Indeks glikemiczny to lista produktów uszeregowanych ze względu na poziom glukozy we krwi po ich spożyciu. Oblicza się go dzieląc poziom glukozy we krwi po przeprowadzeniu testu żywnościowego z udziałem 50 gram węglowodanów, przez poziom glukozy uzyskany po spożyciu danego produktu. Na przykład indeks glikemiczny wynoszący 70 oznacza, że po spożyciu 50 gram danego produktu, poziom glukozy wzrośnie o 70 procent, tak jak po spożyciu 50 gram czystej glukozy. Używając indeksu i porównując z nim wybrane produkty można zatem rozwiązać problem użyteczności posiłków w stosunku do wysiłku fizycznego.
W skrócie indeks glikemiczny pozwala na prawidłowe spożywanie bogatych w węglowodany posiłków. Oznacza to, że jedząc tą samą ilość węglowodanów, możesz w ciągu dnia tak nimi manipulować, by poziom glukozy we krwi był wysoki lub obniżał się na twoje życzenie. Stosując zasadę IG należy również wziąć pod uwagę:
1.Formę produktu - czy jest zmielony lub w inny sposób przetworzony czy występują w nim pełne ziarna lub włókna.
2.Stopień przygotowania lub ugotowania - co pozwala na zbadanie zawartości skrobi.
3.Obecność fruktozy i laktozy (obie mają niski indeks glikemiczny).
4.Procent zawartości amylopektyny i amylazy w skrobi; obydwie są typami polisacharydów.
5.Czas spożywania pokarmu, czas jedzenia ma wpływ na wydzielanie glukozy do krwi - im szybciej jesz, tym jest ono szybsze.
6.Błonnik opóźnia przemianę węglowodanów poprzez częściowe blokowanie dostępu glukozy do krwi. Może również podwyższyć czułość receptorów podatnych na insulinę w mięśniu, tak że glukoza łatwiej przedostaje się do komórki. Jeśli receptory są mało czułe, wtedy trzustka zwiększa wydzielanie insuliny by zrównoważyć dopływ glukozy do komórek mięśni.
7.Tłuszcze i białko - opóźniają procesy trawienne, a zatem opóźniają również wejście węglowodanów do krwiobiegu.
Tabela przedstawia wartość IG najbardziej znanych, bogatych w węglowodany produktów. Pokazuje jednocześnie, że niemożliwe jest ustalenie indeksu glikemicznego danego posiłku w oparciu jedynie o jego skład. Liczby mogą zmieniać się w zależności od tego, kto dokonuje pomiarów oraz typu produktu. Przecież na świecie istnieje wiele odmian białego pieczywa. Nawet pomidory czy ryż pochodzą z różnych upraw. Każda odmiana ma nieco inny indeks glikemiczny Generalnie, żywność dzielimy na trzy grupy: jedna ma wysoki indeks glikemiczny (chleb, ziemniaki, płatki śniadaniowe, sportowe napoje na bazie glukozy), druga średni (cukier, napoje gazowane, większość owoców), a trzecia niski (budynie, płatki owsiane, niektóre owoce - np. jabłka).
Niski indeks glikemiczny wynosi mniej niż 40, średni waha się między 40 a 70, a wysoki to ponad 70. Niektóre produkty sytuują się na granicy ale nie jest to problem. Naprawdę ważne są tylko te, których indeks glikemiczny wyraźnie się różni.
1.Hiperglikemia
Hiperglikemia jest to stan, kiedy poziom cukru we krwi wzrasta ponad
prawidłowy. Przyjmuje się wartość powyżej 15 mmol/l.
Może pojawić się po zbyt obfitym posiłku lub w czasie choroby.
Jeśli podwyższony poziom trwa krótko, zwykle nie jest to stan poważny, ale
długotrwałe, wysokie stężenia glukozy , jesli nie są rozpoznane i prawidłowo
leczone moga stać się przyczyną stanu zagrożenia życia. Każdy powinien
pamiętać o tym, że przedłużające się okresy nawet umiarkowanie podwyższonego
poziomu cukru mogą prawadzić do poważnych powikłań cukrzycy.
