Czy Conor McGregor legalnie stosuje sterydy?

Nie przestaje mnie zdumiewać chęć ludzi do wypowiadania się na temat zaawansowanych metod dopingu i jego zwalczania. Z tego wygląda, iż w Internecie każdy jest certyfikowanym ekspertem. Kilkukrotnie przytaczałem wypowiedzi dziennikarzy, którzy powinni dysponować, choć elementarną wiedzą, tymczasem sugerowali np. iż sterydy anaboliczno-androgenne można podawać dożylnie.

Sterydy w żyłę...

Andrzej Krajewski na łamach „Newsweeka” napisał: „Mistrz olimpijski w rzucie młotem Harold Connolly opowiadał publicznie, że większość jego kolegów ma tyle nakłuć w żyłach od zastrzyków z anabolikami, iż po latach kariery brakuje im miejsc na ciele, gdzie mogliby wbić igłę”.

Komentarz: W rzeczywistości żadnego preparatu z grupy sterydów anaboliczno-androgennych (SAA) ani z czarnego rynku, ani z apteki nie można podawać dożylnie, przede wszystkim dlatego, iż dostanie się oleju do krwiobiegu, może być ostatnią przygodą w życiu! Tego rodzaje substancje powinny znaleźć się w mięśniach, a nie w żyle. Można ewentualnie próbować podawać niewielkie ilości SAA podskórnie, jednak nie jest to uznana metoda, ma liczne ograniczenia.

Jak podają Zbigniew Herman, Wojciech Kostowski w klasycznej już publikacji „Farmakologia — podstawy farmakoterapii”: „Dożylnie wstrzykuje się leki w roztworach jałowych, zwykle izotonicznych, czasem hipertonicznych, wykazujących odczyn obojętny, lekko kwaśny lub słabo zasadowy, pH musi być równe lub zbliżone do płynów ustrojowych. Nie można natomiast stosować dożylnie roztworów hipotonicznych […], to samo dotyczy płynów olejowych, ze względu na niebezpieczeństwo powstawania zatorów prowadzących do ciężkich powikłań, a nawet śmierci. Płyny do wstrzyknięć podawane podskórnie lub domięśniowo muszą być jałowe, zbliżone swym stężeniem do płynu izotonicznego oraz wykazywać odczyn obojętny, nawet bowiem roztwory słabo kwaśne wywołują bolesność przy wstrzykiwaniu”.

Z tego jasno wynika, iż środki do podawania dożylnego muszą być specjalnie przystosowane i spełniać zupełnie inne wymagania w porównaniu do preparatów domięśniowych. Notabene większość sterydów anaboliczno-androgennych z czarnego rynku nie jest nawet wystarczająco jałowa, odnotowano zakażenia, wielu kulturystów miało wycinane całe płaty pośladków po infekcji bakteryjnej związanej np. z iniekcją trenbolonu.

Czy sportowiec może stosować sterydy? Kontuzja Conora McGregora

https://www.youtube.com/watch?v=sBZzSYxZ3T0

Film: Connor McGregor i jego niespotykane przyrosty masy.

Wracając do kwestii tytułowej, w ostatnim czasie Connor McGregor, jeden z najbardziej znanych zawodników MMA na świecie, obecnie występujący w UFC, zdobył wiele kilogramów masy. Connor leczy złamanie nogi, którego doznał w walce 10 lipca 2021 r. z Dustinem Poirier.

https://www.youtube.com/watch?v=DeAfdAhzggQ

Film: strasznie wyglądająca kontuzja Conor McGregora. Do dzisiaj nie wiadomo, czy była to sprawa źle zadanego kopnięcia w pobliże biodra Dustina Poirier, nałożenie się mikrourazów wskutek lat ćwiczeń i rywalizacji, stosowania określonej diety niepełnowartościowej, ubogiej w wapń, w witaminę D, zaburzeń wchłaniania określonych składników odżywczych czy może kwestia występowania zaburzeń hormonalnych i wynikających z nich problemów z kośćmi (istnienie chorób współistniejących, które mogą zaburzać metabolizm kostny).

