Ronnie Coleman: wzór czy antybohater?

George Farah jest ojcem sukcesu wielu sportowców, takich jak: Kai Greene, Dexter Jackson czy Lionel Beyeke. Uchodzi za… guru. Wiem, iż to modne słowo, jednak tym razem pasuje do postaci, jaką jest Farah. Ciągle jestem pytany o środki dopingujące. Co najgorsze, w Internecie, jak grzyby po deszczu, pojawiają się portale poświęcone sterydom anaboliczno-androgennym. Są pełne błędów, mitów i przeinaczeń. Większość ludzi marginalizuje zagrożenia płynące ze stosowania SAA, podobnie czynią z paleniem tytoniu i sięganiem po alkohol.

Moja odpowiedź zawsze jest taka sama: nie da się powiedzieć, czy dana kuracja wyrządzi mniejsze, czy większe szkody, czy pojawią się mniej lub bardziej dotkliwe skutki uboczne. Nie da się powiedzieć, czy bardziej, czy mniej wpłynie na dalsze życie. Jedno jest pewne — nie opłaca się zabawa w wyczynową kulturystykę. Dlaczego? Inwestujesz czas i pieniądze, a nie masz żadnej pewności, czy odniesiesz sukces.

Rich Piana wycofał się ze startów w kulturystyce, gdyż stwierdził, iż wkładał w nie wszystko — pieniądze, czas, każdego dnia myślał tylko o zwycięstwie w zawodach, a w zamian nie dostawał niczego! „Inwestowałem 10 tysięcy dolarów, w zamian (w najlepszym razie) dostawałem tylko statuetkę!” Wyczynowe startowanie ma sens dla drobnego promila osób trenujących, które mają szansę na odniesienie sukcesu na szczeblu krajowym, europejskim czy na podjęcie walki z najlepszymi na świecie. A i tak nie wiem, czy za narażanie się na śmiertelne ryzyko zapłata jest wystarczająca? Wyczynowe uprawianie kulturystyki to igranie z ogniem. Przypomina system stosowany w NRD: „rzuć 10 jajek o ścianę — zatrzymaj te, które się nie rozbiją”.

Dlatego ciągle słyszymy o zgonach zawodników niejednokrotnie z wysokiej półki. A o ilu przypadkach nie wiemy? Nie każdy zawodnik jest tak sławny, jak Ronnie Coleman, Dorian Yates, Arnold Schwarzenegger czy Dexter Jackson. Większość ludzi nie zna nawet czołowych współczesnych kulturystów rangi Mr. Olympia, a co dopiero mówić o innych zawodach, niższego szczebla.

Czy Ronnie Coleman to przykład do naśladowania?

Moim zdaniem, nie. Powiesz, że nie lubię kulturystów lub wymyślisz inne argumenty tego kalibru. „Lubienie” czy „nie lubienie” w tym przypadku nie mają żadnego znaczenia. George Farah jest trenerem profesjonalnych kulturystów i wiecie co ma do powiedzenia? To samo, co napisałem wcześniej.

George Farah: „Ludzie mnie pytają, co brać. Gdybym powiedział, że ktoś ma brać kortyzol, bo od kortykosteroidów stanie się wielki, ludzie by zaczęli stosować takie środki! Nie rozumiem tego. Ciało jest naszą świątynią, otrzymaliśmy je, aby je chronić. Faceci mówią: ja nie palę, nie biorę narkotyków… Stary! Ale bierzesz sterydy anaboliczno-androgenne! To nawet gorsze, kumasz, o co mi chodzi? Pomagałem profesjonalnemu kulturyście. Ważył już 260 funtów (~118 kg).

Wyglądał, jak bestia, a ma tylko 25 lat. Powiedziałem mu, że długo był na cyklu (sterydowym), dlatego pora na przerwę. Stwierdził, że nie może, bo chce być wielki. Powiedziałem mu, że niedawno ważył 96 kg, że jest młody, że może chcieć mieć dzieci itd. I wiecie, co się stało? Po trzech tygodniach zakończył współpracę ze mną, wynajął innego trenera. Napisałem mu: Wiem, dlaczego odszedłeś, życzę Ci wiele szczęścia, mam nadzieję, że nie będziesz tego żałował”.

Możesz być mistrzem kulturystyki i zachować zdrowie?

Według George’a Farah, problem tkwi w tym, iż ludzie w wieku 25, 27 czy 30 lat czują, że są niezniszczalni, niepokonani. Farah powiedział: „Chłopie, poczekaj, aż zachorujesz!”. Farah uważa, iż można być profesjonalnym kulturystą (mistrzem) i zachować przy tym zdrowie. Czy to prawda? I tak i nie. Większość współczesnych zawodowców kończących karierę jest w opłakanym stanie.

Lepiej wyglądała sytuacja w latach 50., 60. i 70. XX wieku, gdy masa zawodników była 30-40 kg mniejsza, nie stosowano insuliny, IGF-1 ani hormonu wzrostu. Wtedy nawet dostęp do wielu SAA był utrudniony lub niemożliwy, albo też nie wiedziano, jak w pełni z nich czerpać (nie istniało „mega dawkowanie” przypisywane zawodnikom lat 90. XX wieku i początku XXI wieku).

Najlepszym przykładem może być właśnie Ronnie Coleman (8-krotny Mr. Olympia). Całkowicie zniszczył swój organizm, miał kilkanaście operacji. Do dzisiaj jego grzbiet nie funkcjonuje, jak powinien. Na dodatek miał wymienione oba stawy biodrowe. Boryka się też z kolanami i łokciami.

