Niedawno pojawiło się ciekawe badanie. Dziennikarze „The New York Times” na łamach artykułu: „Bananas vs. Sports Drinks? Bananas Win in Study” orzekli, iż dostarczanie bananów jest lepsze od dostarczania wody z cukrem w trakcie wysiłku. Sugerują, iż napoje dla sportowców poległy w boju. Czy tak jest faktycznie?

    Wolne żarty, panowie dziennikarze...

    Po pierwsze jako biegacz, pływak, nie wyobrażam sobie jedzenia bananów w trakcie wysiłku (np. biegu na 5 czy 10 km), a nawet między kolejnymi startami (co jest typowe dla pływania). Za to bez trudu napiję się wody z BCAA, węglowodanami, kofeiną, elektrolitami itd.

    Po drugie, napoje dla sportowców to nie są same węglowodany - może być tam szereg innych przydatnych substancji (chociażby kofeina).

    Wracając do badania. 20 rowerzystów wykonało 4 próby czasowe na 75 km, w odstępie 2 tygodni. Spożywali 2 rodzaje bananów, napój z 6% cukru lub samą wodę. Pobór węglowodanów ustalono na 0,2 g / kg co 15 minut. Próbki krwi pobierano przed wysiłkiem i w określonym czasie po zakończeniu pracy. 118 g banan dostarcza 27 g węglowodanów, w tym mieszankę: glukozy (5,9 g), fruktozy (5,7 g) i sacharozy (2,8 g).

    Na początku w bananie jest niewiele maltozy (dwucukru), jego ilość może wzrosnąć do 2,5 – 3 g (w zależności od czasu przechowywania i sposobu „wspomagania” dojrzewania). Teoretycznie 12-16 g węglowodanów w zielonym bananie powinna stanowić skrobia. W badaniu używano dojrzałych bananów, więc pewnie ilość skrobi w tym przypadku wynosiła co najwyżej kilka procent.

    Badana zmienna:

    Woda

    Banan „Cavendish”

    Banana „Mini-Yellow”

    Napój z cukrem

    Czas (minuty)

    178±3.7

    180±4.8

    184±4.4

    176±4.5

    VO2 (L/min) – pochłanianie tlenu na minutę

    2.45±0.93

    2.53±0.89

    2.41±0.85

    2.62±1.06

    VO2 (%VO2max)

    70.5±2.1

    73.8±2.3

    69.5±2.3

    75.0±2.3*

    Moc (Watt)

    195±9.3

    208±8.2*

    204±9.3

    204±9.3

    % Wattsmax (% mocy maksymalnej)

    57.5±2.0

    61.5±1.5*

    60.1±2.0

    60.1±2.0

    Tętno (uderzeń na minutę)

    143±2.8

    142±2.6

    139±3.1

    140±3.4

    subiektywne odczuwanie wysiłku

    13.8±0.3

    13.8±0.3

    13.2±0.2

    13.6±0.3

    współczynnik wymiany gazowej  na 55 km

    0.81±0.01

    0.84±0.01

    0.86±0.01*

    0.86±0.01*

    Zmiana objętości osocza (%)

    -11.1±1.5

    -12.2±1.2

    -13.0±1.5

    -8.1±1.0

    Odczucia potreningowe

     

         

    Pełność

    -1.1±0.5

    3.0±0.6*

    3.2±0.5*

    0.3±0.6*

        Opuchnięcie

    -0.4±0.4

    1.9±0.5*

    2.9±0.7*

    0.8±0.4*

        Poziom energii

    -3.6±0.7

    -1.9±0.7*

    -2.4±0.5

    -2.4±0.4

    Skurcze mięśni

    3.7±0.6

    1.8±0.5*

    2.0±0.4*

    2.3±0.4*

    Chciałbym zapytać, dlaczego banany wygrały konkurs, skoro najlepszy czas przyniósł napój z cukrem? 4 minuty różnicy między napojem z cukrem a bananem „Cavendish” to niemało, a 8 minut różnicy między bananem „mini-żółtym” to przepaść. Napój z cukrem przyniósł też mniejsze straty objętości osocza, co może mieć kolosalne znaczenie.

