Glukoza jest kluczowym substratem metabolicznym potrzebnym do wytwarzania energii w tkankach. Wg obecnej wiedzy naukowej, nowotwory pozyskują energię drogą beztlenową, gdyż potrzebują mleczanów (glikoliza beztlenowa). Nie można jednak twierdzić, iż brak podaży węglowodanów w diecie zapewnia ochronę przed powstawaniem nowotworowych zmian w organizmie.
Nowotwory bardzo szybko reagują na zmiany w otoczeniu i dlatego walka z nimi stanowi tak duże wyzwanie. Glikogen wątrobowy (~ 100 g dla osoby ważącej 70 kg; może być go od 60 do 150 g) zasila pracę mózgu oraz krwinek czerwonych, jego zasoby wystarczą na jakieś 12-24 h pracy (w grę wchodzi tutaj wiele dodatkowych uwarunkowań). Przy niedostatecznym spożyciu pokarmu glikogen wątrobowy stanowi podstawowe źródło zapasów glukozy dla systemu nerwowego oraz krwinek czerwonych, które nie potrafią korzystać z innych źródeł energii. W normalnych warunkach wg różnych źródeł mózg człowieka potrzebuje 120-140 g glukozy na dobę, a czerwone krwinki ok. 40 g / dobę. Przeciętnie oznacza to konieczność dowozu 83.33 mg/ minutę, jeśli chodzi o podtrzymanie pracy mózgu.
W czasie ciąży matka dostarcza glukozę do płodu i przez większość tego czasu normalna, dolna granica stężenia glukozy płodu wynosi około 3 mmol / L. Zaraz po urodzeniu, przez pierwsze kilka godzin życia noworodka, poziom glukozy we krwi może mieścić się w zakresie od 1,4 mmol / L do 6,2 mmol / L, ale o około 72. h wieku, poziom glukozy we krwi na czczo osiąga normalne wartości typowe dla dzieci i dorosłych (3,5-5,5 mmol / L).
Normalny poziom glukozy we krwi utrzymuje się w tym wąskim zakresie przez czynniki kontrolujące wytwarzanie glukozy i wykorzystanie glukozy.
Kluczowe hormony regulujące homeostazę glukozy obejmują:
- insulinę,
- glukagon,
- adrenalinę,
- noradrenalinę,
- kortyzol,
- hormon wzrostu.
Stany patologiczne, które wpływają na wytwarzanie lub wykorzystanie glukozy, doprowadzą do hipoglikemii. Chociaż hipoglikemia jest częstym odkryciem biochemicznym u dzieci (zwłaszcza u noworodków), nie można określić za pomocą pojedynczej (lub zakresu) wartości stężenia glukozy we krwi. Można go zdefiniować, jako stężenie glukozy we krwi lub osoczu, w którym osobnik wykazuje specyficzną odpowiedź na niewystarczające dostarczanie glukozy do docelowego narządu (np. mózgu). Hipoglikemię należy zatem traktować, jako kontinuum, a poziom glukozy we krwi należy interpretować w ramach scenariusza klinicznego oraz w odniesieniu do przeciwstawnych reakcji hormonalnych i metabolitów pośrednich.
Referencje, piśmiennictwo:
Güemes M1, Rahman SA1, Hussain K1. “What is a normal blood glucose?” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26369574