Od razu pojawiły się komentarze, iż McGregor stosuje sterydy anaboliczno-androgenne i dlatego jest taki „zmasowany”. Ok, ale „internetowi eksperci” zaczęli wypisywać swoje teorie w rodzaju:

Expert nr 1: „Zdecydowanie luka medyczna, […] wolno mu brać pewne związki do użytku terapeutycznego/medycznego, aby pomóc w leczeniu i rekonwalescencji”

Expert nr 2: „Dokładnie, większość tych noobów nie rozumie, ile leków potrzeba do wyleczenia z poważnej kontuzji (złamał nogę na pół). USADA nie testuje każdego sportowca, który dozna poważnych obrażeń, ponieważ […] taki zawodnik będzie miał w moczu potężne ilości metabolitów leków przeciwbólowych i wszystkiego innego potrzebnego do wyzdrowienia”.

Nie jest to prawdą. Środki takie jak morfina, buprenofrina, heroina, fentanyl, pentazocyna, metadon i inne opioidy są zakazane do stosowania bezpośrednio przed rywalizacją tj. przed północą w dniu poprzedzającym zawody. Do tej pory w regulacjach antydopingowych niektóre opioidy w ogóle nie były zakazane, ani nawet monitorowane! Od 2022 r. program monitorujący obejmuje tylko podczas zawodów: hydrokodon, kodeinę (metabolizuje do morfiny) i tramadol. Wcześniej kodeina i tramadol nawet nie były monitorowane, czyli można było je stosować bez żadnych konsekwencji, nawet bezpośrednio w trakcie zawodów. I co z tego, że McGregor miałby w moczu metabolity opoidów? W większości nie są zakazane, poza bezpośrednim uczestnictwem w rywalizacji.

Regulacje prawne dotyczące sterydów

Inaczej jest ze sterydami anaboliczno-androgennymi. Chciałbym wyjaśnić, iż wg obecnie obowiązujących regulacji prawnych sterydów anaboliczno-androgennych, ani żadnych innych działających podobnie substancji, (podobnych pod względem budowy chemicznej, bądź zbliżonych pod względem oddziaływania biologicznego) nie wolno stosować, ani w trakcie występowania na zawodach sportowych, ani w żadnym czasie poza rywalizacją. Dlatego argumentacja „specjalistów” internetowych jest z gruntu fałszywa. Tak, teoretycznie da się stosować np. niektóre środki dopingujące, uzyskując na to oficjalną decyzję właściwych organów, która nazywa się: wyłączenie dla celów terapeutycznych, jednak jest to niezmiernie skomplikowana i trudna procedura!

W historycznym ujęciu w 1991 r. stworzono kryteria, wg, których wolno ubiegać się o stosowanie leków z listy zakazanych środków dopingujących:

1. Zawodnik doświadczyłby znaczącego uszczerbku na zdrowiu, jeżeli środek z listy zabronionej nie zostałby przez niego użyty.
2. Podanie środka z listy substancji zakazanych nie może skutkować zwiększeniem wydolności, jeśli lek będzie stosowany zgodnie z zaleceniami medycznymi.
3. Osobie nie odmówiono by stosowania danej substancji, jeśli nie byłby sportowcem wyczynowym i rywalizującym w zawodach.
4. Nie da się zastąpić użycia zakazanej substancji. Brak jest dostępnej dozwolonej lub praktycznej do zastosowania alternatywy.
5. Konieczność stosowania środka lub metody z listy zakazanych nie jest konsekwencją, częściowo lub w całości, wcześniejszego sięgania po zakazane środki lub metody, w czasie, gdy były one nielegalne, a sportowiec nie miał na to zgody (np. ktoś ma hipogonadyzm, czyli niewłaściwie funkcjonującą produkcję testosteronu w jądrach, bo przez lata nadużywał sterydów anaboliczno-androgennych, a teraz chciałby brać testosteron. Na to nie uzyska zgody).

