Cynk jest pierwiastkiem śladowym pełniącym wiele podstawowych funkcji w ustroju. Bierze udział w metabolizmie białek, węglowodanów i tłuszczów, a także w syntezie i degradacji kwasów nukleinowych. Jest niezbędny dla zdrowia skóry, ponieważ uczestniczy w regeneracji naskórka, jest konieczny dla odpowiedzi immunologicznej ustroju. Taką samą rolę odgrywa żelazo.
Dowody eksperymentalne z ostatnich dziesięcioleci pokazują, że żelazo jest podstawowym elementem prawidłowego rozwoju układu odpornościowego. Jego niedobór wpływa na zdolność do odpowiedniej odpowiedzi immunologicznej. Cynk reguluje powstawanie i różnicowanie się komórek krwi, z kolei niedobór żelaza może odpowiadać za niedobór krwinek czerwonych. Żelazo pełni istotną funkcję, jeśli chodzi o transport tlenu, jest składnikiem krwinek czerwonych, hemoglobiny.
Te funkcje żelaza i cynku w ustroju pokazują, że wspomniane pierwiastki się uzupełniają. Ponadto cynk reguluje odczuwanie smaku, zapachu i uczestniczy w procesie widzenia. W ustroju człowieka zgromadzone jest od 1,6 do 2,9 g cynku, głównie w mięśniach, wątrobie, tkance kostnej, prostacie, nasieniu, skórze i w oku. Mężczyzna potrzebuje 16 mg cynku dziennie, kobieta 13 mg, jednak zapotrzebowanie może rosnąć w trakcie ciąży i karmienia.
Jak często występują niedobory?
Według danych ONZ szacuje się, że 17,3% światowej populacji jest zagrożonych niedostatecznym spożyciem cynku. Szacowana częstość występowania nieodpowiedniego spożycia cynku była skorelowana z częstością występowania zahamowania wzrostu (niski wzrost w zależności od wieku) u dzieci poniżej piątego roku życia.
Podsumowanie
Suplementacja cynku może przynieść określone korzyści, jeśli podaż z pokarmu jest niewystarczająca. Źródłami są: mak, ziarno sezamu, pestki dyni, sery podpuszczkowe, owies, pszenica, wołowina, krewetki.
Referencje, badania naukowe, piśmiennictwo:
A Soyano 1 , M Gómez Role of iron in immunity and its relation with infections https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10971835/
K. Ryan Wessells i in. Estimating the Global Prevalence of Zinc Deficiency: Results Based on Zinc Availability in National Food Supplies and the Prevalence of Stunting https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0050568
M. Friedrich Składniki mineralne w żywieniu ludzi i zwierząt Szczecin 2002
Co powinno zwrócić uwagę kulturystów - uczestniczy w procesach wzrostu, podziałach komórek.
Mniej ważna dla niektórych funkcja :) - bierze udział w budowie zdrowych błon śluzowych, co przyczynia się do odporności na infekcje.
Białe plamki na paznokciach mogą oznaczać niedobory i jeśli (szczególnie) w sezonie zachorowań widzimy coś takiego, to powinniśmy zareagować (albo np. po chorobie).