
Nazwa tauryny pochodzi od łacińskiego słowa "taurus", co oznacza "byk", ponieważ po raz pierwszy została wyizolowana z żółci byka w XIX wieku. Ze względu na jej obecność w popularnych napojach energetyzujących, wielu ludzi kojarzy taurynę głównie z tymi produktami i ich pobudzającym działaniem. W rzeczywistości tauryna jest ważnym związkiem dla zdrowia i odgrywa rolę w funkcjonowaniu w wielu układów i narządów. Spożywanie zbyt niskiej ilości tego aminokwasu może odbić się na stanie odżywienia i samopoczuciu.
Właściwości tauryny - jak działa tauryna?
Tauryna znana jest jako aminokwas, który nie buduje złożonych białek, ale odgrywa ważną rolę w utrzymaniu „kondycji” komórek w organizmie. Reguluje gospodarkę wapniową w komórkach, co jest niezbędne m.in. dla skurczu mięśni, w tym serca oraz dla przekazywania sygnałów nerwowych. Stabilizuje błony komórkowe, co wzmacnia ich strukturę i chroni komórki przed uszkodzeniami wywołanymi stresem oksydacyjnym oraz wahaniami osmotycznymi (ciśnienia płynów wewnątrz).
W kontekście osmoregulacji tauryna działa jako osmolit, czyli wykazuje zdolność do wiązania wody. Aminokwas ten uczestniczy także w procesach trawiennych i wydalniczych, ponieważ wpływa na produkcję kwasów żółciowych w wątrobie i trawieniu tłuszczy.
Zapotrzebowanie na taurynę
Tauryna jest niekiedy klasyfikowana jako względnie niezbędny aminokwas, ponieważ organizm może ją syntetyzować, jednak w pewnych sytuacjach, takich jak intensywny wysiłek fizyczny, stres, choroby lub w okresie szybkiego wzrostu, jej endogenna produkcja może nie być wystarczająca. U ludzi dorosłych, synteza tauryny zachodzi głównie w wątrobie i mózgu. Szacuje się, że optymalna dzienna dawka tauryny wynosi od 500 mg do 2000 mg, chociaż rzeczywiste zapotrzebowanie może się różnić w zależności od indywidualnych potrzeb.
Źródła tauryny
Główne źródła tauryny to produkty pochodzenia zwierzęcego, takie jak mięso, ryby i owoce morza, przy czym najwyższe stężenia znajdują się w mięśniach szkieletowych oraz podrobach. W diecie wegetariańskiej i wegańskiej jej ilość jest znacznie mniejsza, co może prowadzić do niedoborów, jeśli nie zostaną podjęte odpowiednie kroki w celu uzupełnienia tauryny poprzez suplementację. Suplementy tauryny są szeroko dostępne i mogą być szczególnie korzystne dla sportowców, osób starszych oraz tych, którzy mają ograniczony dostęp do jej naturalnych źródeł.
Kontrowersje o taurynie
Tauryna, będąca aminokwasem siarkowym o szerokich funkcjach, odgrywa kluczową rolę w wielu procesach biologicznych, które służą dobremu zdrowiu i samopoczuciu. Mimo potencjalnych korzyści, które oferuje, spożywanie tauryny może wśród osób niezaznajomionych z dietetyką budzić kontrowersje. Po pierwsze, nazwa "tauryna" może brzmieć obco, co może wywoływać skojarzenia z syntetycznymi lub szkodliwymi substancjami.
Dodatkowo media często podają informacje o możliwych skutkach ubocznych spożywania napojów energetyzujących, takich jak przyspieszone bicie serca, nadciśnienie czy problemy z układem nerwowym, co może prowadzić do błędnego utożsamiania tych problemów właśnie z obecnością tauryny.
Tauryna a zdrowie metaboliczne
Zespół metaboliczny jest grupą powiązanych ze sobą czynników, które znacznie zwiększają prawdopodobieństwo przedwczesnej śmierci, a wcześniej uzależnienia się od leków obniżających ciśnienie, cholesterol oraz poziom glukozy. Tauryna, dzięki swoim unikalnym funkcjom, wyłoniła się w eksperymentach laboratoryjnych jako potencjalny środek wspierający zdrowie metaboliczne.
Wynik przeglądu badań nad tauryną i zdrowiem metabolicznym
Wskaźnik |
Wartość |
Cisnienie skurczowe / rozkurczowe |
- 3,9 mmHg / - 1,5 mmHg |
Glukoza |
- 5,9 mg/dL |
Triglicerydy |
- 18,3 mg/dL |
Opublikowana w 2024 roku analiza dotychczas przeprowadzonych badań z udziałem ludzi oceniła wpływ suplementacji tauryną na parametry związane z zespołem metabolicznym. Analiza obejmowała 1024 uczestników z 25 badań, a wykazano w niej, że suplementacja tauryną może obniżać skurczowe i rozkurczowe ciśnienie krwi, stężenie glukozy na czczo oraz poziom triglicerydów. Co ważne, nie zaobserwowano istotnych negatywnych skutków ubocznych.
Źródła:
Tzang, C. C., Chi, L. Y., Lin, L. H., Lin, T. Y., Chang, K. V., Wu, W. T., & Özçakar, L. (2024). Taurine reduces the risk for metabolic syndrome: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Nutrition & diabetes, 14(1), 29. https://doi.org/10.1038/s41387-024-00289-z
