Białko sojowe jest niesłusznie postrzegane jako gorsze, gdyż wyniki większości badań wskazują, że nie powoduje spadku stężenia testosteronu w ustroju. W dobrze kontrolowanych warunkach nie wykryto znaczącego wpływu spożycia białka sojowego lub izoflawonu na stężenie testosteronu, stężenie SHBG (globuliny, która wiąże testosteron, sprawiając, iż jest nieaktywny), wolny testosteron.
Jedyna kwestia, o której trzeba pamiętać, to, że białko sojowe zawiera mniej aminokwasów (np. BCAA, rozgałęzionych), dlatego dawkowanie powinno być większe niż klasycznego, serwatkowego (WPC, WPH, WPI).
Czy różnica między różnymi rodzajami protein jest zauważalna?
No właśnie. Prawdopodobnie rolę odgrywa tu efekt placebo, siła sugestii sprawia, iż białko sojowe jest traktowane inaczej niż serwatkowe. Gdyby serwować je osobie, która nie czytała internetowych plotek, odczucia, subiektywne postrzeganie, obserwacje byłyby zupełnie inne!
A jak sprawdzają się poszczególne typy protein w badaniach naukowych?
Sprawdźmy!
Na czym polegało badanie?
Dziesięciu dobrze wyszkolonych piłkarzy ukończyło dwie sesje treningu szybkościowo-wytrzymałościowego w ciągu trzech dni, otrzymując białko serwatkowe (WP), białko sojowe (SP) lub izoenergetyczne placebo (PL - maltodekstryna). W każdym okresie badania stosowano okres wstępnego ładowania, podczas którego suplementację białka dostosowywano indywidualnie, aby osiągnąć całkowite spożycie protein na poziomie 1,5 g/kg/dzień (120 g białka dla osoby ważącej 80 kg).
Po wstępnym obciążeniu przeprowadzono dwie sesje treningowe szybkościowo-wytrzymałościowe (1 i 2) w odstępie 1 dnia w ciągu 3-dniowego okresu eksperymentalnego. Podczas każdej sesji aktywność w terenie i tętno były stale monitorowane za pomocą odpowiednio, globalnego systemu pozycjonowania (GPS) i monitorów tętna. Mierzono siłę mięśni, szybkość, zdolność do powtarzania sprintu, wyskok ze zmianą kierunku ruchu, markery uszkodzeń mięśni. Parametry oceniano przed podawaniem białka, po podawaniu białka (okresie ładowania) oraz podczas regeneracji po treningu szybkościowo-wytrzymałościowym.
Co wykazano?
Podczas drugiego treningu szybkościowo-wytrzymałościowego we wszystkich próbach bieganie z dużą intensywnością i z dużą prędkością było trudniejsze do uzyskania, ale białka sojowe i serwatkowe złagodziły ten spadek, a więc poprawiały regenerację po pierwszym treningu. Rozpatrywano np. maksymalną szybkość, średnią szybkość indeks zmęczenia, bieg o wysokiej intensywności, bieg z wysoką szybkością, zdolność do przyspieszeń i inne ważne dla piłkarza parametry. Białka serwatkowe i sojowe miały wpływ na łagodzenie wzrostu kinazy kreatynowej, markera uszkodzeń mięśni.
Białko sojowe a serwatkowe - podsumowanie badania
Biorąc pod uwagę, że przyjmowanie białka sojowego i serwatkowego było równie skuteczne, oba rodzaje protein mogą wspomagać regenerację po treningu o wysokiej intensywności, takim jak trening szybkościowo-wytrzymałościowy. Czyli regularne podawanie protein jest korzystne dla piłkarzy, biegaczy, triatlonistów, żołnierzy (testy sprawnościowe, bieg wahadłowy), osób wykonujących treningi interwałowe, CrossFit i podobne.
Piśmiennictwo:
Kritikos S. i in. Effect of whey vs. soy protein supplementation on recovery kinetics following speed endurance training in competitive male soccer players: a randomized controlled trial https://link.springer.com/article/10.1186/s12970-021-00420-w
Su Y. Effects of increasing intake of soybean oil on synthesis of testosterone in Leydig cells https://link.springer.com/article/10.1186/s12986-021-00580-1
Hamilton-Reeves JM i in. Clinical studies show no effects of soy protein or isoflavones on reproductive hormones in men: results of a meta-analysis https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19524224
