Podstawowe info:
Adrenalina (epinefryna - nazwa handlowa adrenaliny produkowanej w USA) jest hormonem i neuroprzekaźnikiem katecholaminowym wytwarzanym w części rdzeniowej nadnerczy, w komórkach chromochłonnych kłębka szyjnego oraz częściowo w zakończeniach włókien współczulnych układu nerwowego. Metylowa pochodna noradrenaliny.
Jak działa?
Wydzielana jest do krwioobiegu pod wpływem silnych bodźców zmysłowych i związanych z nimi stanów psychicznych takich jak strach, radość, ból, zagrożenie.
Pobudza ona receptory autonomicznego układu nerwowego.
Bierze udział w regulacji ciśnienia krwi (kurczy obwodowe naczynia krwionośne i powoduje wzrost ciśnienia krwi) oraz w regulacji poziomu glukozy we krwi (powoduje hiperglikemię przez nasilenie rozpadu glikogenu wątrobowego i mięśniowego), działa przeciwstawnie do insuliny (działa anatagonistycznie w stosunku do insuliny - przyspiesza glikogenolizę, zwiększając stężenie glukozy w krwi), przyspiesza czynność i wydajność serca (możliwe wystąpienie arytmii szczególnie w obecności glikozydów naparstnicy i niektórych środków znieczulających).
Zwiększa przepływ krwi przez naczynia skórne, wątrobę i powoduję wzrost oporów w naczyniach trzewnych, zwiększa także ciśnienie tętnicze i żylne w płucach.
Wydzielanie glc i mleczanów w następstwie glikogenolizy w wątrobie i mięśniach.
Zwiększa poziom wolnych kwasów tłuszczowych za pośrednictwem c-AMP oraz wzrost zużycia tlenu. Jest stymulatorem termogenezy, która może jednocześnie redukować tłuszcz zapasowy i przyczynić się do rozwoju masy mięśniowej, jak też poprzez wyżej wspomnianym za pośrednictwem c-AMP. Podnośni siłę skurczu mięśniowego oraz, co bardzo istotne w kulturystyce, chroni mięśnie stając się tym samym idealnym środkiem pomocniczym w okresie diety redukcyjnej.
Zmniejsza przepływ krwi przez nerkę, poprzez zwiększenie oporów w naczyniach nerkowych.
Rozszerza oskrzela, obniża napięcie mięśni gładkich żołądka, jelit, pęcherza moczowego, zmniejsza wydzielanie gruczołowe, rozszerza źrenice.
Powoduje skurcz naczyń, podnosi ciśnienie rozkurczowe i przez to poprawia ciśnienie perfuzyjne w naczyniach wieńcowych (odżywiające i dotleniające serce), zwiększa kurczliwość miokardium, pobudza skurcze spontaniczne, zwiększa amplitudę i częstotliwość migotania komór (VF), tym samym zwiększając prawdopodobieństwo powodzenia defibrylacji.
Działa silnie, gwałtownie, lecz krótkotrwale, ponieważ jest szybko rozkładana w tkankach, komórkach i pozakomórkowo.
Jest endogenną katecholaminą z silną α, β1 i β2 aktywnoscią adrenergiczną. Pobudza z równą siłą zarówno receptor alfa jak i beta, wyzwalając reakcje współczulne z obu receptorów, przez co wykazuje działanie sympatykomimetyczne.
Duża dawka epinefryny podawana dożylnie powoduje wzrost RR, spowodowane jest to przez skurcz naczyń, zwiększony skurcz komory serca, początkową tachykardię, która przechodzi w odruchową bradykardię na skutek pobudzenia nerwu błędnego.
Mała dawka natomiast obniża ciśnienie, ponieważ rozkurczające naczynia są bardziej wrażliwe na epinefrynę niż kurczące naczynia.
Zastosowanie:
Jest podstawowym lekiem stosowanym w zatrzymaniu krążenia i znajduje się w widocznym miejscu w algorytmach leczenia rytmów niedefibrylacyjnych i defibrylacyjnych. Miejscowo może być stosowana w celu zahamowania krwawienia po drobnych zabiegach chirurgicznych, w endoskopowym hamowaniu krwawienia z przewodu pokarmowego. Leczenie napadowego skurczu oskrzeli i czasami w jaskrze.
Dawkowanie:
Wstrząs anafilaktyczny - 1mg/ml (0,5 - 1 mg) i.v. można powtórzyć po 5 minutach
Częstoskurcz komorowy lub migotanie komór - 1mg i.v. co 3 - 5 minut
Rozkojarzenie elektromechaniczne, bradyasystolia - 1mg i.v. co 3 - 5 minut
Szybka infuzja dużej ilości leku może spowodować nadmierny skurcz naczyń, upośledzać krążenie w kończynach, krążenie krezkowe i nerkowe. Krwotok do mózgu w następstwie skurczu naczyń i wzrostu ciśnienia. Niepokój (polecam opowiadanie na hyperrealu )
Podana dożylnie działa szybko, ale krótko.
Aby uniknąć uszkodzenia tkanek należy podawać adrenalinę przez pewny dostęp donaczyniowy (i.v. lub i.o.)
Adrenalina i inne katecholaminy mogą być inaktywowane przez roztwory alkaliczne.
Zapraszam także do zapoznania się z innymi hormonami które powiązane są adrenaliną.
Kortyzol art -> https://www.sfd.pl/temat240388 // by Krzabr
Promotor zdrowia z fizjoterapią.