Wysoki poziom cukru sprawia że chce się pić, częściej niż zwykle oddaje
się mocz, można mieć większy niż zwykle apetyt lub odwrotnie brak apetytu,
chudnięcie, osłabienie, senność i ogólne zmęczenie. Mogą wystąpić nudności,
wymioty, bóle brzucha, głowy a nawet skurcze w nogach. O hiperglikemii może
świadczyć też uczucie pieczenia w jamie ustnej, przyspieszone tętno i
zaburzenia widzenia. Są to więc objawy podobne do wczesnych objawów*
cukrzycy.
Hiperglikemię najczęściej wywałują:
- zaniedbania samokontroli, czyli błędy w insulinoterapii np. zbyt mała
dawka insuliny lub pominięcie zastrzyku,
- błędy dietetyczne np. zbyt duża ilość węglowodanów w posiłku,
- dodatkowa choroba np. infekcja, gorączka, zatrucie pokarmowe, uraz,
operacja,
- u kobiet podwyższony poziom cukru może pojawić się tuż przed miesiączką.
Prawie zawsze można obniżyć sobie poziom cukru we krwi we własnym
zakresie. Jeśli po zbadaniu okaże się, że jest zbyt wysoki, wystarczy
dostrzyknąć insulinę krótkodziałającą i nie zaszkodzi zbadać mocz na
obecność ciał ketonowych, które powstają, gdy insuliny jest zbyt mało.
Przed kolejnym posiłkiem dobrze jest zbadać poziom jeszcze raz i w razie
potrzeby skorygować dawkę
insuliny.
Odpowiedni poziom cukru często udaje się utrzymać dzięki regularnym
wstrzyknięciom insuliny, utrzymywaniu stałych pór posiłków oraz regularnego
wysiłku. Dawkę insuliny zawsze można dostosować tak, aby prowadzić swobodny
tryb życia. Jednak gdy jest się chorym ważne jest, aby mieć świadomość
hiperglikemii, badać często poziom cukru i sprawdzać czy w moczu nie pojawił
się aceton. Mogą być potrzebne dużo większe dawki insuliny, aby utrzymać
cukier na normalnym poziomie. Nalezy jednak pamiętać o tym, aby NIGDY! nie
przestawać brać insuliny, nawet jeśli ma się gorączkę. Insulina ułatwia
wejście cukru do komórek, jeśli jej nie będzie, zamiast tego organizm
zacznie spalać tłuszcz.
Gdy cukier we krwi ciągle rośnie ciała ketonowe zaczynają gromadzić się w
moczu i może rozwinąć się kwasica ketonowa*. Jest to stan poważny, który
wymaga natychmiastowej pomocy medycznej. Jeśli ciała ketonowe pojawią się w
czasie choroby przebiegającej z gorączką lub wymiotami konieczna będzie hospitalizacja chorego.
2..Hipoglikemia
- inaczej niedocukrzenie,jest to niebezpieczne dla zdrowia obniżenie poziomu glukozy we krwi poniżej dopuszczalnego progu 2,8 mmmol/l (50 mg %).
Objawy:
-senność
-drżenie mięśni
-zawroty głowy
-nerwowość
-nadmierna potliwość
-osłabienie
-zaburzenia widzenia
-utrata przytomności-
-drgawki.
W przypadku niedocukrzenia,któremu nie towarzyszy utrata przytomności należy zjeść dwie kostki cukru (lub dwie łyżeczki glukozy),wypić słodki sok lub inny słodki napój,poczym spożyć dodatkowy posiłek.
W przypadku,gdy chory jest nieprzytomny trzeba jak najszybciej podać domięśniowo GLUKAGON* i wezwać pogotowie.
Często objawy niedocukrzenia są nieodczuwalne zarówno u dorosłych jak i u dzieci. Dlatego najbliższe otoczenie powinno być poinformowane o chorobie, żeby w razie konieczności udzielić pomocy w sytuacji ciężkiego niedocukrzenia.
Glukagon
Jest to hormon o działaniu przeciwstawnym do insuliny, podwyższający poziom glukozy we krwi. Podaje się go w iniekcji domięśniowej przy hipoglikemii.
Każdy pacjent leczony insuliną powinien mieć dostęp go GLUKAGONU.
Podanie zastrzyku nie jest trudne, poza tym każdy zestaw posiada instrukcję.
Dawka Glukagonu wynosi 0,1-0,2 mg/10 kg masy ciała.
Jeżeli po 10-15 minutach od podania zastrzyku osoba nie odzyska przytomności,należy bezzwłocznie wezwać pogotowie.
zycie to silownia....silownia to zycie