponad 600 karotenoidów występujących w przyrodzie."
To ile ich w końcu jest?
Sorka za odświeżanie
Nowy temat Wyślij odpowiedź
Poprzedni temat

Solarium i schodząca skóra

Następny temat

Wlosy.

Wiecej