Niedobór białka - objawy i przyczyny. Na co wpływa białko?

Spośród źródeł wszystkich substancji odżywczych to źródła białka wydają się być najważniejsze. Poza aminokwasami zawierają bowiem szereg innych związków, których organizm nie jest w stanie sam wytwarzać i należy je spożywać na co dzień. Nie bez powodu produkty spożywcze, które dostarczają najwięcej białka, są też z reguły najdroższe. Najwyraźniej widać to po skali niedożywienia w słabo rozwiniętych krajach Afryki czy Azji.

Na co wpływa białko?

Białko wpływa na funkcjonowanie całego organizmu. Jest to najważniejszy budulec zarówno w warstwie zewnętrznej człowieka, tj. w skórze, włosach czy zębach, ale również w każdym układzie wewnętrznym, tj. w szkielecie, jak i mięśniach szkieletowych, czy systemach: nerwowym, odpornościowym, hormonalnym, trawiennym oraz sercowo-naczyniowym. Dbając o swoje zdrowie, a także kondycję fizyczną i psychiczną, należy każdego dnia zabezpieczać zapotrzebowanie organizmu na białko, gdyż zbyt niska podaż tej substancji odżywczej może dać szereg nieprzyjemnych objawów.

Sprawdź koniecznie: Białko serwatkowe, a odchudzanie. Czy warto stosować białko podczas redukcji?

Niedobory białka - objawy

Niedobory białka przejawiać się mogą pogorszeniem jakości skóry, włosów oraz zębów i paznokci, gdyż organizm potrzebuje aminokwasów do budowy kolagenu. Kolagen poza wyżej wymienionymi tkankami występuje również w obrębie naczyń krwionośnych, mięśni i wszystkich narządów wewnętrznych, zatem jego brak może mieć szereg poważnych konsekwencji, nie tylko związanych z wyglądem zewnętrznym.

Zaniedbywanie konsumpcji białka poskutkować może również osłabieniem mięśni, a także zaburzeniami nastroju. Aminokwasy są bowiem związkami regenerującymi i odbudowującymi mięśnie po wysiłku, a także stanowią element wielu neuroprzekaźników, które regulują np. kurczliwość mięśni, koncentrację, motywację czy relaksację. Kolejnym spektrum objawów wynikających z niedostatecznej podaży białka są zaburzenia odporności i trawienia. Układy immunologiczny oraz pokarmowy są ze sobą ściśle powiązane i dla obu aminokwasy i związki pochodzenia aminokwasowego działają jako budulec, oraz regulator.

Jak sprawdzić zapotrzebowanie i spożycie białka?

Jednym z najłatwiejszych sposobów na wykrycie problemu z niedoborem białka jest oszacowanie swojego dziennego zapotrzebowania oraz wyliczenie przeciętnej podaży tego składnika odżywczego na przestrzeni przynajmniej kilku dni. Za minimalną ilość dla osoby dorosłej przyjmuje się około 0,8 g białka na każdy kilogram masy ciała każdego dnia.

Osoby uprawiające sport zwiększają jednak swoje zapotrzebowanie do nawet 2,2 g, chociaż zawodowcy w dyscyplinach siłowych sięgają nierzadko po nawet 3 g. Osoba ważąca 75 kg może zatem potrzebować od 60 do nawet 225 g białka dziennie. Innym narzędziem diagnostycznym, po które warto sięgnąć przy wykrywaniu niedoborów białka, jest badanie krwi. Wykorzystuje się tutaj oznaczenie stężeń białek ogółem oraz albumin i gamma-globulin w surowicy.

Jakie mogą być przyczyny niedoboru białka?

Przyczyny deficytów białek w organizmie, mogą mieć charakter zarówno zewnętrzny, jak i wewnętrzny. Spośród zewnętrznych wymienia się przede wszystkim słabo skomponowaną dietę, czyli bilansowaną „na oko”, a także restrykcyjne diety eliminacyjne, takie jak dieta wegańska. Czynnikami wewnętrznymi sprawiającymi problem w kontekście regulacji stanu odżywienia białkiem są zaburzenia trawienia i wchłaniania, które mogą mieć podłoża genetyczne oraz patofizjologiczne.