Czy warto brać enzymy trawienne? Czy enzymy mogą pomóc w IBS?

IBS to angielski  skrót dolegliwości zwanej zespołem jelita drażliwego. Jest to przewlekłe zaburzenie przewodu pokarmowego i jak sama nazwa wskazuje dotyka ono jelita grubego. IBS przyczynia się do takich objawów, jak zaparcia, biegunki, gazy oraz bóle i skurcze brzucha. Choroba ta wpływa znacząco na pogorszenie samopoczucia.

1. Czym są enzymy trawienne
2. Czy enzymy trawienne mogą pomóc osobom z zespołem jelita drażliwego?
3. Co mówią badania?
4. Enzymy skuteczne przy IBS
5. Działania niepożądane
6. Co warto zapamiętać?

W celu łagodzenia objawów niezbędna jest zmiana stylu życia, odżywiania się i radzenia sobie ze stresem. Jeśli cierpisz na IBS, prawdopodobnie szukasz najróżniejszych środków, które mogą łagodzić objawy i poprawić Twoje samopoczucie.

Dziś przyjrzymy się enzymom trawiennym. Czy ich suplementacja może pomóc w łagodzeniu objawów IBS?

Czym są enzymy trawienne

Enzymy trawienne to rodzaj złożonych białek niezbędnych do prawidłowego trawienia. Większość enzymów trawiennych jest wytwarzana przez Twoją trzustkę, żołądek i jelito cienkie, chociaż kilka wytwarzanych jest również w jamie ustnej.

Enzymy trawienne obejmują m.in.:

• amylazę - rozbija złożone cukry na mniejsze cząsteczki, takie jak maltoza
• lipazę - rozkłada złożone tłuszcze na mniejsze kwasy tłuszczowe i glicerol
• pepsynę - rozkłada białka na mniejsze peptydy w produktach, takich jak mięso, jaja i produkty mleczne
• laktazę - rozkłada cukier mleczny, zwany laktozą
• cholecystokininę - hormon wydzielany w jelicie cienkim, który powoduje kurczenie się pęcherzyka żółciowego i uwalnianie żółci, a także pobudzanie trzustki do uwalniania enzymów trawiennych
• trypsynę - rozkłada białko, dzięki czemu może być ono rozbite na aminokwasy

Enzymy trawienne w postaci suplementów to najczęściej tabletki luk kapsułki. Mogą one zawierać jeden enzym lub kombinację wielu enzymów trawiennych. Suplementy te zostały pierwotnie stworzone dla osób z niewydolnością trzustki, czyli stanem, w którym trzustka nie wytwarza wystarczającej ilości enzymów do trawienia pokarmu.

Czy enzymy trawienne mogą pomóc osobom z zespołem jelita drażliwego?

Na początek przyjrzyjmy się temu, jak działają enzymy trawienne przyjmowane w postaci suplementów.

Przyjmowanie enzymów trawiennych:

• wspomaga prawidłowe trawienie
• optymalizuje rozkład tłuszczów, węglowodanów i białek na mniejsze cząsteczki
• promuje optymalne wchłanianie składników odżywczych
• zmniejsza powstawanie gazów, wzdęć, niestrawności i zaparć po posiłkach
• wspiera zdrowie jelita grubego

IBS jest diagnozowany na podstawie objawów i wykluczenia innych chorób układu pokarmowego. Leczenie IBS sprowadza się głównie do łagodzenia objawów, takich jak biegunki, zaparcia, wzdęcia i gazy.

Przyjmowanie enzymów trawiennych pomaga w rozkładzie żywności, dzięki czemu suplementy te mogą pomóc złagodzić typowe objawy IBS.

Co mówią badania?

W jednym badaniu pilotażowym z podwójnie ślepą próbą wzięło udział 49 osób z IBS. Niektórzy uczestnicy otrzymywali suplement lipazy trzustkowej o nazwie PEZ, podczas gdy inni otrzymywali placebo. Grupa otrzymująca PEZ odczuła znaczną poprawę w zmniejszeniu skurczy żołądka, wzdęć, potrzeby wypróżnienia po posiłku, bólu brzucha i luźnych stolców, w porównaniu z grupą placebo. Badanie było ograniczone jego niewielkim rozmiarem i obejmowało tylko osoby z IBS z przewagą biegunek.

W innym badaniu sprawdzano zastosowanie mieszanki suplementów beta-glukanu, inozytolu i enzymów trawiennych u 90 osób. Suplement znacznie zmniejszył wzdęcia, bóle gazowe oraz bóle brzucha u tych osób, ale nie miał żadnego wpływu na inne objawy IBS. 

W jeszcze innym badaniu sprawdzono, czy doustny suplement enzymatyczny „alfa-galaktozydaza” może pomóc osobom z IBS lepiej tolerować pokarmy zawierające galaktooligosacharyd (GOS). Produkty zawierające GOS to głównie rośliny strączkowe, a także mleko owsiane i sojowe, nerkowce, pistacje, większe ilości buraków, dyni, jabłka, hummus. Badanie wykazało, że leczenie enzymatyczne pełną dawką zmniejszyło objawy IBS u osób wrażliwych na GOS. 

Enzymy skuteczne przy IBS

Istnieją dwa suplementy enzymatyczne, których skuteczność potwierdzają badania. Jednym z nich jest laktaza. Wiele osób z IBS nie toleruje laktozy. Oznacza to, że ich organizm nie wytwarza wystarczającej ilości laktazy do trawienia laktozy, cukru znajdującego się w mleku i produktach mlecznych. Przyjmowanie suplementu laktazy przed spożyciem mleka lub innych produktów mlecznych pomaga w trawieniu cukrów mlecznych.

Drugi suplement to wspomniany w badaniu enzym zwany alfa-galaktozydazą. Enzym ten pomaga zmniejszyć gazy i wzdęcia spowodowane spożywanie fasoli, ciecierzycy i warzyw krzyżowych (takich jak brokuły i kapusta). Jeśli masz IBS i cierpisz z powodu gazów po zjedzeniu fasoli i niektórych warzyw, ten konkretny enzym trawienny może Ci pomóc.

Działania niepożądane

Najczęstsze skutki uboczne przyjmowania enzymów trawiennych obejmują na początku suplementacji zaparcia, nudności, skurcze i biegunki.

W początkowej fazie leczenia IBS stosuje się często dietę niskiego FODMAPs. W fazie eliminacyjnej nie powinno się przyjmować enzymów trawiennych. W kolejnych etapach leczenia objawów IBS, po uprzedniej konsultacji z lekarzem warto spróbować suplementacji enzymów trawiennych, by sprawdzić, jak się po nich czujemy.

Co warto zapamiętać?

Nie wszystkie przypadki IBS są takie same. Objawy i ich nasilenie, a także leczenie, różnią się w zależności od osoby. Małe badania wykazały  poprawę u osób z IBS dzięki stosowaniu suplementów zawierających enzymy trawienne. Szczególne pomocne mogą być: laktaza oraz alfa-galaktozydaza. Należy jednak pamiętać, że najważniejsza jest zmiana stylu życia, odżywiania się i radzenia sobie ze stresem.

Źródła:https://www.europeanreview.org/article/957 https://fg.bmj.com/content/2/1/48.short https://www.monashfodmap.com/blog/new-research-enzyme-therapy-can-help-reduce-symptoms-ibs-patients-sensitive-galacto-oligosaccharides-gos-present-legumes-soy-milk-and-nuts/