Kwasy z rodziny omega-3, czyli α-linolenowy, eikozapentaenowy (EPA) i dokozaheksaenowy (DHA) odgrywają ogromną rolę w naszym organizmie. Niestety współczesne diety zawierają więcej kwasów z rodziny omega-6 i omega-9. Kwasy omega-6 znajdziemy w oleju słonecznikowym, sezamowym, sojowym, krokoszowym, kukurydzianym, z pestek winogron, z zarodków pszenicy. W odróżnieniu od omega-3 te z grupy omega-6 w nadmiarze zwiększają stan zapalny.
Badanie
W jednym z badań oceniano wpływ dodatkowej porcji omega-3 na spoczynkową przemianę materii (RMR), skład ciała i produkcję kortyzolu u zdrowych osób dorosłych.
W badaniu wzięło udział łącznie 44 mężczyzn i kobiety, średni wiek wynosił 34 lata. Wszystkie testy przeprowadzono rano, po nocnym poście. Podstawowe pomiary RMR zostały zmierzone za pomocą kalorymetrii pośredniej przy użyciu maski, a skład ciała zmierzono za pomocą pletyzmografii z przemieszczaniem powietrza. Pobrano ślinę i oceniano stężenie kortyzolu.
Po przeprowadzeniu testów wyjściowych, osoby przydzielono do 2 grup:
- 4 g oleju z krokosza dziennie (grupa kontrolna); olej z tych roślin głównie dostarcza kwasów omega-6 tj. kwasu linolowego, niewielką ilość kwasów omega-9 i nasyconych,
- 4 g oleju z ryb. W tym: 1600 mg kwasu eikozapentaenowego (EPA) i 800 mg kwasu dokozaheksaenowego (DHA) dziennie,
Testy ponawiano po 6 tygodniach.
Wyniki
- podawanie oleju z ryb (omega-3) spowodowało wzrost beztłuszczowej masy ciała o 0.5 kg,
- podawanie oleju z krokosza (omega-6) spowodowało spadek beztłuszczowej masy ciała o 0.1 kg,
- podawanie oleju z ryb(omega-3) spowodowało spadek ilości tłuszczu o 0.5 kg,
- podawanie oleju z krokosza (omega-6) spowodowało wzrost ilości tłuszczu o 0.2 kg,
- grupa oleju z ryb (omega-3) straciła średnio 0.4 pkta % tkanki tłuszczowej, grupa oleju z krokosza (omega-6) zyskała średnio 0.3 pkta % tkanki tłuszczowej,
- spoczynkowa przemianę materii nie zmieniła się znacząco w żadnej z grup,
- grupa oleju z ryb miała niższe stężenie kortyzolu, a grupa oleju z krokosza wyższe po okresie suplementacji,
Wniosek:
6 tygodni suplementacji olejem z ryb będącego źródłem kwasów omega-3 znacznie zwiększyło beztłuszczową masę ciała i zmniejszyło ilość tkanki tłuszczowej.
Komentarz
Zmiany te były istotnie skorelowane ze zmniejszeniem stężenia kortyzolu. Z kolei odwrotne efekty odnotowano w drugiej grupie. Bez wątpienia najczęściej spotykane w dietach zachodnich dietach kwasy z grupy omega-6 powodują spadek masy mięśniowej i wzrost stanu zapalnego, otłuszczenia ustroju i być może stężenia kortyzolu.
Referencje:
Eric E Noreen i in. „Effects of supplemental fish oil on resting metabolic rate, body composition, and salivary cortisol in healthy adults” https://jissn.biomedcentral.com/articles/10.1186/1550-2783-7-31
H. Ciborowska A. Rudnica „Dietetyka – żywienie zdrowego i chorego człowieka”
Narinder Kaur, Vishal Chugh, and Anil K. Gupta „Essential fatty acids as functional components of foods- a review” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4190204/
Ankit Goyal,corresponding author Vivek Sharma, Neelam Upadhyay, Sandeep Gill, and Manvesh Sihag „Flax and flaxseed oil: an ancient medicine & modern functional food”