    Niezależnie, czy podawano cukier z wodą, czy węglowodany z bananów, odnotowano spadek stanu zapalnego (w pierwszych godzinach po zakończeniu treningu).

    Podsumowanie: badanie było sponsorowane przez producenta bananów. Wg mnie, wyniki wcale nie przesądzają o tym, iż banany są lepsze od napoju mającego 6% węglowodanów. Nie wskazuje na to ani tłumienie stanu zapalnego, ani wynik jazdy na 75 km.

    OK, naukowcy udowodnili, iż jedzenie bananów tłumi ekspresję COX-2 (szlaku zapalnego), tylko… wzięli próbki i udowodnili to poza organizmem kolarzy. Jakie to ma odniesienie do rzeczywistości? Żadne. Jako takie, banany są całkiem niezłe po treningu, jeśli ktoś nie ma problemów z tłuszczem podskórnym czy zgromadzonym w głębszych warstwach tułowia. 

    Notka na marginesie, dla zaawansowanych i zainteresowanych:

    Markerami stanu zapalnego mogą być cytokiny prozapalne:

    •  interleukina 1 (Il-1)
    •  interleukina 6 (Il-6)
    •  interleukina 8 (Il-8)

     czynnik martwicy nowotworów (TNF alfa)

    Grafika: ilość leukocytów po treningu. Węglowodany silnie tłumią odpowiedź zapalną. Banany posiadają podobną skuteczność jak cukier.

    Niezależnie czy podawano cukier z wodą, czy węglowodany z bananów odnotowano spadek stanu zapalnego (w pierwszych godzinach po zakończeniu treningu) np. wyrażony IL-8 czy ilością limfocytów. Zaraz po jeździe na 75 km liczba limfocytów była wyższa nawet o ~60% w grupie pijącej wodę, w porównaniu do wody z 6% węglowodanów.

    Choć okazało się, że sama woda spowodowała wyższe stężenie IL-10 (cytokiny przeciwzapalnej). Tak samo stężenie naturalnie występującego antagonisty receptora IL-1 (IL-1Ra) było nawet 5.6 razy wyższe przy piciu samej wody, w porównaniu do jedzenia banana. IL-1Ra jest silnym związkiem przeciwzapalnym, mającym kolosalne znaczenie np. w patogenezie RZS (reumatoidalnego zapalenia stawów). Opracowano leki bazujące na wykorzystaniu właściwości IL-1RA (np. anakinra, Kineret).

    Referencje:

    • Tomasz Dziewit, Eugeniusz J. Kucharz „Rola antagonistów interleukiny 1 w leczeniu chorób zapalnych – dotychczasowe doświadczenia i perspektywy” https://www.termedia.pl/Rola-antagonistow-interleukiny-1-w-leczeniu-chorob-zapalnych-8211-dotychczasowe-doswiadczenia-i-perspektywy-,18,12964,1,0.html
    • David C. Nieman, Nicholas D. Gillitt, Wei Sha „Metabolic recovery from heavy exertion following banana compared to sugar beverage or water only ingestion: A randomized, crossover trial” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5864065/
    Zawarte treści mają charakter wyłącznie edukacyjny i informacyjny. Starannie dbamy o ich merytoryczną poprawność. Niemniej jednak, nie mają one na celu zastępować indywidualnej porady u specjalisty, dostosowanej do konkretnej sytuacji czytelnika.
    Komentarze (1)
    tomaszS

    Fajny artykuł otwierający oczy, aby w każdym badaniu zwracać uwagę, kto zleca badanie (udowodnić i zanegować można wszystko).

    W artykule jednak najbardziej zastanawia mnie dlaczego osoby które mają tłuszczu podskórnego tych bananów nie mogą jeść (pisze to oczywiście z odrobiną ironii) :-)

    0