Bez licznych kontuzji, kariery tak szybko nie zakończyłby pewnie Dorian Yates (6-krotny Mr. Olympia): 1994 r. zerwany lewy biceps w trakcie wiosłowania podchwytem (~206 kg), w 1997 r. zerwał lewy triceps w trakcie przenoszenia sztangi za głowę połączonego z wyciskaniem.

Do dzisiaj nie wiemy, czego niektórym kulturystom udaje się uniknąć przedwczesnej śmierci, a inni kończą życie w nagły sposób. Przykładowo, Nasser El Sonbaty (nazywany w prasie „The walking pharmacy” – "Chodząca apteka") był profesjonalnym kulturystą, poniósł śmierć w wieku 48 lat (oficjalnie stwierdzono uszkodzenie nerek oraz niewydolność serca), odszedł 20 marca 2013 roku.

Był jednym z najlepszych światowych kulturystów IFBB od 1990 do 1992 r. (lokował się w pierwszej ósemce najlepszych). W latach 1993-1998 lokował się w pierwszej czwórce najlepszych, w tym zajął II miejsce w 1997 na zawodach Mr. Olimpia (niektórzy do dzisiaj się kłócą, iż Dorian Yates nie powinien wygrać tych zawodów). W 1995 i 1998 r. był III na Mr. Olimpia. Poza sezonem potrafił ważyć ponad 150 kg (przy 180 cm wzrostu).

Bardzo wielu zawodników miało problem z sercem, chociażby Arnold Schwarzenegger. Również słynny w mediach społecznościowych zawodnik, C.T. Fletcher, musiał przejść przeszczep serca. Liczni kulturyści borykali się z problemami z nerkami, np. Mike Morris (zawodnik NPC 1990-1997, Flex Wheeler (startował w NPC od 1989 do 1992 r.).

Był jednym z najlepszych zawodników IFBB od 1993 do 2000 r. (17 razy pierwsze miejsce). Był drugi na Mr. Olympia (1993, 1998, 1999). Doznał niewydolności nerek i wycofał się w 2000 r. w wieku 35 lat. Miał przeszczep nerki w 2003 r. Problemy z nerkami miał też Tom Prince (zawodnik startujący w NPC i IFBB) oraz Don Long. Don Long zakończył karierę w 1999 r. z powodu zniszczenia nerek.

Polecamy również: Ronnie Coleman uważa, że współcześni kulturyści nie mieliby szans w latach 90-tych

Czyli co? Mam nie trenować kulturystyki?

Nie. Tylko nie kosztem zdrowia, a następnie skróconego życia. Nie uważam, iż istnieją zdrowi kulturyści np. ekstremalni. Po prostu nikt ich dokładnie nie zbadał lub obecne metody diagnostyczne nie pozwalają na właściwą ocenę stanu ich zdrowia.

Opisywałem na łamach jednego z artykułów przykład człowieka z nowotworem. Guz musiał się tam rozwijać od dobrych kilku lat. I wiecie co? Nic nie wskazywało, iż ten człowiek ma jakiekolwiek problemy ze zdrowiem. Miał wzorcowe wszystkie wyniki standardowych badań. W przypadku wielu kulturystów dopiero po śmierci, w trakcie sekcji odkrywane są potężne anomalie. Przykład?

Dallas McCarver, jeden z najlepszych kulturystów młodego pokolenia. Zmarł nagle 22 sierpnia 2017 r., mając 26 lat. Miał powiększoną wątrobę (4,5 kg) i nerki, chorobę wieńcową (zmiany w arterii - gałęzi międzykomorowej przedniej, zstępującej) oraz mniejsze zmiany po prawej stronie, silnie przerośnięte serce (ważące 833 gramy), przerośniętą lewą komorę serca. Wykryto również raka brodawkowatego tarczycy. Przyjmuje się, iż u mężczyzn normalna waga wątroby wynosi 968-1860 g, u kobiet 603-1767 g, tak więc wątroba Dallasa McCarver’a była co najmniej dwukrotnie większa, niż powinna być!

Tematem na zupełnie inny artykuł jest, czy Ronnie Coleman nie trenował za ciężko. Moim zdaniem mógł uzyskiwać wyjątkowe efekty, „katując” organizm nieporównanie mniej. Dlaczego? Bo miał nietypową genetykę, był niejako „skazany na sukces”. Wskazują na to dane, jakie pozyskano w trakcie badań Ronnie’ego.

Podsumowanie

Wyczynowe trenowanie kulturystyki nie wydaje się najlepszym wyborem. Ryzyko jest kolosalne, a zyski (biorąc pod uwagę wszystkie wydatki) nie są wcale takie duże. Na wyczynowym uprawianiu kulturystyki zarabia tylko garstka najlepszych zawodników. Prawdopodobnie, dużo sensowniejszym rozwiązaniem jest znalezienie dobrze płatnej pracy, a trenowanie kulturystyki amatorsko. Chodzi o to, by mieć zawsze możliwość wyboru innej drogi, gdyby się okazało, iż jednak nie jesteś „największym odkryciem kulturystycznej sceny od czasów Schwarzeneggera”.

Być może jakimś rozwiązaniem jest bycie „kulturystyczną gwiazdą mediów społecznościowych”. Tylko pamiętaj, iż życie jest krótkie, a forma jest ulotna. Tak samo za kilka lat modne w danej chwili blogerki fitness czy „gwiazdy" Facebooka/Instagrama mogą stwierdzić, iż zainteresowanie budzą 5, 10 czy 15 lat młodsze „nowe gwiazdy”. A ciężko wytłumaczyć się później na rozmowie kwalifikacyjnej, z kilkuletniej luki w aktywności zawodowej: "Co pani robiła? A wie pan, byłam influencerką fitness".