To wszystko sprawia, iż sterydy anaboliczno-androgenne nie mogą być zastosowane w przypadku Conora McGregora. Uszkodzenia kości dają się leczyć bez użycia SAA, ogólnie rzecz biorąc rola sterydów anaboliczno-androgennych w medycynie jest obecnie marginalna.

Drugie kryterium jest do otwartej dyskusji, istnieje progowa dawka SAA dająca określoną przewagę siłową i wytrzymałościową, co może dyskwalifikować takie użycie sterydów przez wyczynowego sportowca.

Trzecie kryterium: jeśli McGregor nie byłby sportowcem i tak jest niezwykle mało prawdopodobne, że ktoś przepisałby mu sterydy anaboliczno-androgenne.

Czwarte kryterium: istnieje wiele środków alternatywnych dla SAA, wspomagających odbudowę ustroju, w przypadku kości są to np. bisfosfoniany lub inne leki antyresorpcyjne (chroniące przed „gubieniem” tkanki kostnej).

Piąte kryterium również może budzić potężne kontrowersje i problemy, gdyż nadmierne użycie SAA mogło mieć wpływ na kości. Teoretycznie SAA sprzyjają wzmacnianiu kości, ale istnieją pewne ściśle określone przypadki, w których może się dziać odwrotnie (np. jeśli ktoś stosuje SAA i nadmiernie zbija produkcję estrogenów, używając inhibitorów aromatazy lub jednocześnie sięga po kortykosteroidy). Według badań naukowych ekspozycja na glikokortykoidy (np. kortyzol i wszelkie podobnie działające do niego związki) jest najczęstszą przyczyną polekowej (wtórnej) osteoporozy.

Dwadzieścia procent wszystkich przypadków osteoporozy przypisano ekspozycji na glikokortykoidy. Istotne czynniki ryzyka pojawienia się złamań po ekspozycji na glikokortykoidy obejmują wiek powyżej 65 lat, przedłużoną ekspozycję na glikokortykoidy (>3 miesiące), dodatni wywiad rodzinny dotyczący osteoporozy i niskie spożycie wapnia.

"Sportowcom wolno brać sterydy"

Internetowy „specjalista” napisał: „Sportowcom wolno brać sterydy. Te środki są zabronione tylko podczas rywalizacji, więc jeśli chce znów walczyć, idzie poddać się testom”.

Przykro mi naprawdę, że ludzie mogą w 5 sekund sprawdzić, jakie bzdury plotą, ale wolą tkwić w niewiedzy i na dodatek wprowadzać w błąd innych. Według dostępnej dla każdego listy dotyczącej środków i leków zakazanych sterydy anaboliczno-androgenne są zakazane do stosowania w każdym czasie.

Lista: https://www.pzpn.pl/public/system/files/site_content/930/4365-1.%20[POL]%20Lista%20zabroniona%202022.pdf

To znaczy, nieważne czy ktoś jest przed zawodami, w trakcie rywalizacji czy przygotowuje się do następnej walki w MMA. Nieważne czy taka osoba nie walczyła od ponad roku (jak Conor McGregor), jeśli podlega kontroli antydopingowej, to może się spodziewać wizyty i pobrania określonych próbek.

Poza tym chciałbym przypomnieć jak wielkie problemy miał Jon Jones, jeden z najlepszych zawodników MMA w historii. W największym skrócie napiszę, że 28 lipca 2017 Jones został złapany na dopingu Oral-turinabolem, pochodną Metanabolu, niezwykle popularnym środkiem, dającym przyrosty masy, siły i wytrzymałości. Wskutek wpadki Jones na 15 miesięcy został zawieszony.

Biorąc pod uwagę gigantyczne zarobki zawodnika w federacji UFC, jest to bardzo surowa kara. 9 grudnia 2018 r. Jones znowu wpadł na dopingu, tym samym środkiem. Jednak naukowcy nie są głupi, Jones wykazywał wyjątkowo niskie stężenia metabolitów dehydrochlorometylotestosteronu (DHCMT). Okazało się, że Oral-turinabol krąży sobie w ustroju zawodnika jeszcze po poprzedniej wpadce, kilkanaście miesięcy wcześniej.

