Kreatyna jest jednym z najbardziej znanych i przebadanych suplementów świata, swoją popularnością dorównuje, jeżeli nie przewyższa, nawet odżywce białkowej. Jednak czym właściwie jest kreatyna i jaki jej rodzaj jest dla nas odpowiedni?
- Kreatyna - działanie
- Czym różnią się między sobą poszczególne formy kreatyny?
- Jaką formę kreatyny wybrać?
- Podsumowanie
Kreatyna - działanie
Podstawowym zadaniem kreatyny jest magazynowanie energii (ATP) w komórkach mięśniowych, po to by podczas wysiłku fizycznego mogła zostać uwolniona do wykonania pracy. Podwyższony poziom kreatyny w mięśniach skutkuje większą ilością energii dostępną do wykorzystania. Oprócz uwalniania energii kreatyna prowadzi również do zwiększenia masy mięśniowej oraz siły i wytrzymałości, zwiększenia ilość energii, jak również może pomóc w procesie redukcji tkanki tłuszczowej, co udowadnia coraz większa liczba badań.
Czym różnią się między sobą poszczególne formy kreatyny?
Każda z form kreatyny różni się od siebie w mniejszym lub większym stopniu. Różnią się pod względem budowy, składu, rozpuszczalności oraz efektywności działania.
Monohydrat
To najbardziej znana forma kreatyny, jest to cząsteczka kreatyny połączona z cząstką wody, jego działanie polega na jednoczesnym wiązaniu i zatrzymywaniu wody w komórkach. Popularność monohydratu jest uwarunkowana jego niską ceną oraz efektywnością, wiele badań wykazuje, że szybkość wchłaniania i wysycania mięśni po zastosowaniu monohydratu jest bardzo wysoka.
W dodatku jest to najdokładniej przebadana forma kreatyny, nad żadnym innym rodzajem nie przeprowadzono dotychczas tak wielu badań. Z drugiej jednak strony, ze względu na zatrzymywanie wody w komórkach nie jest polecany kobietom borykającym się z problemami hormonalnymi oraz osobom z chorobami nerek czy jelit.
Jabłczan
Kolejnym, bardzo znanym rodzajem kreatyny jest jabłczan kreatyny, który jest połączeniem cząsteczki kreatyny i cząstek kwasu jabłkowego w stosunku 1:3. Dużym plusem jabłczanu w porównaniu do monohydratu jest brak retencji wody w organizmie, również jego rozpuszczalność jest znacząco lepsza, dzięki czemu jest bezpieczniejszy dla osób z chorymi nerkami czy układem pokarmowym.
Co więcej, użyty kwas jabłkowy przyczynia się do skutecznego oddziaływania na cykl odnowy ATP w komórkach mięśniowych. Po stronie monohydratu stoi jednak dużo większa liczba, wykonanych na nim badań.
Cytrynian
Jest to połączenie związku kwasu cytrynowego i kreatyny. Połączenie tych substancji powoduje wzrost wytwarzania energii na poziomie molekularnym, zarówno na szlaku beztlenowym, jak i tlenowym. Kolejnym plusem cytrynianu jest również to, że nie zatrzymuje wody w organizmie, dzięki czemu może pozwolić na budowanie siły bez przybierania na wadze. Jednakże liczba i jakość badań wykonanych na cytrynianie jest niewielka, z tego powodu jego działanie, póki co jest raczej teoretyczne.
Chelat magnezowy kreatyny
Jest to innowacyjne połączenie kreatyny z magnezem. Forma chelatu zapewnia wysoką biodostępność, zaś połączenie cząsteczek kreatyny z magnezem pozwala wykorzystać zjawisko przemiany ADP w ATP. Jest to bardzo zaawansowana i nowoczesna forma kreatyny, nad którą wciąż są prowadzone liczne badania.
Chlorowodorek kreatyny
Jest to jedna z najlepiej rozpuszczalnych form kreatyny, co więcej, jest bardzo mocno skondensowana oraz stabilna biologicznie. W efekcie stosując mniejszą dawkę, możemy uzyskać szybsze efekty w porównaniu do podstawowego monohydratu.
Istnieje jeszcze wiele różnych form kreatyny, takich jak pirogronian, alfa-ketoglutaran, azotan, kre-alkalyn, orotan czy glukonian, cały czas powstają również nowe, innowacyjne formy w celu spotęgowania działania, zmniejszenia dawek oraz dodania nowych efektów działania kreatyny.
Jeszcze inną formą suplementu kreatynowego są stacki kreatynowe, czyli połączenie kilku form kreatyny z dodatkiem BCAA, glutaminy, węglowodanów czy jeszcze innych substancji uzupełniających i wzmacniających działanie.
Jaką formę kreatyny wybrać?
Skoro poznaliśmy już przeróżne formy kreatyny i wiemy, jak mniej więcej działają, pozostaje pytanie - jaką kreatynę wybrać? Pomimo iż nowoczesne formy kreatyny brzmią bardzo ciekawie, a prowadzone nad nimi liczne badania wyglądają obiecująco, jednak najbardziej pewną formą kreatyny jest monohydrat.
Jest najbardziej przebadaną i sprawdzoną formą, która zyskała uznanie na całym świecie zarówno wśród amatorów, jak i doświadczonych ekspertów w dziedzinie nauki i sportu. Drugim rodzajem kreatyny wartym polecenia dla osób, które boją się retencji wody, jest zapewne jabłczan kreatyny. Swój wybór ukierunkowuję ilością i wynikami badań wykonanymi nad obiema tymi formami.
Podsumowanie
Bardzo możliwe, że w przyszłości monohydrat zostanie zapomniany i będzie o nim jedynie notka w definicji i historii kreatyny, a dużo bardziej zaawansowane formy zajmą jego miejsce. Jednakże, aby tak się stało konieczna, jest jeszcze masa badań, doświadczeń oraz czas na sprawdzenie efektywności poszczególnych form kreatyny.
Jedno jest pewne, suplementacja kreatyną przynosi spore efekty, nieważne, jakiej formy używamy. Produkt ten zasługuje na topowe miejsce na liście suplementów wszech czasów.
