Ashwagandha jest znanym ziołem, którego stosowanie jest typowe dla tradycyjnej medycyny ajurwedyjskiej przy różnych dolegliwościach i poprawiającym ogólne samopoczucie. Żeń-szeń indyjski bywa stosowany w celu poprawy funkcji poznawczych, zmniejszenia stanu zapalnego i przeciwdziałania skutkom starzenia.
Ashwagandha jest uważana za środek odmładzający, nootropowy i silny, naturalny adaptogen. Wykazano, że związki witanolid A i witaferyna A, pochodzące z ashwagandhy, poprawiają odporność i wykazują właściwości przeciwnowotworowe.
Ponadto roślinie przypisuje się działanie witalizujące, zwiększające wytrzymałość fizyczną i psychiczną, promujące długowieczność, poprawiające odporność oraz zwiększające płodność mężczyzn i kobiet. Ponadto żeń-szeń indyjski bywa stosowany jako związek tonizujący, afrodyzjak, zwiększający energię i przeciwdziałający chronicznemu zmęczeniu. Poza tym znajduje zastosowanie w leczeniu wyczerpania nerwowego, schorzeń związanych z pamięcią, bezsenności, zwiększaniu zdolności uczenia się i zapamiętywania. Prawdopodobnie to nie wszystko, bo ashwagandha jest ciągle badana i odkrywane są jej nowe właściwości, w tym wspomagające codzienne funkcjonowanie czy nawet lecznicze.
Ashwagandha a uszkodzenia wątroby
Niedawno wykazano, iż witania ospała jest skuteczna w ochronie wątroby i przy nasilonych zaburzeniach poznawczych. Naukowcy wywołali u zwierząt encefalopatię wątrobową przy użyciu tioacetamidu. Szczurom przez 29 dni podawano ashwagandhę w dawce 200 mg i 400 mg na kg masy ciała. W końcu podano dootrzewnowo tioacetamid w dawce 350 mg na kg. Następnie oceniano, jak zwierzęta radzą sobie w otwartym terenie, w labiryntach, w nowych obiektach. Oszacowano uszkodzenia wątroby, markery stresu oksydacyjnego i wiele innych wskaźników.
Wyniki
Z ashwagandhy powstało 45 metabolitów, w tym kwasy fenolowe, flawonoidy i steroidowe triterpenoidy laktonu. Witania ospała zmniejszała deficyty lokomotoryczne i poznawcze, markery uszkodzeń wątroby i stężenie amoniaku wywołane podaniem tioacetamidu. Podawanie ekstraktu ashwagandhy zmniejszało stężenie dialdehydu malonowego. Co to jest? MDA jest bardzo reaktywnym związkiem o działaniu mutagennym. Powoduje uszkodzenia błon komórkowych oraz narusza struktury białkowe komórek, doprowadzając do ich wcześniejszego starzenia się.
W jaki sposób ashwagandha wpływa na przebieg encefalopatii wątrobowej?
Ashwagandha miała wpływ na encefalopatię wątrobową, czyli zespół objawów neuropsychiatrycznych rozwijający się w przebiegu ostrej lub przewlekłej niewydolności wątroby. Najprawdopodobniej ashwagandha oddziałuje na przebieg encefalopatii wątrobowej poprzez zmniejszenie stężenia amoniaku, który obok merkaptanów, fenoli oraz krótko- i średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych należy do neurotoksyn. Normalnie produkty bakteryjnego rozkładu pożywienia w jelicie grubym są transportowane do wątroby poprzez żyłę wrotną. Wspomniany narząd prowadzi detoksykację. W przebiegu patologicznych zmian w wątrobie rozwija się krążenie oboczne (związane z nadciśnieniem wrotnym) i neurotoksyny (takie jak amoniak) trafiają do krążenia ogólnego, omijając wątrobę.
Wnioski
Wyniki badań sugerują, iż ashwagandha wywiera korzystny wpływ na wątrobę i chroni układ nerwowy np. przy encefalopatii, przy czym większe efekty przyniosła dawka 400 mg na kg masy ciała. Ekstrakt wywierał działanie przeciwutleniające i przeciwzapalne, jak również powodował zmniejszenie ekspresji krytycznych szlaków sygnałowych (np. Nrf2). Aktywacja Nrf2 wywoływana jest przez czynniki prooksydacyjne, głównie reaktywne formy tlenu, jak również związki o właściwościach elektrofilowych, które stanowią najczęściej metabolity chemicznych kancerogenów.
Ashwagandha a jakość snu
Sprawdzano, jaki wpływ ma ekstrakt z korzenia ashwagandhy na sen.
40 uczestników było zdrowych, a 40 cierpiało z powodu bezsenności. Przydzielono ich do dwóch grup: ashwagandhy lub placebo, i oceniano przez 8 tygodni. Oceny dokonano na podstawie parametrów snu (szybkość zapadania w sen, całkowity czas snu, wybudzenie po zasypianiu, całkowity czas spędzony w łóżku i efektywność snu) oraz poprzez kwestionariusze.