Obecne metody wykrywania SAA są tak wyrafinowane, że wystarczają niewyobrażalnie małe ilości związku obecnego w moczu czy we krwi. Tak, kiedyś „tura” była wykrywalna kilka tygodni, obecnie wiele lat. Przez wdrożenie nowych metod wykrywania dopingu poprzez metabolity długotrwałe złapano wielu mistrzów świata i mistrzów olimpijskich. Wielu straciło dorobek całego życia i ich rekordy zostały wymazane.

Wymazane rekordy, odebrane medale

Przykład? Podnoszenie ciężarów w kategorii 94 kg z IO w Beijing rozegranych w 2008 roku wygrał Ilya Ilyin, ale medalem cieszył się tylko kilka lat. Wspomniany ciężarowiec to trzykrotny mistrz świata, ponadto dwukrotnie zdobywał złoto na IO w Londynie i Pekinie. Jak mógł wpaść? Próbki są przechowywane wiele lat. Co kilka lat pojawiają się nowe metody wykrywania dopingu. Po ponownych testach próbek pobranych w trakcie rywalizacji Ilya został pozbawiony 2 medali olimpijskich oraz tytułów (za stosowanie SAA: Oral-turinabolu oraz Winstrolu). Anulowano mu też rekordy. Było to niezmiernie nieuczciwe zagranie, bo większość jego konkurentów stosowała doping. Więc jeśli ktoś myśli, że Conor McGregor może się teraz bezkarnie „skoksować”, a potem wrócić do klatki MMA to mam złe wiadomości. Po solidnym cyklu SAA dają się wykrywać przez wiele lat i byłoby bardzo trudno wytłumaczyć, dlaczego zawodnik sięgał po sterydy anaboliczno-androgenne.

Podsumowując

Znam wiele przykładów legalnego stosowania środków dopingujących przez sportowców, jednak są to wyjątki od reguły. Przykładowo takie zezwolenie w 1996 r. dostali dwaj żeglarze, mogli sięgać po testosteron na IO. Obaj byli pozbawieni jąder, jeden miał wrodzone problemy, u drugiego wystąpił obustronny nowotwór, który skończył się usunięciem jąder. Jednak przykładowo stosowania EPO odmówiono w 1994 r. kobiecie, która była dawcą szpiku i odnotowano u niej spadek stężenia hemoglobiny. Pod koniec 1998 r. zgodę na leczenie doustnymi glikortykosteroidami uzyskał młody sportowiec, który był po przeszczepie nerki. Na Igrzyskach w Atenach 2004 uzyskano 24 wyłączenia dla celów terapeutycznych w 15 dyscyplinach sportowych, z czego 38% przypadków dotyczyło insuliny (cukrzyca nie wyklucza bycia sportowcem). Przypadek Conora McGregora jest zupełnie inny i wątpliwe jest, by mógł stosować substancje z listy zakazanych przez WADA.

Referencje:

Zbigniew Herman, Wojciech Kostowski FARMAKOLOGIA - podstawy farmakoterapii tom 1-2

Kenneth D Fitch Therapeutic use exemptions (TUEs) at the Olympic Games 1992–2012 https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23591601/

prof. dr hab. med. Wojciech Pluskiewicz Kiedy i jak modyfikować leczenie farmakologiczne osteoporozy https://podyplomie.pl/medycyna/10578,kiedy-i-jak-modyfikowac-leczenie-farmakologiczne-osteoporozy

Mitra R. Adverse effects of corticosteroids on bone metabolism: a review https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21570035/

https://www.wada-ama.org/sites/default/files/resources/files/2022list_final_en.pdf

https://www.pzpn.pl/public/system/files/site_content/930/4365-1.%20[POL]%20Lista%20zabroniona%202022.pdf

https://www.bloodyelbow.com/2018/12/23/18154413/ufc-232-usada-jon-jones-obtained-no-performance-enhancement-from-level-of-turinabol-mma-news