Jak słońce wpływa na skórę i twarz?

Światło słoneczne jest dla naszego organizmu korzystne, jeśli korzystamy z niego z umiarem. Nadmierna ekspozycja na słońce może jednak uszkodzić naszą skórę zarówno na powierzchni, jak i na poziomie komórkowym, powodując przedwczesne starzenie się skóry. Co warto wiedzieć i jak się ochronić?

Promieniowanie UV

Światło słoneczne składa się ze spektrum promieni: światła widzialnego, ultrafioletowego powszechnie znanego jako UV oraz światła podczerwonego. My skupimy się na promieniowaniu UV, które jest niewidoczne dla ludzkiego oka i występuje w trzech postaciach: promieniowanie UVA, UVB, UVC.

Promieniowanie UVA jest głównym czynnikiem przyczyniającym się do uszkodzeń skóry, chociaż kiedyś uważano, że ma tylko niewielki na nią wpływ. Badania wykazały, że UVA wnika głębiej w skórę z intensywnością, która nie zmienia się tak bardzo, jak UVB.

Promieniowanie UVB oddziałuje na zewnętrzną warstwę skóry, czyli naskórek i jest główną przyczyną oparzeń słonecznych. Między godziną 10 a 14 działa najintensywniej, szczególnie w miesiącach letnich.

Promieniowanie UVC jest prawie całkowicie pochłaniane przez warstwę ozonową. W związku z tym nie wpływa tak naprawdę na skórę, ale można je znaleźć w sztucznych źródłach takich jak lampy bakteriobójcze.

Szkodliwe skutki promieniowania UVA i UVB

Zarówno promieniowanie UVA, jak i UVB może mocno oddziaływać na skórę i powodować problemy z nią związane: powstawanie zmarszczek, problemy związane ze starzeniem się skóry, nowotwory skóry i zmniejszoną odporność na infekcje. Chociaż nie do końca wiadomo, jak działają mechanizmy tych zmian, niektórzy uważają, że słońce przyczynia się do rozpadu kolagenu i powstawania wolnych rodników, które zakłócają naprawę DNA.

Promieniowanie UV zwiększa też liczbę pieprzyków w wystawionych na słońce częściach ciała. Nadmierna ekspozycja na słońce może również prowadzić do rozwoju zmian przednowotworowych zwanych rogowaceniem słonecznym. W wyniku długiej ekspozycji na słońce może dojść też do oparzenia słonecznego, które charakteryzuje się zaczerwienioną, podrażnioną skórą, najczęściej z pojawiającymi się pęcherzami.

Istnieje kilka czynników wpływających na to, jak bardzo Twoja skóra jest narażona na promienie UV:

• Odległość od równika - im bliżej, tym silniejsze są promienie UV.
• Wysokość, na której się znajdujemy - wyższe wzniesienie oznacza większą ekspozycję, np. w górach.
• Odbicie od powierzchni takich jak piasek, śnieg i woda, które mogą odbijać światło słoneczne, zwiększając ekspozycję na promieniowanie UV.
• Czas trwania: im dłużej Twoja skóra jest narażona na promieniowanie UV, tym większe ryzyko wystąpienia negatywnych skutków.

Rozkład kolagenu i wolne rodniki

Promieniowanie UV może powodować szybszy rozkład kolagenu poprzez wnikanie do środkowej warstwy skóry, powodując nieprawidłowe nagromadzenie elastyny, dzięki której skóra zachowuje elastyczność w czasie rozciągania. Wytwarzane są enzymy, które rozkładają kolagen i tworzą tak zwane „blizny słoneczne”.

Ciągła ekspozycja tylko przyspiesza proces, prowadząc do dalszego marszczenia się i zwiotczenia skóry. Promieniowanie UV jest również jednym z czynników powodujących nadprodukcję wolnych rodników. Te reaktywne formy tlenu, powodują utlenianie, drobne uszkodzenia i degenerację włókien kolagenowych. Pogarszają stan skóry i przyspieszają jej starzenie.

Przedwczesne starzenie

Starzenie się skóry jest oczywiście całkowicie naturalnym procesem, ale gdy skóra starzeje się przedwcześnie, może zacząć wiotczeć i mogą przedwcześnie pojawiać się zmarszczki. Uważa się, że nawet 90% przedwczesnego starzenia się skóry jest spowodowane przez słońce i nazywane jest fotostarzeniem. Promienie UVA i UVB może wywoływać przebarwienia na skórze takie jak plamy słoneczne zwane również plamami starczymi.

Rak skóry i czerniak

Lekarze i dermatolodzy coraz częściej ostrzegają przed silną korelacją między słońcem a rakiem skóry. Trzy główne typy raka skóry to: czerniak, rak podstawnokomórkowy i rak płaskonabłonkowy. Najgroźniejszy z nich jest czerniak, który rozprzestrzenia się bardzo szybko, powodując przerzuty do innych narządów. Nadmierna ekspozycja na słońce jest głównym czynnikiem ryzyka rozwoju czerniaka. Ryzyko powstania raka podstawnokomórkowego lub raka płaskonabłonkowego jest związane zarówno z typem skóry danej osoby, jak i ilością ekspozycji na promieniowanie UV przez całe życie.

Jak się chronić?

Ważne jest, aby chronić skórę przed promieniowaniem UV i unikać długich i częstych kąpieli słonecznych. Podejmując odpowiednie kroki w celu ochrony skóry przed słońcem, możesz zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka skóry, zapobiec przedwczesnemu starzeniu się skóry, powstawaniu zmarszczek, ciemnych plam i znamion.

Gdy leje się żar z nieba, poszukaj cienia, zwłaszcza w godzinach od 10 do 14. Zadbaj o odpowiedni ubiór, który ochroni Cię przed słońcem. Coraz bardziej popularna staje się odzież z filtrem przeciwsłonecznym, która zwiększa ochronę. Ważne jest, aby codziennie o każdej porze roku stosować krem ​​z filtrem, zwłaszcza latem, kiedy spędzamy więcej czasu na dworze, słońce świeci mocniej, a dni są dłuższe. Filtry przeciwsłoneczne zapobiegają przedostawaniu się promieniowania UV do skóry. Dobrze, jakby zawierał minimum 25 SPF, a krem na twarz 50 SPF.

Podsumowanie

Światło słoneczne ma ogromny wpływ na skórę, co może powodować jej przedwczesne starzenie się, raka skóry i wiele innych schorzeń z nią związanych. Ważne jest, aby w odpowiedni sposób chronić naszą skórę, by dłużej cieszyć się jej pięknym wyglądem.