Wyniki
Zarówno u osób zdrowych, jak i cierpiących z powodu bezsenności, nastąpiła znaczna poprawa parametrów snu w grupie suplementowanej ekstraktem z korzenia ashwagandhy. Poprawa była bardziej znacząca u osób cierpiących z powodu bezsenności. Wskutek suplementacji poprawie uległy: czas potrzebny do zaśnięcia, czujność umysłowa i jakość snu.
Wniosek
Niniejsze badanie potwierdza, że ekstrakt z korzenia ashwagandhy może poprawić jakość snu, a więc może pomóc w radzeniu sobie z bezsennością. Ekstrakt z korzenia ashwagandhy był dobrze tolerowany przez wszystkich uczestników, niezależnie od ich stanu zdrowia i wieku.
Czy ashwagandha jest bezpieczna?
W jednym z badań oceniano bezpieczeństwo spożywania ekstraktu z korzenia ashwagandhy u dorosłych osób.
80 zdrowych uczestników (40 mężczyzn, 40 kobiet) zostało losowo przydzielonych do grupy otrzymującej 300 mg ashwagandhy lub placebo w tej samej dawce dwa razy dziennie, doustnie, przez 8 tygodni. Badanie zostało przeprowadzone w szpitalach MV i King George Medical University w Lucknow w Indiach. Oceniano parametry krwi, wpływ ekstraktu na wątrobę oraz pracę tarczycy.
Wyniki
Szczegółową ocenę parametrów życiowych, takich jak: masa ciała, temperatura ciała, tętno, częstość oddechów, skurczowe i rozkurczowe ciśnienie krwi oraz wskaźnik masy ciała (BMI) przeprowadzono dla każdego uczestnika na początku i na końcu terapii. Tak samo sprawdzano parametry hematologiczne i biochemiczne. Wyniki nie wskazywały na żadne niepożądane skutki podawania 600 mg ekstraktu z ashwagandhy dziennie. Nie stwierdzono negatywnego wpływu terapii na parametry krwi ani pracę tarczycy. Żaden z uczestników badania nie zgłosił zdarzeń niepożądanych.
Wnioski
Niniejsze badanie wykazało, że spożywanie ekstraktu z korzenia ashwagandhy przez 8 tygodni było bezpieczne zarówno u ochotników płci męskiej, jak i żeńskiej.
Podsumowanie
Ekstrakt z korzenia ashwagandhy jest dobrze tolerowany, pozytywnie wpływa na wątrobę, funkcjonowanie układu nerwowego oraz jakość snu. Osoby, które cierpią z powodu poważnych uszkodzeń wątroby, w pierwszej kolejności powinny poddać się terapii farmakologicznej wynikającej ze wskazań lekarza. Niemniej ekstrakt z korzenia ashwagandhy jest obiecującym sposobem terapii także na tym polu.
Referencje, badania, literatura:
Marta Cykowiak, Violetta Krajka-Kuźniak Nrf2 jako terapeutyczny punkt uchwytu w profilaktyce i terapii chorób cywilizacyjnychNrf2 as therapeutic target in prevention and therapyof civilization diseases https://www.akademiamedycyny.pl/wp-content/uploads/2019/07/Cyckowiak.pdf
Heba M.A.Khalil i in. Ashwagandha (Withania somnifera) root extract attenuates hepatic and cognitive deficits in thioacetamide-induced rat model of hepatic encephalopathy via induction of Nrf2/HO-1 and mitigation of NF-kB/MAPK signaling pathways https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0378874121003688
Bakhtiar Choudhary i in. Efficacy of Ashwagandha (Withania somnifera [L.] Dunal) in improving cardiorespiratory endurance in healthy athletic adults https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4687242/
Shashank Tiwari i in. A double-blind, randomized, placebo-controlled trial on the effect of Ashwagandha (Withania somnifera dunal.) root extract in improving cardiorespiratory endurance and recovery in healthy athletic adults https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0378874121001550
Diego A. Bonilla i in. Effects of Ashwagandha (Withania somnifera) on Physical Performance: Systematic Review and Bayesian Meta-Analysis https://www.mdpi.com/2411-5142/6/1/20
Ewa Wunsch, Dorota Koziarska, Przemysław Nowacki, Piotr Milkiewicz Encefalopatia wątrobowa https://podyplomie.pl/wiedza/neurologia/164,encefalopatia-watrobowa
Narsing Verma I in. Safety of Ashwagandha Root Extract: A Randomized, Placebo-Controlled, study in Healthy Volunteers https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0965229920319099
Deepak Langade i in. Clinical evaluation of the pharmacological impact of ashwagandha root extract on sleep in healthy volunteers and insomnia patients: A double-blind, randomized, parallel-group, placebo-controlled study https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0378874120331585
