Zbyt niski poziom podaży białek w diecie jest śmiertelnie niebezpieczny. Organizm bowiem jest w stanie z białek wytworzyć substancje energetyczne, natomiast nie ma możliwości wyprodukowania substancji budulcowych z tłuszczy i węglowodanów. Odżywienie białkowe ważne jest jednak nie tylko dla samego życia, ale również dla efektywnego funkcjonowania szkolnego, zawodowego, jak i rekreacyjnego, a także osiągania wyznaczonych sobie celów.

  1. Białko a mięśnie
  2. Białko a kości
  3. Białko a układ nerwowy
  4. Białko a układ hormonalny
  5. Białko a układ odpornościowy

Białko a mięśnie

Mięśnie są obszarem organizmu, dla którego znaczenie białka z produktów spożywczych zostało szczególnie dobrze poznane. Aminokwasy, z których składają się białka odżywcze, stymulują syntezę białek mięśniowych, w tym np. aktyny, miozyny, troponiny, czy tropomiozyny, które to uczestniczą w skurczach. Nie można też zapominać o tym, że mięśniem jest również serce. Przepompowuje ono krew do tkanek organizmu oraz innych mięśni, do czego niezbędne są białka takie jak hemoglobina oraz mioglobina (odpowiednio). Dobrze zbilansowana pod względem zawartości białka dieta zapewnia prawidłowy rozwój wydolności fizycznej oraz zapobiega takim stanom jak sarkopenia, czyli związana z wiekiem degeneracja mięśni.

mięsnie trening siłowy

Białko a kości

Kolejnym przykładem świadczącym o nadrzędnej roli białka nad innymi substancjami odżywczymi jest jego wpływ na szkielet, zarówno elementy twarde (kości), jak i elastyczne (ścięgna). Oddziaływanie białka z układem kostno-stawowym możliwe jest m.in. za pośrednictwem pobudzania syntezy kolagenu, czyli białka specyficznego dla tkanki łącznej. Odpowiedni stan odżywienia białkiem może zabezpieczać przed osteoporozą, a jednym z mechanizmów, który to warunkuje, jest udział w kształtowaniu siły mięśni i umożliwianie progresywnego obciążania szkieletu w formie treningu siłowego, znanego z poprawiania gęstości mineralnej kości.

Białko a układ nerwowy

Aminokwasy i peptydy, z których składają się białka dostarczane do organizmu z pokarmem, mają duże znaczenie dla płynnej pracy układu nerwowego. Jedną z najważniejszych ról tych związków w obrębie neuronów i komórek je otaczających jest udział w wytwarzaniu neuroprzekaźników. Najprostszym przykładem są tutaj aminokwasy uczestniczące w pobudzaniu i hamowaniu przewodzenia sygnałów nerwowych.

Podstawowym neurotransmiterem związanym ze wzmaganiem aktywności układu nerwowego jest kwas glutaminowy, natomiast głównym związkiem aminokwasowym o działaniu „spowalniającym” organizm jest glicyna. Co więcej, poziom zawartości białka w diecie wpływa na neuroprzekaźniki wielofunkcyjne, np. regulujące nastrój i motywację, czyli serotoninę i dopaminę, co odbywa się za pośrednictwem tryptofanu i tyrozyny / fenyloalaniny.

układ nerwowy

Białko a układ hormonalny

Kolejnym układem regulacyjnym organizmu, na który oddziałuje podaż białka w diecie, jest układ hormonalny. Peptydy pozyskiwane ze spożywczych źródeł białek, niezbędne są do produkcji związków, które odpowiedzialne są m.in. za rozród i rozwój, pobieranie pokarmu, przemiany metaboliczne, czy utrzymanie nawodnienia i regulację ciśnienia. Przykłady tychże funkcji dobrze reprezentują odpowiednio: hormon luteinizujący i hormon wzrostu, grelina i leptyna, insulina i hormon tyreotropowy, wazopresyna i renina.

Polecamy również: Odżywki białkowe ranking - najlepsza odżywka białkowa

Białko a układ odpornościowy

Białko spożywane z dietą ma również niebagatelne znaczenie w kształtowaniu właściwości układu odpornościowego. Wiele elementów systemu immunologicznego to białka, wytwarzane są one w organizmie, a także dostarczane z pokarmem. Aminokwasy wpływają na aktywację limfocytów i makrofagów oraz komórek NK (natural killer cells), regulują potencjał antyoksydacyjny organizmu, a także uczestniczą w produkcji przeciwciał, cytokin oraz innych cząsteczek o znaczeniu immunologicznym. Niedożywienie białkowe jest jednym z istotnych czynników zaburzających odporność organizmu.

Zawarte treści mają charakter wyłącznie edukacyjny i informacyjny. Starannie dbamy o ich merytoryczną poprawność. Niemniej jednak, nie mają one na celu zastępować indywidualnej porady u specjalisty, dostosowanej do konkretnej sytuacji czytelnika.
Komentarze (0)